2005-04-09.pdf

ZA GROŻE NIA

W naszym kraju występuje 18 ga-

tunków płazów i wszystkie podlegają

ochronie. Wśród nich znajduje się trasz-

ka grzebieniasta (największa z naszych

traszek), którą wpisano do Polskiej

Czerwonej Księgi Zwierząt. Jest także

wymieniona, wraz z dwoma spotykany-

mi u nas kumakami - nizinnym i gór-

skim - w tzw. Dyrektywie Siedliskowej

UE, która zobowiązuje do szczególnej

ochrony miejsc rozrodu, migracji i zi-

mowania tych zwierząt.

coraz skuteczniej eliminuje europejskie

żabki. Sytuacja ta dotyczy zresztą nie tylko

płazów.

Pierwsze globalne studium poświęco-

ne sytuacji płazów nie tchnie optymiz-

mem; wynika z niego, że 1 / 3 tych zwierząt

grozi wymarcie. Załamanie się liczebności

płazów może ostrzegać, że nasze środo-

wisko jest w gorszym stanie, niż sądzimy.

Płazy reagują bowiem nawet na subtel-

ne zmiany w ekosystemach, których my

jeszcze nie zauważamy. Pora wyciągnąć

z tego wnioski.

***

W tym kontekście jeszcze bardziej

rośnie wartość wszelkich podejmowanych

dla ochrony płazów akcji, które nieraz

przedstawiane były w EKOŚWIECIE.

Cieszy, że uczestniczy w nich coraz więcej

młodych osób. Akcje polegają m.in. na

oznaczaniu miejsc, gdzie płazy licznie prze-

chodzą przez jezdnie, ustawianiu barier

przy ruchliwych trasach, przenoszeniu żab

i ropuch, oczyszczaniu zbiorników wod-

nych ze śmieci i nadmiernej roślinności,

odtwarzaniu oczek wodnych, a także wy-

szukiwaniu i opisywaniu stanowisk roz-

rodu płazów. Te ostatnie są coraz częściej

oznaczane tablicami i oddawane młodzie-

ży szkolnej pod opiekę sprawowaną pod

kierunkiem nauczycieli biologii.

Na załączonej fotografii przykładowe

oznakowanie przy potoku Gościejów w

Wiśle. To jedna z gmin objętych progra-

mem „Ochrona cennych miejsc rozrodu

płazów w woj. śląskim”. Realizowany jest

on przez Koło Górnośląskie Polskiego To-

warzystwa Przyjaciół Przyrody proNatura

i Dział Przyrody Muzeum Górnośląskie-

go w Bytomiu. Cenne stanowiska rozro-

du płazów, po wcześniejszym uzgodnieniu

z samorządami lokalnymi, oznaczane są

tablicami, na których zapisano następu-

jące dane: nazwa projektu; wykonawcy

projektu; opiekun stanowiska; źródła do-

finansowania. Podobne programy realizo-

wane są też w innych regionach Polski.

dis, zakażający skórę dorosłych płazów i

bytujący w ich larwach. Ponieważ skóra

płazów (która musi być stale wilgotna) od-

grywa istotną rolę w pobieraniu wody i

oddychaniu, jest cienka i silnie unaczynio-

na, cokolwiek złego dzieje się z tą tkanką,

jest dla zwierząt bardzo niebezpieczne.

Kijanki atakowane są przez grzyba, ale

żyją. Po przeobrażeniu się w żabki, płazy

bardzo szybko giną, gdy wyjdą ze stawu.

Nie ma praktycznie metody wyelimino-

wania tej grzybiczej choroby. Występuje

ona głównie w Australii, Ameryce Północ-

nej i Środkowej, na Karaibach i - niestety -

rozprzestrzenia się. Jest już odpowiedzial-

na za wyniszczenie jednego z gatunków

ropuch w Tanzanii, zaczęto ją też wykry-

wać u ropuch europejskich.

Globalne ocieplanie się klimatu umoż-

liwia nadto wkraczanie na nowe obszary

gatunków płazów związanych z innymi re-

gionami, nierzadko bardzo egzotycznych.

Takie inwazyjne gatunki zaczynają wy-

pierać z siedlisk rodzime, przyczyniając

się do ich wymierania. Bywa, że są nosi-

cielami chorób i pasożytów, na które same

są uodpornione, a które dziesiątkują miej-

scowe gatunki. Do tego procesu człowiek

sam przykłada rękę. W Europie Zachod-

niej biolodzy najczęściej podają przyk-

ład sprowadzonej tam z Ameryki Pn.

dla smakoszy udek żaby ryczącej, która

Wojciech Siński

RYS. JOANNA CZARNECKA, LO KÓRNIK

KONKURS „MOJA ZIEMIA - MÓJ ŚWIAT” 2003

NR 4 (141)

KWIECIEŃ 2005

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: