ZESPÓŁ WIOTKI seu OBWODOWY
USZKODZENIE NEURONU RUCHOWEGO OBWODOWEGO
·
ETIOLOGIA:
PATOGENEZA:
· obwodowy neuron ruchowy :
- kk. ruchowe rogów przednich rdzenia i ugrupowania kk. ruchowych w pniu mózgu
będące jądrami nn. czaszkowych (III, IV, V, VI, VII, IX, X, XI, XII)
- wypustki osiowe kk. ruchowych tworzą korzeń nerwu, splot nerwowy i nerw obwodowy
OBRAZ KLINICZNY:
· niedowład, lub porażenie ograniczone :
- mięsień zostaje porażony gdy wszystkie kk. ruchowe rogów przednich, które
go zaopatrują ulegną zniszczeniu
- gdy tylko część kk. zaopatrujących mięsień ulegnie uszkodzeniu powstaje niedowład
(o stopniu proporcjonalnym do liczby uszkodzonych komórek)
- niedowład (porażenie) jest ograniczone
® występują zazwyczaj tylko w pewnym odcinku kończyny
® jądra ruchowe poszczególnych mięśni w rogach przednich leżą w dość znacznej
odległości od siebie
- b. rzadko zdarzają się tak rozległe uszkodzenia, aby porażenie obejmowało
całą kończynę
· obniżenie napięcia mięśniowego :
- kk. rogów przednich są odcinkiem odśrodkowym łuku odruchowego, od którego
zależy prawidłowe napięcie mięśni
- w razie ich uszkodzenia dochodzi do ¯ napięcia i wiotkości mięśni
- w czasie wykonywania ruchów biernych napotyka się b. słaby opór,
ruchomość stawów kończyn jest nadmierna, kończyny mogą przybierać patologiczne
ustawienie
· osłabienie (zniesienie) odruchów okostnowych i ścięgnistych :
- kk. ruchowe rogów przednich są częścią łuku odruchowego
· zanik mięśni :
- obwodowa komórka ruchowa jest ośrodkiem odżywczym dla unerwionych przez
nią włókien mięśniowych
- zanik mm. zależy od stopnia nasilenia niedowładu i jest tym wyraźniejszy im dłużej
trwa niedowład
- w miarę postępowania niedowładu zjawia się rozrost tk. łącznej międzymięśniowej
co może powodować przykurcze
BADANIA DODATKOWE :
· elektryczny odczyn zwyrodnienia :
- w zaniku mięśni wywołanym uszkodzeniem kk. ruchowych rogów przednich, lub
ich wypustek charakterystyczna jest zmiana oddziaływania mięśni na prąd elektryczny
(odczyn zwyrodnienia)
- w zależności od nasilenia i rozległości uszkodzenia wyróżniamy odczyn zwyrodnienia
całkowity i częściowy
całkowity odczyn zwyrodnienia
częściowy odczyn zwyrodnienia
· drażnienie nerwu ruchowego zarówno prądem galwanicznym jaki i faradycznym nie wywołuje skurczu w odpowiednich mięśni
· mięśnie nie oddziałują na prąd faradyczny
· skurcz mięśnia można otrzymać tylko przez bezpośrednie podrażnienie ich prądem galwanicznym:
- skurcz jest powolny i leniwy
- skurcz podczas zamykania anody
jest równy, a nawet większy niż
podczas zamykania katody
(odwrotnie niż prawidłowo)
· ¯ pobudliwości faradycznej nerwu
i mięśnia
· ¯ pobudliwości galwanicznej nerwu
· podczas drażnienia prądem galwanicznym samego mięśnia zmiany tj. przy całkowitym odczynie zwyrodnienia
· elektromiografia (EMG) :
- pozwala odróznić zanik mięśni wywołany uszkodzeniem neuronu obwodowego od zaniku, którego przyczyną są zmiany w samym mięśniu (w miopatiach)
- polega na rejestrowaniu zmian elektrycznych w mięśniu w spoczynku i w czasie skurczu dowolnego
- zapisu dokonuje się po wkłuciu w badany mięsień elektrody w kształcie igły
- w uszkodzeniu obwodowego neuronu ruchowego zmniejsza się liczba komórek ruchowych i w związku z tym również jednostek ruchowych :
® zubożenie zapisu EMG
® podczas maksymalnego skurczu mięśnia liczba potencjałów jednostek ruchowych
jest zmniejszona
® cechą charakterystyczną uszkodzeń neuronu obwodowego jest pojawienie się podczas badania EMG w rozluźnionym mięśniu fibrylacji (potencjałów fibrylacyjnych)
® potencjały fibrylacyjne mają niską amplitudę i krótki czas trwania
ROZPOZNANIE:
- miejsce uszkodzenia stwierdzany klinicznie rodzaj deficytu neurologicznego
· komórki ruchowe rogów przednich :
- występuje niedowład ograniczony z cechami tjw.
- nie stwierdza się zaburzeń czucia
- w przypadku wolno narastającego procesu uszkadzającego kk. rogów przednich
(np. stwardnienie zanikowe boczne) obserwuje się drżenie pęczkowe w niedowładniętych mięśniach
· korzeń nerwu :
- niedowład niedużego stopnia :
→ większość mięsni unerwiona jest przez kilka korzeni
→ niedowład taki ujawnia zwykle dopiero staranne badanie
→ uszkodzenie rogów przednich neurotomu z którego wychodzi korzonek daje takie same objawy jak uszkodzenie tego korzonka (ale bez zaburzeń czucia)
- zaburzenia wszystkich rodzajów czucia o typie korzeniowym (jeśli jednoczesne uszkodzenie korzenia grzbietowego)
· splot nerwowy :
- niedowład ograniczony :
→ lokalizacja w zależności od tego jaka część splotu uległa uszkodzeniu
- zaburzenia czucia o typie splotowym
· nerw obwodowy :
- niedowład, lub porażenie ograniczony do mięśni zaopatrywanych przez dany nerw
- zaburzenia wszystkich rodzajów czucia odpowiadające uszkodzonemu nerwowi
RÓŻNICOWANIE:
LECZENIE:
POWIKŁANIA:
ROKOWANIE:
PROFILAKTYKA:
PATRZ TEŻ:
· badanie neurologiczne
1
MMikulicz