Warsztaty arteterapeutyczne - Grażyna Jezierska.pdf

(282 KB) Pobierz
untitled
DZIELIMY SIE DOŚWIADCZENIAMI
Spotkanie ze sztuką
Warsztaty
arteterapeutyczne
Praca nadesłana na konkurs ogłoszony przez
redakcję „Życia Szkoły” pod hasłem „Jak
atrakcyjnie, bezpiecznie i pożytecznie spędzać
wolny czas”. Otrzymała pierwszą nagrodę.
n Grażyna Jezierska
nie ani uzdolnienia plastyczne.
Wskazany jest strój luźny, niezobowiązu-
jący, sportowy i obuwie na zmianę.
Środki pozawerbalne, jakimi posługuje
się sztuka, uświadamiają własne odczucia,
uczucia i emocje.
Trening umożliwia uczestnikom:
rozbudzanie kreatywności,
opanowanie zmęczenia,
kontrolę własnego ciała,
tworzenie przestrzeni do odpoczynku,
świadome wytłumienie lęku poprzez jego
przetwarzanie,
sprawdzenie, jakie bodźce mają wpływ
na wyobraźnię i wykonywane prace,
rozumienie siebie i innych,
możliwość lepszego funkcjonowania
wcodzienności.
Sztuka służy porozumiewaniu się,
przemawia językiem zrozumiałym dla
większości ludzi bez względu na wiek,
wykształcenie, pochodzenie czy kolor
skóry. Sama w sobie podnosi poziom
jakości życia i leczy duszę.
szt., jeden arkusz dla każdego uczestnika/,
–papier biały /bloki rysunkowe format
A-3/ 5 szt.
–papier kserograficzny, format A-4, ryza,
–pastele tłuste, opakowania po 24, kolory
× 10 opakowań,
–ołówki miękkie w polewie, 20 szt.
– klej „wikol”,
–pędzle „szczeciniaki”,
–nożyczki 20 szt.
– sznurki bawełniane 40 m,
– taśma klejąca pakowa szeroka 5 szt.
– taśma dwustronna 3 szt.
– taśma przezroczysta 10 szt.
–gazety – makulatura – czarno-białe,
– cztery komplety mazaków kolorowych
/grube/.
Materiały niezbędne do przeprowadze-
nia warsztatów /dla 20 uczestników/:
–magnetofon lub odtwarzacz CD /nagra-
nia zabezpiecza prowadzący/,
–arkusze szarego papieru pakowego / 20
28
Życie Szkoły
N ie jest wymagane żadne przygotowa-
61661640.003.png
Uplastycznianie zachowań
Sztuka służy porozumiewaniu się, prze-
mawia językiem zrozumiałym dla większości
ludzi bez względu na wiek, wykształcenie,
pochodzenie czy kolor skóry. Sama w sobie
podnosi poziom jakości życia i leczy duszę.
Pomaga określić nastrój, lęk, napięcie, ob-
raz siebie, postawę wobec celów życiowych
czy zawodowych.
Sztukę traktuję jako twórczość artystycz-
ną, w której istotny jest obiekt artystyczny.
Zawodowo rysuję, maluję i fotografuję. Pra-
cuję w szkole, ucząc przedmiotów artystycz-
nych.
Na potrzeby arteterapii sztuka ma dla
mnie szczególny charakter – właśnie tera-
peutyczny. Jest terapia przez sztukę, terapia
przez twórczość, twórcza terapia, która kon-
centruje się na procesach twórczych: działa-
niach artystycznych, medytacji, refleksji.
Akt twórczy angażuje wiele funkcji czło-
wieka. Istotny jest wzajemny kontakt mię-
dzy ludźmi, kontakt z samym sobą i z ota-
czającą nas rzeczywistością. Środki
pozawerbalne, jakimi posługuje się sztuka,
uświadamiają nam odczucia, uczucia i emo-
cje. Można pracować nad własnymi syste-
mami sugestii, np. opanowaniem zmęcze-
nia, kontrolą własnego ciała, stworzeniem
własnej przestrzeni do odpoczynku, świado-
Akt twórczy angażuje wiele funkcji
człowieka. Istotny jest wzajemny kontakt
między ludźmi, kontakt z samym sobą
i z otaczającą nas rzeczywistością.
mym wytłumieniem lęku poprzez jego prze-
twarzanie. Działania plastyczne uczą do-
świadczania sukcesu, mogą nawet przewar-
tościowywać negatywne doświadczenia.
Każdy trening czy warsztaty arteterapeu-
tyczne umożliwiają uczestnikom rozbudze-
nie kreatywności i stwarzają warunki
do ujawnienia potrzeby tworzenia. Działania
wydobywają siły i energię, które pomagają
we własnym rozwoju oraz poszukiwaniu mo-
tywacji. Dają możliwość zmiany sztywnych
przekonań. Otwierają na odmienne sposoby
widzenia świata, tolerancję oraz akceptację.
Ułatwiają rozwiązywanie konfliktów emo-
cjonalnych i rozładowywanie napięć.
SCENARIUSZ ZAJEĆ
I. SZTUKA KOMUNIKOWANIA SIĘ
/autoprezentacja/
1. Poznajmy się
–podajemy dłonie i przedstawiamy się /pa-
trzymy sobie w oczy/;
–podajemy dłonie i nie patrzymy w oczy,
skupiamy się na uścisku, w uścisku wyra-
Fot. autorki
6/2006
29
61661640.004.png
 
żamy siebie /czy jesteś osobą zdecydowa-
ną, silną czy delikatną lub nieśmiałą?/;
– stoimy w kręgu i przedstawiamy się
w swój bardzo osobisty sposób, wykonu-
jemy wizytówki – nalepki z informacją,
jak chcemy, żeby się do nas zwracano,
iumieszczamy na sobie w widocznym
miejscu;
– przedstawiamy się za pomocą dźwięku
bębenka.
–możesz się nie zgadzać, ale nie możesz jej
zlikwidować;
–nanieś na tę kartkę swoją decyzję, swoją
kreskę, swój podział;
–nakażdej następnej nanoś swoje uwagi,
pojedyncze kreski;
–wykonuj tak długo, aż powróci Twoja
kartka.
Prezentacja:
–rozkładamy prace na podłodze obok siebie;
– co dla kogo jest ważne, dobre, ładne?
– kto podejmował jakie decyzje i dlaczego?
–jaka kreska najlepiej oddałaby Twoją
osobowość?
3. Rysowanie kolorem muzyki
–leżymy na podłodze, słuchamy muzyki
/około 5 min./;
– rysujemy z muzyką to, co chcemy, co aku-
rat w tej chwili myślimy;
–podnosimy się, oglądamy swój rysunek,
wybieramy w myślach fragment obrazu
najbardziej dla nas reprezentatywny;
–rysujemy ten fragment /istotę obrazu/
palcem na plecach partnera;
– partner rysuje swój obraz na naszych ple-
cach;
– rysujemy na kartce papieru istotę otrzy-
manego komunikatu;
–wyrywamy wcześniej wybrany z własnej
pracy fragment obrazu;
–zestawiamy z obrazem wykonywanym
przez naszego partnera.
Prezentacja:
–porównujemy, dyskutujemy o zbieżno-
ściach i przekłamaniach otrzymanych ko-
munikatów.
4. Twój portret
–siadamy w parach /najlepiej, gdy osoby
się nie znają/ tyłem do siebie, dotykając
się plecami;
–podłuższej chwili uspokojenia malujemy
obraz tego, co czujemy do naszego part-
nera /malujemy emocje/; nie pokazujemy
prac;
– udajemy się w parach na 10-minutowy
spacer;
–spacerujemy, rozmawiamy na te-
maty ogólne, nic nie mówimy o sobie;
Każdy trening czy warsztaty
arteterapeutyczne umożliwiają
uczestnikom rozbudzenie kreatywności
i stwarzają warunki do ujawnienia
potrzeby tworzenia. Działania
wydobywają siły i energię, które
pomagają we własnym rozwoju oraz
poszukiwaniu motywacji.
2. Moja kreska, mój kolor /interaktywne
rysowanie/
–siedzimy w kręgu, przed każdym leży bia-
ła kartka;
–każdy wybiera jedną kredkę, każdy inne-
go koloru.
Polecenie:
– przyjrzyj się białej, prostokątnej kartce,
obejrzyj ją dokładnie, jej wielkość,
kształt, proporcje boków;
–zastanów się, jakie znaczenie ma dla Cie-
bie ten kształt?
– jak wpływa na Twoją psychikę?
–czy pobudza Cię do działania, czy może
uspokaja?
–może ten kształt jest Ci obojętny?
–przyużyciu jednego elementu graficzne-
go – jednej kreski podziel tę płaszczyznę;
–ładniejsze? a może spokojniejsze? a mo-
że ważniejsze dla Ciebie?
–narysuj kreskę w takim miejscu, abyś
wziął odpowiedzialność za jej usytuowa-
nie na płaszczyźnie, za jej podział;
–decyzja, jak podzielisz kartkę, to Twój
niepowtarzalny portret psychologiczny!
–oddaj kartkę najbliższemu partnerowi;
– przyjrzyj się otrzymanej kartce, czy zga-
dzasz się z decyzją poprzednika?
30
Życie Szkoły
61661640.005.png
Fot. autorki
–popowrocie siadamy tyłem i rysujemy to,
co się między nami zdarzyło /emocje po-
wstałe w wyniku wspólnego spaceru;
udajemy się na 10-minutowy spacer;
–spacerujemy, rozmawiamy tylko o sobie,
pytamy partnera o sprawy osobiste;
Prezentacja:
– przedstawiamy prace partnerowi, dysku-
tujemy o prawdzie i przekłamaniach;
– jak widzi Cię Twój partner? Jak widzisz
Ty siebie?
5. Mój portret
–jaki jesteś? kim jesteś? /rysujemy ręką,
którą na ogół nie rysujemy czy piszemy/.
Prezentacja:
– rozpoznaj emocje, portrety wyekspono-
wane blisko siebie;
– JA, jaki jestem / arkusz gazety, dłonie
do dyspozycji, bez użycia narzędzi/.
Prezentacja:
–pokaż siebie w dowolnym miejscu, do-
wolnej przestrzeni;
– taki jestem /sznurek o długości-wysokości
uczestnika/.
Prezentacja:
–pokaż siebie w dowolnym miejscu, w do-
wolnej przestrzeni.
6. Idealna grupa, my, tacy jesteśmy – tu-
taj jesteśmy
Taki jestem
– rzeźby z papieru, modelowanie bez uży-
cia narzędzi /można drzeć, gnieść, zginać,
dowolnie modelować/.
Prezentacja:
–tworzymy grupę w przestrzeni, każdy
znajduje miejsce dla siebie – swojej
rzeźby, szuka dla siebie właściwego
miejsca;
– co możemy robić, jak ustawić rzeźby, aby
powstała idealna grupa?
7. Taki chciałbym być
–narysuj portret swoich marzeń.
8. Taki nie chciałbym być
–narysuj swój portret oraz jakim nie
chciałbyś być.
Prezentacja:
–zestawiamy w parach portrety, porównu-
jemy, zastanawiamy się.
9. ½ + ½, który portret jest prawdziwy?
–składamy kartkę papieru symetrycznie,
rysujemy połowę swojej twarzy;
– sąsiad dorysuje drugą połowę Twojej
twarzy, nie podglądając wizerunku wyko-
nanego przez Ciebie.
Prezentacja:
–porównujemy wykonane wizerunki.
6/2006
31
61661640.001.png
Fot. autorki
10. Moje nowe ja
–dodyspozycji mamy białą kartkę papieru
i sznurki.
Prezentacja:
–zestawiamy pierwsze i ostatnie portrety.
wyklejona gumą do żucia, sala pełna ba-
niek mydlanych, leje deszcz;
podążanie za dźwiękiem:
–jedna osoba idzie po sali z bębenkiem,
grając na nim;
inni z zasłoniętymi oczami podążają
za nią; zmiany rytmów:
–poruszamy się; dostrajając ciało i sposób
chodzenia do słyszanych rytmów.
3. Jak siedzę?
Wyobraź sobie:
–dostałeś w szkole pałkę i musisz powie-
dzieć o tym rodzicom; jak siedzisz
na krześle podczas rozmowy?
–zdajesz egzamin, piszesz ważną klasówkę
i nic nie umiesz!
–jesteś dyrektorem dużej firmy i przyjmu-
jesz ludzi do pracy;
– portret – tak siedzę /prezentacja/.
4. W jakim kolorze jesteś?
–wjakim kolorze się czujesz, wyraź siebie,
swoją osobowość, swój charakter jedno-
kolorową plamą i zasłoń ją;
–inne osoby podchodzą i domalowują pla-
mę: taki jesteś;
II. STROJENIE ZMYSŁÓW
1. Chodzenie
–pozycja wyjściowa – stanie;
– normalne chodzenie – normalne ogląda-
nie;
– przyspieszone chodzenie;
– bardzo szybkie chodzenie;
– bardzo wolne chodzenie i bardzo wolne
oglądanie.
2. Jak chodzę?
– dostałeś pałkę i musisz powiedzieć o tym
rodzicom, wracasz do domu, jak idziesz?
– idziesz na pierwszą randkę!
– przejdź przez salę w sposób, który najbar-
dziej Cię określa!
Zmiana podłoża:
–chodzimy po mchu, przez strumień gór-
ski, przez ulicę, na szkle, po błocie,
pod wiatr, sala, gdzie rozlano olej, sala
32
Życie Szkoły
61661640.002.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin