Wyklad 3 - Polityka fiskalna - wprowadzenie.pdf - polityka gospodarcza - Kanfieta

Polityka gospodarcza

Wykład 3: Polityka fiskalna –

wprowadzenie

Cele i funkcje polityki fiskalnej

• Cel: Dostarczanie dóbr publicznych ( public

goods ) – funkcja alokacyjna;

• Cel: Redystrybucja dochodów – zapewnienie

sprawiedliwego podziału – funkcja

dystrybucyjna;

• Cel: Stabilizacja makroekonomiczna produkcji i

zatrudnienia poprzez regulowanie

zagregowanego popytu –– funkcja

stabilizacyjna;

• Zmiany strukturalne w gospodarce – funkcja

alokacyjna.

Dariusz K. Rosati, 2010/2011

Instrumenty polityki fiskalnej

• BudŇet paıstwa:

– Wydatki: skala, udział w PKB, struktura:

rozwojowe vs . transferowe, sztywne vs .

elastyczne;

– Dochody: podatkowe i niepodatkowe,

podatki poĻrednie i bezpoĻrednie;

– Deficyt budŇetowy: instrument stabilizacyjny;

• Zmiany po stronie podaŇy ( supply-side ):

– Regulacje dot. biznesu;

– Reformy strukturalne;

Dariusz K. Rosati, 2010/2011

Dobra publiczne

• Dobra publiczne to takie dobra, które z róŇnych powodów nie

pozytywne efekty zewnħtrzne:

– dobra, które nie byłyby wytworzone przez sektor prywatny ze

wzglħdu na nieopłacalnoĻę rynkowĢ, wynikajĢcĢ ze zbyt duŇego

ryzyka, zbyt długiego okresu zwrotu (edukacja podstawowa, drogi i

autostrady, ochrona zdrowia, badania podstawowe) lub z

niemoŇnoĻci ograniczenia dostħpu do tego dobra tylko tym, którzy

za to zapłacĢ (ochrona Ļrodowiska, latarnia morska);

– dobra, których konsumpcja nie ogranicza konsumpcji przez innych

konsumentów tego dobra (np. prawo i porzĢdek publiczny, wymiar

sprawiedliwoĻci, obrona narodowa, straŇ poŇarna, latarnie miejskie,

sygnał telewizyjny);

sprawiedliwoĻci, obrona narodowa, straŇ poŇarna, latarnie miejskie,

sygnał telewizyjny);

– niektóre dobra publiczne spełniajĢ oba warunki (latarnia morska czy

uliczna, obrona narodowa) – sĢ to tzw. czyste dobra publiczne

( pure public goods );

– inne dobra spełniajĢ tylko jeden z warunków (np. bezpłatna droga,

edukacja, ochrona zdrowia mogĢ byę konsumowane tylko przez

okreĻlona liczbħ konsumentów, a sygnał telewizyjny moŇe byę z

kolei płatny) – sĢ to dobra publiczno-prywatne ( public-private

goods, impure public goods );

• Dobra publiczne i efekty zewnħtrzne to przejawy

niedoskonałoĻci rynku;

• Przypadki publicznego dostarczania dóbr prywatnych

(monopol naturalny lub rynkowy);

• Alokacja zasobów i wpływ na strukturħ PKB.

Dariusz K. Rosati, 2010/2011

byłyby wytworzone przez sektor prywatny, ale które powodujĢ

Redystrybucja dochodów: cele i zasady

• Potrzeba korygowania (redystrybucji) pierwotnego

podziału dochodów – korekty oficjalne i nieoficjalne.

• Redystrybucja istniała zawsze: historycznie przyjmowała

róŇne formy

– redystrybucja indywidualna (Ňebractwo, jałmuŇna, fundacje),

– systemy opieki prywatnej (KoĻciół, zakony),

– publiczne systemy opieki społecznej w ramach paıstwa

dobrobytu (paıstwo opiekuıcze - welfare state );

• Przyczyny redystrybucji (etyczno-moralne i polityczne):

– zasada solidarnoĻci społecznej nakazuje otaczaę opiekĢ

niezdolnych do samodzielnego Ňycia (starych, młodych i

niesprawnych);

– zasada spójnoĻci społecznej nakazuje unikaę nadmiernych

róŇnic w poziomie dochodów i majĢtku, a zwłaszcza zwalczaę

biedħ i ubóstwo;

– nadmierne róŇnice mogĢ naruszaę poczucie „sprawiedliwoĻci

społecznej” i mogĢ byę Ņródłem niestabilnoĻci politycznej i

konfliktów społecznych (rewolucje);

Dariusz K. Rosati, 2010/2011

Wyklad 3 - Polityka fiskalna - wprowadzenie.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: