I. Wymień i podaj przyczyny oraz obraz morfologiczny zmian występujących na głowie i w mózgu płodu i noworodka (w czasie sekcji)
1. Przedgłowie
1. ograniczony, niewielki obrzęk tkanek miękkich powłok czaszki połączony z niewielkim na ogół wylewem krwawym w wyniku zastoju żylnego i limfatycznego powyżej miejsca ucisku
2. przyczyna: ucisk przodującej główki w kanale rodnym
3. nie jest to uraz porodowy
2. Krwiak czaszkowy = wybroczyna nagłowna
A. wynik akcji porodowej
B. przy silniejszy ucisku
C. wylew krwi (krwiak) umiejscowiony jest pod okostną kości ciemieniowej albo kości potylicznej, ograniczony, nie przechodzi nigdy poza szwy na sąsiednie kości
D. również się wchłania
E. nie jest to uraz porodowy
3. Wrodzone ubytki kości
A. najczęściej spotyka się je w obrębie kości ciemieniowych
B. na ogół kształtu owalnego
C. umiejscowione po obu stronach szwu strzałkowego, przeważnie symetrycznie
D. rzadziej ubytki w kształcie wąskich szczelin (biegną od przyśrodkowego brzegu kości ciemieniowych, w pobliżu zatoki strzałkowej, do guzów ciemieniowych)
E. rzadziej również ubytki w łusce kości potylicznej
F. większe ubytki prowadzą do przepuklin mózgowych
4. Urazy kości czaszki
A. przyczyną niestosunek pomiędzy wymiarami czaszki a wymiarami kanału rodnego
B. wpływ nadmiernego ucisku na główkę ścian kanału
C. urazy przy porodzie operacyjnym lub kleszczowym
D. najczęściej urazy kości ciemieniowych /pęknięcie; wgniecenie kości bez całkowitego przerwania ciągłości tkanki/
E. ciężkie urazy: * pęknięcie kości sklepienia albo podokostnowe, albo połączone z przerwaniem okostnej; * obrażenia kości potylicznej=>oderwanie części podstawnej od łuski; * zawsze towarzyszy im mniej lub bardziej nasilone wylewy krwawe
F. rozległe strzaskanie kości czaszki przy „porodzie ulicznym”
5. Krwiak nadtwardówkowy
A. bardzo rzadki
B. przeważnie towarzyszy pęknięciom kości sklepienia czaszki
6. Krwiak podtwardówkowy = podoponowy
A. wynaczyniona krew między oponą twardą a oponami miękkimi
B. wyraz uszkodzenia naczyń oponowych /najczęściej t.oponowa środkowa/
C. częściej w okolicy skroniowej
D. po jednej lub obu stronach
E. znacznego stopnia krwiaki podtwardówkowe mogą przenikać do przestrzeni podpajęczynówkowej, do komór mózgu => ucisk mózgu i niszczenie jego utkania
7. Uszkodzenie namiotu móżdżku
A. częstsze niż h
B. zwykle w pobliżu kąta przejścia namiotu w sierp
C. rozdarcia powierzchowne /dotyczą 1 blaszki namiotu/, brak dużego krwawienia, co najwyżej drobne wybroczyny w miejscu obrażenia
D. rozdarcia głębokie z towarzyszącym na ogół uszkodzeniem zatok /najczęściej: prostej lub poprzecznej; rzadko esowatej/
E. niekiedy towarzyszy uszkodzenie żyły Galena
8. Uszkodzenie sierpu mózgu
A. najczęściej rozdarcie jego tylnej 1/3 części
B. towarzyszy temu uszkodzenie zatok
C. niedotlenienie płodu powoduje większą podatność tkanek na pęknięcia
9. Wrodzone ubytki w sierpie mózgu
A. okrągłe lub owalne okienka
B. położone centralnie
C. częściej w części przedniej sierpu
10. Uszkodzenia zatok żylnych
11. Wodogłowie
A. powiększony wymiar główki
B. nadmiernie duże ciemiączko uwypuklone ponad poziom kości sklepienia
C. przyczyny: * blokada przepływu, * blokada wchłaniania do zatok żylnych, * blokada wydzielania- sploty naczyniówkowe w komorach bocznych
12. Kernicterus
A. zażółcenie jąder podstawy
B. skutek żółtaczki lub leków
13. Ogniska martwicy
14. Mikrozwapnienia
A. martwe ogniska zapalne
15. Wapnienie
A. przy toksoplazmozie
16. Wylewy krwawe
A. = uraz wewnątrzczaszkowy
B. jest to efekt niedotlenienia- ale efekt biochemiczny a nie uraz fizyczny
II. Wymień i podaj przyczyny oraz obraz morfologiczny zmian występujących w płucach
1. Wady rozwojowe płuc
A. agenesis pulmonis
B. hipoplazja płuc
C. torbiele wrodzone płuc
2. Niedodma - płuca niedodmowe i całkowicie bezpowietrzne
A. dość jednolite zagęszczenie miąższu
B. oskrzeliki zapadnięte o silnie pofałdowanych ścianach
C. przewody pęcherzykowe mają drobne światło, są poodzielane od siebie grubymi ścianami w których przebiegają naczynia krwionośne i tkanka łączna
D. włókna mięśniowe przebiegające w ścianie nie rozwiniętych oskrzelików w postaci grubych, krótkich pęczków, układają się promieniście w kierunku światła
E. jądra komórkowe kom.mięśniowych dość grube, biszkoptowate
F. włókna sprężyste otaczające przewody pęcherzykowe mają przebieg falisty
G. naczynia obficie wypełnione krwią (jeżeli nie było kontaktu z powietrzem)
3. Niedojrzałość narządowa płuc
A. przyczyna: zespół niedotlenienia
B. makroskopowo: są czerwonosine, o wzmożonej konsystencji przypominającej mięśnie
C. mikroskopowo: pęcherzyki płucne nie są w pełni rozprężone (upowietrznione), często są wyścielone nabłonkiem kostkowym, przegrody międzypęcherzykowe są dość grube, występują ogniska niedodmy, w świetle pęcherzyków można zaobserwować elementy wód płodowych
4. Ciężka niedomoga oddechowa = zespół błon szklistych
A. patrz pytanie 7
B. przyczyny niedotlenienie
C. płuca makroskopowo
· splenisatio pulmonis- płuca przypominają śledzionę /sinoczerwone, mięsiste, ciężkie, toną/
· gładka, lśniąca opłucna z ogniskami krwotocznymi odciśniętych żeber
· pancreatisatio pulmonis – płuco przypomina trzustkę (szaroróżowa barwa, ziarniste) -plazmatyczno-komórkowe zapalenie płuc
· próba wodna płuca (-)
D. płuca mikroskopowo - przekrwienie, niedodma, błony szkliste, ogniska rozedmy zastępczej, krwinkotoki do pęcherzyków i tkanki śródmiąższowej, oznaki zakrzepicy śródnaczyniowej
5. Dysplazja oskrzelowo-płucna
A. przyczyna - Ciężka niedomoga oddechowa noworodków = zespół błon szklistych
B. mikroskopowo:
· rozlane uszkodzenia komórek śródbłonka naczyń włosowatych pęcherzyków płucnych
· z następowym przesiękiem
· śródmiąższowym obrzękiem
· pogrubieniem przegród międzypęcherzykowych
· śródmiąższowym i okołooskrzelowym włóknieniem
· dodatkowo: hiperplazja i płaskonabłonkowa metaplazja nabłonka oskrzeli i oskrzelików wraz z obszarami niedodmy i rozedmy
6. Płuca w zespole niedotlenienia
A. przyczyna: niedotlenienie płodu
· krwinki w płucach
· przekrwienie płuc
· niedodma
· błony szkliste w świetle pęcherzyków
· obrzęk płuc (tkanki śródmiąższowej)
· zmiany zapalne
7. Płuca w zespole aspiracji wód płodowych (MAS)
A. przyczyna: aspiracja płynu owodniowego zawierającego smółkę /najczęściej noworodki donoszone lub przenoszone, u których nastąpiło przewlekłe lub ostre niedotlenienie
B. zmiany zachodzące w płucach zależą od stopnia zamknięcia dróg oddechowych przez smółkę
· całkowite zamknięcie=> niedodma=> przecieki krwi
· podrażnienie chemiczne=> zakażenia
· częściowe zamknięcie=> rozdęcie płuc (odma, rozedma)=> uszkodzenie płuc
...
MMikulicz