Program warsztatów arteterapii - spotkania ze sztuką i wyobraźnią
Sztuka jest odbiciem ludzkich marzeń, ideałów, wartości i dążeń. W niej ujawniają się ludzkie uczucia i emocje zarówno pozytywne, jak i negatywne. Sztuka jest nieodłącznym atrybutem ludzkiej egzystencji. Pełni funkcję katharsis. Arteterapia może być stosowana względem osób niezależnie od wieku, poziomu wykształcenia, zdolności, stanu zdrowia. Sztuka może być tutaj wykorzystana zarówno w celach diagnostycznych, jak i terapeutycznych. Arteterapia pomaga uzewnętrznić emocje, pragnienia, dążenia, myśli. Jest formą komunikacji z samym sobą i z innymi ludźmi. W trakcie zajęć możliwa staje się zmiana sposobu odbioru otaczającej rzeczywistości. Dzięki niej dziecko lub osoba dorosła zaczyna nabierać dystansu w stosunku do własnych, niekiedy trudnych przeżyć, uczuć i doświadczeń. Odgrywa istotną rolę wobec, np. dzieci z rodzin, gdzie nie dopuszcza się do ujawniania uczuć, gdzie są one tłumione bądź też wyrażane w niewłaściwej formie. Dzięki arteterapii można kształtować i rozwijać inteligencję emocjonalną a szczególnie takie jej aspekty, jak identyfikowanie własnych stanów emocjonalnych oraz wyrażanie ich w społecznie akceptowany, nieraniący innych sposób. Ponadto wzmacnia przekonanie, iż można bez poczucia winy i lęku przed karą przyznać się do przeżywania buntu, cierpienia i wielu innych negatywnych emocji. Sztuka pomaga kształtować osobowość dziecka - z jednej strony stwarza możliwość ujawnienia stłumionych uczuć, zaś z drugiej strony przejmuje nad nimi kontrolę i uwalnia od napięć. Wpływa również na samoocenę i poczucie własnej wartości. Jest sposobem porozumienia z sobą i innymi. Podstawowym celem arteterapii jest ujawnienie zahamowań blokujących poznanie, uczenie się, rozwój zdolności, kształtowanie osobowości. Jej założeniem jest odkrycie nowych możliwości i osiągnięcie zmian w zachowaniu. Arteterapia spełnia kilka istotnych funkcji. Wśród nich wyodrębnić można: - funkcję rekreacyjną - przejawia się ona w tworzeniu warunków ułatwiających wypoczynek, oderwanie się od trudności życia codziennego, a tym samym w nabywaniu nowych chęci do podejmowania ważnych osobiście problemów życiowych; - funkcję edukacyjną - dotyczy dostarczania dodatkowych wiadomości, pełnej wiedzy i zwiększenia mądrości życiowej. Dzięki temu jednostka zaczyna pełniej orientować się w rzeczywistości, stawiać sobie nowe, ambitniejsze cele i podejmować trudniejsze problemy oraz skutecznie je rozwiązywać; - funkcję korekcyjną - odnosi się ona do przekształcania szkodliwych i mniej wartościowych mechanizmów w bardziej przydatne, wartościowe; - funkcję ekspresyjną - umożliwia ona ujawnianie tłumionych emocji, a tym samym rozładowanie nagromadzonych niekorzystnych napięć; - funkcję pragmatyczną - służy zapewnieniu podstawowych potrzeb; - funkcję kompensacyjną - dotyczy zaspokojenia nie realizowanych potrzeb jednostki; - funkcję regulacyjną - umożliwia zaspokojenie potrzeb samorealizacji i kompensacji.CELE GŁÓWNE:· Pobudzanie wszechstronnego rozwoju uczestników warsztatów.· Rozwijanie zainteresowań i uzdolnień plastycznych.· Wzbudzanie emocji wywierających korzystny wpływ na zaspakajanie potrzeby samorealizacji uczestnika warsztatów oraz przejawiane przez niego form aktywności.CELE SZCZEGÓŁOWE: · Stwarzanie możliwości własnych wypowiedzi za pomocą różnorodnych środków artystycznych.· Podnoszenie poziomu samoakceptacji, zaufania oraz wzrost poczucia własnej wartości.· Rozładowywanie negatywnych napięć, emocji i agresji. · Uaktywnienie i otwarcie się ucznia mającego problemy z nawiązywaniem kontaktów rówieśniczych. · Zrozumienie istoty samodzielności i odpowiedzialności za wykonane zadanie. · Wdrożenie w proces twórczy prac i przedmiotów praktycznych, potrzebnych i estetycznych. · Rozwijanie sprawności manualnej.· Odkrywanie i kształcenie umiejętności w zakresie aktywności zawodowej.· Wyznaczanie celów / rola planowania w życiu.· Budowanie motywacji do aktywności.· Rozbudzenie twórczej postawy wobec świata i siebie.· Rozwijanie zdolności poznawczych, obserwacji, myślenia i wyobraźni.· Kształcenie wrażliwości plastycznej.· Rozwijanie praktycznych umiejętności i sprawności manualnych.· Kształcenie wyobraźni plastycznej i umiejętności warsztatowych.· Rozwijanie poczucia piękna i wrażliwości estetycznej.· Zachęcanie do ekspresji twórczej.· Obniżanie napięć nerwowych, relaksowanie, wyciszenie.· Doskonalenie kontroli nad własnymi ruchami.· Kształcenie percepcji wzrokowo-ruchowej.· Pobudzanie rozwoju motoryki.· Rozwijanie wyobraźni twórczej.· Wzbogacanie słownictwa.· Rozwijanie zainteresowań i uzdolnień plastycznych.· Wdrażanie do cierpliwości i staranności w pracy własnej i grupy.· Zwiększanie poczucia bezpieczeństwa w grupie.· Kształtowanie wrażliwości na potrzeby środowiska — wykorzystanie surowców wtórnych jako możliwości ochrony środowiska.· Kształtowanie poczucia przydatności wykonywanych prac.· Rozwijanie samodzielności i odpowiedzialności za wyniki własnej pracy.· Utrwalenie kalendarza świąt, tradycji regionu, rodzin, itd.· Ukazywanie bogactwa kultury własnego narodu i innych państw.· Usprawnianie manualne.· Wydłużanie okresu koncentracji uwagi.· Wyrównywanie braków i ograniczeń psychofizycznych.· Rozwijanie własnej kreatywności.· Leczenie oraz zapobieganie pogłębianiu się istniejących stanów chorobowych.· Uświadamianie sobie własnych przekonań i uczuć oraz lepszego poznania siebie.· Uwolnienie od przykrych wspomnień i niepokojów.· Aktywowania sfery komunikacji niewerbalnej.· Rozwijanie własnych działań twórczych.· Rozwijanie zaintersowań komputerowymi programami graficznymi.· Pobudzenie sensoryczne - wielozmysłowe postrzegania świata.· Wzmocnienie poczucia sprawstwa i bezpieczeństwa.· Zwiększenie poziomu samowiedzy i akceptacji siebie.· Kreowania przestrzeni, poznawanie dystansu i granic.SPODZIEWANIE EFEKTY:uczestnik warsztatów:- wyraża swoje myśli, emocje, przeżycia w sposób społecznie akceptowany, - doznaje uczucia odniesienia sukcesu,- czuje się zauważony i doceniony, - nabywa większej pewności siebie,- podwyższa własny poziom samooceny i samoakceptacji, - nawiązuje prawidłowe kontakty rówieśnicze,- komunikuje się w grupie,- jest wrażliwiony na potrzeby innych, - potrafi pracować w grupie,- potrafi korzystać z komputera oraz obsługuje prosty program graficzny, - rozwija własną wrażliwość estetyczną, - posiada niezbędne umiejętności plastyczne oraz wiedzę z tego zakresu.ORGANIZACJA ZAJĘĆ: - 4 spotkania po 4 godz. lekcyjne. W tygodniu realizowanych będzie 16 godz. zajęć z arteterapii,- planowe działania ukierunkowane na odkrycie nowych możliwości i osiągnięcie zmian w zachowaniu dziecka oraz przygotowanie do podjęcia pracy.- działania skierowane do grup młodzieży ze stwierdzonymi zaburzeniami w rozwoju psychoruchowym, zaburzeniami w zachowaniu, niską samooceną, nieśmiałością, trudnościami szkolnymi oraz niepełnosprawnością intelektualną,- warsztatami z atreterapii w każdej grupie objętych będzie 8 osób,- wykorzystanie metod pracy opartych na spontanicznej aktywności dziecka, - dostosowanie metod pracy do możliwości percepcyjnych dziecka, - prowadzenie zajęć zgodnie z zasadami oddziaływań wychowawczych:o indywidualizacja środków i metod,o stopniowanie trudności,o systematyczność,o ciągłość oddziaływań.Program warsztatów:Program warsztatów będzie opierał się na następujący technikach plastycznych:Program warsztatów obejmuje zajęcia z rysunku, malarstwa, grafiki, rzeźby, płaskorzeźby i form przestrzennych, a w szczególności:o zapoznanie z różnorodnością świata barw:barwy podstawowe, pochodne, zimne, ciepłe, czyste, złamane, walor, itd.;o zapoznanie z podstawowymi technikami plastycznymi: ołówek, węgiel, pastel, piórko, akwarela, tempera, gwasz, akryl, kreda, świeca;o zapoznanie z podstawowym warsztatem graficznym: monotypia, gipsoryt, linoryt, stemplowanie;o zapoznanie z podstawowym warsztatem rzeźbiarskim: plastelina, glina, gips,masa solna, masa papierowa;o tworzenie form przestrzennych z różnorodnych materiałów plastycznych z materiału przyrodniczego,słomy, makaronu, wełny, bibuły, krepiny, rajstop;o uczenie origami- sztuki składania papieru– wykonanie prostych form konstrukcyjnych, przestrzennych, wypukłych;o wycinanie, łączenie, kruszenie, klejenie,prasowanie,wydrapywanie, tworzenie kompozycji wg własnego pomysłu, rozumienie potrzeby zbierania różnych tworzyw i surowców z możliwością wykorzystania i zastosowania w innych dziedzinach;o opanowanie techniki odwzorowywania, odpowiednie dobieranie barw,wykorzystanie wiedzy o łączeniu barw, prawidłowe pokrywanie płaszczyzny według wzoru- malowanie na szkle (sztuka witrażu);o stosowanie różnorodnych technik plastycznych i ich możliwości ekspresyjnych, o projektowanie i wykonanie tematycznych kompozycji plastycznych- collage– łączenie materiałów na płaszczyźnie, w motywach roślinnych, pejzażach;o ćwiczenie technik zdobniczych-wykonanie ramek, zdobienie szkła, drewna, itd. – stosowanie techniki decoupage;o rysowanie i kolorowanie mandali z zachowaniem odpowiednich kolorów;o wykonanie prac z odpadów „coś z niczego”;o usprawnianie ruchowe poprzez malowanie stopami, ustami, palcami;o wprowadzenie muzykoterapii do zajęć- ćwiczenie odbioru wrażeń zmysłowych;o wykonanie elementów haftu krzyżykowego– komponowanie małych obrazów, form dekoracyjnych;o rysowanie według szablonu, planowanie płaszczyzny (praca w danym formacie) łączenie różnych materiałów, rozumienie potrzeby oszczędzania papieru oraz przyborów plastycznych, pobudzanie wyobraźni;o malowanie, rysowanie zajęcia w plenerze oraz w sali doświadczania świata;o układanie kompozycji kwiatowych – nauka ikebany;o udział w warsztatach plastycznych „Niekonwencjonalne techniki plastyczne”;o malowanie na gazie, lnie, podkładzie z piasku, kaszy, ryżu,papieru ściernego, styropianu,itd.;o wykonanie papierowego reliefu, batiku, mozaiki, pergamano, frotażu, quillingu, scrapbookingu;o wykorzystanie papieru jak wikliny;o wykonanie makramy, tkanie;o malowanie tuszem, akwarelą lub farbą plakatową na gniecionym papierze.
danielamk