ściaga spec3.doc

SURDOPEDAGOGIKA

Głuchym nazywamy człowieka, który pozbawiony jest słuchu, a wiec treści dźwiękowych płynących ze świata i który wskutek tego znajduje się w gorszych warunkach niż słyszący, jeżeli chodzi o poznanie zewnętrznego świata i przygotowanie do życia społecznego (M. Grzegorzewska)

Międzynarodowe Biuro Audiofonologii / BIAP/ zaleca by stosować raczej określenie „uszkodzenie słuchu"', niż głuchota, z uwagi na zbyt absolutny charakter tego ostatniego terminu.

Starano się w ten sposób podkreślić znaczenie kontinuum obejmującego skalę od słuchu normalnego poprzez różne stopnie utraty słuchu, jednocześnie kładąc nacisk na występowanie z reguły resztek słuchu, dających się wykorzystać oraz rzadkość występowania całkowitej głuchoty. Dość powszechnie przyjmuje się za BIAP stosowanie określenia  „uszkodzenie słuchu", pozostaje jednak sprawą dość delikatna probierń nazywania osób , tym uszkodzeniem dotkniętych, ponieważ upośledzenie dotyczy pewnej funkcji, a nie jednostki. Dlatego poprawniej jest mówić o dorosłych lub dzieciach „z uszkodzeniem słuchu".

Przyczyny uszkodzeń narządu słuchu

1.Czynniki genetyczne: mogą mieć charakter dominujący lub recesywny. Dominujący - występuje gdy jedno z rodziców posiada w garniturze chromosomów gen patologiczny, powodujący uszkodzenie słuchu /wada słuchu występuje u 50% potomstwa. Jeżeli oboje rodzice maja w chromosomach gen patologiczny wtedy 75% potomstwa będzie miało wadę słuchu.

W przypadku, gdy jedno z rodziców posiada gen patologiczny o charakterze recesywnym to rodzic ten może słyszeć normalnie, ale jest nosicielem genu patologicznego. Jeżeli drugi rodzic nie posiada w garniturze chromosomów genu patologicznego powodującego upośledzenie słuchu, to ich dzieci będą miały słuch normalny ale 50% tych dzieci będzie nosicielami genu patologicznego.

Recesywny - występuje gdy gen patologiczny znajduje się w chromosomie płciowym Xa. Wówczas kobiety na ogół maja słuch normalny są jedynie nosicielkami genu patologicznego i przenoszą go na 50% swych córek, które będą nosicielkami genu patologicznego. Ojciec z upośledzeniem słuchu sprzężonym z chromosomem płciowym X nie przenosi  upośledzenia słuchu na swych synów, ale wszystkie jego córki będą nosicielkami genu patologicznego.

2. Czynniki działające w okresie zarodkowo- płodowym rozwoju dziecka

Wirusy różyczki u ciężarnej kobiety. Wirusy te uszkadzają narząd słuchu dziecka. Podobnie zażywanie przez ciężarna kobietę lekarstw z ubocznym szkodliwym działaniem może spowodować u dziecka uszkodzenie słuchu.

3. Czynniki okołoporodowe

W czasie zbyt wczesnego porodu lub wskutek wylewów krwawych, podczas komplikacji porodowych wymagających użycia kleszczy -występuje uszkodzenie ucha wewnętrznego. Przyczyną niedosłuchu może być również żółtaczka hemolityczna noworodków powstająca

wskutek niezgodności grup krwi /ojciec Rh+ matka Rh -/

Streptomycyna podawana niemowlętom przy zapaleniu mózgu i opon mózgowych ratuje ich życie, ale często powoduje głębszy stopień uszkodzenia słuchu typu odbiorczego.

4. Czynniki powodujące uszkodzenie narządu słuchu działające po urodzeniu dziecka

Choroby: grypa szkarlatyna, zapalenie mózgu i opon mózgowych

- stany zapalne tkanki w jamie nosowo-gardłowej

- przewlekle nieżyty i przewlekle katary nosa                                                

- ropne zapalenie migdałka gardłowego

Przy tego rodzaju nieżytach i stanach zapalnych występuje często unieruchomienie kosteczek słuchowych w uchu środkowym, z braku wyrównania ciśnienia powietrza z zewnątrz naciskającego na błonę bębenkową przez powietrze naciskające od strony jamy nosowo- gardłowej. Brak wyrównania powietrza spowodowany jest zamknięciem tej jamy przez stan zapalny lub nieżyt nosa albo ropne zapalenie migdałków.

