Moduł 6.pdf

(509 KB) Pobierz
Usprawnianie pracy
Usprawnianie pracy
Usprawnianie pracy
Wstęp
1. Fazy usprawniania pracy
1.1. Analiza stanu aktualnego
1.2. Projektowanie usprawniania
1.3. Wprowadzenie projektu usprawniania do praktyki
2. Technikiorganizatorskie
3. Poziom opieki pielęgniarskiej i proces jakości jako wyznaczniki usprawniania pracy
4. Standaryzacjaświadczeń pielęgniarskich jako wyznacznik usprawniania pracy
5. Metodyka szacunkowego zapotrzebowania kadrowego w aspekcie usprawniania pracy
Wstęp
W module tym zostanie omówiona problematyka z zakresu faz i metod usprawniania
pracy oraz stosowanych technik organizatorskich, a także zagadnienia dotyczące
jakości i standaryzacji świadczeń pielęgniarskich. Poza tym studenci zapoznają się
z metodyką planowania obsad pielęgniarskich. Studenci zapoznają się z procesem
jakości usług pielęgniarskich i ich wpływem na efektywność pracy. Omówiona
zostanie również problematyka z zakresu standaryzacji świadczeń zdrowotnych i jej
znaczenie na proces pracy.
1
Usprawnianie pracy
1. Fazy usprawniania pracy
Każda funkcjonująca organizacja musi doskonalić funkcje organizatorskie w celu
wprowadzania zmian koniecznych do przystosowania organizacji do warunków
wewnętrznych i zewnętrznych tak, aby mogła ona osiągać zamierzone cele.
Można wyróżnić organizowanie:
1. Podstawowe bądź doraźne, które wynika z realizacji bieżących zadań i polega na
dostosowaniu procesów i struktury organizacji tak, aby realizacja tych zadań była
możliwa. W przypadku na przykład zwiększonej absencji chorobowej wśród
personelu pielęgniarskiego, oddziałowa musi dokonać zmian w zakresie
organizacji pracy tak, aby realizacja zadań opiekuńczych była możliwa. Może
dokonać przesunięć w grafiku pracy swojego zespołu albo zaproponować
dodatkowe dyżury poszczególnym pielęgniarkom — rozwiązanie problemu będzie
uzależnione od wielu czynników zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych.
Przykładem organizowania podstawowego może być również przygotowanie
pomieszczenia do pracowni USG, do której właśnie zakupiono aparat dla potrzeb
funkcjonującej przychodni.
2. Przedsięwzięcie organizatorskie jest zespołem celowych działań organizatora,
zmierzających do usprawnienia istniejącego stanu instytucji lub tworzenia nowych
rozwiązań organizacyjnych. Działania takie podejmowane są w sytuacjach, gdy
ujawniony problem organizacyjny nie może zostać rozwiązany za pomocą
tradycyjnych wzorców i metod stosowanych dotychczas w instytucji. Rozwiązanie
takiego problemu polega na znalezieniu możliwie najlepszego w danych
warunkach sposobu działania przez zgromadzenie właściwych informacji, ich
analizę oraz syntezę koncepcji twórczych wysuniętych w toku postępowania (7).
Przykładem takiego problemu organizacyjnego może być wprowadzenie zmian
finansowania służby zdrowia, polegające na przejściu z finansowania
budżetowego na system ubezpieczeniowy, realizowany przez kasy chorych.
W okresie wprowadzenia reformy wszystkie instytucje ochrony zdrowia zmuszone
były wprowadzić wiele zmian organizacyjnych, stosując nowe rozwiązania
i metody realizacji tak, aby przygotować placówki do kontraktowania świadczeń
zdrowotnych (opracowanie dokumentacji dostosowanej do wymogów kas chorych
2
Usprawnianie pracy
wymagało działań związanych z przeszkoleniem kadry, zmianą struktur działów
metodyczno-organizacyjnych, zakupem komputerów itp.).
Proces usprawniania pracy według Z. Mikołajczyk (7) przebiega w następujących
fazach:
Faza I — analiza stanu aktualnego:
a) analiza wstępna,
b) opis stanu aktualnego,
c) krytyczna ocena i analiza wariantów usprawnień.
Faza II — projektowanie organizacji:
a) zaprojektowanie usprawnionej organizacji.
Faza III — wprowadzenie w życie:
a) wdrażanie usprawnienia organizacyjnego,
b) analiza efektów nowej organizacji.
1.1. Analiza stanu aktualnego
Motywem podjęcia przedsięwzięcia lub serii przedsięwzięć organizatorskich jest
sytuacja problemowa, w której uświadamiamy sobie, że istniejący stan organizacji
bądź jego fragment nie jest w stanie doprowadzić do osiągnięcia zamierzonych
celów.
Powiedzmy, że głównym problemem w zakładzie opieki zdrowotnej jest utrata
płynności finansowej wskutek zmian finansowania świadczeń zdrowotnych oraz
pojawienia się konkurencji na rynku usług zdrowotnych. Podstawowym warunkiem
zmiany istniejącej sytuacji jest ustalenie celu głównego, który w tym przypadku może
brzmieć — „Przywrócenie płynności finansowej i zapewnienie funkcjonowania
zakładu w warunkach konkurencji”.
Po ustaleniu celu przystępujemy do analizy organizacyjnej zakładu w interesującym
nas zakresie:
3
Usprawnianie pracy
1) analiza finansowa — wynik finansowy, należności, zobowiązania, zapasy,
zdolność kredytowa, rentowność, relacje z instytucjami będącymi źródłem
finansowania,
2) analiza zasobów ludzkich i rzeczowych — kwalifikacje kadry, postawy, motywacja
i morale pracowników, wielkość zatrudnienia, stan aparatury, stopień zużycia,
potrzeby w tym zakresie, możliwość poprawy, lokalizacja sprzętu,
3) analiza świadczonych usług — lokalizacja jednostki, jakość usług, popyt na
usługi, preferencje odbiorców, jakie usługi nie znajdują nabywców, opinie
pacjentów,
4) marketing — znajomość rynku usług zdrowotnych, znajomość konkurencji,
poziom świadczonych usług na tle konkurencji, struktura odbiorców, stopień jej
stabilności, ocena wysiłków w promocji usług,
5) zarządzanie — kwalifikacje kadry kierowniczej, przepływ informacji, umiejętności
planistyczne, potrzeby w zakresie stworzenia nowych lub reorganizacji starych
stanowisk pracy, stabilność kadry kierowniczej, jakość podejmowanych decyzji,
6) analiza struktur podstawowych — oddziałów szpitalnych, bloków, poradni.
Po zebraniu wszystkich informacji należy dokonać opisu aktualnego stanu rzeczy
i przystąpić do wszechstronnej krytycznej oceny tego stanu i wszystkich
zarejestrowanych faktów, a następnie do analizy możliwości usprawnień i wyboru
wariantu optymalnego.
Przypuśćmy, że analiza finansowa wykazała, iż głównym powodem utraty płynności
finansowej zakładu był znaczny spadek liczby ubezpieczonych w podstawowej
opiece zdrowotnej, finansowanej w ramach kontraktów z kasą chorych. Ustalono,
że przyczyną takiej sytuacji było pojawienie się na rynku nowych niepublicznych
zakładów opieki zdrowotnej, proponujących wyższy standard świadczeń
zdrowotnych, co spowodowało ucieczkę pacjentów do zakładów poz.
Analiza zasobów ludzkich i rzeczowych wykazała, że personel medyczny (lekarze
i pielęgniarki), zatrudniony w podstawowej opiece zdrowotnej nie posiada pełnych
kwalifikacji w zakresie lecznictwa podstawowego. Poza tym zaobserwowano
sytuację, iż personel nie dostrzega zmieniającej się sytuacji zewnętrznej w systemie
4
Usprawnianie pracy
ochrony zdrowia, a jego zachowania wskazują na nieodpartą chęć działania na
warunkach i metodami dotychczas stosowanymi. Występuje także przerost
zatrudnienia w stosunku do liczby podopiecznych i świadczonych usług. Zakład
posiada nowoczesną aparaturę (aparat USG, RTG, spirometr), która jest
wykorzystana w 50%.
Analiza jakości usług wykazała, że są one — w opinii pacjentów — świadczone na
niskim poziomie, pacjenci skarżą się na nieuprzejmość osób zatrudnionych
w rejestracji, na brak pomocy ze strony personelu przy wypełnianiu deklaracji
przynależności do lekarza poz, na niemożność telefonicznego zamówienia wizyty
oraz na nieprzestrzeganie godzin pracy przez lekarzy, kolejki, brak organizacji pracy
w zakresie dostosowania godzin przyjęć lekarzy z godzinami funkcjonowania
pracowni RTG, USG. Poza tym stwierdzono że przeprowadzone akcje promocyjne
były niespójne, chaotyczne, bez wyraźnie określonego kierunku działania.
1.2. Projektowanie usprawniania
W tej fazie należy sporządzić projekt nowej organizacji bądź usprawnienia istniejącej.
Projektowanie usprawnienia polega na uporządkowaniu postulowanych zmian, na
połączeniu i skoordynowaniu ich z całościowym procesem pracy tak, aby uzyskać
wewnętrzną zgodność i harmonię całego podsystemu.
W omawianym przypadku postulowane zmiany mogą dotyczyć:
1) przywrócenia płynności finansowej zakładu przez: pozyskanie nowych odbiorców
usług z zakresu poz, wyjście na rynek z nową ofertą świadczeń (odpłatne usługi
z zakresu RTG, USG, spirometrii), redukcję zatrudnienia, wydzierżawienie
wolnych powierzchni,
2) poprawy jakość udzielanych usług przez: zwiększenie dostępności, przeszkolenie
personelu w zakresie wprowadzonych zmian, zapoznanie personelu z oceną ich
działalności, dokonaną przez pacjentów, wzmożenie kontroli w zakresie
przestrzegania przez personel godzin pracy, umożliwienie pacjentom zamawiania
wizyt drogą telefoniczną, dostosowanie godzin funkcjonowania poszczególnych
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin