GrabarzPolski012.pdf

# 1 2

WOKÓŁ „CZARNEJ KOKARDY”

1408 - SEANS CISZY

BLAIR WITCH POCZTAR CZĘŚĆ 1

ROZMOWA Z PIOTREM MAŃKOWSKIM

FILMY: Boogeyman 2, Dusze, I spit on your grave, Martyrs - Skazani na strach, Nienarodzony,

Zdarzenie

KSIĄŻKI: Czarna Kokarda, Czarna księga sekretów, Dominium, Rytuał, Wyspa

AUDIOBOOK: Cichy zabójca

MICHAŁ GALCZAK „PIERWSZE ŚLIWKI - ROBACZYWKI” (OPOWIADANIE)

MICHAŁ GALCZAK „OSTATNI OBRAZ VITTORIO ABATTIEGO” (OPOWIADANIE)

D. PODOLAK & M. PIOTROWSKA „BILET W JEDNĄ STRONĘ” (KOMIKS)

WIERSZE NIEPOKOJĄCE - STEFAN DARDA

RECENZJE:

Wszystkim autorom, którzy przyczynili się do powstania zbio-

ru opowiadań grozy „Czarna Kokarda” zadaliśmy dwa proste

pytania:

1. Jak wpadłeś/wpadłaś na pomysł swojego opowiadania?

Czy zainspirował cię temat konkursu czy pomysł był już wcześ-

niej? Czy może fabuła powstawała przez dłuższy czas czy

powstała w wyniku tzw. „wielkiego wybuchu”?

2. Jacy autorzy inspirują Cię do pisania? Wymień pisarzy, których

styl albo jakoś odbija się w Waszej prozie, albo takich, których

powieści, styl czy fabuły sprawiają, że rzucacie się na klawiaturę

z okrzykiem „Ja też potraię!”

Oto ich odpowiedzi, przybliżające w pewien sposób każde

z opowiadań zamieszczonych w „Czarnej Kokardzie”.

Robert Cichowlas

(po części, ale tylko po części, się z nimi

zgadzam), jednak moje zamiłowanie do

jego twórczości wzięło się z sentymentu

do dawnych lat, do mojego dzieciństwa,

a wtedy facet tworzył historie dopraw-

dy niezwykłe. Miałem kilkanaście lat,

a Masterton był moim guru. Z czasem

zauważyłem, że zdarza mu się popełnić

kiszkę, ale jego styl, jego język tak się

we mnie zakorzenił, że nie potraiłem

(i nadal nie potraię) przejść obok niego

obojętnie. Podświadomie wzoruję się na

twórczości Mastertona, choć nie czuję

ochoty, by pisać tak jak on. Zdecydowa-

nie bardziej staram się wyćwiczyć swój

własny styl.

Dokładnie nie pamiętam czy „Krwavis-

simo!” napisałem przed czy po ogłosze-

niu nowinki o konkursie. Chyba jednak

miałem już tekst gotowy. Pomysł na jego

fabułę wpadł mi do głowy w jednej chwili,

a w drugiej już pisałem. To jednak było

tak dawno temu, że nie potraię sobie

dokładnie przypomnieć, skąd się ten po-

mysł wziął.

Od lat fascynuje mnie proza Grahama

Mastertona. Oczywiście, zaraz znajdą

się tacy, co to wypalą, że Brytyjczyk

ostatnimi czasy sadzi samą kaszanę

Jagoda Skowrońska

w zasadzie jedyne podobieństwo z tym

ilmem, choć opowiadanie w dużej mie-

rze wynika z zainteresowania kinem,

a jego akcja osadzona jest w miejscu,

gdzie miał powstać ilm amatorski, do

którego obmyślałem scenariusz (nieste-

ty, jak to w tego typu produkcjach bywa,

projekt umarł już na starcie, ale miejsce

akcji zostało wykorzystane w „Amato-

rze”). Znajdą się tu również nawiązania

do Hitchcocka i jego metody pracy z ka-

merą polegającej na kręceniu bez cięcia.

Opowiadanie powstało w jeden wieczór

jako odskocznia od sesji poprawkowej;

można powiedzieć, że po zapoznaniu

się z konkursem Czachopisma – plus

wiedziałem już, co chcę napisać.

bo dają nadzieję młodemu twórcy, że

też może dopowiedzieć swoją historię:

Małecki – o swoim Poznaniu, Śmigiel –

o moim mieście, tj. Wrocławiu, o którym

już od dawna chciałbym napisać coś

piekielnie strasznego (na razie to Orbi-

towski wziął się za temat i stworzył swoją

opowieść, czyli „Święty Wrocław”).

czy poważna powieść ilozoiczna. Jest

tylko jeden warunek: musi być akcja,

musi się „coś dziać”.

Jako kobieta mocno niewspółczesna

od dawna marzyłam o napisaniu tekstu,

będącego pochwałą życia gospodyni

domowej. Jednak nie bardzo wiedzia-

łam jak przedstawić to w odpowiednio

interesujący sposób. Konkurs mnie za-

inspirował.

Tomasz Graczyk

Nie ukrywam, że podszedł mi temat.

Poza tym czytając treść konkursu aku-

rat grałem w jakąś grę na komputerze,

dzięki czemu łatwiej było mi powiązać

pomysł z treścią. Był to więc tzw. „wielki

wybuch”.

Rafał Chojnacki

Czytając całkiem sporą ilość powieści

czy opowiadań dochodzę do wniosku,

że skoro ich autorzy mogą pisać, to i ja

też. Zaraz jednak przychodzi releksja:

„tylko po co?”. Dlatego też zasadniczo

od klawiatury staram trzymać się z dale-

ka. Jeśli zaś idzie o fascynacje literackie,

to od dawna urzeka mnie proza Oscara

Wilde’a - piękno w czystej postaci. Styli-

stycznie bliższy mi jest jednak ascetycz-

ny Cormac McCarthy. W tym przypadku

trudno jednak mówić o inspiracji - z pro-

zą McCarthy’ego zetknęłam się po raz

pierwszy jakiś czas po napisaniu „Histo-

rii miłosnej”.

Na cmentarzu, o którym mowa w opo-

wiadaniu bywam zwykle raz do roku,

z wiadomych przyczyn. Sam pomysł

przyszedł mi do głowy właśnie tam. For-

ma zaś nasunęła się kiedy przeczytałem

zbiór opowiadań „Historie cmentarne”

Borisa Akunina.

Piszę głównie fantastykę i w tej dziedzi-

nie moim mistrzem będzie Philip K. Dick.

Podoba mi się w jego opowiadaniach to,

że nigdy do końca nie można być pew-

nym jak to się wszystko skończy. Poza

tym cenię sobie Roberta Silverberga za

pomysły i pióro, i z doświadczeń tych

dwóch pisarzy korzystam pisząc własne

opowiadania. Jeżeli chodzi o horrory, to

wzorem był, jest i będzie wyłącznie Lo-

vecraft. Może nie widać tego w „Grze”,

ale w kolejnych moich horrorach staram

się budować klimat i napięcie w oparciu

o jego pomysły. Tak nawiasem mówiąc

to dzięki staremu „Czachopismu” i wy-

granej w waszym konkursie zacząłem

pisać horrory, za co wam dziękuję. Może

w przyszłości będę miał zaszczyt gościć

z opowiadaniem na stronach „Graba-

rza”, właśnie kończę kolejny horror, który

podeślę do waszej oceny. Jeżeli się uda

u was zadebiutować, będzie fajnie.

Pierwszym pisarzem grozy z jakim mia-

łem styczność był Masterton (była to po-

wieść „Wyklęty”). Później przyszedł King

i to on ma do dziś na mnie największy

wpływ. Mimo to staram się inspirować

różnymi pisarzami (i nie tylko nimi).

Z polskich twórców jest to niewątpliwie

Łukasz Orbitowski, z klasyki autor tzw.

horroru kolejowego: Stefan Grabiński.

Bardzo dobre wrażenie wywarł na mnie

Zygmunt Miłoszewski ze swoim „Domo-

fonem” - jednej z niewielu polskich ksią-

żek-horrorów, do której lubię wracać.

Podoba mi się w niej humor oraz grote-

ska, którą też w ciekawy sposób udało

się przekazać Jakubowi Małeckiemu

w „Błędach”. Jest to też coś, co bardzo

lubię u pisarzy. Czarny humor, ironia,

groteskowe ujęcie problemu – historyjki

w stylu Rolanda Topora (pamiętny „Chi-

meryczny lokator” zekranizowany przez

Polańskiego) nie tylko są dla mnie dobrą

rozrywką, ale też pchają do działania, do

opowiadania historii, a Małecki i Śmigiel

– mimo iż nie są autorami wielkiego for-

matu – robią to ostatnio najskuteczniej,

Mam sporo szacunku do Grahama

Mastertona i Jamesa Herberta, zwłasz-

cza ten drugi jest dla mnie ważny, przez

wzgląd na sposób w jaki kreuje nastrój.

Miałem czas inspiracji Andrzejem Pilipiu-

kiem, ale na razie realizuję raczej inne

pomysły.

Hubert Szychowiak

Eliza Berło

Sam pomysł na opowiadanie o morder-

cy z planu ilmowego chodził za mną

już od dawna. Jednak miałem poważny

problem z puentą, nie wiedziałem jak to

wyrazić, jakie powinno być zakończenie

itp. Temat konkursu dał mi odpowiedź.

Jasno i precyzyjnie określał, że redak-

cja poszukuje polskiego odpowiednika

Jasona. Czemu więc jej go nie dać,

a przy okazji przestrzec przed ogłasza-

niem ponownie takiego konkursu? (Nie

chcę zdradzać fabuły, po lekturze opo-

wiadania będzie jasne, o co mi chodzi...)

Jeśli chodzi o tytuł, został on zaczerp-

nięty z ilmu Kieślowskiego, w którym

Jerzy Stuhr latał z kamerą. I... jest to

Na pomysł opowiadania „Czarna Kokar-

da” złożyło się kilka okoliczności: temat

konkursu, nieciekawa sytuacja w pracy,

a przede wszystkim to, że zawsze chcia-

łam pisać, ale... opowiadania o miłości,

takie harlequiny. Cóż z tego, i tak za-

wsze mi wychodzi horror albo kryminał.

Samo życie!

Mateusz Spychała

Jeśli chodzi o ulubioną literaturę, to

naprawdę trudno powiedzieć, czytam

wszystko co wpadnie mi w ręce, jeśli

tylko mnie „wciągnie”. Czasem jest to

powieść Dana Browna, a czasem Jane

Austin, może to być zwykły harlequin,

„Powrót do przeszłości” jest opowia-

daniem konkursowym, napisanym na

zadany temat. Pomysł na nie rodził się

stopniowo, ale do jego realizacji przystą-

piłem już po wymyśleniu całej fabuły.

Jeśli chodzi o doskonalenie stylu czy

sposobu operowania słowem, dawniej

było to wielu autorów - m. in. Lem, Kres,

Lovecraft, Poe, Stevenson, King czy

Koja. Dziś traktuję tę część swojej pracy

twórczej nieco inaczej. Jeśli chodzi na-

tomiast o inspiracje fabularne - obecnie

staram się opierać swoje pomysły na

bardziej oryginalnych założeniach, choć

naturalnie nie są one wolne od wpływu

kultury popularnej.

Paweł Borudzki

wana pod kątem konkursu Czachopis-

ma i w konkursie nie startowała. Już po

ogłoszeniu wyników i wstępnym skom-

pletowaniu pokonkursowej antologii do-

stałem od redakcji Czachopisma zapro-

szenie do gościnnego udziału, z którego

chętnie skorzystałem. Jakimś impulsem

dla powstania tekstu na pewno były róż-

norakie releksje na temat względności

zła i wizyty w muzeach w Sztutowie

i Oświęcimiu. Z tego, co pamiętam, sam

proces wyklucia opowiadania był raczej

krótki, aczkolwiek przechodziło ono po-

tem jeszcze sporo poprawek. Ponieważ

moja znajomość języka niemieckiego

ogranicza się w zasadzie wyłącznie do

zwrotów: „hände hoch” i „raus” przyswo-

jonych w dzieciństwie za sprawą serialu

„Stawka większa niż życie” z nieocenio-

ną pomocą przy niemieckojęzycznych

kwestiach przyszła mi pewna przemiła

łódzka germanoilka, którą w tym miej-

scu gorąco pozdrawiam!

innego ciężkiego sprzętu, wystarczył

drobnoziarnisty papier ścierny. Tak jak

w podtytule – jest to historia w znacz-

nej mierze inspirowana negatywnymi

aspektami naszego polskiego bagienka,

z naciskiem na hiper-zakłamaną oby-

czajowość...

Ł: No właśnie... Stąd też wziął się po-

mysł na historyjkę... Zarys przytaszczył

Kazik i przedstawił swoją wizję, którą ja

mu następnie popsułem.

K: Nie wierzcie mu! Nigdy nic mi nie po-

psuł, poza jednym porankiem, po tym jak

poprzedniego wieczoru spoił mnie wyso-

kooktanowym paliwem rakietowym.

Ł: Na szczęście ogłosiliście konkurs

i okazało się, że historia spełnia wasze

wymagania. Bardzo nas to ucieszyło,

nie lubimy bowiem pisać na zamówienie

i trudno nam się wpasować w oczekiwa-

nia zleceniodawców...

Przypomnę, że moje opowiadanie jest

spoza konkursu, a więc z czachopismo-

wym tematem nie miało nic wspólnego.

Ale też powstało z myślą o konkursie

– tyle, że zupełnie innym. Jeden z portali

zajmujących się tematyką fantastyczną

organizował jakiś czas temu konkurs na

opowiadanie o „fabryce masek”, zebra-

łem się więc, wykombinowałem sobie jak

by u mnie taka fabryka mogła wyglądać

i tak oto „Zmieniacz” zaczął się tworzyć.

W konkursie nic nie wygrałem, ale –

pozwólcie, że na chwilę upchnę skrom-

ność w kieszeni – czułem, że opowiada-

nie jest niezłe, a w każdym razie lepsze

niż mój pierwszy tekst zatytułowany

„Szlak”, który ukazał się w Magazynie

Fantastycznym. Zależało mi więc żeby

i „Zmieniacz” gdzieś traił, cieszę się

więc bardzo, że skończył w „Kokardzie”.

No i że „Kokarda” wreszcie jest!

Dawid Kain

Nigdy wcześniej nie napisałem żadne-

go slashera, więc zainspirował mnie

temat konkursu. Opowiadanie powstało

szybko, w ciągu kilku dni. Zaczęło się

od tego, że usłyszałem w telewizji prze-

mówienie Jarka Kaczyńskiego i z jego

paranoicznego i przepełnionego fobiami

bełkotu postanowiłem stworzyć osobny

język, którym mogliby porozumiewać się

ludzie władzy w Polsce. Potem do walki

z politykami zaprzągłem ich najwięk-

szy autorytet - Marszałka Piłsudskiego.

Efekt, jak sądzę, jest zupełnie niepodob-

ny nie tylko do innych moich tekstów, ale

też do jakichkolwiek literackich tekstów

w ogóle.

K: A co do inspiracji literackich, to poza

Kathe Koją nie ma chyba autora, które-

go twórczość bezwzględnie rzucałaby

mnie na kolana. Nie chodzi nawet o styl

czy nietuzinkowe pomysły, ale o pewien

rodzaj wrażliwości, który łapie za serce

i z wdziękiem wyrywa je z mojej piersi.

Ł: Jeśli o mnie chodzi, to spowiadałem

się na ten temat już chyba dwukrotnie

na łamach „Grabarza Polskiego”, trochę

głupio więc byłoby się powtarzać. Nie-

długo sam siebie zacznę inspirować...

W gwałtowną ekstazę wprawiłoby mnie

gdybym gdzieś przeczytał, że mój styl

przypomina styl moich ulubionych twór-

ców horroru: Kinga, Strauba, Herber-

ta i paru jeszcze innych facetów. Ale

nie wydaje mi się, żeby mogło się tak

stać. Co z tego, że pożeram ich książki

w niezdrowych ilościach – nie będę się

oszukiwał, że uczyni mnie to równie

dobrym pisarzem... A zresztą – o czym

ja gadam? Napisałem w życiu dwa opo-

wiadania, skąd ja w ogóle mam już mieć

jakikolwiek styl?

Nie powiedziałbym, żeby do pisania in-

spirowali mnie inni autorzy. O wiele bar-

dziej to, co widzę dookoła i to, co kłębi

mi się w głowie. A ludzka wyobraźnia

jest nieograniczona, więc stanowi źród-

ło równie nieograniczonej inspiracji dla

twórców. Pisarzy, którzy imponują mi

warsztatem i kreacją fabuły jest wie-

lu - od Gravesa, przez Sapkowskiego

i Tolkiena, po Łukjanienkę. Z naszego

polskiego okołohorrorowego poletka

bardzo przypadły mi ostatnio do gustu

książki Kuby Małeckiego.

Najmocniej wpłynęli na mnie: Samuel

Beckett, Philip Dick i William S. Burrou-

ghs. Chodzi tu głównie o pojawiające się

w ich pisaniu idee, które można znaleźć

też u mnie. Bo jeśli chodzi o język, jakim

piszę większość tekstów, to jest to mie-

szanina setek cytatów z literatury, ilmów,

reklam z mową potoczną i rozmaitymi

slangami. W powieściach używam też

często języka osób chorych psychicznie,

tworząc go w oparciu o objawy różnych

chorób.

Michał Galczak

Łukasz Radecki

i Kazimierz Kyrcz Jr

W SPRZEDAŻY

TYLKO DO

20 KWIETNIA.

KUP NA

Ciężko jest mi teraz sobie przypomnieć

skąd wziąłem pomysł na opowiadanie.

„Spowiedź” w tym roku będzie obchodzi-

ła trzecie urodziny; nie była przygotowy-

K: Przy pisaniu „Misji” jak zwykle ściera-

liśmy się trochę, ale tym razem w użyciu

nie było żadnych siekier, sekatorów czy

WWW. KOKARDA.GRABARZ.NET

RÓŻNI AUTORZY - Cza rna Kokarda

- ---------- ---------- ---------- ---------- ---

Wydawca: Grabar z Polski 2009

Ilość stron: l82

Chyba każdy czytelnik Graba-

rza Polskiego zna już burzliwą

historię powstawania zbioru

pt. „Czarna Kokarda”. Zebrano

w nim zwycięskie i wyróżnio-

ne opowiadania nadesłane na

konkurs literacki zorganizo-

wany w 2007 roku przez mie-

sięcznik Czachopismo (a więc

poprzednie wcielenie Graba-

rza) i od czasu ogłoszenia wyników zbiór

czekał na wydanie. Co prawda nie udało

mu się wyjść pod banderą Czachopisma,

a niektórzy autorzy zaczęli tracić wiarę,

że wyjdzie kiedykolwiek, ale teraz po-

mińmy może zanurzanie się w przykre

powody takiego opóźnienia. Bo czy nie

jest najważniejsze, że książka wreszcie

się ukazała i każdy może już na własne

oczy przekonać się jakie to krwawe, nie-

pokojące i pokręcone historie skrywa?

tępiącym popleczników bliżej

niezidentyikowanego pre-

miera Jarka, ale ze zrozumia-

łych powodów – czyli powo-

dów politycznych – niektórzy

mogą poczuć się nią delikat-

nie urażeni. Nic w tym jednak

złego: horror nie może się bać

urażania czytelników. Bo gdy-

by się bał to nigdy nigdzie nie

ukazałaby się przecież „Misja.

Historia (nie)prawdziwa” Kazka Kyrcza

i Łukasza Radeckiego; to z kolei kontro-

wersyjny tekst dla tych wszystkich, którzy

z grobową powagą traktują sprawę reli-

gijności. Po „Drzemce” i „Misji” zawsze

można jednak ukoić nerwy bardziej trady-

cyjnymi horrorami: czy to rozgrywającym

się na planie ilmowym „Amatorem” Hu-

berta Szychowiaka, czy też „Cmentarną

opowieścią” Rafała Chojnackiego, „Grą”

Tomasza Graczyka albo „Powrotem do

przeszłości” Mateusza Spychały. A kto

jest spragniony ekstremalnych przeżyć,

niech od razu zaczyna od opowiadania

„Ona i On. Historia miłosna” Jagody Sko-

wrońskiej (kto powiedział, że kobiety nie

mogą odkręcać kurka z brutalnością?)

albo „Krwavissimo!” Roberta Cichowla-

sa. Są tu też dwa teksty spoza konkursu,

skutecznie, jak nam się wydaje, urozma-

icające antologię: chłodny, futurystyczny

„Zmieniacz” Pawła Borudzkiego i ponura

„Spowiedź” Michała Galczaka.

W konkursie zwyciężył „antykorporacyj-

ny” horror Elizy Berło, który znany jest już

niektórym czytelnikom z łamów Czacho-

pisma. To tekst, z którym śmiało może

utożsamiać się każdy młody człowiek,

który zaznał już nieprzyjemności pracy

dla wyżerających mózgi irm z ładnie

brzmiącymi zagranicznymi nazwami oraz

z idiotycznymi i sadystycznymi „bossa-

mi” u steru. Będziemy jednak szczerzy:

wybór zwycięskiego opowiadania nie był

łatwy (wiem: zawsze się tak pisze, a do

tego my też już o tym pisaliśmy; tyle, że

to czysta prawda, co zrobić...) i różni oce-

niający mieli różnych faworytów.

„Czarna Kokarda” ukazuje się w Biblio-

tece Grabarza – która, miejmy nadzieję,

przerodzi się w serię wydawniczą – więc

nie wypada nam oceniać tego zbioru w

grabarzowej skali czy porównywać go z

innymi antologiami grozy. Zostawiamy

to czytelnikom. Ale też nie ukrywamy, że

warto dać się „Kokardzie” trochę postra-

szyć.

Nie zapomnę jak po otrzymaniu „Drzemki

w ziemi” Dawida Kaina zaśmiewaliśmy

się z Wojtkiem do łez czytając sobie

przez telefon fragmenty tego tekstu. To

świetna, bardzo zabawna rzecz o mar-

szałku Piłsudskim w slasherowym stylu

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: