Steiner-Wiedza Dawnych Misteriów.pdf

Rudolf Steiner

WIEDZA

DAWNYCH MISTERIÓW

WYDAWNICTWO GENESIS

Rudolf Steiner

WIEDZA DAWNYCH

MISTERIÓW

WYDAWNICTWO GENESIS

GDYNIA 2003

Rudolf Steiner: Wiedza dawnych misteriów

Wykłady wygłoszone w Dornach

od 23.11.1923-23.12.1923 r.

(tom GA 232 w katalogu Dzieł Zebranych Rudolfa Steinera)

SPIS TREŚCI

Wykład I, Dornach, 23.11.1923

O życiu duszy człowieka

Wykład II, 24.11.1923

Niniejsze wydanie jest zgodne z oryginałem niemieckim:

Mysteriengestaltungen wydanym w 1987 roku w wyda

wnictwie Rudolf Steiner Verlag w Dornach/Szwajcaria.

Działalność duszy w ciele fizycznym człowieka

Wykład III, 25.11.1923

Wrastanie w przyrodę wspomnieniem i wolą

Wykład IV, 30.11.1923

Związek człowieka z ziemską planetą

Wykład V, 1.12.1923

Tłumaczenie:

Michał Waśniewski

Redakcja:

Ewa Waśniewska

Ilustracja na okładce:

Ninetta Sombart

Stworzenie minerałów oraz tworów roślinno-zwierzęcych

Wykład VI, 2.12.1923

Misteria Artemizy w Efezie

Wykład VII, 7.12.1923

Wtajemniczenie misteriów Hibernii

Wykład VIII, 8.12.1923

Istota hibernijskich misteriów

Wykład IX, 9.12.1923

Dornach/Schweiz 1987

107

Wielkie misteria Hibernii

Wykład X, 14.12.1923

123

Wydawnictwo GENESIS, Gdynia 2003

Chtoniczne i eleuzyjskie misteria

Wykład XI, 15.12.1923

137

Tajemnica roślin, metali i ludzi

Wykład XII, 21.12.1923

149

ISBN-83-86132-39-6

Misteria samotrackich Kabirów

Wykład XIII, 22.12.1923

160

Przejście od dawnych misteriów do średniowiecznych

Wykład XIV, 23.12.1923

Wydawnictwo GENESIS'

81-351 Gdynia, ul. Wzgórze Bernadowo 300/1

173

Misteria różokrzyżowieckie

Przypisy

185

Druk: Poligrafia, Bydgoszcz

Uwagi wydawcy

189

Uwagi odnośnie publikacji

wykładów Rudolfa Steinera

O życiu duszy człowieka

Te kilka tygodni przed Bożym Narodzeniem 2 możemy poświę

cić na wykłady w Goetheanum. Chcemy je tak ukształtować, aby

ludzie pozostający w Dornach w oczekiwaniu na Spotkanie Bożo

narodzeniowe, przyjęli jak najwięcej z tego, co ruch antropozo-

ficzny może wnieść w ludzkie serca, aby szczególnie ci, którzy

będą tu przebywać aż do Bożego Narodzenia, rzeczywiście mo

gli w swoich myślach mieć coś do przekazania na temat zdarzeń,

które będą mieć miejsce właśnie teraz - można by rzec w ostat

nich godzinach. 3 Nie chodzi o to, abym mówił o Międzynarodo

wym Towarzystwie Antropozoficznym, bo sami będziemy mogli

to przeżyć w czasie kilku godzin spotkania, ale chciałbym spróbo

wać przedstawić te rozważania tak, by umożliwiły odpowiedni

nastrój tego spotkania. Tak więc wychodząc z innego punktu, spró

buję dojść do tego, co na temat życia ludzkiej duszy i tajemnic

świata rozważałem już tutaj w ostatnich tygodniach.

Zacznijmy dzisiaj od czegoś najprostszego. Rozważmy życie

duszy ludzkiej nieco dalej niż przedstawiłem to pisząc artykuł „Ży

cie duszy" w tygodniku Goetheanum. Chcemy zatem w rozważa

niu życia duszy pójść dalej niż miało to miejsce w tym artykule.

Cztery artykuły w Goetheanum są pewnego rodzaju wprowadze

niem, przygotowaniem do obecnych rozważań.

Kiedy zastanawiamy się szerzej nad życiem duszy, dochodzi

my do przekonania, że możemy je w pewien sposób spotęgować.

Życie duszy zaczyna się od tego, że pozwalamy,, aby działał na nas

świat zewnętrzny - co czynimy od dzieciństwa - a następnie nad

tym myślimy. To właśnie czyni nas ludźmi, że działanie świata ze

wnętrznego przeżywamy wewnętrznie dalej w naszych myślach,

wytwarzając wyobrażenia, w których odzwierciedla się w pewien

sposób to, co wywołuje w nas wrażenie. Dla życia duszy nie jest

zbyt korzystne, gdy dużo rozważamy o tym, jak świat zewnętrzny

odzwierciedla się w naszej duszy. Bowiem w naszym wnętrzu

wytwarzamy tylko cień wyobrażeń. Lepsze zrozumienie siebie sa

mego osiągamy wtedy, gdy większą uwagę zwrócimy na siłę za-

wartąw samej myśli, tzn., gdy staramy się samych siebie wyżyć w

Podstawę zorientowanej antropozoficznie wiedzy duchowej two

rzą napisane i opublikowane dzieła Rudolfa Steinera (1861-1925).

Poza wydaniem książek wygłosił on w latach 1900-1924 liczne wy

kłady i kursy. Zarówno takie, które były ogólnie dostępne, jak rów

nież wykłady i kursy tylko dla członków towarzystwa teozoficznego,

a później antropozoficznego. On sam nie chciał początkowo, aby za

pisywano jego swobodnie wygłaszane wykłady. Były one zaplano

wane jako szczególne przekazy ustne, nie przeznaczone do druku. Gdy

jednak stopniowo rozpowszechniane były niepełne i zawierające błę

dy notatki słuchaczy, zdecydował się na uregulowanie spraw związa

nych z ich wydaniem. Zadanie to powierzył Marie Steiner von Sie

vers. Zobowiązał ją do uzgadniania stenografów oraz zarządzania

wszelkimi zapiskami i zapewnienia wymaganej przejrzystości wyda

wanych tekstów. Ponieważ Rudolf Steiner ze względu na brak czasu

tylko w niewielu wypadkach mógł osobiście korygować teksty, wszy

stkie publikacje jego wykładów musiały zawierać następujące zas

trzeżenie: Należy się liczyć z tym, że w tych nie przeglądanych przeze

mnie pismach mogą znajdować się blady.

Odnośnie zależności między wykładami wygłaszanymi wyłącznie

dla członków towarzystwa, które początkowo były dostępne jedynie

jako poufne manuskrypty, a jego ogólnie dostępnymi pismami, wy

powiedział się Rudolf Steiner w swojej autobiografii Mein Lebens

gang (35 rozdział) 1 . Odpowiedni fragment w dosłownym brzmieniu

zacytowany jest na końcu tej książki. To, co zostało tam powiedzia

ne, odnosi się w tym samym stopniu do kursów w poszczególnych

dziedzinach zawodowych, które skierowane były do ograniczonego

kręgu zaufanych osób, posiadających podstawy wiedzy duchowej.

Po śmierci Marie Steiner (1867-1948), zgodnie z jej zaleceniami,

rozpoczęto prace nad wydaniem Dzieł Zbiorowych Rudolfa Steinera.

Niniejszy tom stanowi część tego wydania.

elemencie myślowym, bez patrzenia na świat zewnętrzny, kiedy

śledzimy dalej w myślach to, co było w nas wrażeniem świata ze

wnętrznego. Jedni ludzie dochodzą przy tym do abstrakcyjnego my

ślenia, budują różne systemy i schematy, inni zaś mają skłonność

do wyobrażeń mających charakter fantazji. Nie chcemy wnikać,

jak to myślenie wewnętrzne przebiega dalej bez zewnętrznych

wrażeń - w zależności od temperamentu człowieka, jego charak

teru czy szczególnych predyspozycji - ale chcemy sobie uświado

mić, że jest to dla nas czymś szczególnym, gdy - biorąc pod uwagę

nasze zmysły - wycofujemy się ze świata zewnętrznego i żyjemy

w naszych myślach, w naszych wyobrażeniach, dalej je rozwijając,

czasami być może tylko w zakresie naszych możliwości.

Niektórzy ludzie uważają, że dalsze kształcenie bytu myśli -

w miarę możliwości - jest niepotrzebne. Jeszcze dzisiaj, w tych

ciężkich czasach, często spotyka się ludzi, którzy przez cały dzień

zajęci są taką czy inną konkretną pracą, tym wszystkim, co jest

oczywiście potrzebne dla świata, a potem zbierają się w małych

grupach i wolą „zabijać" czas grając w karty, w domino lub coś

podobnego. Rzadko jednak widzi się podobne grupy ludzi, którzy

spotykają się, aby np. wymienić myśli o tym, co mogłoby wyni

knąć z jakiegoś zdarzenia, w którym w danym dniu brano udział,

gdyby ta czy inna rzecz miała nieco inny przebieg. Takie rzeczy są

dla ludzi mniej interesujące niż gra w karty; a byłoby to dalszym

rozwijaniem myśli. Kiedy bowiem rozwija się myśli dalej, zacho

wując przy tym zdrowy zmysł rzeczywistości, można osiągnąć coś,

co wcale nie jest czymś nierealnym.

To życie w myślach prowadzi w końcu do tego, co znajdziecie

w mojej Filozofii wolności 4 , o ile będziecie tę książkę czytać w spo

sób właściwy. Gdy chcecie w prawidłowy sposób czytać Filozofią

wolności, musicie poznać to uczucie, musicie żyć w myślach. Fi

lozofia wolności opiera się całkowicie na rzeczywistości, ale rów

nocześnie wyprowadzona jest z rzeczywistego myślenia. Właśnie

dlatego w takiej Filozofii wolności widać to podstawowe uczucie.

Koncepcja tej książki powstała u mnie w latach osiemdziesiątych,

a napisałem ją z początkiem lat dziewięćdziesiątych XIX wieku.

To jednak, co stanowi jej podstawową ideę, nie zostało zrozumiane

nawet przez tych ludzi, którzy byli niejako powołani do jej zro

zumienia. Przyczyna tego tkwi w tym, że ludzie, nawet tak zwani

współcześni ludzie myślący, dochodzą w swoim myśleniu tylko

do przeżywania odbicia zmysłowego świata zewnętrznego. A po

tem ewentualnie mówią, że być może w myśleniu mogłoby być

coś ze świata nadzmysłowego, ale musiałoby to być coś zewnę

trznego, tak jak stół albo łóżko. A zatem myślenie, które jest spra

wą wewnętrzną, musiałoby przeżywać nadzmysłowość jako coś,

co daje się ujmować na zewnątrz człowieka, jak stół. Tak mniej

więcej pojmował zadanie myślenia Eduard von Hartmann 5 .

Porównajmy z tym ideę Filozofii wolności. Myślenie jest tam

przeżywane tak, że wewnątrz przeżycia myślowego dochodzi się

do tego, czego nie można przedstawić inaczej jak słowami: „Kiedy

naprawdę żyjesz w myśleniu, to żyjesz we wszechświecie, chociaż

początkowo w sposób nieokreślony". Podstawą Filozofii wolnoś

ci jest idea, że w najbardziej wewnętrznym przeżyciu myślowym

człowiek łączy się z tajemnicami wszechświata. Dlatego jest tam

zdanie: „W myśleniu dotyka się tajemnic wszechświata".

Jest to, być może, wyrażone w sposób prosty, ale taki był wła

śnie zamiar. Kto naprawdę przeżywa myślenie, ten nie czuje się

już poza tajemnicą wszechświata, ale wewnątrz niej; nie czuje się

poza boskością, lecz wewnątrz boskości. Kto uchwyci w sobie my

ślenie, ten poczuje w sobie to, co jest boskie.

Właśnie tego punktu ludzie nie mogli przeżyć. Jeśli ktoś je na

prawdę uchwycił, gdy zadał sobie ten trud, aby mieć przeżycie

myśli, wtedy nie stoi już wewnątrz tego świata, w którym stał

poprzednio, lecz znajduje się w świecie eterycznym. Znajduje się

w świecie, o którym wie, że nie jest on niczym uwarunkowany

w fizycznej przestrzeni Ziemi, lecz uwarunkowany jest sferą ca

łego wszechświata. Człowiek znajduje się wewnątrz eterycznej

sfery świata. Kiedy myślenie ujmuje się tak jak w Filozofii wol

ności, to nie można już wątpić w prawidłowość eterycznej sfery

wszechświata. Osiąga się to, co można nazwać przeżyciem ete

rycznym; robi się pewien szczególny krok w całym swoim życiu.

Ten krok chciałbym scharakteryzować w następujący sposób.

Kiedy człowiek myśli codzienną, zwykłą świadomością, to będąc

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: