UPRAWA POMIDORÓW.pdf

Metodyka

INTEGROWANEJ PRODUKCJI

POMIDORÓW POD OSŁONAMI

Zatwierdził

na podstawie art. 5 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin

(Dz.U. z 2004 r. Nr 11, poz. 94 z późn. zmianami)

Adam Zych

Główny Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa

Warszawa, kwiecień 2005 r.

Metodyka: Integrowana Produkcja pomidorów pod osłonami

kwiecień 2005 r.

Zatwierdzam

Opracowanie redakcyjne:

Franciszek Adamicki

Bożena Nawrocka

Zespół autorski:

Prof. dr hab. Franciszek Adamicki

Dr Jacek Dyśko

Dr Czesław Ślusarki

Dr Maria Wysocka-Owczarek

Doc. dr hab. Bożena Nawrocka

Metodyka: Integrowana Produkcja pomidorów pod osłonami

kwiecień 2005 r.

SPIS TREŚCI

WSTĘP ..................................................................................................................................................5

I. OGÓLNE WYMAGANIA AGROTECHNICZNE W INTEGROWANEJ PRODUKCJI.......................5

II. AGROTECHNICZNE ELEMENTY INTEGROWANEJ PRODUKCJI POMIDORA W PODŁOŻACH

MINERALNYCH ...............................................................................................................................6

1. Optymalizacja parametrów klimatycznych ................................................................6

2. Przygotowanie i wyposażenie obiektów do uprawy...................................................7

3. Ogólne warunki uzyskania rozsady dobrej jakości ....................................................8

4. Wymagania i zasady zmian nawożenia standardowego w uprawie pomidorów pod

osłonami w podłożach mineralnych ........................................................................10

4.1 Ogólne stężenie składników (EC) – pożywka, podłoża .....................................11

4.2 Stężenie składników w pożywce zależnie od fazy wzrostu roślin......................11

4.3 Zapotrzebowanie na składniki zależnie od fazy wzrostu roślin..........................13

4.4 Dodatkowe indywidualne wymagania odmian...................................................15

4.5 Wymagania nawozowe odmian szczepionych ..................................................17

4.6 Wpływ warunków na prawidłowe odżywienie roślin ..........................................17

5. Nawadnianie i dozowanie pożywek.........................................................................18

6. Dobór odmian pomidorów do bezglebowej uprawy w podłożach mineralnych........19

III. AGROTECHNICZNE ELEMENTY INTEGROWANEJ PRODUKCJI POMIDORA W PODŁOŻACH

ORGANICZNYCH...........................................................................................................................19

1. Ogólne wymagania .................................................................................................19

2. Metody uprawy........................................................................................................20

2.1 Uprawa na słomie .............................................................................................20

2.2 Uprawa w substratach torfowych ......................................................................21

2.3 Uprawa na trocinach .........................................................................................22

2.4 Uprawa na korze drzew iglastych......................................................................22

2.5 Uprawa na matach z włókna kokosowego ........................................................23

2.6 Miejsce produkcji...............................................................................................24

3. Dobór odmian pomidora do bezglebowej uprawy w podłożach organicznych ........25

IV. DODATKOWE ELEMENTY INTEGROWANEJ PRODUKCJI NIEZALEŻNIE OD

STOSOWANEGO PODŁOŻA ........................................................................................................25

1. Naturalne zapylanie kwiatów przy wykorzystaniu trzmiela ziemnego......................25

2. Wykorzystanie odporności na choroby i szkodniki oraz siły wzrostu podkładek

rozsady szczepionej................................................................................................26

3. Stosowanie nawozów i środków ochrony roślin wpływających na poprawę wzrostu i

rozwoju pomidorów w Integrowanej Produkcji ........................................................26

Metodyka: Integrowana Produkcja pomidorów pod osłonami

kwiecień 2005 r.

4. Dodatkowe zabiegi pielęgnacyjne w Integrowanej Produkcji pomidora pod osłonami

................................................................................................................................27

V. OCENA WZROSTU I ROZWOJU ROŚLIN - FITOMONITORING..................................................27

1. Parametry prawidłowej oceny wzrostu i rozwoju roślin (fitomonitoringu):................28

2. Czynniki pobudzające do wzrostu generatywnego..................................................29

3. Czynniki pobudzające do wzrostu wegetatywnego .................................................29

4. Zapis ocenianych parametrów ................................................................................29

VI. OCHRONA PRZED ORGANIZMAMI SZKODLIWYMI ..................................................................30

1. Choroby ..................................................................................................................32

2. Szkodniki.................................................................................................................39

VII. ZBIÓR OWOCÓW, PRZECHOWYWANIE I PRZYGOTOWANIE DO SPRZEDAŻY ...................44

1. Zbiór i przygotowanie do sprzedaży........................................................................44

2. Przechowywanie owoców .......................................................................................44

3. Warunki transportu pomidorów ...............................................................................45

TABELE PODŁOŻY, ODMIAN ORAZ ŚRODKÓW ZALECANYCH W INTEGROWANEJ

PRODUKCJI...................................................................................................................................46

Metodyka: Integrowana Produkcja pomidorów pod osłonami

kwiecień 2005 r.

WSTĘP

Integrowana Produkcja (IP) stanowi system gospodarowania uwzględniający wykorzystanie

w sposób zrównoważony postępu technologicznego i biologicznego w uprawie, ochronie i nawożeniu

roślin przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa środowiska przyrodniczego. Istotą

Integrowanej Produkcji jest, zatem otrzymanie satysfakcjonujących producenta i konsumenta plonów

między innymi warzyw uzyskiwanych w sposób niekolidujący z ochroną środowiska i zdrowiem

człowieka. Strategia jej jest bardziej skomplikowana niż powszechnie stosowanej produkcji metodami

konwencjonalnymi. W możliwie największym stopniu wykorzystuje się w procesie Integrowanej

Produkcji naturalne mechanizmy biologiczne wspierane poprzez racjonalne wykorzystanie środków

ochrony roślin.

W nowoczesnej technologii produkcji rolniczej stosowanie nawozów i środków ochrony roślin jest

konieczne i niezmiernie korzystne, ale niekiedy może powodować zagrożenie dla środowiska.

W Integrowanej Produkcji natomiast, szczególną uwagę przywiązuje się do zmniejszenia roli środków

ochrony roślin, stosowanych dla ograniczenia agrofagów do poziomu niezagrażającego roślinom

uprawnym, nawozów i innych niezbędnych środków potrzebnych do wzrostu i rozwoju roślin, aby

tworzyły one system bezpieczny dla środowiska, a jednocześnie zapewniały uzyskanie plonów

o wysokiej jakości, wolnych od pozostałości substancji uznanych za szkodliwe (metale ciężkie,

azotany, środki ochrony).

Wszystkie zasady dotyczące Integrowanej Produkcji mieszczą się w Kodeksie Dobrej Praktyki

Rolniczej (DPR) a jedną z ważniejszych jest integrowana ochrona roślin. W integrowanej ochronie

metody biologiczne, fizyczne i agrotechniczne są preferowanymi sposobami regulowania poziomu

zagrożenia chorobami, szkodnikami i chwastami. Powinna ona stwarzać uprawianym roślinom

optymalne warunki wzrostu i rozwoju, a chemiczne metody powinny być stosowane tylko wtedy, gdy

nastąpi zachwianie równowagi w ekosystemie lub, gdy stosując inne polecane w integrowanej

ochronie metody nie dają zadawalających rezultatów. Stosowanie środków chemicznych powinno być

prowadzone w oparciu o zasadę „tak mało, jak to jest możliwe i tak dużo jak tego wymaga sytuacja".

Szczególna rola ochrony roślin w Integrowanej Produkcji została podkreślona w przyjętych

w Polsce regulacjach prawnych, zgodnie, z którymi całokształt działań w tym zakresie nadzoruje

Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin iNasiennictwa. Przepisy dotyczące IP są ujęte

w następujących dokumentach:

- Ustawa z dnia 18 grudnia 2003, o ochronie roślin, (Dz. U z 2004 r. Nr 11, poz. 94, z późn. zm.),

- Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 26 lipca 2004 r., w sprawie integrowanej

produkcji, (Dz. U 2004, Nr 178, poz. 1834),

W wymienionych przepisach określono zasady uzyskania certyfikatu Integrowanej Produkcji, sposób

przeprowadzania szkoleń i kontroli upraw. Do wszystkich czynności kontrolnych w zakresie IP

upoważnione są inspektoraty ochrony roślin i nasiennictwa. Jednym z elementów okresowej kontroli

jest dokonywanie przeglądu plantacji, maszyn, urządzeń ipomieszczeń wykorzystywanych

w integrowanej produkcji, pobieranie prób roślin, materiału siewnego i środków ochrony w celu

poddania ich analizom laboratoryjnym oraz sprawdzenie prawidłowości prowadzonej przez

producenta dokumentacji i ewidencji dotyczącej integrowanej produkcji danego gatunku warzyw.

Producent prowadzący IP ma obowiązek dokumentowania na bieżąco swojej działalności,

obejmującej wszystkie zabiegi agrotechniczne z ochroną roślin włącznie w Notatniku Integrowanej

Produkcji. Producenci po otrzymaniu certyfikatu mają prawo oznaczać swoje produkty, zastrzeżonym

znakiem (logo) Integrowanej Produkcji. Warzywa wytwarzane wg zasad Integrowanej Produkcji

cieszą się na rynku większym popytem i gwarantują wyższe dochody. W najbliższych latach eksport

warzyw, sprzedaż hurtowa i detaliczna oraz dla przemysłu staną się niemożliwe bez certyfikatu.

I. OGÓLNE WYMAGANIA AGROTECHNICZNE W INTEGROWANEJ

PRODUKCJI

Integrowana Produkcja pomidora pod osłonami wymaga kompleksowego wprowadzenia

agrotechnicznych elementów integrowanej uprawy, co pozwala na regulowanie wzrostem i rozwojem

uprawianych roślin oraz właściwe ich odżywianie, a w efekcie na uzyskanie wcześniejszych,

wyższych i jakościowo lepszych plonów, ponadto przedłużenia okresu uprawowego do 10 – 12

miesięcy w ciągu roku. Silna, prawidłowo odżywiona roślina o odpowiedniej proporcji wzrostu

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: