Patologia dróg żółciowych i wątroby.doc

1

PATOLOGIA DRÓG ŻÓŁCIOWYCH

Patologia Dróg Żółciowych I Wątroby.

FIZJOLOGIA

1.       Synteza białek: albuminy, fibrynogen, itp.

2.       Detoksykacja.

3.       Przemiana węglowodanowa (magazyn glikogenu).

4.       Produkcja składników kw.żółciowych.

5.       Przemiana tłuszczowa.

6.       Przemiana hormonów (unieczynnianie).

7.       Magazyn wit.B12

8.       Narząd krwiotwórczy w życiu płodowym.

9.       Tworzenie ciepła.

10.   Produkcja żółci.

ZAB. ROZWOJOWE

I.  Zaburzenia kształtu, wielkości, itp., które nie powodują zab. czynności wątroby (czynność jest prawidłowa).

II. Zaburzenia czynności wątroby.

I.   

Zmiana wielkości poszczególnych płatów.

·   Wydłużony prawy płat, a pozostałe równe.

·   Niedorozwój (zanik) jednego płata np. lewego.

·   Dodatkowy płat (np. zaburzenie uciskowe).

·   Tworzenie bruzd na powierzchni wątroby.

Nieprawidłowe położenie wątroby.

·   Np. w klatce piersiowej (nie wytworzy się przepona lub jest otwór w przeponie), nie ma zab. czynności wątroby, ale występują zab. hemodynamiczne w klatce piersiowej, np. w prawej jamie opłucnej

·   Wątroba na zewnątrz (zab. wytworzenia się ściany jamy brzusznej – ściana wątroby jest na zewnątrz, czynność wątroby jest prawidłowa, ale może dojść np. do zap. otrzewnej).

·   Tworzenie się bruzd na powierzchni wątroby (nie powoduje zaburzeń).

II.  

              Zaburzenia dróg żółciowych.

·   Nie wytworzenie się przewodów.

·   Częściowe wytworzenie przewodów (lite powrózki bez światła) wady ciężkie lub lekkie

ATREZJA (niedrożność wrodzona przewodów) może dotyczyć przewodów wewnątrz wątroby lub na zewnątrz wątroby lub obu grup na raz.(Korzystniejsze są nieprawidłowości zewnątrzwątrobowe, które można skorygować chirurgicznie), leczenie chirurgiczne atrezji polega na założeniu sztucznego przewodu lub udrożnieniu światła.

Objawy atrezji

·   Narastająca żółtaczka od urodzenia

·   Marskość typu żółciowego (jest to marskość wtórna), gdy nie ma korekty chirurgicznej, to dochodzi do niewydolności wątroby (wątroba jest wówczas twarda, zbita, ciemnozielona) powiększona, brzeg zaokrąglony, napięta,

ZMIANY OGÓLNE W USTROJU, KTÓRE ODBIJAJĄ SIĘ NA WĄTROBIE:

·   Zaburzenia w krążeniu

·   Zmiany wsteczne

·   Zapalenia, itd.

ZABURZENIA W KRĄŻENIU:

Krwawienie do jamy brzusznej

·   Wątroba niezmieniona chorobowo – w wyniku urazu

·   Wątroba zmieniona chorobowo – najczęstsza przyczyna to rak

Niedokrwienie całej wątroby:

·   Następstwo krwotoku z żołądka (zmniejszenie przepływu przez tętnice wątrobową)

·   W wyniku zakrzepicy t, wątrobowej

1.       Przekrwienie bierne (żylne) wątroby – nadmiar krwi w wyniku zab. odpływu (dopływ krwi jest prawidłowy) zwolnienie przepływu krwi przez wątrobę

·   Przyczyny:

-- niewydolność prawokomorowa

-- z przyczyn miejscowych – choroba i zespół  Budda i Chiariego

choroba polega na stopniowym rozroście błony wewnętrznej żż. wątrobowych, co doprowadza do zwężenia , wątrobowych w końcu do zarośnięcia ich światła

zespół oznacza zwężenie lub zamknięcie żż. wątrobowych wskutek zakrzepicy (często w przypadkach nerwicy), zmian zapalnych w sąsiedztwie, urazu lub naciekania przez neo.

Przyczyna choroby i zespołu Budda i Chiariego nie jest znana (prawdopodobnie autoagresja)

·   Zmiany anatomiczne w wątrobie zależą od stopnia i czasu tworzenia utrudnienia odpływu krwi

·   ostre

-- w fazie początkowej (hyperaemia passiva hepatis recens) wątroba jest powiększona, sina, torebka napięta, brzeg zaokrąglony, na sekcji występuje zalewanie krwią

-- środek każdego ze zrazików ma wygląd ciemnowiśniowej plamki na tle jaśniejszego obwodu (jeżeli to przedłuża się to zaczynają się zmiany wsteczne)

·   przewlekłe

-- rozszerzone naczynia zatokowe rozsuwają hepatocyty środka zrazików, które w wyniku niedotlenienia obumierają, zaś hepatocyty obwodu zrazików ulegają zmianą wstecznym – zwyrodnienie (STŁUSZCZENIE)

-- dowóz substancji do wątroby jest utrudniony (ulega zaburzeniu) krew z sinusoidy płynie do żyły centralnej i ostatecznie do żż. wątrobowych.

-- kontrast między środkiem, a obwodem zrazika zwiększa się (czerwony środek i szary obwód) –rys. przekroju jest dwubarwny (pstry) – wątroba przypomina GAŁKĘ MUSZKATOŁOWĄ = W. MUSZKATUŁOWA

-- żż.środkowe coraz bardziej się rozszerzają, żółta strefa obwodu zwęża się – przeważa wiśniowe zabarwienie środka

-- wątroba maleje (zanik czerwony)

-- dłużej utrzymujący się zastój powoduje, że włókienka bratkowe zapadają się i rozrasta się tk.łączna – narząd maleje i twardnieje (STWARDNIENIE ZASTOINOWE)

-- z czasem następuje wiąd włóknisty wątroby z przebudową miąższu tzw. MARSKOŚC SERCOWA - dziś nie używa się tej nazwy - (największe włóknienie w centrum zrazika (rozplem tk.łącznej), pasma włókniste przechodzą z jednego zrazika na następny

zwłóknienie wątroby = fibrosis diffusa

·   przekrwienie bierne wątroby nie powoduje poważnej niewydolności tego narządu ; zdarza się niewielka żółtaczka z bilirubiną związana (icterus cardiacus)

2.       Zakrzepica

·   warunki powstania zakrzepicy:

1) zwolniony przepływ krwi

2) uszkodzenie ściany naczynia (śródbłonka)

3) zmiany w samej krwi

Wystarcza 2 warunki, aby wystąpiła zakrzepica

·   Zakrzepica żyły wrotnej

-- w warunkach fizjologicznych doprowadza 80% krwi do wątroby, zaś pozostałe 20% jest dostarczane za pośrednictwem żyły żołądkowej i wątrobowej

-- może doprowadzić do martwicy wątroby (łagodniej – skrzeplina przyścienna)

-- występuje:

- czasem bez uchwytnej przyczyny

- b. rzadko w przebiegu marskości wątroby

- częściej w przypadkach raka wątroby (wrastającego do światła żyły wrotnej)

- w wyniku ucisku przez neo zlokalizowany w sąsiedztwie

- zapalenie w otoczeniu ż. wrotnej

- w wyniku urazu ż. wrotnej

-- może obejmować pień naczynia i gałęzie wewnątrz wątrobowe

-- najczęściej wyst. ograniczenie światła przez SKRZEPLINĘ PRZYŚCIENNĄ

- przekrwienie w narządach, z których krew wpływa do wątroby

- przesięki do jamy brzusznej

- krążenie oboczne

-- może też występować jako powikłanie chirurgiczne – gł. wewnątrz wątroby (np. zmiany zap., ropne)

-- najczęstszym powikłaniem jest MARTWICA KRWOTOCZNA JELITA (szybko narastająca zakrzepica z zamknięciem światła), kończy się śmiercią, (ponieważ obejmuje zwykle także żż.krezkowe i śledzionową, co uniemożliwia wytworzenie krążenia obocznego)

-- zapobiega rozwojowi zastoju w obrębie jelita, ale powoduje nadciśnienie wrotne z żylakami przełyku i powiększeniem się śledziony

·   Zakrzepica w samej wątrobie – skrzepliny w sinusoidach

-- występowanie w:

- DIC-u (rozsiane zmiany zakrzepowe w naczyniach)

- rzucawka porodowa (zakrzepica naczyń zatokowych)

- we wstrząsie

- objawy różne zależne od obszaru (gł.zmiany rozsiane, które nie powodują poważnych następstw)

·  
Zakrzepica żż. wątrobowych (krótkie między wątroba a zyłą główną dolna)

- zespół Budda – Chiariego – skrzepliny w żż. wątrobowych

- choroba Budda – Chiariego – naczynia zarastają

ch. autoimmunolog.

·   Zakrzepica pojedynczych wewnątrzwatrobowych gałęzi ż. wrotnej

-- może wystąpić w:

- agonii

- przypadkach przerzutów do wątroby

- zap. ropnych wątroby

-- jej następstwem jest zawał rzekomy Zahna, który jest przejawem miejscowego zastoju krwi w następstwie niedziałania vis a tergo, przejawia się jako ciemnosine, dobrze ograniczone ognisko zastoju krwi w nie zmienionym miąższu (hepatocyty są niezmienione, zaś krew przepełnia naczynia zatokowe)

3.       Zawał bezkrwisty wątroby

-- występuje rzadko

-- wygląd typowy (szarobiała tk martwicza dobrze odcina się od niezmienionego miąższu)

-- może być powikłaniem zakrzepicy gałęzi ż. wątrobowej, gałęzi ż. wrotnej, jednoczesnej zakrzepicy obu tych naczyń

-- rzeczywista przyczyna trudna do ustalenia

ZMIANY WSTECZNE

I   zwyrodnienia – są to zaburzenia przemian mające wpływ na wątrobę

II  martwica

I Zwyrodnienia

A) Najczęściej zwyrodnienia stłuszczeniowe!!!!!!!EEEEEE!!!!!

·  na różne czynniki uszkadzające wątroba reaguje stłuszczeniem

·  stłuszczeniu wątroby mówi się, gdy tłuszcz jest widoczny w preparacie histologicznym

·  wątroba jest wówczas powiększona, żółtawa; gdy stłuszczenie jest rozległe rysunek pow. przekroju zaciera się, zaś gdy stłuszczenie dotyczy środka lub obwodu zrazików, wówczas jest podkreślony

·  wyróżnia się 2 rodzaje

1) Stłuszczenie zwyrodniające (nie cofa się)

·  komórki tej samej wielkości lub nieco większe; w cytoplazmie komórek obecne są drobne kropelki (lipidy)

·  wyst...