2001-12-10
ETAT UŻYTKOWANIA RĘBNEGO
ETAT UŻYTKOWANIA - ilość drewna ustalona do pozyskania zgodnie z przyjętymi zasadami (możliwością do pozyskania w danym okresie gospodarczym) w wyniku użytkowania lasu, czyli prowadzenia w lesie cięć.
W zależności od wieku drzewostanów, sposobu i celu pobierania użytków, cięcia mogą mieć charakter rębny, przedrębny lub przygodny.
UŻYTKI RĘBNE- pozyskiwane są w drzewostanach uznanych za dojrzałe do wyrębu zgodnie z przyjętą koleją rębu i ustalonym sposobem zagospodarowania (rodzajem rębni):
Etat użytków rębnych może być ustalany zarówno w jednostkach powierzchniowych (ETAT POWIERZCHNIOWY) jak i miąższościowych (ETAT MIĄŻSZOŚCIOWY).
Przy RĘBNI ZUPEŁNEJ podstawowym kryterium jest stan dojrzałości rębnej drzewostanów,
Przy RĘBNIACH GNIAZDOWYCH lub CZĘŚCIOWYCH - potrzeby hodowlane drzewostanów (względy odnowieniowe).
DO KLASY DRZEWOSTANÓW RĘBNYCH (R) zalicza się te, które w ciągu najbliższego okresu (z reguły 20-letniego; przy Kr =< 70 lat - 10-letniego) osiągać będą kolejno wiek równy kolei rębu.
ZA DRZEWOSTANY PRZESZŁORĘBNE (R+1) uznaje się te, których aktualny wiek jest wyższy od kolei rębu.
DO DRZEWOSTANÓW BLISKORĘBNYCH (R-1) zalicza się te, które są o jedną klasę wieku (20 lat) w przypadku Kr >= 90 lat ; lub o jedną podklasę wieku (10 lat) - w przypadku Kr <= 80 lat, młodsze od drzewostanów rębnych.
kolei rębu (Kr ) wynosi 80 lat
drzewostany przeszłorębne w wieku: 81 lat i starsze;
drzewostany rębne w wieku: 61 - 80 lat - IV kl. w.;
drzewostany bliskorębne w wieku: 51-601at – Ill b kl:w.;
Kr= 70 lat
drzewostany przeszłorębne w wieku: 71 lat i starsze;
drzewostany rębne w wieku: 61 - 70 lat - IVa kl. w.;
drzewostany bliskorębne w wieku: 51-60 lat – Ill b kl.w.;
Kr = 100 lat
drzewostany przeszłorębne w wieku: 101 lat i starsze;
drzewostany rębne w wieku: 81 -100 lat - V kl. w.;
drzewostany bliskorębne w wieku: 61-80 lat - IV kl. w.
W GOSPODARSTWIE ZRĘBOWYM
· WEDŁUG DOJRZAŁOŚCI DRZEWOSTANÓW:
- z zapasu drzewostanów ostatniej klasy wieku (rębnych i starszych);
- z zapasu drzewostanów dwu ostatnich klas wieku (bliskorębnych i starszych);
- z zapasu drzewostanów trzech ostatnich klas wieku
(przy kolei rębu 120 lat i więcej);
· WEDŁUG ZRÓWNANIA ŚREDNIEGO WIEKU,
· WEDŁUG ZAPASU DRZEWOSTANÓW ŹLE PRODUKUJĄCYCH.
ETAT OPTYMALNY- ustala się z przedziału etatów z dojrzałości z ostatniej i z dwóch ostatnich klas wieku.
JEST TO ETAT BLIŻSZY ETATOWI ZRÓWNANIA,
lub ETAT ZRÓWNANIA, jeżeli mieści się w przedziale określonym etatami dojrzałości.
ETAT optymalny jest jednocześnie etatem maksymalnym.!!!
Podstawą do. ustalenia etatu w wymiarze miąższościowym jest suma potrzeb hodowlanych drzewostanów określona w toku prac taksacyjnych i zweryfikowana podczas rozplanowania cięć przy respektowaniu ładu przestrzennego.
Przyjęty etat nie powinien być niższy od wysokości użytkowania wynikającego z potrzeb odsłaniania młodego pokolenia (z uwzględnieniem również niezbędnych cięć inicjujących jego powstanie) oraz pełnienia przez lasy funkcji pozaprodukcyjnych.
Przyjęty etat zgodnie z w/w zasadami powinien zostać przyjęty również wówczas gdy jest on wyższy niż etat optymalny.
W GOSPODARSTWIE PRZERĘBOWO- ZRĘBOWYM
Obliczany jest podobnie jak dla gospodarstw zrębowych, z tym że:
- przy obliczaniu etatu z ostatniej klasy wieku do zapasu (lub powierzchni) dodajemy zapas (lub powierzchnię) drzewostanów w klasie odnowienia (KO), natomiast mianownik wzoru powiększamy o połowę okresu odnowienia
- przy obliczaniu etatu z dwóch ostatnich klas wieku do zapasu (lub powierzchni) dodajemy zapas (lub powierzchnię) drzewostanów w KO i klasie do odnowienia (KDO). Mianownik wzoru powiększamy o połowę okresu odnowienia.
· WEDŁUG ZRÓWNANIA ŚREDNIEGO WIEKU
Obliczamy w ten sam sposób jak dla gospodarstw zrębowych, nie uwzględniając powierzchni drzewostanów w KO i KDO. Otrzymaną wielkość etatu powiększamy o 10-letni spodziewany przyrost zasobów w KO i KDO. (obliczamy go przez pomnożenie zapasu drzewostanów w KO i KDO przez_0,13).
· WEDŁUG ZAPASU DRZEWOSTANÓW ŹLE PRODUKUJĄCYCH
· WEDŁUG POTRZEB HODOWLANYCH
Stanowi sumę miąższości drzew przewidzianych we wskazaniach gospodarczych do użytkowania rębnego w najbliższym 10-leciu zgodnie z potrzebami wynikającymi z funkcji lasów, stanu hodowlanego drzewostanów, stopnia zaawansowania odnowienia oraz porządkowania ładu przestrzennego.
· WEDŁUG ZAPASU DRZEWOSTANÓW W KLASIE ODNOWIENIA
Jest to iloraz zapasu drzewostanów w KO przez połowę okresu odnowienia powiększoną o 5 lat. Przy okresie odnowienia wyższym od 30 lat zapas drzewostanów w KO należy dzielić przez 30. Etat ten służy wyłącznie do porównania z planowanym użytkowaniem drzewostanów w KO.
PLANOWANIE DRZEWOSTANÓW DO WYRĘBU (LOKALIZACJA ETATU)
Kwalifikowanie drzewostanów do użytkowania rębnego w gospodarstwie zrębowym i przerębowo-zrębowym powinno odbywać się z zachowaniem ostępowego porządku cięć w następującej kolejności:
- drzewostany źle produkujące;
- drzewostany w KO
- drzewostany niezależnie od klasy wieku, jeżeli ich wyrąb jest dyktowany potrzebą zapewnienia ładu przestrzennego (rozręby, oręby);
- drzewostany wyżywicowane i żywicowane;
- drzewostany przeszłorębne;
- drzewostany rębne.
Przy ustalaniu kolejności kwalifikowania drzewostanów do użytkowania rębnego należy stosować dostępne metody optymalizacyjne, które powinny uwzględniać obok dojrzałości technicznej i potrzeb hodowlanych również PRZYROST, JAKOŚĆ TECHNICZNĄ i HODOWLANĄ DRZEWSTANÓW, ich POWOŻENIE W OSTĘPIE.
W GOSPODARSTWIE SPECJALNYM
- suma stwierdzonych na gruncie potrzeb hodowlanych drzewostanów, realizowanych w postaci różnych form użytkowania rębnego, zapewniającego ciągłe spełnianie przez nie funkcji, dla których zostały wyłączone
• w rezerwatach przyrody zgodnie z plan ochrony,
• w drzewostanach III strefy uszkodzeń zgodnie z potrzebami przebudowy,
· w wyłączonych drzewostanach , nasiennych zgodnie z planem ich zagospodarowania,
• w ostojach głuszców i innych zwierząt chronionych w uzgodnieniu z Wojewódzkim Konserwatorem Przyrody,
• na powierzchniach doświadczalnych placówek naukowo-badawczych w porozumieniu z przedstawicielami tych placówek,
• na glebowych powierzchniach wzorcowych zgodnie z wytycznymi ich zagospodarowania,
• w pozostałych drzewostanach uwzględniając stan lasu i konieczność trwałego pełnienia określonych funkcji
W GOSPODARSTWIE PRZERĘBOWYM
Miąższość drzew przewidzianych do użytkowania w drzewostanach o strukturze przerębowej w całości zalicza się do UŻYTKÓW RĘBNYCH.
Etat roczny ustala się w wysokości 1/10 sumy miąższości drzew przewidzianych we wskazaniach gospodarczych do użytkowania w najbliższym okresie gospodarczym (10-letnim).
DLA GOSPODARSTW ZRĘBOWYCH etat użytków rębnych ustala się na podstawie obliczeń według następujących zasad:
a) WEDŁUG DOJRZAŁOŚCI DRZEWOSTANÓW
*) z zapasu drzewostanów ostatniej klasy wieku (rębnych i starszych),
- w rozmiarze powierzchniowym
.. ..
- w rozmiarze miąższościowym
**) z zapasu drzewostanów dwóch ostatnich klas wieku (bliskorębnych, rębnych i starszych).
UŻYTKI RĘBNE DZIELI SIĘ NA:
a) zaliczone na poczet etatu
b) nie zaliczone na poczet etatu
Obejmują uprzątnięcie:
· płazowin;
· nasienników, przestojów i przedrostów, nie zaliczonych do wartościowych dla hodowli selekcyjnej;
· drzew i drzewostanów z tytułu:
-.poszerzenia linii podziału powierzchniowego,
- poszerzenia lub przecięcia pasów przeciwpożarowych,
- usuwania drzewostanów z gruntów, na których orzeczono zmianę uprawy leśnej na inny rodzaj użytkowania,
- usuwanie drzew z zadrzewień.
TABELA 7. OBLICZENIE ETATU WEDŁUG ZRÓWNANIA ŚREDNIEGO WIEKU DLA GOSPODARSTWA NR ............
Na podstawie danych zawartych w powierzchniowo- miąższościowej tabeli klas wieku wg gatunków panujących
41 080 m3- zapas drzewostanów w KDO
Strona 3 z 7
rotheden