J. Słowacki - Sen Srebrny Salomei.pdf

(704 KB) Pobierz
1126572166.001.png
Ta lektura , podobnie jak tysiące innych, jest dostępna on-line na stronie
Utwór opracowany został w ramach projektu Wolne Lektury przez fun-
JULIUSZ SŁOWACKI
Sen srebrny Salomei
   ę 
1126572166.002.png
AKT I
omnaa reimenarsim ore an eimenar ¹ SS i an
syn eimenara ry soli aierami S oa orsi siei ry
ro na ae olony br

Mój Leonie, już po Ave Marii,
Siadaj waćpan² do tych ekspedycji.
Cóż tam piszą z króla kancelarii?

Rozkazują, byś rozesłał wici³
Po Podolu jako regimentarz,
I z Grzyłowem się łączył Moskalem⁴
Przeciw chłopstwu.

Odpiszę im z żalem,
Żem nie Moskal; pierwej⁵ pójdę na cmentarz,
Duma
Niżbym moję moc regimentarską
Miał połączyć z kozacką i carską,
Z którą król mię żąda zaprzyjaźnić.
Chcąc, jak widzisz mocanie⁶, mnie zbłaźnić
Za to, żem był królowi posłuszny.
Cóż tam daléj?

Raport Gruszczyńskiego.

Czytaj wacan⁷, bo to człowiek jest słuszny
I był dawniej moim szkolnym kolegą.
A dziś w mojej chorągwi mi służy.
Człowiek silnej ręki, człowiek duży!
Takich nie ma już dzisiaj na ziemi!
A są, to ich karty i kieliszek,
Już nie szabla z ogniami złotymi,
Nie koń bawi, harcujący przed szykiem.
Jak mi drogi ten święty Franciszek
ae syne
Na pierścieniu dziadowskim⁸ z krwawnikiem⁹,
Tak mi drogie serduszko w tym starcu!
Biały starzec — biały — jak kot w marcu,
A tak jeszcze ognisty…! Cóż pisze?

ya lis
¹ reimenar — w daw. wojsku polskim zastępca hetmana.
² aan — daw. skrót od zwrotu grzecznościowego: waszmość pan.
³ ii — dawny sposób zwoływania wojowników na wyprawę wojenną.
⁴ osal (daw., pogard.) — Rosjanin; obywatel państwa moskiewskiego, szczególnie urzędnik a. żołnierz.
⁵ iere (daw.) — najpierw; tu: prędzej.
⁶ moanie — daw. skrót od zwrotu grzecznościowego: mości panie, waszmość panie.
⁷ aan — daw. skrót od zwrotu grzecznościowego: waszmość pan.
⁸ iaosi — należący do dziada (przodka), odziedziczony po nim.
⁹ rani — daw. określenie ozdobnego kamienia barwy czerwonej, rubinu a. granatu.
  Sen srebrny Salomei

Poczciwy szlaga¹⁰!

ya lis

Poślę mu huf¹¹ jeden zbrojny.
A ty, Lwie¹², napisz, niech czeka
I niech unika rozprawy,
Aż przybędzie z niedaleka
Chorągiew Kozaka Sawy¹³,
To pójdziemy na pewnika.
Teraz niech boju unika,
W lasach lega, nie na stepie,
Ani na wietrznym wertepie
Harcuje… Dodaj dwa słowa:
Że Salusia jego zdrowa,
Że my go wszyscy kochamy,
Z tej Trofoniuszowej jamy
Złego nie rokując sobie,
Wszakże omenu ciekawi…
A jeśliby już był w grobie,
Proś go, niech głowę wystawi
I nie straci polskiej duszy,
A ja go wyciągnę za uszy.
Cha! Cha! bajkarz Wernyhora
Staremu naplótł powiastek…!
Pójdę do naszych niewiastek
Powiedzieć o tej potyczce
Z duchami… A ty… czy wczora¹⁴
Oświadczyłeś się księżniczce?

Nie śmiałem, ojcze kochany!

Głupiś! Więc ja cię wyręczę.

Ojcze!

Aniś do kieliszka,
Ani do… Serce zajęcze!
Na sygnet świętego Franciszka
Przysięgam! Że cię zaręczę
Dziś jeszcze tym oto krwawnikiem.
ae ierie i yoi
¹⁰ slaa (z niem. slaen : bić, uderzać) — rębajło; por. slaon : prowincjonalny, zasiedziały na wsi, niewy-
kształcony szlachcic, hreczkosiej.
¹¹ (daw.) — zastęp, hufiec.
¹² e — dosł. tłumaczenie z łac. i wschodniosłowiański odpowiednik imienia Leon.
¹³ oa Saa — Józef Sawa-Caliński, wybitny dowódca konfederacji barskiej.
¹⁴ ora — dziś popr.: wczoraj.
  Sen srebrny Salomei

Semenko, siądź za stolikiem
I do Gruszczyńskiego napisz
Ekspedycją¹⁵.
yoi

Dobrze, panie!
ra br i siaa ry soli ise
oy a ¹⁶… Ot czart i papież
Gniew, Zemsta
Na moje edukowanie
Musieli łożyć pieniądze.
Oj, staremu ja szlachciurze
Taką wannę przyporządzę,
Takim pismem się przysłużę,
Taki bodiak¹⁷ mu przyczepię,
Że, oj wspomni on w purpurze,
Toj¹⁸ dziad, cały w krwawych ranach,
Ojciec, Córka, Klejnot,
Mąż, Małżeństwo,
Bogactwo, Przemoc,
Chłop, Szlachcic
Jak mię kiedyś bił na stepie,
Szukając skarbów w kurhanach.
Stary dziad! Żałosny sknera!
Bywało chłopy¹⁹ odziera
I plecy nahajem²⁰ porze²¹
A złoto w szkatule dusi…
Każdy dzień, mówi, wyorze
Perełeczkę dla Salusi
I turkusik da błękitny,
Albo pasek aksamitny;
Aż, powiada, moja córka
Cała w perłach i brylantach,
Będzie grzebała jak kurka
W księciach i grafach²² amantach.
Ot i wybrała szczyglica²³,
Nim szesnastu latek doszła,
Gacha²⁴, przy blasku księżyca,
Z którym sobie za mąż poszła
Bez barwinku²⁵ i bez księdza…
Tam stary w stepach się pędza
Za wiatrem i rzezuniami²⁶,
A tu młokos dziecko plami
Na respekcie w ojca domu.
A ja… a ja… a ja ginę
Z miłości!
alea slan rom ²⁷ i e
Hej! Szklankę romu!
Ot za tę jednę dziewczynę,
¹⁵ eseya — tu: wysłanie listu, przesyłki.
¹⁶ oy a — tu: iron. o bogatym Polaku.
¹⁷ boia — roślina stepowa o kolczastych łodygach i liściach.
¹⁸ o — ten.
¹⁹ oy — dziś popr. forma B.lm: chłopów.
²⁰ naa — skórzany bicz.
²¹ ora — tu: bić.
²² ra — tytuł arystokratyczny.
²³ syli — syn szczygła; tu: ptaszek.
²⁴ a — lekceważąco o kochanku.
²⁵ barine — roślina o niebieskich kwiatach; tu: bukiet ślubny.
²⁶ re (z ukr. ren ) — zabijaka, hajdamak.
²⁷ rom — rum.
  Sen srebrny Salomei

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin