Wychowanie wczesnoszkolne i przedszkolne
Cele wychowania – z podstawy programowej
Celem wychowania przedszkolnego jest:
• wspomaganie dzieci w rozwijaniu uzdolnień oraz kształtowanie czynności intelektualnych potrzebnych im w codziennych sytuacjach i w dalszej edukacji;
• budowanie systemu wartości, w tym wychowywanie dzieci tak, żeby lepiej orientowały się w tym, co jest dobre, a co złe;
• kształtowanie u dzieci odporności emocjonalnej koniecznej do racjonalnego radzenia sobie w nowych i trudnych sytuacjach, w tym także do łagodnego znoszenia stresów i porażek;
• rozwijanie umiejętności społecznych dzieci, które są niezbędne w poprawnych relacjach z dziećmi i dorosłymi;
• stwarzanie warunków sprzyjających wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych;
• troska o zdrowie dzieci i ich sprawność fizyczną; zachęcanie do uczestnictwa w zabawach i grach sportowych;
• budowanie dziecięcej wiedzy o świecie społecznym, przyrodniczym i technicznym oraz rozwijanie umiejętności prezentowania swoich przemyśleń w sposób zrozumiały dla innych;
• wprowadzenie dzieci w świat wartości estetycznych i rozwijanie umiejętności wypowiadania się poprzez muzykę, małe formy teatralne oraz sztuki plastyczne;
• kształtowanie u dzieci poczucia przynależności społecznej (do rodziny, grupy rówieśniczej i wspólnoty narodowej) oraz postawy patriotycznej;
• zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych poprzez wspieranie ich ciekawości, aktywności i samodzielności, a także kształtowanie tych wiadomości i umiejętności, które są ważne w edukacji szkolnej.
Funkcję jakie pełni przedszkole:
• opiekuńczo – zdrowotna (opieka, bezpieczeństwo, zdrowie)
• stymulacyjna (pobudzająca i ukierunkowująca procesy rozwojowe)
• profilaktyka (zapobiegawcza zagrożeniom dla zdrowia i rozwoju osobowości)
• korektywna (korygowanie wad rozwojowych, zaburzeń parcjalnych, wyrównywanie braków)
• kompensacyjna (korekta stanu zastanego, usuwanie nie tylko przyczyn zjawiska ale i trudności z nim związanych)
• dydaktyczna (wyposażenie wychowanków w odpowiedni zasób wiadomości, umiejętności i nawyków przygotowujących go do roli ucznia)
• socjalizacyjna ( włączająca dziecko jako podmiot w szersze kręgi środowiska społecznego)
• osobotwórcza (integrująca sfery rozwojowe, kształtujące własną indywidualność, potencjalne możliwości
Rodzaje przedszkoli:
• przedszkola
• oddziały przedszkolne przy szkołach (zerówka)
• integracyjne (zaburzenia rozwojowe, widzenie, słyszenie)
• specjalne (określone grupy niepełnosprawne)
• inne formy wychowawcze (zespoły bądź punkty przedszkolne)
Inny podział:
• publiczne (państwo)
• niepubliczne (osoba prawna, każdy z nas)
• społeczne
• wyznaniowe
• prywatne
Główne elementy przestrzeni w przedszkolu:
• budynek przedszkolny wraz z otoczeniem ( ogrodzenie, zabezpieczone przed niebezpieczeństwem)
• ogródek przedszkolny (piaskownica -zakrywana, plac zabaw, sportowe atrakcje adekwatne do wieku, usypana górka)
• sala z odpowiednim do danej grupy wyposażeniem
• sale sanitarne
• sala gimnastyczna
• sala jadalna
• gabinet logopetyczna
Ramowy rozkład dnia w przedszkolu:
W nowej podstawie programowej wychowania przedszkolnego jest zapis, że pobyt dzieci w przedszkolu podzielony został na pięć części:
• co najmniej jedna piąta pobytu dziecka w przedszkolu powinna być przeznaczona na dowolną zabawę dziecka (dzieci mogą bawić się w dowolny sposób, przy dyskretnym udziale nauczyciela),
• co najmniej jedną piątą dzieci powinny spędzać w ruchu, np. w ogrodzie, na boisku, w parku (mogą być organizowane zajęcia sportowe, gry i zabawy ruchowe, obserwacje przyrodnicze, prace ogrodnicze i porządkowe),
• jedna piątą można przeznaczyć na zajęcia dydaktyczne,
• pozostałe dwie piąte pobytu dziecka w przedszkolu nauczyciel może zagospodarować dowolnie (np: czynności opiekuńcze, samoobsługowe, organizacyjne)
Najnowsze tendencję w edukacji przedszkolnej
• przeobrażenia w zakresie funkcji i celów (stymulowanie rozwoju, przygotowanie do szkoły)
• inne podejście do procesu programowania w przedszkolu (nie jest najważniejszy program ale dziecko)
• przywrócenie właściwej uwagi zabawie (najważniejsza zabawa)
• wzrost rango diagnozowania rozwoju dziecka (szybkie wyławianie jak coś nie tak i pomagamy np. wada wymowy)
• ulegają zmianie na plus relacje przedszkola z rodzicami dzieci
• upowszechnienie edukacji przedszkolnej
• konieczność indywidualizowania oddziaływania pedagogicznego
• technopolizacja życia
• zagadnienie wielokulturowości
• innowacyjność nauczycieli w przedszkolu
Metody nauczania – systematycznie stosowany sposób pracy, umożliwiający dzieciom zdobycia wiedzy, opanowania materiału. Dobór metod zależy od:
• celów zajęć
• obszar edukacji (jaki przedmiot)
• stopień rozwoju intelektualnego wychowanków
• system wychowawczo – dydaktycznego przedszkola
• ilość dzieci w grupie i przestrzeń
• kompetencji nauczycieli
Przykładowy podział metod nauczania wg Okonia
• podające (opis, opowiadanie, pogadanka, wykład, praca z książka)
• poszukujące (problemowe, gry dydaktyczne, dyskusja)
• eksponująca (drama, inscenizacja, przedstawienie, wystawy)
• praktyczne (labolatorium, pomiar)
Wg Wędzikowskiego metody są:
• informacyjne (słowne)
• heurystyczne (dyskusje, doświadczenia)
Metody stosowane w pracy z dzieckiem w wieku przedszkolnym:
• czynne ( samodzielnych doświadczeń, kierowania własną działalnością dziecka poprzez zabawę)
• oglądowe (obserewacji, pokazu, przykładu, uprzystępniania sztuki plastycznej)
• słowne (rozmowy, opowiadania)
Metody aktywizujące (i przedszkole i szkoła)
ukierunkowane są na podmiot czyli dziecko i rozwijanie jego umiejętności wiedzy, kompetencji poprzez własne działanie:
Techniki to:
• burza mózgów, projektu, mapa pojęciowa, drama, symulacja, piramida priorytetów, gra zadaniowa, planszowa, metaplan
• metoda projektu- planowe działanie wykonywane w środowisku społecznym, metoda ta stwarza szansę wdrażanie dzieci do wartościowego życia, cechuje pasja, skuteczność działania. Zalety metody projektu:
• uwzględnia indywidualne potrzeby, uzdolnienia dziecka
• ...
Kaaati