· kresomózgowie telencephalon,
o półkule
o kresomózgowie środkowe
· międzymózgowie diencephalon,
o podwzgórze
o wzgórzomózgowie
· śródmózgowie mesencephalon,
o pokrywa
o konary mózgu
· tyłomózgowie wtórne metencephalon
o móżdżek
o most
· rdzeniomózgowie myelencephalon
o rdzeń przedłużony
Pień mózgu - struktura anatomiczna ośrodkowego układu nerwowego, obejmująca wszystkie twory leżące na podstawie czaszki. Znajdują się tu drogi wstępujące i zstępujące, jądra nerwów czaszkowych oraz jądra autonomiczne.
· rdzeń przedłużony
· most
· śródmózgowie
· międzymózgowie
Ośrodki korowe:
· czucie – płat ciemieniowy
· ruchu – płat czołowy
· brocka (ruchowy mowy) –
· wernickiego (rozumienia mowy) – skroniowy górny, ciemieniowy (pogranicze)
· ośrodek praksji – płat ciemieniowy
· ośrodki słuchu, pamięci dźwięków – płat skroniowy
· ośrodek węchu i pamięci świeżej – hipokamp
· ośrodek wzroku – płat potyliczny
Móżdżek odpowiada za koordynacje ruchu i równowagę.
Zakręt przedśrodkowy
ß
konary mózgu
most
rdzeń przedłużony
X skrzyżowanie piramid
droga korowo rdzeniowo przednia i boczna
^ rogi przednie rdzenia kręgowego
korzeń przedni
splot nerwowy
nerw obwodowy
Zespół piramidowy
- uszkodzenie na przebiegu nerwu ośrodkowego
- porażenie/niedowład spastyczny
- wzmożenie odruchów ścięgnistych
- zniesienie odruchów skórnych
- objawy patologiczne (babińskiego, rossolino górny, sterlinga, jakobsona)
Zespół pozapiramidowy
- zaburzenia ruchów celowych o charakterze hipotoniczno-hiperkinetycznym lub hipertoniczno-hipokinetycznym
- pojawienie się ruchów atetotycznych
- drżenie zamiarowe (w końcowej fazie ruchu)
- drżenie spoczynkowe (ustępujące w ruchu)
Zespół móżdżkowy
- Zaburzenia chodu i równowagi
- Zaburzenia oceny odległości
- Drżenie zamiarowe
- Oczopląs
- Mowa skandowana
- Obniżone napięcie mięśniowe
- Obniżone odruchy ścięgniste
- Ataksja móżdżkowa – niezborność ruchowa niekorygowana wzrokiem
Zespół opuszkowy
- uszkodzeni jąder nerwów czaszkowych IX, X, XII znajdujących się w pniu mózgu
- dysfagia,
- dyzartria
- zaniki mięśni języka, podniebienia i krtani
- zniesienie odruchu podniebiennego
Zespół rzekomoopuszkowy
- uszkodzenie dróg korowo jądrowych do nerwów czaszkowych IX, X i XII
- dysfagia, dyzartria
- brak zaników mięśni języka, podniebienia i krtani
- pojawienie się odruchów patologicznych
Zespół naprzemienny
Zespół objawów uszkodzenia jąder nerwów czaszkowych po jednej stronie oraz drogi piramidowej po drugiej; jeden z objawów udaru w okolicy pnia mózgu
Zespół ogona końskiego
- zaburzenia zwieraczy,
- ból w okolicy krocza i kości krzyżowej
- ‘spodenkowe’ zaburzenia czucia
- porażenie nerwu strzałkowego wspólnego
- brak odruchów ze ścięgna achillesa
Zespół stożka końcowego
- zaburzenia zwieraczy i narządów płciowych bez niedowładów
-
Uszkodzenie nerwu obwodowego:
- porażenie/niedowład wiotki
- zanik odruchów ścięgnistych, głębokich
- drżenia pęczkowe
- zaniki mięśni
Nerwy czaszkowe:
I. nn. Węchowe – czuciowe
II. n. Wzrokowy – czuciowy
III. n. Gałkoruchowy – ruchowy + włókna współczulne
IV. n. Odwodzący – ruchowy
V. n. Trójdzielny – ruchowo-czuciowy
VI. n. Bloczkowy – ruchowy
VII. n. Twarzowy – czuciowo – ruchowy + włókna
współczulne
VIII. n. Ślimakowo-przedsionkowy – czuciowy
IX. n. Błedny – czuciowo-ruchowy + włókna współczulne
X. n. Językowo-gardłowy – czuciowo-ruchowy + włókna współczulne
XI. n. Dodatkowy – czuciowo-ruchowy
XII. n. Podjęzykowy – czuciowo-ruchowy
Różnicowanie uszkodzenia ośrodkowego i obwodowego nerwu twarzowego: do jąder nerwu docierają włókna z obu półkul, więc uszkodzenie obwodowe nie spowoduje zaburzenia ruchowego czoła.
Zaburzenia mowy:
· Afazja – uszkodzenie ośrodków korowych, może byś ruchowa, czuciowa lub mieszana
· Dysfagia – w wyniku uszkodzenia nerwów IX i X, zaburzenia fonacji
Droga czucia bólu, dotyku, temperatury
Receptor
^ Zwój rdzeniowy
X spoidło białe
sznury boczne
jądro tylno boczne wzgórza
zakręt zaśrodkowy
Droga czucia wibracji, dotyku precyzyjnego, ułożenia
Zwój rdzeniowy
sznur tylny
^Jądro smukłe i klinowate
X skrzyżowanie wstęg
Droga wzrokowa
receptory (czopki i pręciki)
komórka wrzecionowata siatkówki
Nerwy wzrokowe
IXI Skrzyżowanie drogi wzrokowej
Pasmo wzrokowe
Kora wzrokowa
Droga pozapiramidowa
Ośrodki pozapiramidowe:
kresomózgowie
- jądra podkorowe
- gałka blada,
- prążkowie (jądro ogoniaste i skorupa)
- jądro niskowzgórzowe międzymózgowie
śródmózgowie
- substancja czarna ...
MMikulicz