Silne urazy fizyczne spowodowane wypadkami samochodowymi, lotniczymi mogą również wywołać uszkodzenie słuchu.,        

Czynniki ryzyka różnią się u poszczególnych autorów. Down wymienia następujące:

-występujące w rodzinie wczesnodziecięce uszkodzenie słuchu,

- poziom bilirubiny we krwi wyższy od 20 mg/ 100 mg,

- matka w ciąży (niezależnie od stopnia jej zaawansowania ) chorowała na różyczkę.

- waga urodzeniowa poniżej 1500g.

Istnieją duże trudności w rozpoznawaniu głuchoty lub niedosłuchu w okresie wczesnego niemowlęctwa. Badania przesiewowe w tym wieku nie stały się rutynowymi ponieważ ich rzeczywista wartość diagnostyczna jest niewielka. Wielu autorów zaleca przeprowadzanie badań przesiewowych /o ile są przeprowadzane metodami subiektywnymi / w 7 miesiącu życia dziecka a nie natychmiast po urodzeniu, ponieważ reakcje dziecka w tym wieku /od 7 miesiąca/ są pewniejsze.

Obiektywne badania słuchu:

l . Audiometria reakcji elektrycznych z pnia mózgu BERA

2. Audimetria reakcji korowych /CRA/

Od wieku przedszkolnego można stosować audiometrię tonalną /przyrząd - audiometr, wynik badania - audiogram/.

Metody subiektywnego pomiaru audiometrycznego u dzieci według Ch. Heldstab

Klasyfikacja uszkodzeń narządu słuchu według stopnia tych uszkodzeń opracowana przez Międzynarodowe Biuro Audiofonologii /BIAP/:

-Normalny słuch mają osoby, u których średnia progów słyszenia tonów z częstotliwościami 500, 1000, 2000 Hz nie przekracza ich natężenia do 20 dB.

- U osób z lekkim stopniem uszkodzenia słuchu średnia progów słyszenia tonów z częstotliwościami 500, 1000. 2000 Hz w lepiej słyszącym uchu wymaga natężenia od 20 do 40 dB.

- U osób z umiarkowanym stopniem uszkodzenia słuchu średnia progów słyszenia tonów z częstotliwościami 500. 1000. 2000 Hz w lepiej słyszącym uchu wymaga natężenia od 40 do 70dB.

- U osób ze znacznym stopniem uszkodzenia słuchu średnia progów słyszenia tonów z częstotliwościami 500, 1000. 2000 Hz w lepiej słyszącym uchu wymaga natężenia od 70 do 90dB.

- U osób z głębokim stopniem uszkodzenia słuchu średnia progów słyszenia tonów z częstotliwościami 500, 1000. 2000 Hz w lepiej słyszącym uchu wymaga natężenia 90dB lub większego.

Jeżeli różnica natężenia tonów między częstotliwością 500 Hz a 2000 Hz osiąga lub przekracza 40 dB wtedy do częstotliwości 500. 1000. 2000 Hz dodaje się częstotliwość 4000hz i sumę tych

częstotliwości dzieli się przez 4.

Przy znacznych i głębokich uszkodzeniach słuchu, jeżeli w zakresie częstotliwości 4000Hz uzyskuje się wynik lepszy niż przy częstotliwości 2000Hz wtedy zastępuje się częstotliwość 2000Hz częstotliwością 4000Hz.

Klasyfikacja ze względu na czas uszkodzenia słuchu :

Głuchota prelingwalna- uszkodzenie słuchu wystąpiło przed 3 rokiem życia, kiedy dziecko nie nauczyło się jeszcze mówić.

Głuchota perilingwalna- uszkodzenie słuchu wystąpiło w trakcie nauki mowy. Głuchota postlingwalna - uszkodzenie słuchu wystąpiło po opanowaniu mowy przez dziecko.

Ubytek słuch u a rozwój mowy /Z. Sękowska/