Radix.pdf

http://www.farmakognozja.farmacja.pl/

Nazwa

surow.

Roślina

Związki czynne

Działanie St . Cechy morfologiczne Cechy anatomiczne

Radix Althaeae-

K. prawoślazu

Althaea officinalis-

Prawoślaz lekarski

Malvaceae

Śluz : galaktoza, kw. galak-

turonowy

skrobia

p-kaszlowy

osłaniający

jasnoszary, bruzdowany,

przeł. biały, lekko pylący na

obwodzie długowłóknisty, w

środku ziarnisty

Komórki śluzowe

Gruzły szczawianu

Radix Belladon-

nae- K. Pokrzyku

Syn. Korzeń wil-

czej jagody

Atropa belladonna-

Pokrzyk wilcza ja-

goda

Solanaceae

Alk. poch. tropanu 4%: hio-

scjamina→ atropina

skopolamina

rozkurczający

mięśnia gładkie

oskrzeli, prz. po-

karmowego i dróg

żółciowych B

Jasnoszary

Przełom całkowicie nie włók-

nisty pylący

Smak ostry dławiący

Żółtoszary ( proszek )

komórki miękiszowe ze

piaskiem szczawianu

Duże naczynia lub w prosz-

ku ich fragmenty, ziarna

skrobi

Radix Gentianae-

K. goryczki

Gentiana lutea- Go-

ryczka żółta

Gentianaceae

Sekoirydoidy: gencjopikrozyd

amargentyna wskażnik goryczy

↑500

cukry

lek goryczowy

pobudza łaknienie

żółciopędny i żół-

ciotwórczy

Walcowaty, podłużnie bruz-

dowany

Przełom gładki, jasno brunat-

Zapach sur. swoisty, smak

początkowo słodkawy, póź-

niej gorzki

W wodzie pęcznieje

Igiełki lub tabliczki szcza-

wianu wapnia

Kropelki oleju

Brak elementów mecha-

nicznych i skrobi

Radix Glycyrrhi-

zae- K. Lukrecji

Syn. Radix

Liquiritiae

Glycyrrhiza glabra-

Lukrecja gładka

Fabaceae

Saponiny trójterpenowe : gli-

cyryzyna

flawonoidy: - pochodne flawonu

wykrztuśne

przeciwzapalne

moczopędne

rozkurczowe

Szarobrunatny widoczne

ślady po odciętych korzeniach

bocznych

Prz. długowłóknisty żółty

Smak: słodki, mdły

Włókna okrysztalone jedyń-

cami szczawianu wapnia

Z stężonym kw. siarkowym

wybarwia się na żółto po-

marańczowo .

Radix Inulae- K.

Omanu

Syn. Radix Helenii

Inula helenium-

Oman wielki

Asteraceae

Olejek 1,8% - laktony seskwi-

terpenowe: alantolakton izo-

alantolakton

inulina

alantopikryna

wykrztuśny

żółciopędny

żółciotwórczy

Brunatnoszary lob żółty

Twardy, trudno łamliwy

Przełam włóknisty

Silny swoisty zapach

Smak gorzko palący

W części korowej zbiorniki

olejkowe

Brak skrobi i szczawianu

Komórki wypełnione inuliną

Radix Ipecacuan-

hae- K. Ipekaku-

any

Syn. K. Wymiot-

nicy. Radix

Cephaelidis

Cephaelis ipeca-

cuanha Rich.

Cephaelis acumi-

nata Karst.

Rubiaceae

Alkaloidy 2%: emetyna cefe-

lina

saponiny

wykrztuśny

sekretolityczny

I Korzenie przybyszowe, cien-

kie, obrączkowato zgrubiałe

Kora łatwo odchodzi

Prze. ziarnisty

Smak gorzki

( proszek ) Rafidy szczawia-

nu wapnia

Kom. ze zdrewniałymi jam-

kowatymi ściankami

Ziarna skrobi.

1/3

http://www.farmakognozja.farmacja.pl/

Radix Levisticei-

K. lubczyka

Levisticum offici-

nale Koch.- Lubczyk

ogrodowy

Apiaceae

Olejek 0,7%:: n-butyloftalid, n-

butylenoftalid

kumaryny

kw. organiczne

lek moczopędny

środek wykrztuśny

U Żółtobrunatny lub szary

Konsystencja miękka, gąbcza-

sta

Zapach silny, swoisty

Smak słodkawy później

szczypiący gorzkawy

W korze pierwotnej komory

powietrzne.

W korze wtórnej przewody

wydzielnicze.

Radix Ononidis-

K. wilżyny

Ononis spinosa-

Wilżyna ciernista

Fabaceae

Olejek eteryczny

flawonoidy pochodne izoflawonu

(ononina)

zw. trójterpenowe

moczopędny

N Charakterystycznie spłasz-

czone poskręcany

Prze. włóknisty, białawy,

widoczna budowa promienista

i promienie rdzeniowe

Jedyńce szczawianu wapnia

Włókna drzewne niekiedy

okrysztalone

W części drewnianej barwi

się na żółta pod wpływem

amoniaku .

Radix Primulae-

K. pierwiosnki

Primula officinalis

Jacq.- Pierwiosnka

lekarska

Primula elatior Hill-

Pierwiosnka wynio-

sła

Primulaceae

Saponiny trójterpenowe:

prymulasaponina A

garbniki

olejek eteryczny

wykrztuśny

Szarobrunatny b. cienki

Walcowate, podłużnie bruz-

dowane

Przełom żółtawobiały, równy.

Smak drapiący, gorzkawy

Budowa pierwotna

Radix Rhei- K.

Rzewienia

Syn. Rhizoma

Rhei

Rheum palmatum-

Rzewień palczasty

Rheum officinale

Baill- Rzewień le-

karski

Polygonaceae

Antranozwiązki 3%: pochodne

antrachinonu (aloeemodyna)

garbniki hydrolizujące i skonden-

sowane

lek przeczyszcza-

jący

w małych dawkach

wstrzymujący

Burakowate kłącze i grube

liczne korzenie.

Przełom żóltawopomarań-

czowy, ziarnisty, czerwone

promienie.

gruzły szczawianu wapnio-

wego, ziarna skrobi

Pod wpływem KOH wybar-

wia się na czerwono (antra-

chinony)

Radix Saponariae-

K. Mydlnicy

Syn. Mydlik

Saponaria officina-

lis- Mydlnica lekar-

ska

Caryophyllaceae

Saponiny trójterpenowe - sapo-

rubina

polisacharydy

substancje tłuszczowe

wykrztuśny

Średnica około 1 cm.

Prze. ziarnisty z widoczną

cienką warstwą korową i sze-

rokim żółtym walcem osio-

wym.

Smak drapiący, gorzkawy

Stężony kwas siarkowy bar-

wi na żółto następnie na

pomarańczowo i różowofio-

letowo

Radix Symphyti-

K. żywokostu

Syn. Radix Conso-

lidae

Symphytum offici-

nale- Żywokost le-

karski

Boraginaceae

Alantoina 0,7%

związki śluzowe

związki polifenolowe

przyspiesza goje-

nie i regeneracje

tkanek

środek osłaniający

drogi oddechowe

brunatne niemal czarne,

prze rogowaty białawy lub

lekko brunatny.

Po namoczeniu w wodzie

pęcznieją staja się giętkie

W środku walca brak ele-

mentów mechanicznych i

ziaren skrobi

2/3

http://www.farmakognozja.farmacja.pl/

Radix Taraxaci-

K. mniszka

Taraxacum offici-

nale Web.- Mniszek

pospolity

Asteraceae

Zespół zwany taraksacyną (lak-

tukopikryna )

trójterpeny

sterole

żółciopędny

żółciotwórczy

pobudza sekrecje

żołądka i trzustki

Szarobrunatny

Prze. gładki z szeroką białą

korą i wąskim walcem osio-

wym.

Współśrodkowe rozmiesz-

czenie rur sitowych i mlecz-

nych.

Brak skrobi i szczawianu

Radix Valerianae-

K. Kozłka

Syn. K. waleriany

Valeriana officinalis-

Kozłek lekarski

Valerianaceae

Związki irydoidowe: waltrat,

acetowaltrat

olejek eteryczny

uspokajający

rozkurczowy

Korzenie cienkie o silnym

zapachu. Przełam ziarnisty

Budowa pierwotna

Pod podskórnią warstwa z

komórkami olejkowymi

Rhizoma Agropy-

ri- Kłącze perzu

Syn. Perz, Rhizo-

ma Graminis

Agropyrum repens

P.B.- Perz właściwy

Triticum repens

Poaceae

fruktoza i trytycyna

mannitol

śluz

olejek

moczopędny

przeczyszczający

N Kształt walcowaty kolor ja-

snożółty Węzły i międzywięż-

la Na powierzchni węzłów

resztki korzeni przybyszo-

wych.

Smak słodkawy

Budowa pierwotna

Rhizoma Bistor-

tae- K. wężownika

Polygonum bistorta

– Rdest wężownik

Polygonaceae

Garbniki 15% chydrolizujące i

skondensowane

ściągający w sta-

nach zapalnych

jamy ustnej i bie-

gunkach

Grube bulwiasto spłaszczone

wężowato powyginane

Przełom ziarnisty, czerwono-

brunatna

Trudno łamliwy

Wybarwia się pod wpływem

chlorku żelaza na oliwkowo-

czarny (garbniki)

Rhizoma Calami-

K. tataraku

Syn. Tatarak

Acorus calamus-

Tatarak zwyczajny

Araceae

Olejek 2,5%: α i β azaron ka-

riofilen

garbniki

zw. gorzkie

w schorzeniach

przewodu pokar-

mowego i wątroby

płukanki do ust

N Wielobarwny (brunatno-

czerwonw-zielone)

Prze. ziarnisty z widocznymi

punktami

Zapach charakterystyczny

W przekroju budowa pier-

wotna

Rhizoma Tormen-

tillae-K. Pięcior-

nika

Syn. K. Kurzego

ziela

Potentilla erecta

Hampe- Pięciornik

kurze ziele

Potentilla tormen-

tilla

Rosaceae

Garbniki 15%: katechinowe i

skondensowane

kw. elagowy

zw. trójtetpenowe

ściągający

przeciwbiegunko-

Kłącze walcowate pomarsz-

czone czerwonobrunatne

Prze. czerwono brunatny,

włóknisty z żółtymi punktami

Trudno łamliwy

Wybarwia się pod wpływem

chlorku żelaza na oliwkowo-

czarny (garbniki)

3/3

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: