1.Z jakich czesci powstaje i jak jest zbudowany korzen marchwii?
Większa część korzenia spichrzowego powstaje z korzenia palowego, z którego wyrastają korzenie boczne. Z części podliścieniowej łodygi tworzą się ramiona, natomiast z części nadliścieniowej – głowa korzenia. W drugim roku uprawy tworzą się organy generatywne.
2.Wymagania klimatyczne skorzonery?
Zimuje w polu bez problemu. Optymalna temp wzrostu 14-18 C, 0-2C może się zjarowizować w fazie nasiona. Lubi stanowiska słoneczne, wymagania wodne 45-65%ppw jak kiełkuje i w okresie wzrostu korzenia na grubość. pH 6,5-70, gleby żyzne próchniczne, nie lubi gleb ciężkich.
3.Wartosc odzywcza i znaczenie gospodarcze rzodkwi?
- sucha masa- 3,3-14,2%
- Węglowodany- 1-6,4%
- Białko- 0,5-2%
- Włókno- 0,6-2,7%
- wit. C- 8,3-69,8mg%
- wit B
- makro i mikro pierwiastki
- wartość energetyczna 54-184 kJ/100g sm
Uprawiane w ogrodkach dzialkowych i przydomnych
1.Opisz rozwoj marchwi?
Roślina dwuletnia. W pierwszym roku uprawy marchew wytwarza rozetę (na początku pojawiają się liścienie potem tworzy się rozeta liści do 35 szt.) pierzastodzielnych liści oraz korzeń spichrzowy, stanowiący część jadalną. Rozeta liściowa wzniesiona do rozłożystej. Większa część korzenia spichrzowego powstaje z korzenia palowego, z którego wyrastają korzenie boczne. Z części podliścieniowej łodygi tworzą się ramiona, natomiast z części nadliścieniowej – głowa korzenia. W drugim roku uprawy tworzą się organy generatywne. Kwiaty barwy białej lub bladoróżowej zebrane w złożone baldachy osadzone są na rozgałęzionych pędach kwiatostanowych. Owocem jest rozłupka rozpadająca się na dwie niełupki
2.Ze względu na jakie cechy odmianowe podzielono odm. Buraka cwiklowego i podaj przyklady?
ODMIANY:
Egipski, czerwona kula, Detroit, okrągły ciemnoczerwony, opolski, karmazyn
- o korzeniach spłaszczonych: Patryk
- o korzeniach kulistych: okrągły ,glob, pablo
- o korzeniach wydłużonych: opolski, rywal, rocket
3.Z jakich czesci powstaje zgrubienie u: rzodkiewki rzodkwi i buraka
rzodkiew-. Zgrubienie powstaje z korzenia palowego lecz maja w nim udzial także czesci pod i nadliscieniowa
rzodkiewka-.w tworzeniu zgrubienie bierze udzial gl. Rozrosnieta czesc podliscieniowa w malym stopniu nasada korzenia palowego.U odmian o zgrubieniu wydluzonym powstaje przede wszystkim z korzenia palowego
burak-korzen spichrzowy powstaje z pod i nadliscieniowej czesci lodygi igornego odcinka korzenia palowego
1.Wymagania termiczne marchwi?
Kiełkuje w temperaturze 4-5°C
Optymalna temperatura kiełkowania 18-20°C
Optymalna temperatura wzrostu 15-21°C (optymalna temperatura wzrostu korzeni)
Znosi przymrozki do –6 - -8°C
Dłuższy okres chłodów poniżej 10°C w początkowym okresie wzrostu powoduje jarowizację i wybijanie w pośpiechy.
2.Opis roliny selera korzeniowego?
Pochodzi z Europy, Azji Zachodniej. Jest to roślina błotna
Korzeń spichrzowy: cześć podliścieniowa, część nadliścieniowa, górna cześć korzenia palowego
Selera w Polsce nie uprawiamy z siewu
Kwiatostan baldach. Ma bardzo drobne nasiona, w 1 gramie 2500-3000 nasion. Zachowuje zdolność kiełkowania przez 4-5 lat. W drugim roku początkowo wytwarza rozetę liści a następnie pęd kwiatostanowy.
Liście: dwukrotnie, pierzasto dzielne, ogonki długie sztywne, piłkowane brzegi.
3.Cechy uzytkowe dotyczace zgrubienia rzodkiewki?
Ksztalt
Wielkosc
Skorka zgrubienia
Barwa zgrubienia
Zabarwienie miazszu
Wartosc odzywcza
1.Wymagania wodne i glebowe marchwi?
Optymalna wilgotność gleby w uprawie marchwi wynosi 60-65% polowej pojemności wodnej. Okresy krytyczne to: kiełkowanie i wschody roślin oraz w fazie intensywnego grubienia korzeni. Jeżeli jest za sucho to korzenie marchwi są za cienkie i długie. Gdy jest za mokro to korzenie są grube i krótkie. Gdy obfite opady następują po okresie suszy korzenie marchwi masowo pękają.
Wymagania glebowe: są nieduże, najodpowiedniejsze są gleby lżejsze, piaszczysto gliniaste i gliniasto-piaszczyste, zasobne w próchnice. Nieodpowiednie są gleby podmokłe, na których korzenie gniją, oraz zbyt ciężkie i łatwo zaskorupiające się gleby gliniaste ze względu na zniekształcanie się i rozwidlanie korzeni. Optymalne pH 6-6,5.
2.Opis salsefii?
To roślina 2 letnia skórka korzenia żółtawo-szara, liście równo wąskie, kwiaty niebieskie lub różowe występują w drugim roku, nasiona szarawe, chropowate, spiczaste. Z obu końców korzeń kwitnącej rośliny traci bezpowrotnie wartości konsumpcyjne.
3.Cechy charakterystyczne rzepowatych?
Rzodkiewkę Raphanus sativus, Rzodkiew Raphanus sativus, Rzepę Brassica rapa,, Brukiew Brassica napus
Zaliczane są do rodziny krzyżowych.
Maja krótki okres wegetacji,uprawiane jako przed i po plony, odporne są na niskie temp, często wytrzymują przymrozki. Mają duże wymagania wodne, im więcej wody tym zgrubienie jest mniej twarde. W zgrubieniu wyrozniamy:glowe, szyje i gorna czesc korzenia palowego. Są to rośliny dnia długiego wykazuja silna reakcje na intensywnosc swiatla.Maja duze wymagania wodne.
Rzodkiewka- I roczna
Rzodkiew- I i II letnia
Rzepa i brukiew – II letnie
Częścią użytkową jest:
- głowa- wytwarzana z części nadziemnej
- szyja- głównie z części nadliścieniowej
- korzeń- palowy
1.Cechy uzytkowe dotyczace zgrubienia marchwi
ksztalt
wielkosc
zabarwienie miazszu
zawartosc karotenu
grubosc
2.Wymagania termiczne buraka cwiklowego
optymalna temp wzrostu 15-18 C
- kiełkuje w temp 8 C , najlepiej w 17 C
- młode rośliny wytrzymują spadki poniżej 0 C
- może zjarowizować się już w nasionach na roślinie matecznej
- temp jarowizacji to 5-9 C przez 3 –5 tygodni
- ma wysokie wymagania świetlne w cieniu tworzy małe korzenie
- ma duże wymagania wodne 65-70%ppw
- korzystnie reaguje na nawodnienie
- ph 6,5-7 poniżej 6 powinniśmy wapnować
-dobrze rośnie na większości gleb, tylko musza być dość dobrze uprawione
3.Grupy odmian rzodkwi
Pochodzi z wybrzeża morza kaspijskiego. To roślina I lub II letnia.
Grupy europejskie – zgrubienie o mniejszej masie do 300g
Grupy azjatyckie- nawet do 3,5 kg
Rex-odmiany wczesne
Murzynka- odmiany pozne
Munchaer Bier- odmiany pozne
1.Opis warzyw korzeniowych
czesc jadalna- korzen spichrzowy
w I roku gromadza substancje zapasowe w II wytwarzaja organy generatywne
musza przejsc okres jaryzacji w temperaturze 2-10*C
w powstaniu korzenia spichrzowego bierze udzial czesc nad i podliscieniowa lodygi
anatomicznie korzen sklada się z: walca zw.rdzeniem i kory
wiekszosc uprawiana z nasion ale nie buraki seler który uprawiamy z rozsady
2.Korzen buraka cwiklowego- z czego powstal i budowa
Pochodzi od buraka morskiego, korzeń tworzy się z części nad i podliścieniowej i górnej części korzenia palowego. Pierścieni jest od 4-12 mogą być mniej lub bardziej widoczne (ciemne to miękisz spichrzowy natomiast jasne ‘pregi ‘ to tkanki sitowo naczyniowe). System korzeniowy ma palowy.
3.Opisac wymagania klimatyczne rzepy?
Chłody do –8 C wytrzymuje, po wytworzeniu zgrubienia naświetlenie może być mniejsze, nadaje się na prawie wszystkie gleby, pH 6-7,6, gleby gliniasto- piaszczyste.
1.Opis pietruszki
Pietruszka korzeniowa jest rośliną dwuletnią. Pochodzi z okolic Morza Śródziemnego. W pierwszym roku uprawy wytwarza obfita rozetę potrójnie pierzastodzielnych liści oraz wydłużony korzeń spichrzowy. Powstaje on z korzenia palowego, jedynie górna część długości 1-2 cm – z części podliścieniowej i nadliścieniowej łodygi. Zabarwienie skórki korzenia bywa białe, szare lub lekko żółtawe, niekiedy z żółtawymi lub czerwonawymi poprzecznymi pręgami. Na przekroju korzeń ma barwę białą, walec osiowy stanowi większą część , natomiast kora występuje w postaci wąskiego paska pod skórką. W drugim roku uprawy wyrastają pędy kwiatostanowe, na wierzchołkach których tworzą się kwiaty zebrane w złożone baldachy. Owocem pietruszki jest dwudzielna rozłupka, rozpadająca się na rozłupki.
2.Ze względu na jakie cechy odmianowe podzielono selera korzeniowego i przyklady
selery korzeniowe roznia się pokrojem lisci, ksztaltem korzeni, odpornoscia na choroby i trwaloscia przechowywania. Korzystnymi cechami odmianowymi jest gladka powierzchnia skorki, wyrastajace tylko w dolnej czesci cienkie korzenie boczne oraz jedrny miekisz bez pustych przestrzeni i rdzawych plam
jablkowy, globus, odrzanski, frigga, makar, dakar, gol, luna F1, brilliant, diamant, mentor, monarch, anita
3.Które z warzyw rzepowatych ma najwieksza wartosc odzywcza i dlaczego?
Rzodkiew gdyz ma wyzsze wartosci odzywcze i dietetyczne niż np. rzodkiewka ponadto jest latwiejsza w uprawie i można ja uprawiac zarówno na polu jak i pod oslonami
Zestaw 8
1.Wymagania pietruszki
Minimalna temperatura kiełkowania 2-4°C, siewki znoszą przymrozki do -9°C, wyrośnięte korzenie odmian późnych mogą zimować w glebie.
Wymagania wodne pietruszki są większe niż marchwi. Susza w początkowym okresie przedłuża kiełkowanie i przyczynia się do niezbyt równomiernych wschodów, a w okresie grubienia korzeni- do ich rozwidlania i drobnienia.
Wymagania glebowe: najodpowiedniejsze do uprawy są gleby średnie , zasobne w próchnicę, o dobrej strukturze i dużej pojemności wodnej. Unikać należy gleb bardzo ciężkich, zaskorupiających się i podmokłych, a także bardzo lekkich, o małej miąższości warstwy ornej. Odczyn gleby powinien być zbliżony do obojętnego.
2.Cechy uzytkowe buraka cwiklowego ze względu na zgrubienie?????????????????
kształt korzenia ( SPŁASZCZONY, KULISTY, WYDŁUŻONY)
- Stopień zagłębienia w ziemi
- Kształt głowy (płaska, wypukła)
- Barwa skórki ( czerwona, fioletowa)
- Barwa miąższu
- Widoczność pierścieni
- Skłonność do pośpiechowatości
liczba pierscieni
zawartosc skladnikow pokarmowych glownie blonnika wplywajacego n procesy trawienia
3.Opis rzepy
Pochodzi od brasica campestris. Najczęściej uprawiana na paszę. To roślina II letnia. Może wytwarzać pędy kwiatostanowe w I roku gdy zwiększymy jej temp. Liścienie sercowate bez nalotu. Liście lirowate, powcinane, nie parzystodzielne, od jasno do ciemno zielonych. Zgrubienie powstaje z części nadziemnej. Skórka zgrubienia od białej, żółtej do fioletowej. Miąższ biały lub żółty. Pęd kwiatostanowy 1,5 m , kwiatostan grono. Kwiaty 4 krotne białe lub żółte, owocem długa łuszczyna, nasiona okrągłe, brązowe o zdolności kiełkowania 4-5 lat.
1.Cechy uzytkowe pietruszki dotyczace korzenia?
Różnią się kształtem i wielkością liści oraz barwą,
Kształt korzeni różny (stożkowaty)
Barwa skórki
Gładkość
Zawartość olejków
Aromat
Przydatność do zimowania
2.Podzial marchwi i przyklady
dzielimy biorac pod uwage dlugosc okresu wegetacyjnego, sposobu i terminu uzytkowania oraz trwaloscia w przechowywaniu.
Termin wegetacji
Odmiany średniowczesne: Lenka, Fantazja, Bolero, Nemo, Kometa, Newton.
Odmiany wczesne: Kinga, Kalina, Kamila, Tempo, Turbo
Odmiany średniopóźne: Jawa, Puma, Maestro, Polka
Późne: Koral, Joba, Kraków, Riga
3.Wymagania rzodkiewki
Rośliny mało wrażliwe na niskie temp ( nawet do –5 C w fazie siewki). Optymalna temp 12-14 C. Wyższa temp może spowodować że zgrubienie przedwcześnie wybije w pęd kwiatostanowy. To roślina dnia dł. 15godz.-równomierne zapotrzebowanie na wodę 70-80%ppw. Przy braku wody zgrubienie traci wartość handlową. Lubi glebę pulchną mało zwięzłą, pH 6-7,4, próchnicze, żyzne.
1.Roznice korzenia marchwi a pietruszki?
2.Wymagania klimatyczne selera?
Roślina klimatu umiarkowanego, seler wrażliwy na jarowizacje – jeżeli ma ponad dwa liście właściwe, może się zjarowizować w temperaturze poniżej 14 °C . optymalna temperatura wzrostu 15-20°C . Seler nie jest wrażliwy na krótkotrwałe przymrozki, jesienią wytrzymuje przymrozki do -6°C. Najpierw zbieramy buraka ćwikłowego potem selera. Potrzebuje dużo wody, dobrze by było go nawadniać. Wilgotność 70-80%. Ma duże wymagania świetlne, w cieniu źle rośnie.
3.Czesci uzytkowe rzepy, rzodkwi, rzodkiewki?
Częścią użytkową jest u roslin rzepowatych jest:
1
rotheden