PORAŻENIE NERWU PROMIENIOWEGO
·
ETIOLOGIA:
· złamanie trzonu kości ramiennej :
- nerw może zostać przecięty, lub zablokowany między odłamami
· ucisk z zewnątrz :
- ludzie śpiący z głową na ramieniu (porażenie sobotniej nocy)
- ludzie użyczający ramienia śpiącemu partnerowi (porażenie zakochanych)
- przedłużony ucisk mankietem manometru
- niewłaściwe ułożenie chorego w znieczuleniu ogólnym
· ucisk w okolicy łokcia :
- arkady Frochse’a :
® łukowate pasmo tkanki łącznej między głowami mięśnia odwracacza
® występuje u ok. 30% ludzi
- zmiany zapalne i wytwórcze związane z przewlekłym urazem nadkłykcia bocznego (łokieć tenisisty)
· ucisk na gałąź powierzchowną :
- włóknista tkanka łączna miedzy ściegnami m. brachioradialis i m. flexor carpi radialis (zespół Wartenberga)
PATOGENEZA:
· przebieg nerwu promieniowego :
- powstaje z pęczka tylnego (C5 – Th1)
- w jamie pachowej leży do tyłu od t. pachowej
- po przejściu na ramię przechodzi wraz z t. głęboką ramienia na tylną powierzchnię kości ramiennej między głową długą, a przysrodkową m. trójgłowego
- wydłużoną spiralą owija się wokół trzonu kości ramiennej w bruzdzie n. promieniowego, kierując się ku dołowi i na boczną stronę kości
- w 1/3 dolnej ramienia przebija przegrodę miedzymięśniową boczną od tyłu ku przodowi i układa się między m. brachioradialis, a m. brachialis
- do przodu od główki kości ramiennej, lub nieco wyżej nerw dzieli się na 2 główne rozgałezienia : gałąź głęboką i powierzchowną
- gałąź głęboka :
® biegnie między prostownikiem promieniowym krótkim nadgarstka, a ścięgnem m. dwugłowego
® dalej zawija się spiralnie wokół kości promieniowej
® przebija m. odwracacz, biegnie najpierw w warstwie głębokiej tego mięśnia, potem między warstwą głęboką, a powierzchowną
® po przebiciu odwracacza oddaje gałązki mięśniowe do tylnej grupy mięśni przedramienia, oraz nerw międzykostny tylny przedramienia
- gałąź powierzchowna :
® przebiega na znacznej przestrzeni wzdłuż m. brachioradialis
® najpierw układa się pod m. brachioradialis
® potem przechodzi pod skórę przebijając powięź przeramienia między ścięgnami m. brachioradialis i m. flexor carpi radialis
® ok. 5 cm powyżej wyrostka rylcowatego kości promieniowej kieruje się ku tyłowi i do boku, wnika pod ściegno m. brachioradialis i owija się dookoła k. promieniowej przechodąc na stronę tylną przedramienia i zespalając się z n. skórnym bocznym przedramienia (od n. musculocutaneus)
® oddaje nerwy skórne (nn. grzbietowe palców)
· zakres zaopatrzenia :
- tylna grupa mm. ramienia :
® m. triceps brachii
® m. łokciowy
- boczna grupa mm. przedramienia :
® m. brachioradaialis
® m. extensor carpi radialis longus et brevis
® m. odwracacz
- tylna grupa mieśni przedramienia :
® m. extensor digitorum
® m. prostownik nadgarstka łokciowy
® m. prostownik palca małego
® m. odwodziciel długi kciuka
® m. prostownik kciuka długi i krótki
® m. prostownik wskaziciela
- skóra tylnej powierzchni ramienia, przedramienia i ręki
- skóra grzbietu 2, 5 palca po stronie bocznej (promieniowej)
OBRAZ KLINICZNY:
· upośledzenie prostowania przedramienia :
- całkowita niemożność prostowania przy uszkodzeniu w jamie pachowej
- przy uszkodzeniu na wysokosci ramienia tylko częściowe osłabienie
· upośledzone odwracanie przedramienia :
- w przypadku porażenia nerwu promieniowego odwracanie przedramienia może być wykonywane jedynie przez m. dwugłowy, który zginając w stawie łokciowym jednocześnie odwraca przedramię
· upośledzenie czynnego prostowania ręki :
- czynne prostowanie zasadniczo niemożliwe
- czynność tę chory może wykonywać jedynie zastępczo zginając silnie palce (występuje skrócenie ścięgien prostowników palców co daje częściowe wyprostowanie ręki)
· upośledzenie prostowania w stawach śródręczno – paliczkowych :
- czynne prostowanie w tych stawach jest zniesione (czynność tę można zastępczo wykonywać t.j.w.)
- prostowanie w stawach międzypaliczkowych II – V jest zachowane (czynność tę wykonują mm. glistowate i międzykostne)
· upośledzenie ruchów kciuka :
- upośledzone prostowanie w stawie śródręczno – paliczkowym i międzypaliczkowym
- osłabione odwodzenie
· ręka opadająca (cepowata) :
- dłoń opada ku dołowi
- palce lekko zgięte
- kciuk przywiedziony
- w długotrwałym porażeniu n. promieniowego wskutek przykurczu porażonych mięśni może wystąpić nadmierne wyprostowanie palców
· upośledzenie przywodzenia i odwodzenia ręki :
- upośledzenie prostownika łokciowego i promieniowego nadgarstka
· nieznaczne upośledzenie zginania przedramienia :
- porażenie m. brachioradialis
· zaburzenia czucia :
- niekiedy nie występują wcale
- najczęściej stwierdza się mały obszar całkowitego znieczulenia na powierzchni grzbietowej ręki między I, a II kością śródręcza
- okolicę tę otacza większy obszar niedoczulicy
ZESPOŁY UCISKOWE :
· zespół tunelowy nerwu promieniowego :
- spowodowany jest przewlekłym uciskiem nerwu promieniowego, lub jego gałezi głębokiej na wysokosci łokcia
® łokieć tenisisty
® arkady Frohse’a
- dokuczliwy ból tylnej powierzchni górnej części przedramienia :
® nasila się przy ruchach ramienia
- czucie na ręce zachowane
- niedowład grupy tylnej mm. przedramienia (grupa boczna sprawna, bo gałezie do niej odchodzą powyżej łokcia)
· choroba Wartenberga :
- ucisk na gałąź powierzchowną przez włóknistą tkankę łączną rozpiętą między ściegnami m. brachioradialis i m. flexor carpi radialis
- ból grzbietowo – promieniowej powierzchni ręki
® nasila się podczas pisania, chwytania, szczypania, pracy młotkiem
® typowy jest ból podczas próby uchwycenia przeciwstawionego kciuka między zgięte palce, a łokciowo zgięty nadgarstek
- rzadko drętwienia i parestezje
- w wywiadzie czasem uraz (upadek z podparciem, skręcenie przedramienia)
- często wspóistnieje cukrzyca, lub RZS
- w badaniu fizykalnym w miejscu ucisku stwierdza się objaw Tinela
ROZPOZNANIE:
RÓŻNICOWANIE:
LECZENIE:
· uszkodzenie związane z uszkodzeniem kości ramiennej :
- w razie koniczności operacyjnego leczenia złamania należy dokonać inspekcji nerwu
- w pozostałych przypadkach eksploracja jest wskazana dopiero wtedy, gdy po ok. 3 miesiącach od porażenia nie ma powrotu funkcji
- w razie uszkodzeń postrzałowych wiekszość przypadków kończy się samowyleczeniem, a leczenie operacyjne podejmuje się dopiero, gdy funkcja nie powróci w ciągu 5 miesięcy
· ucisk z zewnątrz w okolicy ramienia :
- porażenie ustepuje samoistnie, choć niekiedy może to trwać wiele miesięcy
- leczenie operacyjne polegające na uwolnieniu nerwu
- leczenie operacyjne
- polega na uwolnieniu nerwu spomiedzy ściegien oraz na przestrzeni con. 6 – 8 cm proksymalnie od tego miejsca
POWIKŁANIA:
ROKOWANIE:
...
bombelspec