Opowiadania humorystyczne.pdf

Aby rozpocząć lekturę,

kliknij na taki przycisk ,

który da ci pełny dostęp do spisu treści książki.

Jeśli chcesz połączyć się z Portem Wydawniczym

LITERATURA.NET.PL

kliknij na logo poniżej.

A. Czechow

OPOWIADANIA HUMORYSTYCZNE

Wydawnictwo „Tower Press ”

Gdańsk 2001

Przedmowa

– Czemu pieśni twoje tak krótkie? – zapytano ptaka. – Czy nie starczy ci oddechu?

– Mam bardzo wiele pieśni – odparł ptak – chciałbym je wszystkie przekazać światu.

Tę alegorię, znalezioną w notatniku Czechowa, pozwalam sobie przytoczyć na wstępie do

tych kilkunastu świeżo przetłumaczonych jego opowiadań.

Czechow należy nie tylko do wielkich, ale i do najbardziej kochanych pisarzy Rosji i

świata. Ze wszystkich jego utworów przebija bowiem głęboka i serdeczna miłość do

człowieka, gorący protest przeciwko krzywdzie i poniżeniu godności ludzkiej, lak

charakterystyczny dla epoki, w której żył. A był to okres rozpanoszenia się reakcji,

bezwzględnego dławienia wszelkich przejawów postępowej myśli: okres „czarnej solni",

pogromów Żydów. Wśród postępowej inteligencji rosyjskiej szerzył się głęboki pesymizm,

brak wiary w możliwość wywalczenia lepszej przyszłości. Ruch robotniczy zaczynał się

dopiero organizować i nie przedstawiał jeszcze w tym okresie decydującej siły politycznej,

zdolnej do pociągnięcia za sobą postępowej inteligencji, zdolnej do wskazania jej drogi walki.

Pojawienie się wielkiego humorysty, umiejącego śmieszyć i rozczulać do łez, to jakby

rześki powiew świeżego powietrza w dusznej więziennej celi. Czechów był przedstawicielem

tej lepszej części inteligencji końca wieku XIX, która rozumiała, że tak dalej żyć nie można.

Nie był on rewolucjonistą, nie wyprzedzał swej epoki jak współczesny mu wielki Sałtykow

Szczedrin. Na dramatyczne pytanie – „co robić" – Czechów nie umiał odpowiedzieć. Natura

jego miękka i podatna na sugestię ulegała nastrojom społeczeństwa, odzwierciedlała jego

załamanie po latach osiemdziesiątych i stopniowe wznoszenie się aż do rewolucji 1905 r.,

której Czechow już nie dożył.

Dzieło jego to olbrzymia mozaika z drobnych, najdrobniejszych kamyczków całego życia

rosyjskiego w latach panowania Aleksandra III, wymowny i przekonywający akt oskarżenia.

Piętnuje w nim ospałość, tępotę, służalczość aparatu państwowego, szarzyznę i martwotę

ówczesnego życia. W owe lata samo realistyczne postawienie problemów życia, pokazanie

bezgranicznej tępoty carskiego aparatu państwowego działało rewolucyjnie, cierpienie

małych i cichych bohaterów wzburzało i pobudzało do czynów. Los biednego sieroty Wani

oddanego do terminu do złego majstra czy 12–letniej Warki, która będąc służącą przy

dziecku, popada w obłęd z niewyspania – to obrazy budzące w czytelniku protest przeciwko

porządkowi społecznemu, w którym dzieci cierpią tak bardzo.

„Wielkie dzieło tworzycie małymi opowiadankami, wzbudzając w ludziach wstręt do tego

sennego, na wpół martwego życia – diabli by je wzięli!" – pisze do Czechowa Gorki w latach

dziewięćdziesiątych.

W twórczości Czechowa jedną z najpoważniejszych twórczości zajmują drobne

opowiadania.

– Przywykłem do opowiadań – mawiał Czechow – składających się tylko z początku i

końca.

W tym anegdotycznym powiedzeniu mamy najlepiej wyrażony stosunek pisarza do formy.

Rzeczywiście, w krótkich utworach mistrzostwo jego sztuki pisarskiej znalazło najdoskonalszy

wyraz. Mamy tu zarówno ostre utwory satyryczne, jak „Śmierć urzędnika", "Gruby i chudy",

przysłowiowego w Rosji „Kaprala Priszibiejewa", czy perełki rodzajowego humoru, jak

„Miętus" lub „Na placu moskiewskim Trubnaja", pełne niefrasobliwego humoru opowiadania

„Końskie nazwisko", „Bezbronna istota", na koniec czarujący obrazek z życia dzieci

„Chłopcy".

Twórczość Czechowa najlepiej scharakteryzował Gorki: „Ze śmiercią Czechowa odejdzie

jeden z najlepszych przyjaciół Rosji, przyjaciel mądry, sprawiedliwy, szczery, przyjaciel

kochający, współczujący we wszystkim". „I Rosja cała zadrży z żalu, i długo nie będzie go

mogła zapomnieć, długo będzie się uczyć rozumieć życie podług jego pism, rozjaśnionych

smutnym uśmiechem kochającego serca, według jego opowiadań przenikniętych głęboką

znajomością życia, bezinteresowną miłością i współczuciem do ludzi, nie litością, lecz

współczuciem mądrego i subtelnego człowieka, który rozumiał wszystko".

RADOŚĆ

Była godzina dwunasta w nocy.

Mitia Kułdarow, podniecony, z rozczochraną czupryną, wpadł do mieszkania swoich

rodziców i szybko przebiegł wszystkie pokoje. Rodzice już kładli się spać. Siostra leżała w

łóżku i kończyła ostatnia stronę powieści. Bracia gimnaziści spali.

– A ty skąd wracasz? – zdziwili się rodzice. – Co się z tobą dzieje?

– Och, nie pytajcie! Wcale się tego nie spodziewałem! Wcale się tego nie spodziewałem!

To... wprost nie do wiary!

Mitia głośno się zaśmiał i upadł na fotel, gdyż ze. szczęścia nie mógł utrzymać się na

nogach.

– To po prostu jest niewiarogodne! Nawet nie możecie sobie wyobrazić! Popatrzcie tylko!

Siostra wyskoczyła z łóżka i narzuciwszy na siebie kołdrę zbliżyła się do brata. Obudzili

się gimnaziści.

– Co ci jest? Poznać cię trudno!

– To z radości, mamo! Przecież cała Rosja mnie zna teraz! Cała! Dotychczas tylko wy

wiedzieliście, że istnieje na tym świecie registrator kolegialny Dymitr Kułdarow, a teraz zna

mnie cała Rosja! Mamusiu! O, Boże!

Mitia zerwał się z .fotela, przebiegł przez wszystkie pokoje i znowu usiadł.

– Ale co się stało? Mów! Opowiadaj wyraźnie!

– Żyjecie jak dzikie zwierzęta, gazet nie czytujecie, nie zwracacie żadnej uwagi na

najświeższe wiadomości, podczas gdy w nich jest tyle ciekawych rzeczy! Jeżeli coś się

wydarzy, natychmiast wszystko wiadomo, nic się nie ukryje! Jakiż ja jestem szczęśliwy! O

Boże! Przecież gazety drukują tylko o ludziach sławnych, a tu tymczasem o mnie napisali!

– Co ty mówisz? Gdzie?

Ojciec zbladł. Matka spojrzała na święty obraz i przeżegnała się. Gimnaziści zerwali się z

łóżek i tak jak stali, tylko w krótkich nocnych koszulkach, zbliżyli się do starszego brata.

– Tak jest! O mnie napisali! Teraz wie o mnie cała Rosja! Mamusiu, proszę schować ten

numer gazety na pamiątkę! Można będzie od czasu do czasu przeczytać. Patrzcie!

Mitia wyciągnął z kieszeni gazetę, podał ojcu i wskazał palcem ustęp zakreślony

niebieskim ołówkiem.

– Proszę przeczytać! Ojciec włożył okulary.

– Niechże ojciec czyta!

Matka spojrzała na obraz i przeżegnała się. Ojciec odchrząknął i zaczął czytać:

„29 grudnia, o jedenastej wieczorem, registrator kolegialny Dymitr Kułdarow..."

– Widzicie, widzicie? Dalej!

„...registrator kolegialny Dimitr Kułdarow, wychodząc z szynku przy ulicy Małej Bronnej i

będąc w stanie nietrzeźwym..."

– To ja z Sjemionem Pietrowiczem... Opisane ze wszystkimi szczegółami! Niechże ojciec

czyta dalej! Słuchajcie!...

„... i będąc w stanie nietrzeźwym pośliznął się i wpadł pod konia stojącej tu dorożki,

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: