W pracy podlegamy wielu przepisom regulującym nasz status jako pracownika, nasze życie rodzinne, wynagrodzenia, uprawnienia w służbie zdrowia. Przepisy te ulegają stałym zmianom. Nie inaczej będzie i w 2013 roku.
Prawo do urlopu wypoczynkowego nie przedawni się. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, roszczenie o udzielenie tegoż urlopu ulega przedawnieniu po upływie 3 lat. W przypadku, gdy pracownik długotrwale i nieprzerwanie przebywa na urlopie wychowawczym, po powrocie do pracy może stracić prawo do urlopu wypoczynkowego. Po zmianach w kodeksie pracy, pracownikowi, który wróci z urlopu wychowawczego, powinno przysługiwać prawo do urlopu wypoczynkowego, nabyte przed urlopem wychowawczym.
W dniu wolnym od pracy przysługuje pracownikowi jego odbiór w innym terminie. Przez ostatnie dwa lata obowiązywała (i wciąż jeszcze obowiązuje) zasada, zgodnie z którą pracodawcy nie musieli oddawać dni wolnych za święto. Ponieważ pracodawca sam ustala, który dzień jest wolny z tytułu 5-dniowego tygodnia pracy, mógł on tak zaplanować rozkład czasu pracy, by jak najwięcej dni wolnych wypadało w święta. Wskutek tego czas pracy w jego firmie mógł się wydłużać, co mogło prowadzić do naruszenia zasady równości.
Wzrośnie płaca minimalna. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 14 września z 2012 r., pracownicy otrzymujący tylko pensje zasadnicze będą zarabiać minimum 1600 zł brutto, czyli o 100 zł. Natomiast ci, którzy podejmą pracę po raz pierwszy, będą mogli otrzymać co najmniej 1280 zł brutto. Przy wyliczaniu ogólnej sumy uposażenia będą brane pod uwagę m.in. premie i nagrody czy dodatki stażowe, natomiast nie zostaną uwzględnione odprawy emerytalne i rentowe, nagrody jubileuszowe oraz wypłaty za godziny nadliczbowe.
Wyższy dodatek za pracę w nocy. Podniesienie wysokości tego dodatku ma ścisły związek z podniesieniem płacy minimalnej. Jak stanowi kodeks pracy, przez pracę w godzinach nocnych rozumiemy pracę między 21 a 7 rano. Pracujący w nocy to taki pracownik, który w tych godzinach pracuje co najmniej 3 godz. w ciągu doby. A również taki, którego co najmniej ¼ czasu pracy w okresie rozliczeniowym przypada na porę nocną. Przepisy dotyczące zasad wynagradzania osób pracujących w nocy oraz przysługujących im dodatków ulegają w związku z tym zmianie.
Zmiany w urlopach macierzyńskich. Dojdzie do nich, począwszy od września przyszłego roku. Urlop będzie można wydłużyć o pół roku, czyli do pełnych 12 miesięcy. Zostanie zachowana możliwość podzielenia się urlopem między rodzicami, przy czym nie będą oni mogli pozostawać na urlopie jednocześnie. Natomiast druga część urlopu będzie mogła być „pobierana” w ratach. Rodzice otrzymają prawo wyboru: albo roczny urlop i 80 proc. pensji dla jednego z nich, albo półroczny – i 100 proc. wynagrodzenia. W razie zmiany decyzji i wydłużenia urlopu już w jego trakcie – tylko 60 proc. podstawy wynagrodzenia w drugiej części urlopu.
Dłuższy urlop również dla ojców. Zgodnie z projektem, nad którym trwają prace, ojcowie mieliby prawo do 8 tygodni urlopu ojcowskiego. Przysługiwałby im on do momentu ukończenia przez dziecko 2 lat. Ojciec nie mógłby wykorzystać urlopu w tym samym czasie, co matka dziecka. Miałby natomiast prawo do podzielenia go na dwie części, z zastrzeżeniem, iż jedna z nich nie mogłaby być krótsza niż 2 tygodnie.
Zmiany przy zgłaszaniu się do lekarza. Od stycznia prawdziwa rewolucja – idąc do lekarza, nie będziemy musieli zabierać ze sobą ani książeczki zdrowia, ani druku RMUA. Wystarczy podać PESEL, a pracownik służby zdrowia sprawdzi, czy jesteśmy ubezpieczeni. W razie np. awarii systemu – będziemy mogli napisać stosowne oświadczenie lub przedstawić dotychczas obowiązujące dokumenty. Może się jednak zdarzyć, że pracodawca zapomni zgłosić pracownika do ubezpieczenia. Warto więc sprawdzić zawczasu, czy to zrobił – bezpośrednio w oddziale ZUS lub za pośrednictwem Internetu.
Nie wolno dyskryminować. Od 1 stycznia 2013 roku wiek uprawniający do przejścia na emeryturę nie powinien być wyłączną przyczyną rozwiązania umowy o pracę. W planach jest też wycofanie przepisów umożliwiających rozwiązanie z pracownikiem stosunku pracy z tej przyczyny. Podstawą do zmiany są przepisy kodeksu pracy wskazujące na równe traktowanie pracowników, m.in. podczas rozwiązywania umów o pracę. Nie mogą oni być dyskryminowani m.in. ze względu na płeć, wyznanie, poglądy, a również ze względu na wiek.
chrisbed