Aleksandra_Dziurosz_Fenomen_tworczosci_Piny_Bausch.pdf

Akademia Muzyczna im. Fryderyka Chopina w Warszawie

Warszawie

Wydział Edukacji Muzycznej

Specjalność: Pedagogika Baletu

ALEKSANDRA DZIUROSZ

FENOMEN TWÓRCZOŚCI

PINY BAUSCH

Praca magisterska

napisana pod kierunkiem

mgr Joanny Sibilskiej-Siudym

Warszawa 2004

Publikacja w Internecie – NowyTaniec.PL, Kraków 2007

Kopiowanie i cytowanie – dozwolone tylko z podaniem autora. (c) Aleksandra Dziurosz.

Akademia Muzyczna im. Fryderyka Chopina w

Wydział Edukacji Muzycznej

FENOMEN TWÓRCZOŚCI

PINY BAUSCH

„Pokochałam taniec, bo bałam się mówić.

Kiedy się poruszam, mogę odczuwać”

Pina Bausch

Spis treści

1. Wstęp

2. Życiorys Piny Bausch

3. Historia tańca ekspresjonistycznego

3.1. Emile Jaques Dalcroze – twórca rytmiki

3.2. Rudolf von Laban i jego nowe pojmowanie ruchu

3.3. Mary Wigman jako prekursorka tańca ekspresjonistycznego

3.4. Kurt Jooss i narodziny teatru tańca

4. Edukacja i początek kariery Piny Bausch

5. Teatr Tańca Piny Bausch

5.1. Twórczość Piny Bausch w latach 70-tych

5.2. Twórczość Piny Bausch w latach 80-tych i 90-tych

6. Analiza wybranych spektakli

6.1. „Kontakthof”

6.2. „Auf dem Gebirge hat man ein Geschrei gehört”

(„W górach słyszano krzyk”)

6.3. „Palermo, Palermo”

7. Styl choreograficzny Piny Bausch

8. Zakończenie

102

9. Występy gościnne Teatru Tańca Piny Bausch

104

10. Nagrody przyznane Pinie Bausch

117

11.Chronologiczny indeks spektakli Piny Bausch

122

12. Bibliografia

Bibliografia

135

12.

135

1. Wstęp

Praca ta poświęcona jest Pinie Bausch i jej Teatrowi Tańca-

Wuppertaler Tanztheater Pina Bausch . Praca ta powstała jako wynik moich

zainteresowań tańcem współczesnym. Zebrane materiały dotyczące

twórczości artystycznej niemieckiej choreografki pozwoliły mi na

przedstawienie formy teatru tańca, który w latach siedemdziesiątych stał się

nową jakością sztuki. Szukając nowych form scenicznych Pina Bausch

wykorzystała środki wyrazu, które uważam za szczególnie fascynujące

i godne uwagi.

Praca podzielona jest na dwie części. W pierwszej części przedstawiam

rozwój tańca współczesnego w początkach XX stulecia. Jednym

z ciekawszych nurtów w tańcu współczesnym XX wieku jest ekspresjonizm,

którego kontynuatorką jest między innym Pina Bausch. Skoncentrowałam się

na głównych okolicznościach powstania i głównych reprezentantach tańca

ekspresjonistycznego w Niemczech. Dla tańca ekspresjonistycznego

niewątpliwie pierwszy impuls dała Isadora Duncan. Jej idee artystyczne były

wypowiedzeniem wojny „nienaturalnemu” tańcowi klasycznemu. Duncan

odrzucała wszelkie próby regulacji ruchów. Taniec Isadory Duncan był

tańcem spontanicznym. Duncanizm był inspiracją dla tańca

ekspresjonistycznego. Wpłynął on na rozwój kierunku tańca prezentowanego

przez Mary Wigman i Kurta Joossa. „Niemiecki taniec ekspresjonistyczny, w

krajach anglosaskich nazywany tańcem niemieckim, w czasach

międzywojennych osiągnął rozmiary prawie epidemii”. 1 Liczni młodzi twórcy

próbowali przedstawić widzom drgania swej duszy za pomocą ruchu. Taniec

ekspresjonistyczny był na dobrej drodze do stania się śmieszną, dyletancką

dziedziną sztuki. Ratunek przyszedł jednakże od biorących go na serio

choreografów i tancerzy, przede wszystkim: Rudolfa von Labana, Mary

H. Schmidt-Garre, Vom Sonnenkönig zu Balanchine, Berlin 1995, s. 29

Wigman i Kurta Joossa. Także ich najważniejsi uczniowie: Gret Palucca,

Susanne Linke i Harald Kreutzberg – próbowali dążyć do tego, w odróżnieniu

od wielu dyletantów, aby ten taniec należał do poważnej sztuki. Nie do

przecenienia jest tu także wkład twórcy rytmiki – Emile ' a Jaques Dalcroze ' a.

Druga część mojej pracy zawiera opis twórczości Piny Bausch. Na

początku przedstawiam krótki życiorys artystki. Kolejne rozdziały dotyczą

kariery Piny Bausch. Podzieliłam jej biografię na dwie części. Pierwsza z nich

dotyczy okresu do 1973 roku. Druga część to rozwój jej artystycznej kariery

w roli dyrektora i choreografa Teatru Tańca w Wuppertalu. W tym rozdziale

opisuję również jej choreografie. W kolejnym rozdziale recenzuję niektóre jej

dzieła. Na końcu próbuję scharakteryzować jej styl choreograficzny.

Dołączyłam również aneks wszystkich jej przedstawień.

Analizowałam trzy dzieła w choreografii Piny Bausch: „Kontakthof”

z 1978 roku, „Auf dem Gebirge hat man ein Geschrei gehört” z 1984 roku

i „Palermo, Palermo” z 1989 roku.

Wybrałam te kompozycje choreograficzne, ponieważ powstawały one

w różnych okresach twórczości Piny Bausch, a to pozwoliło mi nakreślić,

jakie przemiany w koncepcji tańca dokonały się w jej choreograficznym stylu

w ciągu dwudziestu lat. Spektakle te przedstawiają również ewolucję

w sposobie prezentacji głównych jej tematów takich jak: walka płci,

wyobcowanie czy samotność. Pina Bausch dokonała również zmian

w doborze muzyki i scenografii. W sferze muzycznej wykorzystywała

początkowo utwory w całości, później jednak jej spektaklom towarzyszyły

kolaże muzyczne. Wszystko to przemieniało budowę i atmosferę każdego

przedstawienia.

Teatr Tańca w Wuppertalu cieszy się dużą popularnością i wysoką

pozycją wśród zawodowych teatrów tańca na świecie. Do dnia dzisiejszego

odbywa gościnne spektakle na całym świecie.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: