szkoła główna służby pożarniczej
zakład ratowniczo – gaśniczy
warszawa LISTOPAD 2004
Wykonali:
Pchor. Robert Stegnicki
Pchor. Sylwester Włoszczyński
Pchor. Tomasz Starowicz
Sł. Zbignev Karpovic
Pchor. Marcin Wysokiński
A. CZĘŚĆ TEORETYCZNA (zajęcia na świetlicy ZRG)
Podział drabin:
- Drabiny mechaniczne
Są to drabiny montowane na podwoziu samochodowym.
- Drabiny przenośne
Do drabin przenośnych zaliczamy:
a) przystawne (ciężka D5, lekka D3,8)
b)słupkowe D3,1
c) wysuwane D10W
d) hakowe D4,2
e)nasadkowe DN2,7
- Drabiny montowane na stałe
Montowane na stałe w różnych obiektach takich jak budynki (wejścia na dach), kominy, urządzenia technologiczne.
1. Drabiny mechaniczne.
1.1. Przeznaczenie
Samochód służy do udziału w akcjach ratowniczo-gaśniczych we współdziałaniu z innymi jednostkami taktycznymi PSP. Wykorzystywany może być do:
- umożliwienia strażakom wejścia do pomieszczeń położonych na wyższych kondygnacjach
- operowania z wierzchołka drabiny prądem gaśniczym
- ratowania ludzi z zagrożonych pomieszczeń
- zastosowania drabiny jako pomostu
- zastosowania drabiny jako dźwigu
Drabiny mechaniczne (podobnie jak podnośniki i wysięgniki) ze względu na swoją mobilność są niezbędnym środkiem służącym strażakom do:
- ewakuacji ludzi i mienia
- podawania środków gaśniczych na miejsca trudno dostępne (niekonieczne umieszczone wysoko)
- prowadzenia linii gaśniczej (po szczeblach drabiny można wprowadzić linie na dach lub do środka budynku)
- dostania się do miejsca pożaru lub innego miejsca trudno dostępnego (pomoc policji lub pogotowiu)
- inne sytuacje (np.: prowadzenie dekontaminacji z drabiny, użycie drabiny jako żurawia)
1.2. Sposób pracy z drabiną mechaniczną.
1.2.1. Dojazd i ustawienie drabiny
Są to bardzo ważne elementy. Czasami kilkadziesiąt centymetrów ustawieniu drabiny może decydować czy uda nam się dosięgnąć okna, aby ewakuować ludzi, czy nie. W miejscach trudno dostępnych (wąskie uliczki) należy zwrócić uwagę na to, aby nie zastawić najlepszego miejsca dla ustawienia drabiny innymi samochodami gaśniczymi. Odpowiednie, dogodne ustawnie drabiny jest sprawą o wiele ważniejszą niż dogodne ustawienie samochodu gaśniczego. Dowódca akcji wskazuje kierowcy ogólne miejsce ustawienia drabiny i miejsce, do którego drabina powinna dosięgnąć, ale to już do operatora drabiny należy takie ustawienie drabiny, aby można było maksymalnie wykorzystać jej parametry. Znany jest przypadek, w którym specjalni rzeczoznawcy na rozprawie sądowej udowodnili kierowcy, że gdyby ustawił samochód trochę inaczej to udało by się dosięgnąć do okna, w którym był człowiek.
1.2.2. Zakładanie kosza, działka i noszy.
Na naszej szkolnej drabinie SD30, podobnie jak na większości nowych drabin, istnieje możliwość zamontowania takich akcesoria jak kosz, działko oraz nosze. W niektórych modelach drabin lub podnośników kosz i działko są zamontowane na stałe.
KOSZ – bardzo ważnym parametrem jest udźwig, czyli maksymalna masa (ilość osób), jaką można bezpiecznie załadować do kosza. W przypadku naszej szkolnej drabiny Magirus na podwoziu IVECO, maksymalny udźwig to 2 osoby. Kosz może być przewożony na łożu drabiny tuż za kabiną lub zainstalowany na końcu drabiny. Montaż może być przeprowadzony przez 3 osoby, czyli standardową obsadę samochodu.
DZIAŁKO – samochód gotowy do jazdy ma działko umieszczone przy mechanizmie podnoszenia i obrotu drabiny, po przeciwnej stronie niż siedzi operator drabiny. Działko montujemy po zamontowaniu kosza wkładając metalowy bodziec w otwór z prawej strony kosza. Należy pamiętać o zabezpieczeniu działka przed wypadnięciem. Jednak samo zamontowanie działka nie wystarczy, aby podać środek gaśniczy. Na wylot działka nałożyć trzeba prądownicę, a do strony wlotowej podłączamy specjalny gumowy łącznik, którego drugi koniec montowany jest na 2 lub 3 szczeblu drabiny. Do niego z kolei podłączymy linię gaśniczą prowadzoną po szczeblach drabiny. Nasada wlotowa do działka ma rozmiar 75, natomiast wylotowa (tam gdzie zakładamy prądownicę) 52.
NOSZE – nosze montuje się wymiennie z działkiem. W przypadku zamontowania noszy ze względu na dopuszczalne obciążenie w koszu może przebywać jeden ratownik (plus poszkodowany na noszach). Nosze normalnie przewożone są na łożu drabiny ze kabiną kierowcy.
1.2.3. Rozstawianie podpór.
Podpory zastosowane w szkolnej drabinie są to hydrauliczne podpory wykonane w systemie „Vario”. Rozstawiać podpory należy na twardym stabilnym podłożu, aby uniknąć zapadanie się nich. W przypadku, gdy jest to niemożliwe używamy podkładek pod podpory, które zwiększają powierzchnię nacisku na podłoże oraz są twardsze, a co za tym idzie stabilniejsze niż podłoże. Należy pamiętać także o zabezpieczeniu podpór przed uszkodzeniem przez inne pojazdy, zwłaszcza, jeśli ulica na której rozstawiona jest drabina nie została wyłączona z ruchu.
1.2.4. Rozwijanie linii wężowej na drabinie.
Podczas prowadzenia linii wężowej przy użyciu drabiny mechanicznej należy kierować się następującymi zasadami:
-węże tłoczne należy prowadzić po szczeblach
-w odpowiednie miejsce w koszu należy zamontować działko gaśnicze
-do działka należy podłączyć żądaną prądownicę (w zależności od potrzeb)
-linię wężową z działkiem łączy się za pomocą gumowego przewodu elastycznego mocowanego do szczebli drabiny
-wąż na prowadnicę drabiny zarzucają dwie osoby gdy drabina jest jeszcze w pozycji poziomej, obróconej nieco w stosunku do osi samochodu.
Gdy prowadzimy akcję gaśniczą po drabinie bez użycia kosza ratowników obowiązują takie same zasady jak podczas akcji gaśniczych gaśniczych z użyciem drabin przenośnych:
- ratownik wchodzący na drabinę ma wąż z podłączoną prądownicą przerzucony przez ramię, odcinek zwisa między nogami
- ratownik asekurujący od dołu tak podtrzymuje odcinek aby kolega nie zaplątał się o niego nogami.
- po wejściu na drabinę strażak zabezpiecza się zatrzaśnikiem do szczebli drabiny
- końcówkę węża należy obwiązać podpinką i zaczepić o szczeble drabiny
- prądownicą operujemy pomiędzy szczeblami drabiny
1.3. Inne drabiny mechaniczne i podnośniki w Warszawie.
SH-66 Mercedes-Bronto – JRG 7 (jednostka wysokościowa)
SD 50 Mercedes-Magirus – JRG 1
SH 42 Mercedes-Bronto – JRG 3
SD 37 Jveco-Magirus – JRG 8, 9
SH 37 Mercedes-Bronto – JRG 4, 7
SD 30 Jveco-Magirus – JRG 5, 7, 10, 13, 15, 16, ZRG
SCDBA 30/1/35 Ford E-One – JRG 6
SH 18 Star – JRG 12
2. Drabiny przenośne.
2.1. Drabina nasadkowa DN2,7.
Drabina przystawna wieloprzęsłowa służy do akcji ratowniczych w piwnicach, studniach, zbiornikach, na poddaszach. W miejscach, gdzie stosowanie innych drabin byłoby niemożliwe albo trudne. Wykonana jest z metalu lub drewna.
W działaniach może być wykorzystywane jedno przęsło (dł. 2730 mm) lub więcej przęseł połączonych ze sobą: dwa o długości 4630 mm, trzy o długości 6640 mm, cztery o długości 8590 mm.
Do połączenia przęseł służą: zamki, obejmy, szczeble korytkowe. Połączenie następuje po wsunięciu wierzchołka jednego przęsła w podstawę przęsła drugiego. Obsługę jednego przęsła drabiny stanowią dwie osoby, a w przypadku pracy z większą ilością przęseł cztery osoby.
DANE TECHNICZNE:
Liczba przęseł: 4
Szerokość przęsła w podstawie / szczycie: 480 / 400 mm
Długość przęsła: 2730 mm
Rozstaw szczebli: 320 mm
Masa przęsła: 12 kg
2.2. Drabina słupkowa D3,1
Jest to drabina o długości 3,1 m, która po złożeniu tworzy rodzaj słupka. (Szczeble po złożeniu uzyskują pozycję równoległą do bocznic, bocznice zaś schodzą się ze sobą). Drabinę tę można stosować przy drobnych pracach wyburzeniowych. Niewielkie wymiary i mały ciężar ułatwiają manewrowanie we wnętrzu pomieszczenia podczas akcji i podczas transportu. W stanie rozłożonym drabina może być wykorzystywana jako nosze.
