Niedrożność mechaniczna jelit W 6.doc

Chirurgia W    11.12.2005

Niedrożność mechaniczna jelit

Niedrożność jelit – stan chorobowy, którego istotą jest ustanie fizjologicznego przesuwania się treści pokarmowej w świetle jelita w kierunku odbytu.

Niedrożność jelit:

Ø      wysoka - mechaniczna

Ø      niska - porażenna

Ø      czynnościowa

Niedrożność jelit:

Ø      ostra - początek nagły, stan chorego najczęściej ciężki (zadzierzgnięcie)

Ø      przewlekła - objawy łagodne, narastają powoli (guz, nowotwór)

Niedrożność mechaniczna:

·                                                                                   obturacyjna (e obturatione)

·                                                                                   stranbulacyjna (zaburzenie ukrwienia) (e strangulatione)

·                                                                                   mieszana – wgłobienia (invaginatio)

Niedrożność obturacyjna:

Ø      Polega na zamknięciu światła jelita od wewnątrz lub w skutek ucisku z zewnątrz bez upośledzenia ukrwienia ściany jelita

Przyczyny niedrożności obturacyjnej:

·         ciało obce

·         kęsy pokarmowe

·         kamień żółciowy

·         kamień kałowy

·         zbity kłąb glist

·         masy kałowe

·         guzy nowotworowe

·         zrosty pooperacyjne lub pozapalne

·         uwięźnięta przepuklina

·         choroby ściany jelita ze zwężeniem światła

·         zwłóknienie pourazowe lub pooperacyjne

Niedrożność mechaniczna strangulacyjna:

Ø                              Polega na zamknięciu światła jelita wraz z zaciśnięciem naczyń krezki

Przyczyny niedrożności strangulacyjnej:

·                                                          skręt jelita grubego

·                                                          zapętlenie jelita

·                                                          uwięźnięcie przepukliny z zaciśnięciem naczyń krezki

·                                                          zrosty

·                                                          wgłębienie (wciągnięcie jelita do jego światła)

Obraz kliniczny zależy od:

·         umiejscowienia przeszkody

·         typu niedrożności

·         stopnia zamknięcia światła

·         przyczyny wywołującej

·         wieku chorego

Patofizjologia:

·         odwodnienie

·         zapalenie otrzewnej

·         wstrząs

Objawy podmiotowe:

·         bóle brzucha

·         wymioty

·         zatrzymanie wiatrów i stolca

·         wzdęcia

Ocena badania laboratoryjnego:

·         Ht – określenie (pośrednio) objętości płynu pozakomórkowego (wzrostu Ht o 3% świadczy o utracie około 1000ml płynów)

·         Hb – wzrost zagęszczania krwi

·         KCz – umiarkowany wzrost

·         stężenie mocznika powyżej 6,7 mmol/l – rozpad masy krwinkowej z niedrożności z zadzierzgnięcia.

·         stężenie elektrolitów: Na, K, Cl – zaburzenie gospodarki wodno-elektrolitowej

·         ogólne badanie moczu – wzrost gęstości względnej

·         utrata objętości płynu pozakomórkowego

Objawy przedmiotowe:

·         oglądanie brzucha (falowanie jelit widoczne u szczupłych)

·         osłuchiwanie brzucha

·         opukiwanie brzucha (wypuk nadmiernie jawny bębękowy)

·         obmacywanie brzucha

·         badanie wewnętrzne (per rectum)

·         badanie tętna

·         badanie RR

·         temperatura ciała.

Leczenie niedrożności- zasady ogólne:

·         zmniejszenie wzdęcia brzucha

·         zapobieganie wymiotom

·         wyrównanie zaburzeń wodno-elektrolitowych

·         zapobieganie rozwojowi zakażenia

·         przywrócenie drożności jelit

·         leczenie operacyjne

Leczenie nieopoeracyjne można stosować tylko u chorych u których nie ma podejrzeń zmian zagrażających martwicy jelit.

Badają chorego pamiętaj o:

Ø                              zebraniu dokładnego wywiadu

Ø                              przeprowadzeniu starannego badania fizykalnego

W drodze do szpitala:

·         zapewnić dostęp do żyły (najlepiej 2), podłączyć płyny

·         założyć sondę dożołądkową

·         nie podawaj leków p/bólowych

·         nie odprowadzaj przepuklin uwięźniętych

·         monitoruj ciśnienie i tętno chorego