Ergonomia_Projekt st. pracy-Księgowa.doc

Projekt stanowiska pracy księgowej

Spis treści:

1.       Określenie celu zadania projektowego.
 

2.       Charakterystyka techniczna i technologiczna:

a)      Opis pomieszczenia;

b)     Stanowisko pracy przeznaczone dla księgowej;

c)      Populacja użytkowników;

d)     Podział czynności pomiędzy człowieka i maszynę.
 

      3.   Analiza ergonomiczna:

a)      Prognoza obciążeń fizycznych księgowej;

b)     Prognoza obciążeń psychicznych księgowej.

4.   Przestrzeń pracy:

a)      Uwarunkowania pozycji ciała;

b)     Przestrzeń czynności ruchowych;

c)      Przestrzeń pracy wzroku;

d)     Rozmieszczenie stanowisk, możliwość poruszania się.
 

      5.   Środowisko fizyczno – chemiczno - biologiczne:

a)      Mikroklimat;

b)     Temperatura;

c)      Wymiana powietrza;

d)     Wilgotność;

e)      Oświetlenie;

f)       Hałas;

g)     Zanieczyszczenia powietrza.
 

6.   Projektowanie zmian:

a)      Organizacja pomieszczenia;

b)     Obciążenia fizyczne;

c)      Obciążenia psychiczne;

d)     Oświetlenie;

e)      Powietrze.
 

7.              Proponowane rozwiązanie

a)      Wyposażenie

b)     Rozmieszczenie mebli i urządzeń w biurze

c)      Kosztorys

8.   Literatura

1. Określenie celu zadania projektowego

Naszym obiektem badań jest stanowisko pracy księgowej w średniej firmie X.

Celem jest zaprojektowanie ergonomicznego stanowiska dla osoby wykonującej siedzący tryb pracy, tak aby zapewnić pracownicy komfort a także zwiększyć jej wydajność.

2. Charakterystyka techniczna i technologiczna

a) Opis pomieszczenia :

Biuro znajduje się na pierwszym piętrze. Drzwi znajdują się naprzeciwko okna. Pod jedną ścianą umieszczono szafkę z szufladami, a po drugiej stronie jest biurko i fotel. Pod oknem jest drugie biurko, na którym stoi komputer oraz drukarka. W narożniku obok szafki jest kosz na śmieci.

Zdjęcie biura z perspektywy drzwi

Siedząc przy biurku jest się zwróconym w kierunku drzwi, natomiast pracując na komputerze, księgowa jest obrócona w kierunku okna. Ponieważ często pracuje ona zarówno na komputerze jak i na dokumentach papierowych, wykonuje wiele ruchów obracając się pomiędzy biurkami.

Biurko z komputerem utrudnia dostęp do okna, a co za tym idzie, również regulację ilości światła naturalnego wpadającego do pomieszczenia.

Dotychczasowy plan biura

b) Wyposażenie stanowiska pracy księgowej.

l       biurko

l       fotel biurowy

l       komputer stacjonarny i monitor kineskopowy

l       drukarka

l       telefon stacjonarny

l       szafka

l       kosz na śmieci

c) Populacja użytkowników.

Dominującą grupą użytkowników naszego stanowiska pracy są kobiety-księgowe, natomiast nie wyklucza się, że w przyszłości na tym stanowisku pracować będą mężczyźni. Wiek pracownika dla obu płci określany jest od 25 do 40 lat.

d) Podział czynności pomiędzy człowieka i maszynę.

Czynności wykonywane na stanowisku pracy przez człowieka

a)   stanowisko komputerowe: obsługa programów do kięgowości, komunikacja przez email, wyszukiwanie informacji w Internecie

b)   biurko: wypełnianie formularzy, przeglądanie dokumentów

c)   urządzenie wielofunkcyjne: kserowanie i skanowanie dokumentów, odbiór wydruków

Czynności wykonywane przez maszynę

W naszym przypadku maszyną jest komputer, który użytkownik wykorzystuje do wprowadzania i księgowania danych firmy.

Zastosowanie na stanowisku pracy komputera ma na celu wyeliminowanie konieczności przeszukiwanie dziesiątków dokumentów manualnie, a co się z tym wiąże pracownik może więcej czasu przeznaczyć na pracę związaną z obowiązkami wykonywanymi na stanowisku.

Komputer musi być wyposażony w odpowiednie oprogramowanie, które wspomoże księgową w sprawnym wykonywaniu pracy.

Kolejną maszyną jest urządzenie wielofunkcyjne, które ułatwia pracę, gdyż te wszystkie funkcje są dostępne jednocześnie. W związku z tym pracownik nie musi przemieszczać się, aby wydrukować lub skserować dokument. To urządzenie umożliwia także kontakt jako telefon i faks.

3. Analiza ergonomiczna

a) Prognoza obciążeń fizycznych księgowej

Praca na stanowisku księgowej jest w dużej mierze pracą umysłową i nie wymaga dużej siły, wymagana jest wysoka sprawność umysłowa.

Do obciążeń fizycznych zaliczyć należy te, związane z długą pracą wykonywaną w pozycji siedzącej.
Podczas wykonywanej pracy, pozycja, jaką przyjmuje pracownik jest wynikiem koordynacji mięśniowo-nerwowej całego organizmu. Musi on ponieść pewien koszt fizjologiczny by utrzymać ciało w określonej pozycji. Koszt dla pozycji siedzącej wynosi 67,4 kcal /godz.
 

Pozycja siedząca charakteryzuje się:

- dużą stabilizacją tułowia (ograniczenie ruchów pozornych, pozwalających utrzymać ciało w danej pozycji),
- najlepszą koordynacją ruchową kończyn,
- odciążeniem kończyn dolnych, a nieraz i górnych (oparcia przy siedziskach),
- odciążenie układu krwionośnego.

Na naszym stanowisku pracy,  użytkownik biura jest narażony na obciążenia statyczne
– oznacza to, iż nie musi wykonywać  dużej ilości ruchów (położenie mięśni zmienia się w czasie dłuższym niż 4s ). Na obciążenia statyczne składa się suma zewnętrznych obciążeń występujących w systemie pracy, działających na nieruchomą pozycję ciała statycznej.

Obciążenia fizyczne podczas pracy w biurze to m.in.:

- obciążenie wzroku podczas pracy na komputerze – spowodowane emitowaniem przez monitor szkodliwego promieniowania;

- praca związana z ręcznym wypełnianiem dokumentów oraz czytaniem jest procesem monotonnym.

Szczególne pogłębienie obciążenia pracą w pozycji siedzącej ma miejsce wtedy, gdy w zły sposób dobrano biurka i krzesła (są one za wysokie / za niskie).

Podczas pracy wykonywanej przez księgową szczególnie narażony jest kręgosłup oraz wzrok. Bez przerw w takiej pracy nie obejdzie się bez bólu pleców, kolan, mrowienia. W pracy statycznej mamy do czynienia z gorszym ukrwieniem mięśni, co powoduje ich drętwienie a w konsekwencji i ból. Skutkiem będzie mniej efektywna praca.

Praca z komputerem może powodować bóle głowy, zmniejszenie tym samym chęć do pracy, pogorszenie ogólnej kondycji organizmu.

Brak klimatyzacji uniemożliwia odpowiednią cyrkulację powietrza, co przyczynia się do odczuwania znużenia, zmęczenia, osłabienia człowieka.

Dolegliwości zdrowotne, które mogą wystąpić przy długotrwałej pracy siedzącej i przy komputerze mogą wystąpić miedzy m.in. w postaci:

- bólu (głowy, pleców, karku, rąk, nadgarstków itd.),
- zapalenia ścięgien, stawów, itd.
- obrzęku, opuchlizny palców, dłoni, stawów,
- zniekształcenia kości
- mrowienia, drętwienia (ramion, nóg, itd.),
- osłabienia koordynacji ruchów,
- zmęczenia (wywołanego głównie brakiem odpowiednich przerw),
- osłabienia mięśni (wśród programistów obserwuje się np. zaniki mięśni nóg),
- pieczenia oczu, rozmazywanie się obrazu (jako skutek niewłaściwych monitorów),
- rozdrażnienia.

Ogólnie można powiedzieć, że dolegliwości te spowodowane są głównie przez:

- niepoprawne ustawienie stanowiska do czytania a także stanowiska komputerowego i jego wyposażenia (krzesło, stół, notebook, itd.) –, które wymusza przyjęcie przez użytkownika niekorzystnej sylwetki podczas pracy, nadmierne obciążenie określonej grupy mięśni i układu szkieletowego (kostnego);
- nieodpowiednia organizacja stanowiska pracy i techniki pracy;
- przyjęcie niepoprawnej sylwetki podczas pracy - która wymusza na organizmie dodatkowy wysiłek, nadmierne obciążenie określonej grupy mięśni i układu szkieletowego (kostnego);
- powtarzanie tych samych czynności: np. wprowadzanie informacji do bazy danych z zasobami czytelni. Operacje tego typu charakteryzują się cyklicznym powtarzaniem tych samych czynności;
- nie korzystanie z mikroprzerw i ćwiczeń relaksacyjnych, które umożliwiają regenerację zmęczonych partii ciała. Głównie odnosi się do wzroku.

W naszych badaniach poddałyśmy godzinnej obserwacji księgowej w celu zbadania ilości wykonywanych przez niego ruchów. Wyniki przedstawiają się następująco :

W celu zbadania obciążenia statycznego księgowej, posłużyłyśmy się metodą Ovako Working Posture Analysing System, w skrócie OWAS.

Pomiarów dokonaliśmy w ciągu 8 godzin zegarowych. Zestawienie uzyskanych wyników przedstawia poniższa tabela: