Drury Nevill - Psychologia transpersonalna. Ludzki potencjał.pdf - Ebook - Seven999

Nevill Drury

Psychologia

Transpersonalna

Ludzki Potencjał

Tłumaczenie: Henryk Smagacz

Wprowadzenie

Od poczatku lat siedemdziesiatych pisalem glownie o zachodnich tradycjach

ezoterycznych, ale szybko zdalem sobie sprawe, ze tak naprawde interesuje mnie

sama swiadomosc. Coraz bardziej absorbowaly mnie rozne sposoby badania

wizyjnych wymiarow umyslu - poprzez sztuke, muzyke, wizualizacje, i ostatnio,

medytacje oparta na szamanskim bebnieniu. Zaczalem zglebiac mityczne obszary

wspolczesnej sztuki, szczegolnie surrealizm i wizyjne dziela takich mistrzow jak: Max

Ernst, Magritte, Austin Spare i Ernst Fuchs. Zaintrygowaly mnie duchowe

poszukiwania Carla Junga, ktore popisal w swej inspirujacej ksiazce Wspomnienia,

sny i mysli. Prowadzilem rowniez rozlegle studia literatury zwiazanej z szamanizmem

i eksperymentami psychodelicznymi. Chcialem dowiedziec sie wiecej o ludzkich

mozliwosciach ujawniajacych sie w odmiennych stanach swiadomosci, szczegolnie w

odniesieniu do duchowych archetypow umyslu. Teraz wiem, ze to wszystko

prowadzilo mnie do Ruchu Ludzkiego Potencjalu.

W 1980 r. mialem zaszczyt goscinnie wykladac na International Transpersonal

Conference, ktora po raz pierwszy odbywala sie w Australii na Phillip Island,

niedaleko Melbourne. Dzieki temu moglem poznac kilka czolowych postaci Ruchu

Ludzkiego Potencjalu, wsrod nich Michaela Harnera, Stanislawa Grofa, Ralpha

Metznera i Jamesa Fadimana. W trakcie tej inspirujacej konferencji moje

zainteresowanie przenioslo sie z tego, co obecnie postrzegam jako wzgledne

ograniczenia zachodnich tradycji okultnych, ku o wiele szerzej rozumianym

mitycznym wymiarom swiadomosci. Na przyklad technika szmanskiego bebnienia,

ktorej nauczyl mnie Michael Harner, wprowadza bezposrednio w rejony umyslu,

ktore dla osoby odbywajacej szamanska podroz staja sie pewnego rodzaju Czasem

Snu. Tutaj mityczne obrazy podnosza sie z glebi psychiki z niezwykla i przerazjaca

wyrazistoscia.

W tym czasie zainteresowalem sie rowniez paradygmatem holistycznego zdrowia.

W 1983 r. zostalem mianowany redaktorem Nature & Health, czasopisma o zasiegu

miedzynarodowym, a poswieconego sprawom zdrowia. Ta praca dala mi liczne

okazje do bezposredniego poznania wielu aspektow Ruchu Ludzkiego Potencjalu.

Na naszych lamach ukazaly sie wywiady z wieloma ludzmi, ktorzy pomogli

uksztaltowac Nowa Swiadomosc. Zorganizowalismy rowniez wiele wykladow i

warsztatow.

Powstanie paradygmatu holistycznego zdrowia i rozwoj psychologii

transpersonalnej jako czwartej sily - po psychoanalizie, behawioryzmie i psychologii

humanistycznej - zawdzieczalo wiele Instytutowi Esalen w Kalifornii - osrodkowi,

ktory odwiedzilem w 1979 r. i ponownie w 1984 r. Wielu ludzi opisanych na tych

kartach to osoby, ktore spotkalem i z ktorych opinia osobiscie sie licze.

Pojawienie sie Ruchu Ludzkiego Potencjalu wydaje mi sie bardzo ekscytujacym

wydarzeniem: czy moze byc cos istotniejszego lub bardziej pasjonujacego niz

badanie ludzkiej swiadomosci? Sklania nas on rowniez do stawiania pytan odnosnie

do naszych idei, wartosci i religijnych wierzen - a zwlaszcza, czy nasze przekonania

znajduja odzwierciedlenie w faktach wylaniajacych sie z nowych paradygmatow

badan nad swiadomoscia? Ruch Ludzkiego Potencjalu i jego popularne

odgalezienie, New Age, kieruja nasza uwage na te istotne kwestie.

Czytelnik zauwazy, ze nie usilowalem umniejszyc roli, jaka w Ruchu Ludzkiego

Potencjalu odegraly srodki psychodeliczne. Wiele czolowych postaci Nowej

Swiadomosci, w tym doktorzy Stanislaw Grof, John Lilly, Jean Houston i Ralph

Metzner, uczestniczylo w naukowych eksperymentach ze srodkami psychodelicznymi

i nadal wysoko ceni uzyskane wowczas wglady w nature ludzkiej swiadomosci. W

istocie paradygmat holistycznego zdrowia zaczal powstawac z poczatkiem lat

siedemdziesiatych, po czesci jako wolna od narkotykow odpowiedz na psychodeliczne

badania z lat szescdziesiatych.

Chcialbym z naciskiem podkreslic fakt, ze ta ksiazka jest przede wszystkim

wstepnym przegladem tych zagadnien podjetych przez Ruch Ludzkiego Potencjalu,

ktore uznalem za istotne, lecz w zadnym wypadku nie jest to cala historia: te wciaz

trzeba napisac. Wiele indywidualnych terapii i specjalistycznych obszarow badan

pominalem ze wzgledu na ograniczona objetosc tej publikacji. Jednoczesnie

zachecam czytelnika do dalszego badania zagadnien lezacych w polu jego osobistych

zainteresowan. W tej ksiazce usilowalem dac wyraz mojemu przekonaniu, ze Ruch

Ludzkiego Potencjalu stanowi bardzo istotny czynnik w ksztaltowaniu wspolczesnej

spolecznej i religijnej swiadomosci. Jest tak, poniewaz podjal on wspolne nam

wszystkim zadanie - zbadac pelnie mozliwosci zawarte w naszym ciele, umysle i

duchu. Jesli wlaczymy sie w to wszyscy, swiatu nie pozostanie nic innego, jak stac sie

lepszym.

Nevill Drury

Rozdział 1

MÓZG, UMYSŁ I WIADOMO .

Zgodnie z definicja, psychologia powinna zajmowac sie studiowaniem

psychiki - umyslu, swiadomosci lub “duszy”. Ale przez kilka dziesiecioleci

zmagala sie z koniecznoscia rozwiniecia prawdziwie naukowych metod - by

mierzyc, zatwierdzac, obiektywizowac. W konsekwencji odeszla od od

nieuchwytnych przejawow ludzkieo doswiadczenia, takich jak emocje, uczucia,

intuicje i wartosci estetyczne, a zamiast tego skupila sie na bardziej konkretnych

aspektach zachowania.

Najwczesniej atak na obiektywnosc przypuscil John B.Watson, pierwszy

uznany psycholog behawiorysta. Zaprzeczyl on istnieniu swiadomosci,

argumentujac, ze wszelka nauka jest reakcja na otoczenie, ze pomimo

genetycznego zroznicowania ludzkie dzialania moga byc latwo warunkowane i

modyfikowane. Watson zdefiniowal psychologie w nastepujacy sposob:

Psychologia, tak jak widzi ja behawiorysta, jest calkowicie obiektywna galezia

nauk przyrodniczych. Jej teoretycznym celem jest przewidywanie i

kontrolowanie zachowania. Introspekcja nie zalicza sie do jej zasadniczych

metod... Behawiorysta, w swym dazeniu do uzyskania jednolitego schematu

zwierzecej reakcji, nie dostrzega zadnej linii granicznej pomiedzy czlowiekiem i

zwierzeciem..

Praca Iwana Pawlowa o kontrolowaniu zachowania i wplywowe koncepcje

B.F.Skinnera o warunkowaniu i wzmacnianiu jako elementach teorii uczenia sie,

skonsolidowaly tradycje behawioryzmu. Skinner odrzucil koncepcje

“osobowosci”, argumentujac, ze jest ona jedynie zbiorem wzorcow zachowania,

podobnie jak emocje i intelekt. Dla Skinnera w analizie zachowania rowniez

pojecie “jazni” nie mialo zasadniczego znaczenia, a idea samopoznania byla

konwencjonalna fikcja. "W tym naukowym stanowisku - pisal w 1974 r. - nie ma

miejsca dla jazni jako pawdziwego autora lub inicjatora dzialan".

Jednakze rozwoj fenomenologii, badan transpersonalnych i psychoterapii

eksperymentalnej zaczal odslaniac coraz wiecej brakow w podejsciu Skinnera.

Ruch Ludzkiego Potencjalu - ktory po czesci mizna uwazac za reakcje na

ograniczenia behawiorystyczne - sklada sie zasadniczo z ludzi dazacych do

odkrycia wewnetrznych, poruszajacych sil, ktore odzwierciedlaja i wplywaja na

zachowanie, takich jak: nawykowe wzorce, leki, intuicje, zahamowania, oraz

sposobu, w jaki przebiegaja te wzajemne oddzialywania. Osobisty rozwoj w

przewazajacej mierze polega na zrozumieniu wewnetrznych stanow istnienia oraz

zmodyfikowaniu zewnetrznych form zachowania.

Musimy zatem zapytac, co czyni nas prawdziwie ludzkimi i odroznia od

innych zwierzecych gatunkow? Czym jest to, co pozwla nam zrozumiec, co jest

znamieniem czlowieka jako myslacej istoty? Dogodny punkt wyjscia dla

poszukiwan istoty naszego “czlowieczenstwa” stanowi ludzki mozg.

W MÓZGU.

Z czysto fizycznego punktu widzenia mozg jest w jednym z najciezszych

organow ciala. Wazy w przyblizeniu 1,4 kg i wygladem przypomina ogromny

orzech wloski.

Gdy przyjrzysz sie mozgowi, zobaczysz, ze dzieli sie rowno na dwie polowy.

Podzial mozgu przebiega wzdluz szczeliny srodkowej, a jedna polowa jest niemal

zwierciadlanym odbiciem drugiej. Powierzchnia glownej czesci mozgu, mozgu

wlasciwego, pokryta jest kora - pofaldowana warstwa szarej masy, gruba na

okolo 3-4 mm. Pod kora leza dwie polkule mozgowe, lewa i prawa, ktorych

znaczenie dla fundamentalnych kwestii zrozumienia swiadomosci stale wzrasta.

Dwie polkule polaczone sa rozlegla wiazka wlokien nerwowych, zwana

spoidlem wielkim (corpus collosum). W normalnie pracujacym mozgu spoidlo

wielkie pozwala na zintegrowanie i fizyczne funkcjonowanie, tak ze lewa strona

ciala jest zasadniczo kontrolowana przez prawa strone kory mozgowej, a prawa

strona ciala przez lewa strone kory mozgowej. Jednakze, jesli spoidlo wielkie

zostanie operacyjnie przeciete, dwie strony mozgu zaczynaja dzialac niezaleznie.

Pod dwoma polkulami znajduje sie mniejszy organ, zwany mozdzkiem,

wielkoscia zblizony do rozmiarow zacisnietej piesci. On rowniez pokryty jest kora

i ma dwie symetryczne polkule. Jego glowna funkcja jest prawdopodobnie

kontrolowanie ubtelnych ruchow miesni , potrzebnych do koordynacji i celowego

dzialania.

Mozemy mozg i mozdzek potraktowac jako owoce na drzewie, gdyz

rzeczywiscie przytwierdzone sa do trzonu zwanego rdzeniem przedluzonym. Ten

przewod skladajacy sie glownie z bialej masy, jest przedluzeniem rdzenia

kregowego. Mozg i rdzen kregowy razem tworza centralny system nerwowy.

Rdzen kregowy pogrubia sie w jamie czazki i przechodzi w wiele innych struktur.

W tym rejonie znajduje sie szyszynka - w ktorej Kartezjusz upatrywal siedzibe

duszy - i przysadka, produkujaca hormony wplywajace na takie fizyczne

aktywnosci, jak rosniecie i dojrzewanie seksualne. Jedna z najbardziej

intrygujacych rzeczy zwiazanych z mozgiem jest sposob, w jaki mogl sie rozwijac

poszczegolnymi etapami przez okres ponad 500 milionow lat. Wyglada to niemal

tak, jakby jedna warstwa byla nakladana na druga, a kazda czesc mozgu wnosila

inne zdolnosci, wlasciwe epoce, w ktorej sie rozwijala.

Wydaje sie, ze rozwoj ludzkiego mozgu przebiegal w trzech ewolucyjnych

fazach. Najwczesniejszy etap reprezentowany jest przez mozg “gada”, ulokowany

w poblizu zakonczenia rdzenia przedluzonego - wystepuje on rowniez o zolwi,

aligatorow i jaszczurek i rozwinal sie do obecnego stanu okolo 500 milionow lat

temu. Ta czesc mozgu zapewnia nam poczucie ogolnej czujnosci, ale nie daje

zadnych mozliwosci, ktore wiazemy z “wyzszym umyslem”.

Nastepny jest mozg “starego ssaka”, zwiazany z tak zwanym systemem

obwodowym, ktory dzielimy razem z nizszymi ssakami, takimi jak szczury,

kangury i konie. Mowiac ogolnie, wydaje sie on zapewniac zdolnosci, ktore byly

potrzebne, gdy zwierzeta przechodzily od zycia w morzu do zycia na ladzie. Ta

czesc mozgu rozwinela sie do obecnego stanu okolo 200 milionow lat temu. Mozg

starych ssakow stanowi siedzibe podstawowych emocji i zmyslowych reakcji,

takich jak glod, pragnienie, bol i szok. Rejestruje rowniez takie reakcje jak

potrzeba wystapienia w roli agresora lub obroncy.

Drury Nevill - Psychologia transpersonalna. Ludzki potencjał.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: