Bios obszerne opracowanie.doc

BIOS (ang. Basic Input/Output System - Podstawowy System Wejścia/Wyjścia).
Koncepcja architektury komputerów PC opiera się na budowie modułowej. Podstawą jest tu płyta główna, która zawiera wszystkie układy,  urządzenia potrzebne do pracy systemu. Drugim ważnym elementem jest pamięć główna ROM zawierająca system BIOS. Jest on integralną częścią każdej płyty i nie może być wymieniany pomiędzy innymi różnymi płytami. BIOS z punktu systemu operacyjnego likwiduje różnice pomiędzy układowymi rozwiązaniami płyty. Oferuje on również procedury obsługi standardowych układów i urządzeń wejścia/wyjścia, z których może korzystać zarówno system operacyjny, jak i programista.

   Podstawowe zadania BIOS-u to:
- przeprowadzenie po restarcie testów podstawowych układów i urządzeń systemu, zwanych aututestem po włączeniu zasilania - POST (Post On Self Test),
- inicjalizacja pracy systemu (instrukcje pobierane podczas startu pracy procesora, programowanie układów programowalnych, takich jak sterowniki przerwań czy DMA, wpisanie wartości początkowych do struktur systemowych w pamięci, na przykład inicjacja tablicy wektorów przerwań),
- zapewnienie w postaci programów obsługi przerwań (programowych bądź sprzętowych), procedur obsługi (sterowników) podstawowych, standardowych urządzeń systemu.
- niwelacja z punktu widzenia systemu operacyjnego, różnic konstrukcyjnych płyt głównych pochodzących od różnych producentów.

              BIOS jest podstawowym systemem obsługi i jest zestawem programów przechowywanych w pamięci nieulotnej ROM (w nowszych rozwiązaniach EEROM lub NOVRAM) w zakresie wysokich adresów, przy końcu pierwszego megabajtu pamięci, zajmując ostatnie 128kB tego obszaru.
    Kwestia poprawności działania systemu zależy od poprawności skonfigurowania właściwie BIOS-u. Mniej popularne systemy operacyjne (OS/2, BeOS, Linux) nie potrafią poprawnie współpracować z każdą konfiguracją BIOS-u.  Z funkcji BIOS-u bardzo intensywnie korzysta DOS, natomiast większość rozbudowanych systemów operacyjnych wykorzystuje go tylko podczas startu komputera, używając następnie własnych sterowników, które bezpośrednio komunikują się bezpośrednio z częściami składowymi komputera. W czasie startu systemu BIOS musi nie tylko rozpoznać i poprawnie zainstalować różne urządzenia, ale od czasu wprowadzenia magistrali PCI i technologii PnP spoczywa na nim dodatkowy obowiązek rozdziału zasobów systemowych. Wymagane do tego informacje o konfiguracji zapisywane są w obszarze ESCD (Extended System Configuration Data), który zajmuje obszar 4kB. Tłumaczy to jednocześnie, dlaczego obecnie stosowane są układy flash-ROM w miejsce popularnych dawniej pamięci EPROM (EPROM nie umożliwiały one zapisu danych).
Rysunek przedstawia organizację pamięci BIOS-ROM zapisanej w module flash-ROM oraz jej podział. Najnowsze BIOS-y ze względu na brak miejsca w pamięci flash muszą być częściowo kompresowane. Konieczność dekompresji takiego oprogramowania wyjaśnia, dlaczego BIOS tego typu musi być odwzorowany w pamięci operacyjnej (shadowing).

Program Konfiguracyjny BIOS-u Setup, uruchamia się wciskając klawisz [Del] podczas uruchamiania komputera, po wikazaniu się komunikatu Prees Del to enter Setup. Z pojawiającego się następnie na ekranie menu można wybrać następujące opcje:

· Standatr CMOS – tu znajdują się wszystkie podstawowe ustawienia, niezbędne do uruchomienia komputera.

· BIOS Features – to menu zawierające parametry BIOS-u, których ustawienie nie jest konieczne do uruchamiania komputera.

· Chipset Features – parametry pracy chipsetu i pamięci

· Power Management – Zarządzanie funkcjami oszczędzania energii

· PnP/PCI Configuration – konfiguracja magistrali PCI i urządzeń Plug and Play

· Integrated Peripherals – konfiguracja umieszczonych na płycie urządzeń preferencyjnych (portów we/wy, kontrolerów IDE.SCSI, kart graficznych itp.)

· Supervisor/User Password Setting – ustawianie haseł użytkownika I administratora

· IDE HDD Auto Detection – automatyczne rozpoznawanie parametrów podłączonych dysków IDE

· HDD Low Level Format – formatowanie niskopoziomowe dysków twardych.

· Load BIOS Defaults – umożliwia załadowanie najbardziej „betoniarskich” ustawień wszystkich wartości

· Load Setup Defaults – ta opcja ładuje ustawienia zdefiniowane przez producenta jako optymalne dla większości konfiguracji.

· Save & Exit Setup – wyjście z Setup-u z uprzednim zapisaniem zmian

· Exit Without Save – wyjście z Setup-u i powrócenie do wartości poprzednich.

DOKŁADNY OPIS FUNKCJI BIOS-a

Date, Time

W tych polach możemy ustawić datę i czas systemowy. Podajemy bieżącą datę dla podtrzymywanego baterią lub akumulatorem zegara czasu rzeczywistego. Data jest określana tutaj w formacie amerykańskim (mm:dd:rr). Niektóre wersja BIOS-u pozwalają na przejście na standard międzynarodowy (dd:mm:rr). Dzień tygodnia jest generowany automatycznie na podstawie daty.

IDDs HDDs

Sekcja ta służy do skonfigurowania dysków twardych IDE, które mogą być obsłużone poprzez kontroler IDE na płycie głównej. AWARD zaleca ustawienie we wszystkich polach wartości Auto. W tym przypadku BIOS w trakcie testów POST sam rozpoznaje parametry zainstalowanych dysków. Rozwiązanie to jest najprostsze i nieocenione w przypadku zastosowania wymiennych dysków twardych instalowanych w "szufladach" - w tym przypadku system sam będzie rozpoznawał fakt włożenia dysku i ustawiał jego parametry. Ustawienie takie też posiada pewna niedogodność w postaci wydłużonego czasu ładowania systemu, a w chwili posiadania czterech dysków czas ten się wydłuża.
Pomimo możliwości podłączenia do kontrolera IDE CD-ROM-u, nie ustawia się tu żadnych parametrów pozostawiając None. To samo dotyczy to dysków innych niż IDE.

Jeśli jesteśmy zdecydowani na to, aby samodzielnie skonfigurować sobie parametry twardych dysków musimy wypełnić następujące pola.

Parametry te możemy spisać z tabliczki znamionowej, która w formie nalepki jest umieszczona na obudowie dysku, bądź też można wykorzystać opcje automatycznego rozpoznawania dysków twardych. Zapis MODE nie jest istotny dla dysków typu MFM i ESDI (starszego pochodzenia)

Drive A, B

Tutaj możemy zdefiniować podłączone czytniki dysków elestycznych. Rzadko spotyka się już stacje dyskietek wielkości 5,25", prym tutaj wiodą 3,5". Posiadacze obydwu typów FDD mogą skonfigurować sobie małą stację jako A, a dużą jako B. Jest możliwa również biosowa zamiana stacji (A<=>B) poprzez  Swap Floopy Seek w menu BIOS FEATURES SETUP.

Floopy 3 Mode Support

Funkcja ta istnieje w niektórych BIOS-ach, którą powinniśmy uaktywnić jedynie w przypadku specjalnej 3,5" stacji dyskietek o pojemności 1,2MB (standard japoński).