W8: Zaburzenia czynności ruchowych
Ruch
Zintegrowanie bodźców 3 elementów:
1. Zainicjowanie ruchu dowolnego ( za pośrednictwem drogi piramidowej)
2. Dostosowanie postawy ciała do zamierzonego ruchu ( za pośrednictwem układu pozapiramidowego)
3. Właściwe współdziałanie, czyli koordynacja grup mięśniowych ( móżdżek)
Układ ruchowy objawy uszkodzenia
Narząd ruchu
Mięśnie układ kostno - stawowy
Unieruchomienie przykurcz zespół miopatyczny
Neuron ruchowy obwodowy
Komórki rogów przednich rdzenia i nerwy obwodowe
Porażenie wiotkie
Neuron ruchowy pośrodkowy
Neurony pola ruchowego i droga piramidowa
Porażenie spastyczne
Układ pozapiramidowy
Pola korowe pozapiramidowe i jądra podkorowe
Zaburzenia napięci mięśni lub ruchy mimowolne
Neuron ruchowy ośrodkowy
Zaburzenia napięcia mięśni lub ruchy mimowolne
Móżdżek twór siatkowaty
Ataksja między innymi sztywność odmóżdzeniowa
Ośrodki scalające
Płat czolowy styk skroniowo – ciemieniowy
Apraksja w szerokim zakresie
Zaburzenia czynności ruchowych
Objawy ubytkowe:
* Niedowłady lub porażenia
* Unieruchomienie
* Ogólne osłabienie
* Spowolnienie ruchowe lub bezruch
* Akatyzja – niepokój ruchowy
* Apraksja – zaburzenia czynności wykonywanych ruchów celowych
Objawy podrażnieniowe:
- ruchy mimowolne - drżenia
- drgawki - mioklonie
- kurcze mięśni
Zmiany napięcia mięśniowego:
- Hipotonia mięśni
- Hipertonia mięśni
Ataksja (bezwład) – móżdzkowa, czuciowa lub tylnosznurowa
Porażenie lub niedowład
Uszkodzenie neuronu ruchowego ośrodkowego (porażenie spastyczne) lub obwodowe (porażenie wiotkie) lub samego mięśnia < monoparesis, paraparesis, hemiparesis, quardriparesis >
Skale niedowładów:
0 – brak skurczu
1 – ślad skurczu
2 – ruchy możliwe po odciążeniu
3 – ruchy możliwe, ale nie wbrew oporowi
4 – ruchy możliwe wbrew oporowi, ale osłabione
5 – siła prawidłowa
Objawy porażenia lub niedowładu wiotkiego
W wyniku uszkodzenia neuronu obwodowego – komórki ruchowej rogu przedniego, korzenia przedniego lub ruchu obwodowego lub uszkodzenia mięśni
Zniesienie odruchów w zajętej kończynie
Obniżenie napięcia mięśniowego
Zanik mięśni po 3 – 6 tygodniach
Drżenie pęczkowe mięśni
Neurogenny zapis w emg
Różnicowanie czy zmiany dotyczą: komórek rogów przednich, korzeni przednich, splotów lub nerwów
1. Objawy ruchowe bez zaburzeń czucia ( uszkodzenie rogów lub korzeni przednich)
2. Niedowłady mieszane ruchowo – czuciowe (uszkodzenie splotów)
3. Uszkodzenie pojedynczego nerwu, przeważnie mieszane (uszkodzenie nerwu)
Ostre czy przewlekłe?
Niedowład pochodzenia miogennego
Uszkodzenie pojedynczych mięśni.
Niedowład lub porażenie spastyczne
Jest uszkodzeniem neuronu ruchowego ośrodkowego, czyli piramidowego górnego tzn. ośrodków ruchowych w korze mózgowej lub drogi korowo – rdzeniowej
Objawy porażenie lub niedowładu spastycznego:
- wzmożenie odruchów głębokich
- konusy (stopotrząs, rzepkoptrząs)
- zniesienie odruchów powierzchniowych
- odruchy patologiczne (Babińskiego, Rossolimo)
- wzmożenie napięcia mięśniowego
- współruchy patologiczne (synkinesis)
- nie stwierdza się zaniku mięśni ani zmian w emg
Ustalenie miejsca uszkodzenia: kora? droga rdzeniowo – korowa?
1. Uszkodzenie korowe – przeciwstronny niedowład lub porażenie jednej kończyny górnej lub dolnej lub jej części – zaburzenia naczyniowe lub guzy, urazy
2. Uszkodzenie torebki wewnętrznej – przeciwstronny bezwład lub niedowład połowiczy (hemiplegia) – udar mózgu
3. Uszkodzenie drogi pramidowej w obrębie pnia mózgu współistnieje zwykle z uszkodzeniem nerwów czaszkowych powstają porażenie połowicze naprzemienne. Obustronne uszkodzenie pnia – tetraplegia. Zmiany naczyniowe.
4. Zajęcie dróg piramidowych w rdzeniu – niedowłady czterech kończyn – SM, ch.rdzenia
Różnicowanie:
· Reakcja histeryczna
· Miastenia
· Hipokaliemia
· Zespół abstazji – abazji – nie można stać ani chodzić
Niedowłady i porażenia czynnościowe (psychogenne)
Objawy kliniczne ułatwiają rozpoznanie:
1. Uraz psychiczny jako moment wyzwalający porażenie
2. Zakres porażeni nie odpowiada strukturą anatomicznym
3. Zaburzenia czucia, które nieodpowiadają zakresowi unerwienia
4. Brak zmian obiektywnych (zanik mięśni, odruchy, emg)
5. Zmienność objawów w czasie
6. Wyraźne agrawowanie w czasie kolejnych badań
7. Czynne przeciwstawanie się ruchom biernym
8. Wykonywanie ruchów w rzekomo porażonych kończynach po odwróceniu uwagi
Leczenie:
- psychoterapia
- anksjolityki
Astenia – osłabienie:
· ogólne osłabienie, zmęczenia
· niemożnośc wykonywania wysiłku
· znużenie, senność
· towarzyszy wielu chorobą ogólnoustrojowym
· miażdzyca naczyń mózgowych lub guz mózgu
· klimakterium
Zmęczenie fizjologiczne, Neurastenia, Nerwica lękowa, Histeria, Depresja, Psychopatia, Okres rekowalestencji, Przewlekłe infekcje, Endokrynopatie, Niedokrwistość, Miażdzyca naczyń mózgowych, SM, zespół przewlekłego zmęczenia.
Bezruch i spowolnienie
Zubożenie czynności ruchowej, uboga mimika, skąpa gestykulacja, pismo drobne, powolny chód
Uszkodzenie pozapiramidowe (ch. Parkinsona)
Leki uspokajające
Neuroleptyki
Depresja, Nerwica
Akatyzja (niemożność siedzenia)
Chorzy poruszają kończynami, zmieniają pozycje, nieustannie wstają, chodzą drepczą.
Podobnie do reakcji lękowych
Występuje częściej u osób starszych i kobiet.
Ch. Parkinsona
Stosowanie przewlekle leków
Apraksja
Niemożność wykonywania wyuczonych czynności ruchowych (ubieranie się, jedzenie) przy braku niedowładów
Uszkodzenie okolicy czołowej przedruchowej, styku skroniowo ciemieniowego, czy też ciała modzelowatego
Zmiany naczyniowe, urazy, guzy, ch. Alzheimera
Zmiany w ciele modzelowatym – apraksja lewej ręki
W afazji ruchowej występuje też – apraksja języka
Zmany w płacie czołowym – apraksja chodu
Zaburzenia chodu
Ruchy mimowolne
Powstają w sposób niezamierzony zwykle nie do opanowania
* Uszkodzenie układu pozapiramidowego
Ruchy pląsawice – szybkie, nieregularne
Ateotyczne – powolne palców, rąk
Dystoniczne nawarstwianie się ruchów
Torsyjne skręcanie szyji lub tułowia
Baliczne – obszerne, gwałtowne, połowicze
Drżenie
Tiki
Przyczyny ruchów pląsawiczych:
· pląsawica mniejsza
· choroba huntingtona
· pląsawica starcza
· nadczynność tarczycy
· niedoczynność przytarczyc
· w ciąży
· uboczny wpływ leków ( lewodopy, fenotiazyny, amfetaminy, środków antykoncepcyjnych)
Przyczyny ruchów ateotycznych:
· dziecięce porażenie mózgowe
· ch.Huntingtona
· ch.Wilsona
· encefalopatia po zatruciu, CO i barbituranami
· encefalopatia anatoksyczna
· choroby metaboliczne
Dystonia
Uogólniona – genetycznie uwarunkowana
Ograniczona – zespoły, jak kręcz karku, napadowy kurcz powiek
Często dystonie objawowe – najczęściej polekowe
Przyczyny dystoni objawowych:
· zejście zapalenia płuc
· choroba Wilsona, lipidozy
· porażenie mózgowe dziecięce
· stany po zatruciu, CO lub barbituranami
· encefalopatia pourazowa
· dystonie polekowe
Drżenie fizjologiczne na wskutek wzruszenia, wysiłku w stanach zmęczenia
Drżenie patologiczne:
1.Drżenie spoczynkowe, czyli statyczne – ch. Parkinsona
2.Drżenie podstawne, np. po wyciągnięciu rąk – samoistne lub nerwicowe, nadczynność tarczycy, alkoholizm abstynencja, polekowe, encefalopatie, uszkodzenie móżdżku.
3.Drżenie zamiarowe, czyli taktyczne – w czasie ruchu zbliżania się do siebie np. próba palec – nos – SM, choroby móżdżku, zatrucie alkoholem i fenytoiną
Uboczny wpływ leków: amfetamina, fenytoina, fluorouracyl, izoprenalina, kofeina, leki hipoglikemizujące, leki p/depresyjne, lit, preparaty tarczycy, steroidy, teofilina.
Substancje toksyczne: arszenik, dwusiarczek węgla, glutaminian sodu, mangan, ołów, rtęć, tlenek węgla.
Drgawki
Patologiczne wyładowania w pewnych grupach neuronów
Patologiczne skurcze mięśni – drgawki toniczne lub przerywane – drgawki kloniczne
...
kazenet