cwicz53pl.pdf

(117 KB) Pobierz
Microsoft Word - CWICZ53.doc
Ęwiczenie 53
Temat: Wyznaczanie liczby hematokrytowej krwi.
Liczba hematokrytowa [wspþczynnik objħtoĻciowy krwinek, hematokryt Ő okreĻlany jest jako
stosunek objħtoĻci krwinek do objħtoĻci krwi peþnej (bħdĢcej sumĢ objħtoĻci krwinek i osocza)].
f
V
krwinek
V
(1)
V
+
krwinek
osocza
JednĢ z metod wyznaczania liczby hematokrytowej krwi jest odwirowanie krwi w specjalnej
wirwce hematokrytowej. Metoda ta wykorzystuje rŇnice w ciħŇarach wþaĻciwych krwi i osocza.
Oddzielenie siħ czerwonych krwinek od osocza nastħpuje w wyniku dziaþania siþy odĻrodkowej
podczas wirowania. InnĢ metodĢ wyznaczania powyŇszej liczby jest metoda elektryczna (metoda
Maxwella), wykorzystujĢca elektryczne wþaĻciwoĻci krwi. Osocze krwi jest elektrolitem
zawierajĢcym 90% wody, substancje biaþkowe i sole mineralne. Krwinki moŇna traktowaę jako
kuleczki o bardzo duŇym oporze wþaĻciwym rzħdu 10 10 Ȫm. Krew zawiera zatem osocze o bardzo
maþym oporze wþaĻciwym i krwinki, ktrych opr wþaĻciwy jest bardzo duŇy. WþaĻciwoĻci
elektryczne zawiesiny grupy komrek w Ļrodowisku przewodzĢcym prĢd elektryczny podobne sĢ do
wþaĻciwoĻci kulistych czĢsteczek znajdujĢcych siħ w cieczy przewodzĢcej. Do takiego ukþadu stosuje
siħ rwnanie wprowadzone przez Maxwella:
r
1
-
1
r
1
-
1
r
r
=
f
µ (2)
2
r
r
1
+
2
1
+
2
r
r
2
gdzie: Ⱦ - opr wþaĻciwy krwi
Ⱦ 1 - opr wþaĻciwy osocza
Ⱦ 2 - opr wþaĻciwy krwinek
Ő - liczba hematokrytowa
Opr wþaĻciwy osocza Ⱦ 1 jest bardzo maþy w porwnaniu z oporem wþaĻciwym krwinek
Ⱦ 2 ( Ⱦ 1 << Ⱦ 2 ), a wiħc czynnik Ⱦ 1 / Ⱦ 2 jako znacznie mniejszy od 1 moŇemy pominĢę. Dla krwi wzr
Maxwella przyjmuje postaę:
f
=
2
µ
(
r
-
1
r
)
(3)
2
µ
r
+
1
Pomiar liczby hematokrytowej metodĢ Maxwella sprowadza siħ do wyznaczenia oporw wþaĻciwych
krwi i osocza. Opr elektryczny elektrolitu wyznaczamy za pomocĢ mostka Kohlrausch'a, ktrego
schemat przedstawia siħ nastħpujĢco:
r
324652753.006.png 324652753.007.png
C
R o
R X
´A
R x -opr nieznany
R 0 - opr znany (82Ȫ)
ȺA-mikroamperomierz
L 1 ,L 2 - poþoŇenie suwaka S na skali
G - Ņrdþo prĢdu zmiennego
L 1
L 2
S
A
G
B
Schemat ukþadu pomiarowego.
Mostek zasilany jest prĢdem zmiennym, gdyŇ przy zastosowaniu prĢdu staþego w elektrolicie
nastĢpi elektroliza. Ze wzglħdu na duŇĢ ruchliwoĻę niektrych jonw, przy zasilaniu mostka prĢdem
o niskiej czħstotliwoĻci wystĢpiþaby polaryzacja jonowa elektrolitu. W celu unikniħcia tego zjawiska
do zasilania mostka stosujemy prĢd zmienny o czħstotliwoĻci 1kHz, natomiast do pomiaru oporu
krwi stosujemy elektrody platynowe, aby uniknĢę zmian chemicznych wywoþanych reakcjĢ metalu ze
skþadnikiem krwi. Podczas pomiarw elektrycznych krwi naleŇy pamiħtaę o tym, aby natħŇenie
prĢdu pþynĢcego przez naczynie pomiarowe nie przekroczyþo wartoĻci, przy ktrej mogĢ wystĢpię
trwaþe zmiany w strukturze skþadnikw morfotycznych krwi. W ukþadzie pomiarowym stosowanym
w ęwiczeniu natħŇenie prĢdu pþynĢcego przez naczynie nie przekracza 50ȺA, a wiħc jest znacznie
mniejsze od progu fizjologicznego tj. takiej wartoĻci natħŇenia prĢdu, przy ktrej nastħpujĢ
nieodwracalne zmiany w strukturze skþadnikw morfotycznych krwi. Pomiar oporu za pomocĢ
mostka przedstawionego na schemacie polega na doprowadzeniu ukþadu do rwnowagi poprzez
ustawienie suwaka S w takim poþoŇeniu, aby przez mikroamperomierz nie pþynĢþ prĢd. Wtedy
potencjaþy punktw C i S sĢ sobie rwne. W stanie rwnowagi, analogicznie jak dla mostka
Wheatstone'a speþniona jest zaleŇnoĻę:
R x
=
R
1
=
L
1
(4)
R
R
L
0
2
2
stĢd:
R x µ (5)
=
R
L
1
0
L
2
gdzie: R x - opr badanej cieczy
R 1 - opr drutu o dþugoĻci L 1
R 2 - opr drutu o dþugoĻci L 2
R 0 - opr znany (82Ȫ)
324652753.008.png 324652753.009.png 324652753.001.png 324652753.002.png
ZaleŇnoĻę pomiħdzy oporem substancji ciekþej R x a jej oporem wþaĻciwym moŇe byę wyraŇona
wzorem:
R
x
=
r (6)
x
µ
C
gdzie: C - staþa charakteryzujĢca naczynie pomiarowe.
Wobec tego dla krwi i osocza sþuszne sĢ nastħpujĢce zaleŇnoĻci:
R r (7a)
C
C
1 r (7b)
=
StaþĢ naczynia pomiarowego C moŇemy wyznaczyę mierzĢc opr substancji wzorcowej
R wz ( 1/50 N roztwr KCl ) o znanym oporze wþaĻciwym rwnym 4.2Ȫm.
C
=
R
wz
(8)
r
wz
PodstawiajĢc wartoĻci oporw wþaĻciwych krwi i osocza ze wzorw (7a) i (7b) do wzoru (3)
moŇemy obliczyę wartoĻę liczby hematokrytowej.
KolejnoĻę czynnoĻci:
I. Metoda wirwki hematokrytowej .
1. WþĢczyę wirwkħ do sieci (odczekaę kilka sekund w ciĢgu ktrych nastħpuje samotestowanie
ukþadu).
2. Po otwarciu komory wirnikowej (przycisk ÒÒlidÓÓ) odkrħcię nakrħtkĢ tarczħ pokrywki wirnika i
zdjĢę z wirnika tarczħ pokrywy.
3. Napeþnię dwie szklane kapilary prbkami krwi do okoþo 3/4 dþugoĻci kapilary i zakleię kapilary
specjalnym kitem. DþugoĻę zaklejania kapilary powinna siħ zawieraę w granicach od 1mm do
2mm.
4. Zaklejone kapilary uþoŇyę symetrycznie w gniazdach wirnika tak, aby zapeþnione gniazda wirnika
znajdowaþy siħ naprzeciw siebie w linii prostej. Zaklejone koıce kapilary naleŇy dosunĢę do
plastykowej uszczelki na obwodzie wirnika.
5. ZaþoŇyę tarczħ pokrywki wirnika, przykrħcię jĢ za pomocĢ nakrħtki oraz zamknĢę pokrywħ
komory wirnikowej.
Uwaga: Uruchomienia wirwki naleŇy dokonywaę w obecnoĻci asystenta. Uruchomienie wirwki z
nie przykrħconĢ lub Ņle przykrħconĢ tarczĢ pokrywy wirnika grozi awariĢ urzĢdzenia.
=
R µ
1
6. Uruchomię wirwkħ przez naciĻniħcie przycisku ÒÒstart/stopÓÓ.
Uwaga: WyþĢczenie wirwki nastħpuje samoczynnie (na krtko przed zatrzymaniem rozbrzmiewa
dwustopniowy sygnaþ akustyczny). W przypadku stwierdzenia nieprawidþowoĻci pracy wyþĢczenie
wirwki nastħpuje po naciĻniħciu przycisku ÒÒstart/stopÓÓ. W czasie pracy wirwki nie wolno jej
przesuwaę, przestawiaę itp..
7. Po zatrzymaniu siħ wirnika otworzyę pokrywħ komory wirnikowej (przycisk ÒÒlidÓÓ) i po
odkrħceniu nakrħtki mocujĢcej zdjĢę tarczħ pokrywy wirnikowej.
8. WyjĢę z gniazda wirnika kapilary. Pokrywħ wirnika zaþoŇyę ponownie, zamknĢę pokrywħ komory
wirnikowej
9. WyþĢczyę wirwkħ z sieci.
10. Dokonaę odczytu liczby hematokrytowej za pomocĢ podziaþki odczytowej. Odczyt polega na
ustawieniu kapilary w ten sposb aby dolny poziom sþupka krwi byþ na poziomie linii 0%, a
grny poziom osocza na linii 100%. Na linii rozdziaþu erytrocytw i osocza odczytujemy wartoĻę
hematokrytu.
11. Odczytane wartoĻci liczby hematokrytowej wpisaę do tabelki 4.
II. Metoda elektryczna.
1. Zestawię ukþad mostka wg schematu. Znany opr R 0 =82Ȫ znajduje siħ we wsplnej obudowie z
mikroamperomierzem.
2. Do naczynia pomiarowego wlaę wzorcowy roztwr KCl. ZnaleŅę poþoŇenie suwaka, przy ktrym
przez mikroamperomierz nie pþynie prĢd. Odczytaę wartoĻę L 1 oraz L 2 .Pomiary wykonaę
trzykrotnie. Wyniki zapisaę w tabeli 1.
Uwaga: Przed napeþnieniem naczynia innĢ substancjĢ umyę je wodĢ, a nastħpnie przepþukaę
buforem PBS.
3. ZnaleŅę wartoĻci L 1 i L 2 dla osocza. Pomiary wykonaę trzykrotnie. Wyniki zapisaę w tabeli 2.
4. ZnaleŅę wartoĻci L 1 i L 2 dla krwi. Pomiary wykonaę trzykrotnie. Wyniki zapisaę w tabeli 3.
5. Ze wzoru (5) obliczyę opory cieczy wzorcowej R WZ , osocza R 1 i krwi R. Wyniki wpisaę do
odpowiednich tabel.
6. Ze wzoru (8) obliczyę staþĢ C naczynia pomiarowego i wpisaę do tabeli 1.
7. Obliczyę opory wþaĻciwe osocza Ⱦ 1 i krwi Ⱦ korzystajĢc ze wzorw (7a) i (7b). Wyniki wpisaę do
tabel 2 i 3.
8. Ze wzoru (3) obliczyę wartoĻę liczby hematokrytowej i wpisaę wyniki do tabeli 4.
Tabela 1 Tabela 2
L 1 [m]
L 2 [m]
R wz [Ȫ]
Ⱦ wz [Ȫm]
C[1/m
]
L 1 [m]
L 2 [m]
R 1 [Ȫ]
Ⱦ 1 [Ȫm]
KCl
L Ļrednia
L Ļrednia
Tabela 3 T a bela 4
L 1 [m] L 2 [m] R[Ȫ] Ⱦ [Ȫm]
I metoda
Ő[%]
II metoda
Ő[%]
Krew
L Ļrednia
Sprawozdanie powinno zawieraę:
1. Schemat ukþadu pomiarowego.
2. Tabelki pomiarowe, podstawienia do wzorw i wyniki obliczeı.
3. Wnioski.
324652753.003.png 324652753.004.png 324652753.005.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin