386.TXT

(90 KB) Pobierz
46) o "Likwidacji Państwa Pruskiego" z 25 II 1947 r. oraz decyzje o pocišgnięciu zbrodniarzy
wojennych do odpowiedzialnoci przez Międzynarodowy Trybunał w Norymberdze. Wobec
odejcia mocarstw zachodnich od tego programu i przyjęcia przez nie koncepcji podziału
Niemiec dyplomacja polska poparła siły demokratyczne tworzšce pierwsze w dziejach demo-
kratyczne i pokojowe państwo niemieckie, tj. Niemieckš Republikę Demokratycznš. Pańs-
two to uznało skutki rozpętanej przez imperializm niemiecki, przegranej wojny, tak w aspek-
cie terytorialnym, jak i społeczno-politycznym.
   Dnia 6 VII 1950 r. w Zgorzelcu rzšdy Polski i NRD podpisały układ o wytyczeniu
ustalonej i istniejšcej już granicy polsko-niemieckiej. W dniu 27 I 1951 r. oba rzšdy podpisały
akt o wykonaniu wytyczenia państwowej granicy między Polskš a Niemcami. Układ ten
zakończył prace zwišzane z wytyczeniem ustalonej w Poczdamie granicy polsko-niemieckiej.
Oba państwa ustality stosunki dyplomatyczne i podjęły współpracę w ramach RWPG i
Układu Warszawskiego. Ludnoć niemiecka przesiedlona z ziem polskich na teren NRD
została w peini przejęta i zintegrowana z innymi mieszkańcami tego kraju. W dniu 15 III 1967
r. po raz pierwszy w historii stosunków polsko-niemieckich został zawarty między Polskš a
NRD dwustronny układ sojuszniczy.
   Zmierzajšc do unormowania stosunków i umocnienia NRD rzšd polski w dniu 15 V 1950
r. wyrazii zgodę na zmniejszenie sum wpłacanych przez ten kraj na poczet reparacji wojen-
nych. W dniu 23 VIII 1953 r. rzšd polski opublikowai owiadczenie o zrezygnowaniu przez
Polskę z dniem 1 I 1954 r. z pobierania wszelkich odszkodowań od NRD. Już 10 XI 1951 r.
podpisano z NRD pierwszš wieloletniš umowę o wspótpracy gospodarczej. W sierpniu 1961
r. rzšd polski poparł stanowisko rzšdu NRD w sprawie wprowadzenia granicy państwowej w
obrębie Berlina.
   Odmiennie kształtowała się sytuacja w zachodnich strefach okupacyjnych, a następnie w
Republice Federalnej Niemiec. Przesiedleńców z Polski utrzymywano tam w stanie tymcza-
sowoci głoszšc, że zostali oni przemocš przepędzeni ze wschodu. Utworzono specjalne
organizacje przesiedleńcze, które nie uznawały zmian granicznych dokonanych po II wojnie
wiatowej i głosiły program powrotu do swej "ojczyzny" na wschodzie. W lad za tym rzšd
RFN nie uznał decyzji konferencji poczdamskiej w sprawie przebiegu granic i prowadził
ostrš kampanię antypolskš. W RFN nie przeprowadzono też ustalonego w Poczdamie pro-
gramu reform społecznych i gospodarczych. Szczególny niepokój w Polsce budzii fakt remi-
litaryzacji RFN, uchylanie się tego kraju od konsekwentnego cigania i karania hitlerowskich
przestępców wojennych, głoszenie programu rewanżu i rewizji granic. W tej sytuacji rzšd
polski bronišc interesów swego kraju krytykował koncepcje polityczne prezentowane przez
Republikę Federalnš Niemiec. Decyzja o przyjęciu RFN do Paktu Północnoatlantyckiego w
1954 r. stała się bezporedniš przyczynš zwołania w 1955 r. konferencji państw socjalistycz-
nych w Warszawie, na której podjęto uchwałę w sprawie utworzenia obronnego Ukiadu
Warszawskiego. Rzšd polski przeciwstawiał się również zachodnioniemieckim koncepcjom
reprezentowania Niemiec w całoci, zjednoczeniu Niemiec przez wchłonięcie NRD itp. Rzšd
polski popierał natomiast radzieckie propozycje zawarcia układu pokojowego z Niemcami,
zjednoczenia Niemiec na zasadach demokratycznych, rozbrojenia, utworzenia strefy zbioro-
wego bezpieczeństwa w Europie itp.
   Wobec rosnšcych trudnoci w ustalentu projektu traktatu pokojowego z podzielonymi na
dwa państwa Niemcami, poszczególne państwa opublikowały jednostronne akty o zakończe-
niu stanu wojny z Niemcami. Stany Zjednoczone akt taki ogłosiły już w 1951 r. Państwa


386


socjalistyczne opublikowały takie akty dopiero w roku 1955. Rada Państwa PRL 8 II 1955 r.
podjęła uchwałę o zakończeniu stanu wojny z Niemcami ze względu na dšżenie do pokojo-
wego uregulowania problemu niemieckiego, popierania wysiłków zmierzajšcych do zapew-
nienia pokojowej stabilizacji stosunków europejskich wykluczajšcych odbudowę militaryzmu
niemieckiego oraz dšżenie do "rozwoju pokojowych i dobrosšsiedzkich stosunków z całym
narodem niemieckim w oparciu o granice na Odrze i Nysie Łużyckiej". Uchwała wyranie
podkrelała wolę realizowania przez PRL pokojowych stosunków z Niemcami w całoci, a
więc i z RFN, na podstawie uznania i poszanowania podstawowych postanowień umowy
poczdamskiej.
  Rzšd NRD akt ten ocenił pozytywnie, zapewniajšc o nietykalnoci terytorium Polski i
Czechosłowacji oraz o ostatecznym uznaniu granic obu państw.
  Natomiast rzšd RFN nie ustosunkował się do tej propozycji wprost i nie podjšł próby
nawišzania z Polskš stosunków dyplomatycznych. W okresie tym w RFN proklamowano tzw.
"doktrynę Hallsteina", która wykluczała możliwoć nawišzania przez RFN stosunków
dyplomatycznych z jakimkolwiek państwem uznajšcym NRD (z wyjštkiem ZSRR).
  W tej sytuacji stosunki pomiędzy Polskš i RFN przez wiele lat sprowadzały się do regu-
lowania rocznymi umowami stosunkowo ograniczonej wymiany handlowej. Dopiero 7 III
1963 r. podpisano trzyletni protokót w sprawie obrotu handlowego i porozumienie w sprawie
otwarcia w Warszawie przedstawicielstwa handlowego RFN. Polska placówka handlowa
powstała w Kolonii. W 1965 r. podpisano nowy protokół regulujšcy obroty handlowe w latach
1966-1969. W toku rokowań pomiędzy organizacjami Czerwonego Krzyża w 1955 r. zawarto
również porozumienie w sprawie tzw. łšczenia rodzin. Na mocy tego porozumienia w latach
1956-1968 z Polski wyjechało do RFN około 270 tys. osób. W 1959 r. Główna Komisja
Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce nawišzała kontakt z utworzonym w RFN w 1958 r.
Centralnym Urzędem do Badania Zbrodni Hitlerowskich z siedzibš w Ludwigsburgu.
  Sztywna i nieustępliwa polityka RFN wobec Polski i innych krajów socjalistycznych nie
zdolata zahamować rozwoju obozu socjalistycznego. Polityka ta poniosła pełne fiasko. W tej
sytuacji w RFN do gtosu zaczęły dochodzić siły zmierzajšce do zerwania z tš liniš politycznš.
Wyrazicielem tych tendencji byi przede wszystkim nowy minister spraw zagranicznych RFN
w rzšdzie tzw. wielkiej koalicji a następnie kanclerz, socjaldemokrata Willy Brandt.
  W odpowiedzi na inicjatywę polskš z 1969 r. rzšd RFN podjšt rozmowy, które zakończyły
się formalnym sukcesem. Rozmowy te trwały ponad dwa lata. Ostatecznie 12 VIII 1970 r.
rzšd RFN podpisał specjalny układ z ZSRR, a następnie 7 XII 1970 r. uktad z Polskš o
podstawach normalizacji wzajemnych stosunków. W układzie tym rzšd RFN uznał ustalonš w
Poczdamie granicę zachodniš Polski, potwierdził jej nienaruszalnoć i stwierdził, że nie ma
żadnych roszczeń terytorialnych wobec Polski. Oba rzšdy zobowišzały się do regulowania
wszystkich spornych kwestii w drodze pokojowej. Układ ratyfikowano dopiero 17 V 1972 r.
Na tej podstawie nastšpiło wzajemne uznanie obu państw i wymiana przedstawicielstw
dyplomatycznych. Ożywieniu uległy stosunki handlowe i wymiana kulturalna, jednak wiele
problemów pozostawało nadal nie rozwišzanych. W dalszym cišgu toczyła się ożywiona akcja
dyplomatyczna zmierzajšca do uregulowania tych kwestii.
  Na skutek tej działalnoci dyplomatycznej i ogólnych dšżeń do odprężenia, w sierpniu
1975 r. w Helsinkach doszło do spotkania Edwarda Gierka z kanclerzem RFN Helmutem
Schmidtem. W wyniku wstępnych rozmów, w padzierniku tegoż roku, w czasie wizyty
ministra spraw zagranicznych RFN Hansa Dietricha Genschera w Polsce, podpisano poro-


                                                     387


zumienie w sprawie zaopatrzenia emerytalnego i wypadkowego, o wypiaceniu Polsce przez
RFN sumy 1,3 mln marek na uregulowanie rozliczeń w zakresie zaopatrzenia emerytalnego i
wypadkowego, o udzieleniu Polsce pożyczki w wysokoci 1 mld marek oraz o wspóipracy
gospodarczej, przemysiowej i technicznej między obu krajami.
  Naród polski należy do tych narodów, które w historii swej dużo wycierpialy i stracity na
skutek wojen. Szczególnie bolesne dla Polski były dwie ostatnie wojny wiatowe. W pierwszej
z nich Polacy podzieleni pomiędzy dwa wrogie obozy prowadzić musieli walkę bratobójczš.
W czasie II wojny wiatowej naród polski postawiony zostai w obliczu groby biologicznej
zagłady. Dowiadczenia te wywierajš duży wpiyw na wiadomoć politycznš narodu i w
poważnym stopniu okrelajš jego dšżenia do utrwalenia pokoju. Dyplomacja polska w okresie
powojennym podejmowała liczne inicjatywy, zmierzajšce do zahamowania wycigu zbrojeń,
rozbrojenia i utrwalenia zasad pokojowego współistnienia.
  Polska należy do cztonków założycieli ONZ i bierze udziai w pracach wielu komitetów i
komisji afiliowanych przy tej organizacji. Przćdstawiciel Polski byi przewodniczšcym Komi-
tetu Technicznego Kc.: isji Przygotowawczej do Spraw Rady Bezpieczeństwa. Polska brała
ganów pomocniczych Rady Bezpieczeństwa, tj. Komisji Zbrojeń Zwykiych i
Komisji Energii Atomowej, byta też wybrana na czionka Rady Bezpieczeństwa ONZ w 1946/
1947 r. i w 1960 r. Na VII Sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ w kwietniu 1952 r. delegacja
polska złożyła projekt rezolucji "O zapobieżeniu grobie nowej wojny wiatowej i utrwaleniu
pokoju i przyjaznej wspóipracy między narodami". W styczniu 1952 r. Komisja Gospodarcza
Zgromadzenia Ogólnego ONZ uchwaliła projekt rezolucji polskiej w sprawie rozwoju krajów
zacofanych. W 10 lat póniej Zgromadzenie Ogólne NZ uchwaliło polski projekt rezolucji w
sprawie pomocy finansowej dla krajów rozwijajšcych się oraz w sprawie kształtowania cen
wiatowych i regulowania obrotów towarowych z uwzględnieniem tych krajów. W latach
1948-1953 i 1957-1962 Polska była czionkiem Rady Społeczno-Gospodarczej ONZ. Od roku
1944 przedstawiciel Polski jest czionkiem Międzynarodowego Trybunału Sprawiedl...
Zgłoś jeśli naruszono regulamin