Końce drabin: zakończone stopkami metalowymi okute na całym obwodzie blachą stalową.
Długość po złożeniu: 3100 mm
Długość po rozłożeniu: 2840 mm
Rozstaw szczebli: 322 mm
Masa przęsła: ok. 10 kg
2.3 Drabina dwuprzęsłowa wysuwana D10W.
Spotykamy 2 rodzaje drabin D10W: metalowe i drewniane. Drabiny drewniane mogą być używane jako przystawne lub wolno stojące podparte drążkami. Natomiast drabiny metalowe można używać tylko jako drabiny przystawne.
Składa się z 2 przęseł, 2 podpór, rolek prowadzących, linki konopnej wysuwającej drabinę na żądaną wysokość i automatycznie działające haki zapadkowe blokujące przęsło na żądanej wysokości. Drabinę obsługują 4 osoby.
Długość całkowita po wysunięciu: 10050 mm
Długość transportowa: 5930 mm
Długość przęsła dolnego: 5670 mm
Długość przęsła górnego: 5800 mm
Masa drabiny: ok. 75 kg
2.4 Drabina hakowa D4,2.
Drabina ta oprócz szczebli i prowadnicy składa się jeszcze z metalowej kosy z zębami służącej do mocowania drabiny na parapecie oraz w razie konieczności wybijania szyby w oknie. Obsługa drabiny: ratownik podnosi drabinę na wysokość pierwszego okna, wkłada "kosę" drabiny opierając ją o parapet (framugę). Po wejściu siada na parapecie, (mając jedną nogę wewnątrz pomieszczenia, a drugą na zewnątrz budynku), po czym wyjmuje "kosę" drabiny, ustawia ją równolegle do ściany i chwytając za szczeble drabiny przesuwa ją do następnego okna ponownie zakładając "kosę" drabiny na parapet. Następnie wchodzi po drabinie do góry, siada na parapecie itd. - aż do osiągnięcia celu.
Podczas wchodzenia po drabinie hakowej obowiązuje następująca zasada: nogi stawiamy na szczeblach a ręce przesuwamy wzdłuż bocznic. Drabina służy głównie jako sprzęt szkoleniowo-wyczynowy oraz jest wykorzystywana przez grupy ratownictwa wysokościowego.
DANE TECHNICZNE
drabina i szczeble mogą być wykonane z drewna lub metalu,
maksymalna długość drabiny 4200 mm,
masa 8,5 - 12 kg,
szerokość: 300 mm
długości kosy metalowej – 430 do 630 mm.
2.5. Drabina przystawna ciężka D5
Drabina służy do działań wewnątrz i na zewnątrz w budynkach jednopiętrowych. Pod dolnym, środkowym i górnym szczeblem założone są ściągacze metalowe dla usztywnienia drabiny.
Masa 16 kg
Długość bocznic 5000 mm
Rozstaw bocznic 360 mm
2.5. Drabina przystawna lekka D3,8
Drabina służy do działań w budynkach parterowych wewnątrz i na zewnątrz. Pod dolnym, środkowym i górnym szczeblem założone są ściągacze metalowe dla usztywnienia drabiny.
Masa 12 kg
Długość bocznic 3800 mm
Rozstaw bocznic 300 mm
3. Sprzęt oświetleniowy.
3.1. Podział
Sprzęt oświetleniowy znajdujący się na naszej szkole możemy umownie podzielić na:
- latarki (akumulatorowe lub zwykłe)
- najaśnice samochodowe
- najaśnice przenośne
- sprzęt pomocniczy (agregaty prądotwórcze, przedłużacze, maszty oświetleniowe)
3.2. Latarki
Do czego służą latarki chyba nie trzeba mówić. Na większości samochodów na naszym podziale mamy jednakowe latarki akumulatorowe BOSCH. Warto wiedzieć, że latarki te mają 3 tryby pracy: świecą światłem zwartym, rozproszonym oraz migają (można je postawić jako ostrzeżenie dla kierowców zbliżających się do miejsca wypadku). Jedynie na SRT Ford mamy specjalne latarki z pomarańczową otuliną, która po zdjęciu można założyć na latarkę z drugiej strony robiąc w ten sposób świecące pomarańczowe „pałki” pomocne w kierowaniu ruchem nocą. Rozmieszczenie latarek w samochodach to kabina załogi lub w przypadku SCRTChem prawa dolna skrytka.
Latarka powinna stanowić indywidualne wyposażenie strażaka.
3.3. Najaśnice
Najaśnice są to reflektory zamontowane na maszcie oświetleniowym. Maszty te w zależności od typu najaśnicy są albo przenośne, albo przymocowywane na stałe do samochodu (SOn) lub zlokalizowane na przyczepie (mp: POn-8 – cyfra symbolizuje moc agregatu prądotwórczego w kW). Maszty podzielić też możemy w zależności od sposobu ich wysuwania. Tak więc mamy maszty wysuwane ręcznie i automatycznie (najczęściej pneumatyczne). Źródłem zasilania reflektorów mogą być akumulatory, agregaty prądotwórcze, a także sieć energetyczna znajdująca się na miejscu działań. Samochody oświetleniowe są rzadko spotykane na jednostkach. Najczęściej są to samochody na podwoziach pojazdów półciężarowych, furgonów. Ich zasadniczym wyposażeniem jest 3-fazowy agregat prądotwórczy o dużej mocy, wysuwany maszt oświetleniowy, zestaw przenośnych masztów oświetleniowych, halogeny oraz odpowiednia ilość bębnów z przewodami. Jednak w przypadku braku takiego samochodu w dyspozycji Kierujący Akcją Ratowniczą (KAR) często dysponuje do działań (nawet pożarów) samochody ratownictwa technicznego, gdyż w przeważającej większości posiadają one zainstalowane maszty i inny sprzęt oświetleniowy, a także mogą to być SDŁ.
Podstawowe zasady dotyczące oświetlenia terenu akcji:
- Oświetlać należy miejsca szczególnie niebezpieczne, w tym: miejsca ustawienia drabin i podnośników, miejsca ewakuacji (ciemność potęguje panikę), korytarze, klatki schodowe itp.
- wprowadzać punkty oświetleniowe do pomieszczeń gdzie przebywają ludzie (szczególnie w przypadku dużych obiektów takich jak hale i magazyny)
- w miejscach zagrożonych wybuchem stosować należy sprzęt w obudowie przeciwwybuchowej (Ex), lub prowadzić oświetlenie z bezpiecznej odległości.
- pamiętać należy aby nie utrudniać komunikacji oraz chronić punkty świetlne przed uszkodzeniami (woda, spadające elementy)
Sprzęt burzący spełnia pomocnicze zadania podczas akcji ratowniczo-gaśniczych. W większości przypadków charakteryzuje się bardzo prostą konstrukcją i niezawodnością działania. Ze względu na swoją przydatność ma różne przeznaczenie i zastosowanie. Za pomocą tego sprzętu wyszukiwane są ogniska pożarów, torowane są dojścia do pomieszczeń itp.
Służy do wyrąbywania belek, podłóg, drzwi, wyważania zamków itp. Topór składa się z głowicy w której można wyróżnić ostrze i dziób, oraz drzewca na którym jest osadzona. Głowica topora jest odkuta ze stali węglowej narzędziowej. Drzewiec natomiast wykonany jest z twardego drewna (jesion, akacja, buk) o długości 60 cm (licząc od głowicy). Największa dopuszczalna masa topora wynosi 4 kg.
Toporek służy do lżejszych prac wyburzeniowych i demontażowych. Wchodzi on w skład wyposażenia osobistego strażaka. Masa toporka to 1,25 kg. Obuch wykonano ze stali węglowej – jest on polerowany
Łomy służą do wyważania drzwi, zrywania podłóg, rozbijania zamków, podważania desek itp. Łom ma masę 6,8 kg i 120 cm długości. Odkuty jest z pręta stalowego, z jednego końca zaostrzony, z drugiego spłaszczony w formie wąskiej łopatki i odgięty od osi podłużnej pod kątem 30 stopni. Łopatka ma przecięcie służące do wyciągania gwoździ, zawiasów, itp.
Jest to amerykańska odmiana łomu. Charakteryzuje go mniejsza waga, jest bardziej poręczny i wygodny w użyciu. Jest wykonany ze stali. 3 różne końcówki umożliwiają użycie go w szerszym zakresie niż łom. Jest bardzo pomocny przy konieczności rozcinania karoserii samochodu w czasie wypadku (np.: wykonywanie szpar dla końcówek narzędzi hydraulicznych).
Jest to uniwersalne narzędzie przeznaczone do prac wyburzeniowych. Przyrządem tym można otwierać drzwi mieszkalne, samochodowe, przecinać metalowe elementy nadwozia, odginać skrzywione części pojazdów jak również usuwać szyby. Składa się on z 2 zasadniczych części: topora osadzonego na trzonie i raka osadzonego na drągu. Noszony jest na pasie nośnym, który może być również wykorzystany podczas akcji. Okładzina trzona wykonana jest z odpowiedniego tworzywa amortyzującego uderzenia. Druga część inopura (tzw. Rak) służy głównie do nacinania blachy nadwozia samochodowego, jak również do odginania zawiasów uszkodzonych pojazdów samochodowych. ...
mapmapek