Hezjod.pdf

(508 KB) Pobierz
159571663 UNPDF
Przygotowała:
Marta Sycz, gr. 8
1
159571663.001.png
Rzymskie popiersie z brązu
2
159571663.002.png
1. Definicja eposu,
2. Życiorys,
3. Polskie przekłady dzieł Hezjoda,
4. Opis dzieł przypisywanych Hezjodowi,
A) Theogonia - Narodziny bogów,
B) Erga kai hemerai - Prace i dni
C) Aspis - Tarcza
5. Cytaty,
6. Podsumowanie,
7. Bibliografia.
3
1. DEFINICJA EPOSU
Epos jest to jeden z głównych i najstarszych gatunków epiki. Obejmuje on
głównie utwory poetyckie, trochę rzadziej te tworzone prozą. W eposach
ukazane są dzieje życia legendarnych, historycznych lub nie całkiem
historycznych bohaterów, na tle wydarzeń przełomowych dla danego narodu,
lub też opowieść o prapoczątkach tego narodu, lub grupy etnicznej.
Eposy często opowiadają nie tylko o postaciach ludzkich, ale też boskich,
magicznych czy demonicznych. Najwcześniejsze eposy mają charakter zbioru
opowieści mitycznych i wywodzą się często z czasów, w których grupa ich
autorów nie znała pisma. Często głównym wątkiem eposu jest historia rodu
panującego, lub dzieje życia jednego, niezwykłego, heroicznego bohatera- tu za
przykład może posłużyć „Odyseja”, ale może on też przedstawiać opowieść o
całym ludzie, o jego początkach- tak jak jest to napisane w „Eneidzie”, także o
bogach i przodkach, gdzie główną zasługę ponoszą eposy Hezjoda. Dawne
eposy i poematy epickie przeznaczone były do recytowania lub do śpiewania,
często zawierały elementy rytuałów religijnych i były używane w celach
religijnych, stanowiły też często zapis religii i mitologii danego ludu, jego
wartości moralnych, obyczajowości i najstarszego języka.
2. ŻYCIORYS HEZJODA
Hezjod pochodził z Askry w Beocji. Był synem Greka pochodzącego
z eolskiej Kyme w Azji Mniejszej. Następnie jego ojciec przeniósł się przez
morze do Grecji "właściwej" i osiadł w Askrze- małej miejscowości u podnóży
Helikonu w Beocji. Jego imię Hesiodos interpretowane było czasami jako „ten,
który wysyła pieśń”. Daty życia i śmierci Hezjoda nie są dokładnie znane.
Najczęściej jednak mówi się, że żył on przypuszczalnie w obrębie półtora
stulecia: od roku 850 do 700 roku p.n.e. Niektórzy z badaczy uważają go nawet
za starszego od Homera- jednak ten spór istniał już nie wyjaśniony od
starożytności.
4
Była to postać w dziejach kultury i literatury greckiej szczególnie
charakterystyczna, dlatego, że był on pierwszym w dziejach literatury poetą, o
którego życiu wiemy bardzo niewiele. Głownie tylko dzięki temu, że pisał o
sobie we własnej twórczości. Hezjod pochodził z dość ubogiej rodziny. Był
poetą, a także śpiewakiem- aojdem, co prawda nie zawodowym, ale często brał
udział w zawodach poetyckich, zwanych ówcześnie agonami. Nie wiadomo
dokładnie czy jeszcze za młodu, czy może w nieco już dojrzalszym wieku,
Hezjod wystąpił w konkursie śpiewaczym i uzyskał nagrodę - spiżowy trójnóg.
Konkurs ten był jednym z największych wygranych Hezjoda, a także nagroda-
spiżowy trójnóg, w ówczesnych czasach była bardzo wartościowa. Przypuszcza
się, że może poematem wtedy wyśpiewanym przez Hezjoda była „Theogonia”.
Po śmierci swojego ojca, Hezjod prowadził kłótnie ze swoim bratem o podział
majątku. Spór ten rozstrzygnął się na niekorzyść Hezjoda- jak sam twierdził
przez przekupionych urzędników. Przegrana w sporze z bratem była impulsem
do stworzenia eposu „Erga kai hemerai” jednego z jego najsławniejszych
utworów, w którym wykładał nauki gospodarskie, dawał wskazówki na cały
rok, opisywał prace polowe i domowe, omawiał narzędzia rolnicze. Był to bez
wątpienia świetny poradnik dla rolników, dzięki któremu dziś możemy wiele
dowiedzieć się jak zajmowano się uprawą ziemi i gospodarstwem. Tekst
poematu zawiera też liczne sentencje, przysłowia czy porzekadła, które
wyrażają mądrość ludową, a dotyczą najczęściej stosunku człowieka do pracy.
Inny znany utwór Hezjoda to „Theogonia”, opisująca narodziny bogów i
powstanie świata. Epos ten opowiadał o wierzeniach Greków, porządkował i
ujednolicał wersje na temat mitów, a także rejestrował zasób postaci i legend
epickich, z których czerpała późniejsza poezja. Utwór ten dla starożytnych
stanowił bardzo ważne źródło na temat wiedzy religijnej. Hezjod jest też
autorem uznanego za zaginiony, genealogicznego poematu "Katalog niewiast".
Prawdopodobnie opowiadał on o śmiertelniczkach, które były matkami herosów
greckich. Hezjodowi przypisuje się też autorstwo zachowanego do dzisiejszych
czasów utworu epickiego "Tarcza" , zawierającego opis zwycięskiej walki
Heraklesa z Kyknosem, synem Aresa, gdzie centrum poematu stanowi opis
słynnej tarczy Achillesa.
3. POLSKIE PRZEKŁADY DZIEŁ HEZJODA
Zanim przedstawię niektóre z dzieł Hezjoda, należałoby wspomnieć
najpierw o rzeczy bardzo ważnej, a mianowicie polskich przekładach utworów
Hezjoda. Utwory jego pisane były w języku staro-greckim, może nawet było to
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin