2006_5.pdf

Droga Prawda ¯ycie

(dwumiesiêcznik chrzeœcijañski)

· Rada redakcyjna:

Zbigniew L. Gadkowski (zlg@ol.onet.pl),

Andrzej Porêba (pandre@poczta.onet.pl)

Andrzej Nazimek (zimeryt@interia.pl)

· Redaguje: Zbigniew L. Gadkowski

· Wydawca:

Chrzeœcijañska Wspólnota

Zielonoœwi¹tkowa,

ul. Sudecka 3, 59–220 Legnica

· Adres redakcji:

ul. Czechowa 1, 41–807 Zabrze

· Redakcja techniczna: Joanna Kaniszczak

(asia_kaniszczak@Jezus.pl)

· Komputeropisanie: Miros³awa Porêba,

Aneta Zerbe, Ewelina Twardowska

· Korekta: Maria Olech (maria-zo-

fia@wp.pl), Andrzej Porêba, Jeremiasz

Zerbe (nimrod@epf.pl)

· Ok³adka: Robert £opatka (rl22@op.pl),

Jan Stypu³a (redaktor@lupa.chwz.pl)

Materia³ów nie zamówionych redakcja nie

zwraca. Zastrzegamy sobie prawo do skra-

cania i adiustacji tekstów, oraz do zmiany

tytu³ów. Kopiowanie i powielanie dozwolo-

ne pod warunkiem druku tekstu w ca³oœci

z podaniem tytu³u oraz numeru pisma.

· Cena prenumeraty: roczna wynosi

30 z³, cena jednego egzemplarza 5,00 z³.

· Poczta e–mail: dpz@chwz.pl

· Internetowe archiwum: http://dpz.chwz.pl

W numerze

6 Biblijny obraz ma³¿eñstwa - Andrzej Kapuœciñski

14 O seksie w ma³¿eñstwie – Waldemar Œwi¹tkowski

16 Wirtualne cudzo³óstwo – Krzysztof Osiecki

18 Po co wesele? - J.K.

21 T³o historyczne dzia³alnoœci proroków cz.3 - Andrzej Porêba

22 Jom Kipur - Dzieñ Pojednania - dr Victor Buksbazen

25 Mur modlitwy za Izrael – zlg

25 Z ¿a³obnej karty

25 O przysz³oœci cz³owieka i œwiata - prof. dr hab. Tadeusz J. Zieliñski

27 Ewangeliczny pogl¹d na Œwiêto Zmar³ych – Wies³aw Kamyszek

28 Pro publoco bono - Zbigniew L. Gadkowski

30 Biskup rzymski – Lech Radzewicz

31 Wype³ni³ siê czas - Henryk Turkanik

32 Z ¿ycia naszej Wspólnoty

35 Wiedzieæ warto – Zbigniew L. Gadkowski

36 Historia Zboru w Rudzie Œl¹skiej

Nigdy nie bêdziesz ¿a³owa³:

Nauka nasza oparta jest na wiernym

wyk³adzie Pisma Œwiêtego. Dla nas Pi-

smo Œwiête jest jedynym Ÿród³em i

norm¹ wiary chrzeœcijañskiej oraz

¿ycia chrzeœcijañskiego. Zgodnie z

nauk¹ Pisma Œwiêtego nie ma w nikim

innym zbawienia jak tylko w Jezusie

Chrystusie, jedynym Zbawicielu, Od-

kupicielu i Poœredniku, ukrzy¿owanym

i zmartwychwsta³ym Panu. Jego

œmieræ jest drog¹ do odkupienia i zba-

wienia. Wierz¹cy zostaje usprawiedli-

wiony jedynie z ³aski Bo¿ej. Zbawie-

nie nie mo¿na zyskaæ przez w³asne

zas³ugi, lecz jedynie przez zas³ugê Je-

zusa Chrystusa.

Wiara w Jezusa Chrystusa jest zu-

pe³nym zaufaniem Bogu, a dobre

uczynki wyp³ywaj¹ z tej ¿ywej wiary.

Cz³owiek czyni dobrze z wdziêczno-

œci za darowane mu zbawienie. Spo-

sób ¿ycia i uczynki nie s¹ wiêc czymœ

oderwanym od wiary, one nale¿¹ do

wiary i niej wyp³ywaj¹. Nie ma chrze-

œcijañskiej wiary bez chrzeœcijañskie-

go ¿ycia. Tam gdzie nie ma mi³oœci i

troski o drugiego cz³owieka, gdzie nie

s¹ przestrzegane przykazania Bo¿e,

tam nie ma wiary – prawdziwego

chrzeœcijañstwa.

• gdy czyniæ bêdziesz dobrze ludziom

• gdy o nikim nie bêdziesz mówiæ nic z³ego

• gdy uwa¿nie bêdziesz s³uchaæ zanim coœ powiesz

• gdy najpierw pomyœlisz, a potem powiesz

• gdy bêdziesz umia³ powstrzymaæ swój jêzyk

• gdy w g³êbokim ¿alu oka¿esz wspó³czucie

• gdy poprosisz o wybaczenie za pomy³ki i zaniedbania

• gdy bêdziesz stara³ siê byæ cierpliwym

• gdy nie bêdziesz s³uchaæ k³amców, plotek i oskar¿eñ

• gdy przebaczysz swoim krzywdzicielom

• gdy bêdziesz odp³aca³ dobrem za z³o

• gdy czytaæ bêdziesz Bibliê z modlitw¹

• gdy do swego serca przyjmiesz wszystko, czego naucza³

Pan Jezus Chrystus.

Barwy znaczeniowe mi³oœci

prof. WILLIAM BARCLAY

t³. PAWE£ KUCIÑSKI

zyków œwiata i jest niedoœcigniony w wy-

ra¿aniu odcieni znaczeniowych. Zdarza siê

czêsto, ¿e posiada ca³¹ seriê wyrazów na

okreœlenie ró¿nych barw znaczeniowych jed-

nego pojêcia, podczas gdy np. angielski ma

tylko jeden. W jêzyku angielskim (tak¿e i w

polskim) jedno s³owo mi³oœæ zawiera wszyst-

kie jej rodzaje. W jêzyku greckim istniej¹ a¿

cztery znaczenia pojêcia mi³oœæ: agape zna-

czy mi³oœæ, a agapan jest czasownikiem

oznaczaj¹cym kochaæ. Mi³oœæ jest naj-

wiêksz¹ ze wszystkich cnót charakteryzu-

j¹cych wiarê chrzeœcijañsk¹. Dobrze by³o-

by odkryæ jej pe³ne znaczenie. Porównajmy

to s³owo z innymi greckimi wyrazami okre-

œlaj¹cymi mi³oœæ wykazuj¹c ich charakte-

rystyczne cechy i znaczenie. Zaczniemy od

przyjrzenia siê innym greckim s³owom okre-

œlaj¹cym mi³oœæ.

1. Rzeczownik eros i czasownik eran

u¿ywane s¹ g³ównie na okreœlenie mi³oœci

miêdzy przedstawicielami odmiennej p³ci.

Mog¹ te¿ oznaczaæ zapalczyw¹ ambicjê lub

¿arliwy patriotyzm. Zasadniczo jednak okre-

œlaj¹ mi³oœæ fizyczn¹. Chrzeœcijañstwo nie

mog³o zaanektowaæ tych s³ów do swoich

potrzeb i dlatego nie wystêpuj¹ one w ogóle

w Nowym Testamencie.

2. Rzeczownik storge i czasownik ster-

gein dotycz¹ przede wszystkim mi³oœci ro-

dzinnej. Mo¿na je u¿ywaæ na okreœlenie

mi³oœci ludu do jego przywódcy. Z regu³y

opisuj¹ one mi³oœæ rodziców do dzieci i dzieci

do rodziców. Przymiotnik filostorgos wystê-

puje w wielkim etycznym rozdziale Listu do

Rzymian (12,10) gdzie przet³umaczony jest

jako mi³oœæ braterska. Okreœlenie to wska-

zuje, ¿e spo³ecznoœæ nie jest towarzystwem

ale rodzin¹.

3. Najpospolitszymi s³owami greckimi na

okreœlenie mi³oœci s¹ rzeczownik filia i cza-

sownik filein. Treœæ tych s³ów oznacza mi³e

ciep³o. Opisuj¹ spogl¹danie na kogoœ czu-

³ym wzrokiem. Mog¹ byæ u¿yte dla wyra¿e-

nia uczucia przyjaŸni i mi³oœci mê¿a i ¿ony.

Filein najlepiej jest przet³umaczony jako pie-

œciæ. Zawiera w sobie element mi³oœci fi-

zycznej, ale i bogatsz¹ treœæ. Czasami zna-

czy nawet ca³owaæ. W s³owach tych zawar-

te jest ca³e ciep³o rzeczywistego uczucia i

prawdziwej mi³oœci. W Nowym Testamen-

cie filein u¿yte jest na okreœlenie mi³oœci ojca

i matki oraz syna i córki (Mt. 10,37). S³owo

to wystêpuje na okreœlenie mi³oœci Jezusa

do £azarza (J 11,3.36) i jeden raz na wyra-

¿enie mi³oœci Jezusa do ukochanych

uczniów (Jan 20,2). S³owa filia i filein piêk-

nie wyra¿aj¹ uczuciowe wiêzi miêdzyludz-

kie.

4. Najczêstszymi nowotestamentowymi

pojêciami oznaczaj¹cymi mi³oœæ s¹ rze-

czownik agape i czasownik agapan. Zajmie-

my siê najpierw form¹ rzeczownikow¹. Aga-

pe nie jest w ogóle s³owem klasycznym. W

Septuagincie wystêpuje 14 razy dla okreœle-

nia mi³oœci seksualnej (np. Jr 2,2) i dwa razy

(np. Eklez. 9,1) na okreœlenie przeciwne do

misos, oznaczaj¹cego nienawiœæ. Agape nie

sta³o siê jeszcze wielkim s³owem, ale ist-

niej¹ przyk³ady, ¿e tak mo¿e siê staæ. Ksiê-

ga M¹droœci u¿ywa je dla wyra¿enia mi³o-

œci Bo¿ej (Ks. M¹dr. 3,9) i mi³oœci do m¹-

droœci (Ks. M¹dr. 6,18). Pomimo sporadycz-

nego wystêpowania s³owa agape, sta³o siê

ono kluczowym s³owem etyki Nowego Te-

stamentu. Czasownik agapan wystêpuje w

klasycznej grece czêœciej ni¿ rzeczownik,

choæ nie jest to typowe. Oznacza on: tkliwie

powitaæ. Opisuje mi³oœæ do kosztownoœci.

Zasadnicza ró¿nica miêdzy filein a agapan

w grece klasycznej polega na tym, ¿e ten

drugi czasownik nie posiada tego ciep³a, ja-

kie posiada s³owo filein.

Nie by³oby prawdziwe stwierdzenie, ¿e

Nowy Testament nigdy nie u¿ywa innych

s³ów ni¿ agape i agapan dla wyra¿enia mi³o-

œci chrzeœcijañskiej. Parê razy pos³u¿y³ siê

s³owem filein. Wystêpuje ono w opisie mi³o-

œci ojcowskiej do syna (Jn 5,20), Bo¿ej mi³o-

œci do ludzi (Jan 16,27) i modlitwy jakie po-

winniœmy przynosiæ do Jezusa (1 Kor. 16,22).

Jednak filein wystêpuje w Nowym Testa-

mencie stosunkowo rzadko, podczas gdy

agape pojawia siê prawie 120 razy, zaœ aga-

pan ponad 130 razy. Zanim zbadamy szcze-

gó³owo ich u¿ycie, musimy tu podkreœliæ

pewne sprawy dotycz¹ce tych s³ów i ich

znaczeñ. Powinniœmy zapytaæ, dlaczego

chrzeœcijañski jêzyk pomin¹³ inne greckie

s³owa okreœlaj¹ce mi³oœæ i skoncentrowa³ siê

na wskazanej wy¿ej. Wszystkie okreœlenia

mi³oœci, poza agape, znaczenia zawieraj¹

w sobie, nieodpowiednie dla treœci biblijnych.

Eros nale¿y œciœle wi¹zaæ z okreœleniem fi-

zycznej strony mi³oœci: bardziej wyra¿a po-

¿¹danie ni¿ mi³oœæ. Storge wi¹za³ siê z uczu-

ciami rodzinnymi. Nigdy nie obejmowa³ tego

zakresu treœci jakiej dotyczy mi³oœæ chrze-

œcijañska. Filia by³o wyra¿eniem o piêknej

mi³oœci, wyra¿a³o jej ciep³o, bliskoœæ i uczu-

cie. Mog³o byæ u¿yte wobec osób bliskich i

drogich, chrzeœcijañstwo zaœ potrzebowa³o

s³owa o znaczeniu znacznie szerszym. Myœl

chrzeœcijañska uchwyci³a siê s³owa agape,

poniewa¿ tylko ono zawiera³o treœæ, jakiej ta

myœl potrzebowa³a.

Wa¿nym powodem, dla którego chrze-

œcijañska myœl skupi³a siê na s³owie agape

jest to, ¿e pojêcie to odnosi siê do cz³owieka

w ogóle. Mi³oœæ chrzeœcijañska nie powinna

rozci¹gaæ siê tylko na najbli¿szych i najdro¿-

szych, naszych krewnych i rodzinê, przyja-

ció³, którzy nas kochaj¹. Zakres pojêcia musi

obejmowaæ ca³¹ wspólnotê chrzeœcijañsk¹,

s¹siadów, wrogów, ca³y œwiat.

Wszystkie s³owa okreœlaj¹ce mi³oœæ wy-

ra¿aj¹ uczucie. S¹ to s³owa, w których wy-

powiadamy mowê serca. Okreœlaj¹ prze¿y-

cia przychodz¹ce do cz³owieka jako niepro-

szone i w pewnym sensie nieuchronnie. Nie

mo¿na nie kochaæ rodziny: krew nie woda.

Mówimy o zakochaniu siê, ten rodzaj mi³o-

œci nie jest niczym nadzwyczajnym: zdarza

siê nagle i nie mo¿na temu zaradziæ. Samo

zakochanie siê nie przedstawia sob¹ ¿adnej

szczególnej cnoty. Jest to stan, który w nie-

wielkim stopniu lub prawie wcale nie ma do

czynienia ze œwiadomoœci¹ - po prostu zda-

rza siê. S³owo agape zawiera szersz¹ myœl,

treœæ.

Agape dotyczy przede wszystkim umy-

s³u: wyra¿a nie tylko uczucie pojawiaj¹ce

siê spontanicznie w ludzkich sercach. Ozna-

cza zasadê, na której w ¿yciu œwiadomie siê

opieramy. Agape w znacznym stopniu doty-

czy woli. Oznacza zwyciêstwo nad natural-

nymi przejawami woli cz³owieka. Nikt sam

z siebie nie kocha swych wrogów. Chc¹c

kochaæ nieprzyjació³ trzeba przezwyciê¿yæ

wszystkie naturalne sk³onnoœci i uczucia.

Agape, chrzeœcijañska mi³oœæ, nie jest

jedynie doœwiadczeniem emocjonalnym,

J êzyk grecki nale¿y do najbogatszych jê

ogarniaj¹cym nas nagle i nieoczekiwanie.

Jest to przemyœlana zasada umys³u i roz-

myœlne przezwyciê¿anie woli. W istocie jest

to moc do kochania ludzi, których nie lubi-

my. Chrzeœcijañstwo nie nakazuje mi³oœci

do nieprzyjació³ i ludzi w ogóle w ten sam

sposób, w jaki kochamy bliskich i drogich:

by³oby to niemo¿liwe. Wymaga jednak, aby-

œmy ci¹gle zajmowali postawê rozumow¹ i

pewien kierunek woli wobec ludzi, bez

wzglêdu na to kim s¹.

Co zatem oznacza agape? Najwa¿niej-

szy tekst s³u¿¹cy do interpretacji znaczenia

s³owa agape znajdujemy w Ewangelii Ma-

teusza (por. Mt 5,43-48). Zobowi¹zuje on do

mi³oœci nieprzyjació³. Dlaczego? Dlatego

aby chrzeœcijanie stali siê podobni Bogu.

Jakie dzia³anie w³aœciwe Bogu jest tu opisa-

ne? Zsy³anie deszczu na sprawiedliwych i

niesprawiedliwych, na z³ych i dobrych. Nie-

zale¿nie od wartoœci i zalet cz³owieka, Bóg

obdarza go najwy¿szymi dobrami. Nieza-

le¿nie od tego, czy cz³owiek jest œwiêty czy

grzeszny, pragnieniem Boga jest najwy¿sze

dobro dla niego. To w³aœnie oznacza agape.

Jest to taki stan ducha, w którym powiada

siê: ,,Niezale¿nie od tego, co mi uczyni cz³o-

wiek, nie bêdê stara³ siê mu szkodziæ, nie

bêdê szuka³ zemsty: poszukiwaæ bêdê jego

najwy¿szego dobra. Inaczej mówi¹c, mi³oœæ

chrzeœcijañska (agape) jest nieprzezwyciê-

¿on¹ ¿yczliwoœci¹ i nie daj¹c¹ siê pokonaæ

dobr¹ wol¹. Nie oznacza jedynie fali emo-

cji, ale jest œwiadomym zwyciêstwem nad

wol¹. Anga¿uje ca³ego cz³owieka w osi¹-

gniêcia mi³oœci chrzeœcijañskiej: nie tylko

jego emocji, ale umys³u i woli.

Wynikaj¹ z tych stwierdzeñ dwie sprawy:

1. Ludzka agape, mi³oœæ do bliŸnich ma

byæ zwi¹zana z dzia³aniem Ducha. W No-

wym Testamencie jest to wyraŸnie powie-

dziane (Ga 5,22; Rz 15,30; Kol 1,8). Chrze-

œcijañskie agape jest ponad naturaln¹ w tym

sensie, ¿e jest niemo¿liw¹ dla cz³owieka

naturalnego. Mo¿e on realizowaæ tê uniwer-

saln¹ ¿yczliwoœæ wtedy, gdy zosta³ oczysz-

czony z ludzkiej nienawiœci, reakcji wrogo-

œci, krzywdy i niechêci, gdy opanuje go Duch

Bo¿y i wleje obficie mi³oœæ Bo¿¹.

Chrzeœcijañska agape mo¿liwa jest wy-

³¹cznie dla wierz¹cego cz³owieka. Kto nie

stanie siê chrzeœcijaninem nie potrafi reali-

zowaæ etyki chrzeœcijañskiej. Mo¿na nawet

dostrzegaæ uroki etyki biblijnej w rozwi¹zy-

waniu problemów œwiata i intelektualnie j¹

akceptowaæ. Dopóki w cz³owieku nie ¿yje

Chrystus, realizacja agape w praktycznym

¿yciu bêdzie niemo¿liwa.

2. Postulat upowszechniania treœci s³owa

agape mo¿e wywo³aæ zarzut, ¿e spo³eczeñ-

stwo wówczas sta³oby siê rajem dla prze-

stêpców, a z³oczyñcom dano by zezwolenie

na bezkarne dzia³anie. Kieruj¹c siê zasad¹

najwy¿szego ludzkiego dobra, czasem mu-

simy karaæ cz³owieka, traktowaæ surowo i

sprawiedliwie dla dobra jego nieœmiertelnej

duszy.

W myœl zasad chrzeœcijañstwa wymie-

rzanie sprawiedliwoœci nie mo¿e mieæ cha-

rakteru zemsty lub wy³¹cznie cech kary.

Zawsze bêdzie wykonywane w poczuciu

przebaczaj¹cej mi³oœci, która nie tylko pra-

gnie ukarania cz³owieka lub unicestwienia,

lecz zawsze kieruje siê najwy¿szym do-

brem. Agape oznacza traktowanie ludzi w

taki sposób, jak Bóg ich traktuje, wyklucza

to postêpowanie niekontrolowane i samowol-

ne.

¿e jest on zupe³nie poddany mi³oœci Bo¿ej.

Nie jest ³amana wola cz³owieka, ale jedynie

jego serce zostaje ow³adniête Bo¿¹ mi³oœci¹.

V. Si³¹ kieruj¹c¹ ¿yciem Jezusa by³a mi-

³oœæ do ludzi (Ga 2,20; Ef 5,2; Tes 2,16; Ap

1,5; J 15,9). Jezus by³ mi³oœnikiem dusz ludz-

kich.

VI. Istot¹ wiary chrzeœcijañskiej jest mi-

³oœæ do Jezusa (Ef 6, 24; 1P 1,8; J 21,16).

Podobnie jak Jezus jest mi³oœnikiem dusz

ludzkich, tak chrzeœcijanin jest mi³oœnikiem

Chrystusa.

VII. Oznak¹ ¿ycia chrzeœcijañskiego jest

wzajemna mi³oœæ chrzeœcijan (por. J 13,34;

14,12.17; 1P 1,22; 1J 3,11.23; 4,7). Chrzeœci-

janie to ludzie, którzy kochaj¹ Jezusa i sie-

bie nawzajem. Mi³oœæ jest podstaw¹ wszyst-

kich prawid³owych stosunków w niebie i na

ziemi. Na niej opieraj¹ siê wszelkie relacje

ludzkie i boskie. Nowy Testament ma du¿o

do powiedzenia na temat Bo¿ej mi³oœci do

ludzi.

Mi³oœæ jest sam¹ istot¹ Bo¿¹. Bóg jest

mi³oœci¹ (1J 4,7.8; 2Kor.

13,11).

Mi³oœæ Bo¿a jest

uniwersalna. Bóg poko-

cha³ nie tylko naród

wybrany, ale i ca³y

œwiat (J 3,16).

Mi³oœæ Bo¿a jest mi-

³oœci¹ ofiarnicz¹. Do-

wodem tej mi³oœci by³o

danie ludziom Syna (1J

4,9.10; J 3,16). Gwa-

rancj¹ mi³oœci Jezuso-

wej jest to, ¿e ukocha³

nas i wyda³ za nas sa-

Studiuj¹c Nowy Testament stwierdzamy,

¿e mi³oœæ jest istot¹ doskona³ego ¿ycia w

niebie i na ziemi.

I. Mi³oœæ jest podstaw¹ relacji miêdzy

Ojcem a Synem, miêdzy Bogiem a Jezu-

sem. Jezus mo¿e mówiæ o mi³oœci, któr¹ Bóg

Go umi³owa³ (J 17,26) jako Syna umi³owa-

nego (Kol 1,13; J 3,35; 10,17; 15,9; 17,23-

24).

II. Mi³oœæ jest podstawow¹ zale¿noœci¹

miêdzy Synem i Ojcem. Jezus poucza³

uczniów, ¿e œwiat musi poznaæ, ¿e mi³uj¹

Ojca (J 14,32)

III. Mi³oœæ cechuje postawê Boga wo-

bec ludzi (J 3,16; Rz 8,37; 5,8; Ef. 2,4; 2Kor

13,14; 1J 3,1.16; 4,9.10). Niektórzy przed-

stawiaj¹ chrzeœcijañstwo w postaci ³agod-

nego i kochaj¹cego Jezusa, uspokajaj¹cego

zagniewanego Boga; Jezusa, który swoim

dzie³em zmieni³ postawê Boga do ludzi. Jest

to ujêcie sprzeczne z Nowym Testamentem.

Dzie³o zbawienia zaczê³o siê w³aœnie dlate-

go, ¿e Bóg umi³owa³ œwiat.

IV. Obowi¹zkiem cz³owieka jest mi³oœæ

do Boga (Mt 22,37; Mr12,30; £k 10,27; Rz

8,28; 1Kor 2,9; 2Tym 4,8; 1J 4,19). Chrze-

œcijañstwo nie twierdzi, ¿e cz³owiek jest ca³-

kowicie poddany mocy Bo¿ej. Stwierdza zaœ,

mego siebie (Ga 2,20; Ef 5,2; Ap. 1,5).

Mi³oœæ Bo¿a ku nam jest mi³oœci¹ nieza-

s³u¿on¹. Bóg nas pokocha³, a Jezus za nas

umar³, gdy byliœmy grzeszni i przeciwni Bogu

(Rz 5, 8; 1J 3,1; 4,9.10).

Mi³oœæ Bo¿a jest mi³oœci¹ mi³osiern¹. (Ef

2,4). Nie jest dyktatorska, nie d¹¿y do za-

w³adniêcia i posiadania. Jest to mi³oœæ lito-

œciwego serca.

Mi³oœæ Bo¿a jest mi³oœci¹ zbawcz¹ i

uœwiêcaj¹c¹ (2Tes 2,13). Wyprowadza z trud-

nych sytuacji i stwarza nowe mo¿liwoœci na

przysz³oœæ.

Mi³oœæ Bo¿a jest mi³oœci¹ wzmacniaj¹c¹.

W niej i dziêki niej cz³owiek staje siê kimœ

wiêcej ni¿ zwyciêzc¹ (Rz 8,37). Nie jest to

mi³oœæ nadopiekuñcza, która czyni cz³owie-

ka s³abym i w¹t³ym. Jest to mi³oœæ, która

tworzy bohaterów.

Mi³oœæ Bo¿a jest mi³oœci¹ nieprzemija-

j¹c¹ (Rz 8,39). Z natury rzeczy ludzka mi-

³oœæ koñczy siê przynajmniej w czasie, ale

Bo¿a mi³oœæ jest zdolna przetrwaæ wszyst-

kie zmiany i zagro¿enia ¿ycia.

Mi³oœæ Bo¿a jest mi³oœci¹ nagradzaj¹c¹

(Jk 1,12; 2,5). W tym ¿yciu przysparza wie-

le b³ogos³awieñstw, a obietnice o przysz³ym

¿yciu s¹ wspanialsze.

Mi³oœæ Bo¿a jest mi³oœci¹ karz¹c¹ (Hbr

12,6). Istotn¹ czêœci¹ mi³oœci Bo¿ej jest stro-

fowanie i napominanie niepos³usznych.

Nowy Testament wiele miejsca poœwiê-

ca mi³oœci cz³owieka do Boga.

Musi to byæ mi³oœæ wy³¹czna (Mt 6,24;

£k 16,13). W ¿yciu chrzeœcijañskim cz³o-

wiek musi byæ Bogu wierny.

Jest to mi³oœæ po³¹czona z wdziêczno-

œci¹ (£k 7,42). Dary otrzymane w mi³oœci

Bo¿ej powinny wzbudziæ wdziêcznoœæ w

naszych sercach.

Jest to mi³oœæ pos³uszna. Nowy Testament

stwierdza, ¿e jedynym sposobem udowod-

nienia naszej mi³oœci do Boga jest okazywa-

nie Mu niezachwianego pos³uszeñstwa (J

13,35; 14,15.21.23.24; 15,10; 1J 2,5; 5,2.3; 2J

6). Pos³uszeñstwo to niepodwa¿alny dowód

mi³oœci.

Jest to mi³oœæ anga¿uj¹ca siê. Fakt, ¿e

kochamy Boga udowadniany jest tym, ¿e

kochamy i pomagamy bliŸnim (1J 4,12.20;

3,14; 2,10). Zaniechanie pomocy ludziom

wykazuje, ¿e nasza mi³oœæ do Boga jest nie-

rzeczywista i nieprawdziwa (1 J 3,17).

Pos³uszeñstwo Bogu i wynikaj¹ca z mi-

³oœci pomoc ludziom to elementy, przez któ-

re udowadniamy nasz¹ mi³oœæ do Boga.

i bliŸnich.

Jednoczeœnie postawa chrzeœcijanina

wobec jego przywódców winna byæ nace-

chowana mi³oœci¹ (1Tes 5,13). Zbyt czêsto

jest to postawa wyra¿aj¹ca krytykê, nieza-

dowolenie a nawet urazy. Chrzeœcijañsk¹

armiê ³¹cz¹ wiêzy mi³oœci miêdzy wszyst-

kimi rangami.

Przyjrzyjmy siê teraz cechom charakte-

rystycznym chrzeœcijañskiej mi³oœci.

Mi³oœæ jest szczera (Rz 12,9; 2Kor 6,6; 8,8;

1P 1,22). Nie posiada ukrytych motywów i

nie jest wyrachowana. Nie jest powierz-

chown¹ grzecznoœci¹ przykrywaj¹c¹ we-

wnêtrzne zgorzknienie. Jest to mi³oœæ otwarta

i szczera.

Mi³oœæ jest niewinna (Rz 13,10). Chrze-

œcijañska mi³oœæ nigdy nikogo nie skrzyw-

dzi. Fa³szywa mi³oœæ mo¿e zraniæ cz³owie-

ka. Mi³oœæ prawdziwa nie staje siê zbyt opie-

kuñcza i nie d¹¿y do posiadania. Nawet nad-

mierna mi³oœæ matki mo¿e zniewoliæ dziec-

ko.

Mi³oœæ chrzeœcijañska obejmuje coraz to

wiêksze krêgi.

Mi³oœæ chrzeœcijañska zaczyna siê w rodzi-

nie (Ef 5,25.28.33). Nie nale¿y zapominaæ o

tym, ¿e rodzina chrzeœcijañska jest jednym

z najdoskonalszych œwiadków w œwiecie

chrzeœcijañskim. Mi³oœæ chrzeœcijañska ma

swój pocz¹tek w domu. Cz³owiek, który nie

stworzy³ w rodzinie oœrodka mi³oœci chrze-

œcijañskiej, nie ma prawa do sprawowania

w³adzy nad szerok¹ rodzin¹ Koœcio³a.

Mi³oœæ chrzeœcijañska przenosi siê do

spo³ecznoœci (1P 2,17). Pe³en zdumienia

okrzyk œwiata pogañskiego towarzyszy³ po-

cz¹tkom chrzeœcijañstwa; ,,Patrzcie, jak oni

siê mi³uj¹”. Jedn¹ z najsurowszych prze-

szkód na drodze wspó³czesnego Koœcio³a

jest czêste ukazywanie jako stowarzysze-

nia ludzi zaciekle spieraj¹cych siê o nic.

Koœció³ ca³kowicie otoczony pokojem wza-

jemnej mi³oœci, stanowi rzadkie zjawisko.

Taki Koœció³ nie by³by miejscem, gdzie ka¿-

dy myœla³by to samo i ze wszystkim by siê

zgadza³. By³by to Koœció³, w którym ludzie

mogliby siê ró¿niæ, ale wci¹¿ nawzajem

kochaæ.

Mi³oœæ chrzeœcijañska obejmuje naszych

bliŸnich (Mt 19,19; 22,39; Mk 12,31; £k

10,27; Rz 13,9; Ga 5,14; Jk 2,8). Wed³ug de-

finicji, bliŸnim jest ka¿dy, który znalaz³ siê

w potrzebie. Jest prostym faktem, ¿e wiêcej

ludzi zosta³o wprowadzonych do Koœcio³a

dziêki prawdziwej mi³oœci chrzeœcijañskiej

ni¿ dziêki argumentom teologicznym œwia-

ta. I wiêcej ludzi zosta³o wypêdzonych z

Koœcio³a przez szorstkoœæ i moraln¹ krzyw-

dê tak zwanego chrzeœcijañstwa, ni¿ na sku-

tek wszystkich w¹tpliwoœci tego œwiata.

Mi³oœæ chrzeœcijañska kieruje siê ku na-

szym wrogom (£k 6, 27; Mt 5,44). Stwier-

dziliœmy, ¿e mi³oœæ oznacza nie daj¹c¹ siê

przezwyciê¿yæ ³askawoœæ i dobr¹ wolê. Nie-

zale¿nie od tego, co zrobi mu cz³owiek,

chrzeœcijanin nigdy nie przestanie poszuki-

waæ jego najwy¿szego dobra. Niezale¿nie

od tego, ¿e zostanie obra¿ony, zraniony,

skrzywdzony i znies³awiony, chrzeœcijanin

nigdy nie bêdzie nienawidziæ i nie dopuœci

do tego, by w jego sercu pojawi³a siê gorycz.

Jedyn¹ chrzeœcijañsk¹ metod¹ niszczenia

wrogów jest przekszta³cenie ich nasz¹ mi-

³oœci¹ w przyjació³.

Mi³oœæ jest hojna (2Kor 8,24). S¹ dwa

rodzaje mi³oœci: ta, która ¿¹da i ta, która daje.

Mi³oœæ Chrzeœcijañska jest t¹ drug¹, gdy¿

stanowi odbicie mi³oœci Jezusa (J 13,34) i

posiada swe g³ówne Ÿród³o w mi³oœci Boga

(1J 4,11).

Mi³oœæ jest praktyczna (Hbr 6,10; 1J 3,18).

Nie jest to jedynie mi³e uczucie, które ogra-

nicza siê do pobo¿nych ¿yczeñ. Z tej mi³o-

œci wynika dzia³anie.

Mi³oœæ jest wytrwa³a (Ef 4,2). Chrzeœci-

jañska mi³oœæ sprzeciwia siê wszystkiemu

temu, co ³atwo zamienia mi³oœæ w niena-

wiœæ.

Mi³oœæ wyra¿a siê w przebaczaniu i od-

nawianiu (2Kor 2,8). Chrzeœcijañska mi³oœæ

potrafi przebaczyæ i przez to umo¿liwia wi-

nowajcy powrót na w³aœciw¹ drogê.

Mi³oœæ nie jest sentymentalna (2Kor 2,4).

Chrzeœcijañska mi³oœæ nie przymyka oczu

na wady innych. Nie jest œlepa. Pos³uguje

siê karceniem i dyscyplin¹, gdy¿ s¹ one po-

trzebne. Mi³oœæ, która zamyka oczy na wady,

unika nieprzyjemnoœci i u¿ycia rygoru, nie

jest mi³oœci¹ prawdziw¹, gdy¿

ostatecznie krzywdzi obiekt tej mi³oœci.

Mi³oœæ ma nadzór nad wolnoœci¹ (Ga

5,13). Jest absolutn¹ prawd¹, ¿e chrzeœcija-

nin ma prawo robiæ wszystko, co nie jest

grzechem. Zdarza siê, ¿e nie dostrzega on

rzeczy z³ych, które mog¹ raziæ innych chrze-

œcijan. S¹ takie sprawy, które nie krzywdz¹

jednego cz³owieka, ale które mog¹ zrujno-

waæ innego. Chrzeœcijanin jest powo³any do

wolnoœci. Nie mo¿e zapominaæ o tym, ¿e

wolnoœæ musi byæ kontrolowana mi³oœci¹

chrzeœcijañsk¹ i odpowiedzialnoœci¹ wobec

innych.

Mi³oœæ panuje nad prawd¹ (Ef 4,15).

Chrzeœcijanin kocha prawdê (2Tes. 2,10), ale

nie wypowiada jej z okrucieñstwa lub nie-

sympatycznie w celu obra¿enia czy ura¿e-

nia kogoœ. Mówiono o wielkiej nauczyciel-

ce, ¿e kiedy musia³a skarciæ jednego ze

swych uczniów, zawsze czyni³a to, obj¹w-

szy ramieniem osobê karcon¹. Choæ chrze-

Teraz zajmiemy siê drugim problemem;

mi³oœci¹ cz³owieka do cz³owieka.

Mi³oœæ musi stanowiæ istotê atmosfery chrze-

œcijañskiego ¿ycia (1Kor 16,14; Kol. 1,4;

1Tes 1,3; 3,6; 2Tes 1,3; Ef 5,2; Obj. 2,19).

Jest on symbolem i oznak¹ spo³ecznoœci

chrzeœcijañskiej. Koœció³, w którym panuje

cierpkoœæ i spory mo¿e nazywaæ siebie ko-

œcio³em ludzi, ale nie ma prawa nazywaæ

siê Koœcio³em Chrystusa. Zniszczy³ atmos-

ferê ¿ycia chrzeœcijañskiego i stopniowo traci

moc. Utraci³ symbol ¿ycia chrzeœcijañskie-

go i d³u¿ej nie mo¿na go uwa¿aæ za Koœció³.

Mi³oœæ jest tym czynnikiem, dziêki któ-

remu jest budowany Koœció³ (Ef 4,16). Jest

cementem spajaj¹cym jednoœæ Koœcio³a;

klimatem pozwalaj¹cym Koœcio³owi na

wzrost; pokarmem, którym Koœció³ siê ¿ywi.

Mi³oœæ musi byæ moc¹ napêdow¹ przy-

wódcy chrzeœcijañskiego (2Kor 11,11;

12,15; 1Tm 4,12; 2Tm 3,10; 2J 1; 3J 1). W

Koœciele nie powinno byæ miejsca dla kogoœ,

kto obejmuje w nim urz¹d dla presti¿u, wy-

ró¿nienia siê lub w³adzy. Motywem postê-

powania przywódcy chrzeœcijañskiego po-

winna byæ wy³¹cznie mi³oœæ w s³u¿bie Bogu

œcijanin nigdy nie fa³szuje prawdy, zawsze

pamiêta, ¿e mi³oœæ i prawda musz¹ siê wspo-

magaæ.

Mi³oœæ jest wiêzi¹, która spaja chrzeœci-

jañsk¹ wspólnotê (Flp 2,2; Kol 2,2). Pawe³

mówi, ¿e chrzeœcijanie s¹ spojeni mi³oœci¹.

Nasze pogl¹dy na wiarê mog¹ siê ró¿niæ.

Nasze zapatrywania na metody dzia³ania

mog¹ te¿ siê ró¿niæ. Ale ponad te ró¿nice

powinna górowaæ myœl o tym, ¿e kochamy

Chrystusa i kochamy siebie nawzajem.

Mi³oœæ daje chrzeœcijaninowi prawo pro-

siæ innego chrzeœcijanina (Flp 9). Gdybyœmy

naprawdê byli z³¹czeni mi³oœci¹ Bo¿¹, po-

trafilibyœmy z ³atwoœci¹ prosiæ i gdy tylko

wynika³aby potrzeba rozdawaæ.

Mi³oœæ jest czynnikiem sprawczym mocy

wiary (Ga 5,6). Wiêcej ludzi pozyskano dla

Chrystusa dziêki odwo³aniu siê do serca ni¿

do rozumu. Wiara rodzi siê nie tylko na sku-

tek intelektualnych poszukiwañ, ale wobec

wywy¿szonego Krzy¿a Chrystusowego. Jest

prawd¹, ¿e wczeœniej czy póŸniej musimy

sprawy wiary przemyœleæ. Ale chrzeœcijañ-

stwo trzeba najpierw odczuæ sercem, a po-

tem dopiero przemyœleæ.

Mi³oœæ jest udoskonaleniem chrzeœcijañ-

skiego ¿ycia (Rz 13,10; Kol 3,14; 1Tm 1,5;

6,11; 1J 4,12). Na œwiecie nie ma niczego

wznioœlejszego ni¿ mi³oœæ.

Biblijny obraz ma³¿eñstwa

ANDRZEJ KAPUŒCIÑSKI

1. Wstêp - obrazy w Biblii

Sk¹d wiemy, ¿e cukier jest s³odki, cytryna

kwaœna, ¿e ka¿dy ma matkê i ojca; pies

mo¿e ugryŸæ, a kot podrapaæ? O powy¿szych

zale¿noœciach i faktach wiemy, poniewa¿

kiedyœ zdarzy³o nam siê w³o¿yæ palec do

cukierniczki, a potem do ust, cytrynê, która

le¿a³a na kuchennym stole obrana i gotowa

do pokrojenia w plasterki z zapa³em ugryŸli-

œmy, doœwiadczaj¹c wiadomego efektu sma-

kowego. Bardzo lubiliœmy przytulaæ siê do

matki, która dawa³a mi³oœæ i poczucie bez-

pieczeñstwa. Pamiêtamy równie¿ ojca, z

którym prze¿ywaliœmy wiele piêknych i eks-

cytuj¹cych chwil. Kiedy coœ przeskrobali-

œmy bywa³ surowy i czuliœmy przed nim re-

spekt. Pamiêtam, ¿e pies s¹siadów ugryz³

mnie w nogê, kiedy przeje¿d¿a³em rowe-

rem przez ich podwórko, a nasz kot wczepi³

siê pazurami w moj¹ rêkê, kiedy brat próbo-

wa³ mi go si³¹ odebraæ. Czym s¹ te zdarze-

nia? S¹ to doœwiadczenia, jakie ka¿dy cz³o-

wiek gromadzi przez ca³e swoje ¿ycie. Cz³o-

wiek mo¿e pojmowaæ ca³e otoczenie (ma-

terialne i duchowe) z perspektywy tego, co

prze¿y³ i czego doœwiadczy³. Wynika to ze

zdolnoœci, jakie posiada nasze cia³o, dusza i

duch. Od wieku niemowlêcego cz³owiek

zbiera doœwiadczenia z tego, co zobaczy³,

us³ysza³, pow¹cha³, posmakowa³, dotkn¹³

czy prze¿y³. Wszelkie wyobra¿enia maj¹

swoje odbicie we wczeœniejszych doœwiad-

czeniach. Nasze doœwiadczenia s¹ w isto-

cie odkrywaniem praw natury, które zosta³y

ustanowione przez Boga. Nikt nie jest w sta-

nie ich zmieniæ; nie mo¿na nakazaæ cukro-

wi ¿eby przesta³ byæ s³odki (chyba, ¿e go

przypalimy, ale wtedy nie jest ju¿ tym sa-

mym cukrem), zaœ ignorowanie istnienia

grawitacji mo¿e spowodowaæ np. po³ama-

nie nóg. Konsekwencje nieprzestrzegania

praw natury s¹ odczuwalne zwykle natych-

miast po ich z³amaniu i obejmuj¹ ka¿dego,

bez wzglêdu na poziom znajomoœci tych

praw lub woli ich przestrzegania, a tak¿e

bez wzglêdu na wiarê w Stwórcê tych praw.

Jest to wskazówk¹ dla ka¿dego cz³owieka,

bez wzglêdu na wyznanie, ¿e Bóg jest kon-

sekwentny w swym dzia³aniu, a ³amanie

praw Bo¿ych jest po³¹czone z nieunikniony-

mi konsekwencjami (s¹dem). Dzia³a to rów-

nie¿ w sferze duchowej, jednak trudniej jest

dostrzec skutki ³amania praw duchowych,

trudne przede wszystkim dla ludzi niewie-

rz¹cych. Niezwykle wa¿nym faktem jest

mo¿liwoœæ poznania praw Bo¿ych, pod wa-

runkiem, ¿e w prawid³owy sposób spojrzy-

my na interesuj¹cy nas temat. Doœwiadcze-

nia ¿yciowe s¹ jednym ze sposobów kszta³-

towania cz³owieka przez Boga, pouczaniem

jakie dzia³ania s¹ dobre, a jakie z³e. Nie cho-

dzi tu tylko o z³o moralne, nastawione na

bunt przeciwko Bogu, ale równie¿ o z³e dzia-

³anie w sensie powodowania zagro¿enia lub

nieporz¹dku w otoczeniu.

Pan Bóg wpoi³ cz³owiekowi pewne pod-

stawowe pojêcia, postrzegane przez ludzi

jako oczywiste, nie potrzebuj¹ce dowodu,

dociekania prawdziwoœci. Zwi¹zane s¹ one

z funkcjonowaniem naszego cia³a, rodziny,

spo³eczeñstwa, w³aœciwoœci otaczaj¹cego

œwiata. Ka¿dy doskonale wie, ¿e kiedy jest

g³odny, musi jeœæ, my lêkamy siê upadku, a

niemowlêcia nie trzeba uczyæ ssania, tê wie-

dzê zapisa³ Bóg w naszych umys³ach i cia-

³ach i nie musimy o ni¹ specjalnie zabiegaæ.

Cz³owiek mo¿e wiele ogarn¹æ swoim rozu-

mem, który dosta³ od Boga, poprzez intu-

icjê, twórcze myœlenie, zdolnoœæ wnikliwej

obserwacji i wyci¹ganie wniosków. Jednak

nie wszystko poddaje siê rozumowej anali-

zie i nie wszystko jest w zasiêgu ludzkiego

umys³u (por. Kzn 3,10-11). Istnieje taki za-

kres wiedzy, który mo¿e zostaæ poznany

wy³¹cznie przez bezpoœrednie objawienie od

Boga, a dotyczy spraw wy¿szych, ducho-

wych. Objawienie mo¿e przejawiaæ siê w

ró¿ny sposób, na ró¿nych poziomach i byæ

skierowane dla ró¿nych grup ludzi lub na-

wet pojedynczych osób.

Najszerszym objawieniem siê Bo¿ego

majestatu, w sensie dostêpnoœci przez

wszystkich ludzi, jest stworzenie. Ludzie

przez badanie otaczaj¹cego ich œwiata mog¹

dowiedzieæ siê o istnieniu Boga, poniewa¿

Bóg objawi³ siebie w dzie³ach, które stwo-

rzy³, a cz³owieka wyposa¿y³ w sprawny

umys³ mog¹cy poznaæ Jego wielkoœæ i ma-

jestat (Rz 1,19-20 i 2,14-15; Ps 19). Myœl tê

piêknie uj¹³ Dawid w Psalmie 19: Niebiosa

opowiadaj¹ chwa³ê Boga, a firmament g³osi

dzie³o r¹k jego (Ps 19,1).

Na koniec, Nowy Testament formu³uje

drogi, na których mi³oœæ mo¿e pob³¹dziæ.

Mi³oœæ do œwiata jest niew³aœciwie ukie-

runkowan¹ mi³oœci¹ (1J 2,15). Mi³oœæ do

œwiata spowodowa³a, ¿e Demas porzuci³

Paw³a (2Tm 4,10). Mo¿na tak pokochaæ

czas ziemski, ¿e zapomnieæ o wieczno-

œci. Mo¿na tak pokochaæ nagrody œwiato-

we, ¿e zapomina siê o nagrodzie statecz-

nej. Mo¿na tak pokochaæ ten œwiat, ¿e

przyjmuje siê normy œwiatowe, a porzu-

ca normy Chrystusowe.

Mi³oœæ do osobistego presti¿u tak¿e

jest mi³oœci¹ Ÿle pojêt¹. Uczeni w Piœmie

i faryzeusze lubili zajmowaæ g³ówne miej-

sca w synagogach i przyjmowaæ pochwa-

³y od ludzi (£k 11,43; J 12, 43). Pytanie,

jakie zawsze trzeba stawiaæ nie ma

brzmieæ: Jak to wygl¹da przed ludŸmi?,

ale: Jak to wygl¹da przed Bogiem?

Mi³oœæ ciemnoœci i strach przed œwia-

t³em stanowi nieuchronn¹ konsekwencjê

grzechu (J 3,19). Kiedy cz³owiek grze-

szy, ma coœ do ukrycia. I wtedy kocha

mrok. Lecz ten mrok mo¿e ukryæ tylko

przed ludŸmi, ale nie przed Bogiem.

Widzimy wiêc, ¿e ¿ycie chrzeœcijañ-

skie zbudowane jest na bliŸniaczych fila-

rach: mi³oœci do Boga i mi³oœci do cz³o-

wieka.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: