A. Mickiewicz - Dziady cz. IV.pdf

(330 KB) Pobierz
1126543073.001.png
Ta lektura , podobnie jak tysiące innych, jest dostępna on-line na stronie
Utwór opracowany został w ramach projektu Wolne Lektury przez fun-
ADAM MICKIEWICZ
. 
Dziady, część IV
izai ięa ayy, y c iczzy i i ici
di śic a aa zd az aśięz ay aii a cii
za cy
Ic a a icci a, di i a ic d a
d , i i z a c, a a ic ad
d id a i ac i d d ai i d c
i i i ca ic da az zi c d Vai a
i d c ic ai ¹
a a

Dziecko, Ksiądz, Książka,
Pobożność, Chleb
Dzieci, wstawajmy od stoła!
Teraz, po powszednim chlebie,
Klęknijcie przy mnie dokoła,
Podziękujmy Ojcu w niebie.
Dzień dzisiejszy² Kościół święci
Za tych spółchrześcijan dusze,
Którzy spomiędzy nas wzięci
Czyscowe cierpią katusze.
Za nich ofiarujmy Bogu.
zada ię
Oto stosowna nauka.

czya
„Onego czasu…”

Kto tam? kto tam stuka?
i ci ay iaczi

Jezus, Maryja!

Któż to jest na progu?
¹„Podniosłem wszystkie zmurszałe całuny leżące w trumnach; oddaliłem wzniosłą pociechę rezygnacji, je-
dynie po to, by sobie wciąż mówić: — Ach, przecież to tak nie było! Tysiąc radości zrzucono na zawsze w doły
grobowe, a ty stoisz tu sam i przeliczasz je. Nienasycony! nienasycony! nie otwieraj całkowicie podartej księgi
przeszłości!… Czyż nie dość jeszcze jesteś smutny?” — cytat z: Jean Paul (Jean Paul Friedrich Richter) ia
ic i d ica i ii i icic ( zyi iacz d czaz
zyi iść dcac ).
² Dzi iizy — Zaduszki.
1126543073.002.png 1126543073.003.png
 
zizay
Ktoś ty taki?… po co?… na co?

Ach, trup, trup! upiór, ladaco!
W imię Ojca!… zgiń, przepadaj!

Ktoś ty, bracie? odpowiadaj.

Kochanek romantyczny,
Samotnik, Trup
i i i
Trup… trup!… tak jest, moje dziecię.

Trup… trup… ach! ach! nie bierz tata³!

Umarły!… o nie! tylko umarły dla świata!
Jestem pustelnik, czy mnie rozumiecie?

Skąd przychodzisz tak nierano⁴?
Kto jesteś? jakie twe miano⁵?
Kiedy się tobie przypatruję z bliska,
Zdaje się, że cię kiedyś widziałem w tej stronie.
Powiedz, mój bracie, jakiegoś ty rodu?

O tak! tak, byłem tutaj… o, dawno! za młodu!
Przed śmiercią!… będzie trzy lata!
Czas, Młodość, Przemiana,
Przemijanie
Lecz co tobie do mego rodu i nazwiska?
Gdy dzwonią po umarłym, dziad stoi przy dzwonie,
Pytają ludzie, kto zeszedł ze świata?
dac iada
„A na co ta ciekawość? zmów tylko pacierze”.
Otóż ja także umarły dla świata.
Na co tobie ciekawość, zmów tylko pacierze.
Nazwiska.
azy a za
jeszcze rano… powiedzieć nie mogę;
Idę z daleka, nie wiem, z piekła czyli z raju,
Ksiądz, Zaświaty
I dążę do tegoż kraju⁶.
Mój Księże, pokaż, jeśli wiesz, drogę!

adi, z śic
Dróg śmierci pokazywać nie chciałbym nikomu.
a
My, księża, tylko błędne prostujemy ścieżki.
³ i iz aa — jesteśmy w mieszkaniu księdza grecko–katolickiego; w w.  mowa o jego zmarłej mał-
żonce.
⁴ ia — późno.
⁵ ia — imię.
⁶ d a — do tego samego, tzn. pośmiertnego.
  Dziady, część IV

z a
Inni błądzą, Ksiądz w małym, ale własnym domu,
Czy to na wielkim świecie pokój lub zamieszki,
Bezpieczeństwo, Dom
Czy gdzie naród upada, czy kochanek ginie,
O nic nie dbasz usiadłszy z dziećmi przy kominie.
A ja się męczę w słotnej, ciemnej porze!
Słyszysz, jaki szturm na dworze?
Czy widzisz łyskanie gromu?
Burza
da ię
Błogosławione życie w małym, własnym domu!
śia
Kto miłości nie zna, ten żyje szczęśliwy,
I noc ma spokojną, i dzień nietęskliwy⁷.
W cichym, własnym domu!
Serce
śia
Z pałaców sterczących dumnie⁸
Znijdź, piękna, do mojej chatki;
Znajdziesz u mnie świeże kwiatki,
Czułe serce znajdziesz u mnie.
Widzisz ptasząt zalecanki,
Słyszysz srebrny szmer strumyka;
Dla kochanka i kochanki
Dosyć domku pustelnika.

Kiedy tak chwalisz mój dom i kominek,
Patrz, oto ogień służąca nakłada,
Siądź i pogrzej się; tobie potrzebny spoczynek.
Sługa

Miłość, Ogień
Pogrzej się! dobra, Księże, arcyprzednia rada!
śia azc a ii
Nie wiesz, jaki tu żar płonie,
Mimo deszczu, mimo chłodu,
Zawsze płonie!
Nieraz chwytam śniegu, lodu,
Na gorącym cisnę łonie;
I śnieg tonie, i lód tonie,
Z piersi moich para bucha,
Ogień płonie!
Stopiłby kruszce i głazy,
Gorszy niż ten tysiąc razy,
azc i
Milion razy!
I śnieg tonie, i lód tonie,
Z piersi moich para bucha,
Ogień płonie!
⁷Pieśń gminna. [przypis autorski]
⁸Z Szyllera. — Swobodna przeróbka ostatniej zwrotki z wiersza Fryderyka Schillera i a ac
( iic ad i ). [przypis autorski]
  Dziady, część IV

a i
Ja swoje, a on swoje; — nie widzi, nie słucha.
d ia
Jednak do nitki przemoczony wszystek,
Zbladłeś, przeziąbłeś strasznie, drżysz jak listek.
Ktokolwiek jesteś, długą przejść musiałeś drogę.

Kto jestem?… jeszcze rano⁹… powiedzieć nie mogę.
Idę z daleka, nie wiem, z piekła czyli z raju,
Ksiądz, Zaświaty, Rozpacz,
Pozory
A dążę do tegoż kraju.
Tymczasem małą dam tobie przestrogę.

a i
Trzeba z nim, widzę, innego sposobu.

Czas, Młodość, Miłość
tragiczna
Pokaż… wszak dobrze wiesz do śmierci drogę?

Dobrze, gotówem¹⁰ na wszelkie usługi,
Lecz od twojego wieku aż do grobu
Gościniec jest arcydługi.

z izai i i a d ii
Ach, tak prędko przebiegłem gościniec tak długi!

Dlatego jesteś znużony i chory.
Posil się; wraz przyniosę jadło i napoje.

z ai
A potem pójdziem?

z śic
Zróbmy na drogę przybory.
Czy dobrze?

z zaii i ia
Dobrze.

Chodźcie, dzieci moje!
Oto mamy w domu gościa;
Nim ja powrócę, bawcie jegomościa.
⁹ zcz a — jeszcze wcześnie. Porę akcji oznaczono niżej w w. : Pustelnik wszedł do Księdza tuż przed
godz.  wieczór. Według prof. Pigonia związek chronologiczny miedzy cz. II a IV nie występuje dość jasno:
w cz. II Widmo zjawia się na obrzędzie, kiedy już „przeszła północ” (w. ), w cz. IV Pustelnik znika z plebanii
właśnie o północy. Wynikałoby stąd, że akcja cz. IV rozgrywa się albo tego samego dnia, lecz wcześniej niż akcja
cz. II, albo też nie tego samego roku.
¹⁰ — jestem gotów.
  Dziady, część IV

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin