DROGI ZAKAŻENIA (przenoszenia, szerzenia się zarazka): sposób i mechanizmy przenoszenia zarazków ze źródła zakażenia na osobniki wrażliwe, za pośrednictwem nośnika zarazków.
1. KONTAKT BEZPOŚREDNI (nie ma nośnika):
1.1 KONTAKT SEKSUALNY;
1.2 DROGA WERTYKALNA;
2. KONTAKT POŚREDNI:
2.1 INOKULACJA (ekspozycja na zakażoną krew lub inny materiał zakaźny poprzez naruszenie ciągłości tkanek; nośnikiem jest przedmiot powodujący naruszenie ciągłości tkanek):
2.2.1 celowe naruszenie ciągłości tkanek z zaniedbaniem
zasad sterylności
(niesterylne narzędzia, nie przestrzeganie właściwych
procedur):
a/. medyczne zabiegi inwazyjne:
- przetoczenie zakażonej krwi;
- iniekcje (w celach terapeutycznych czy diagnostycznych);
- inne zabiegi inwazyjne, w tym operacje;
b/. nie medyczne techniki inwazyjne z zaniedbaniem
zasad sterylności:
- paramedyczne (np. akupunktura);
- kosmetyczne (np. przekłuwanie uszu);
- tatuaż;
- zażywanie narkotyków dożylnie;
2.2.2 przypadkowe naruszenie ciągłości tkanek
niesterylnym przedmiotem:
a/. wypadkowe;
b/. w czasie nieinwazyjnego zabiegu medycznego
(np. wlew doodbytniczy, cewnikowanie pęcherza
moczowego, kolposkopia, endoskopia, badanie
otolaryngolologiczne itp.);
c/. w czasie nieinwazyjnego zabiegu kosmetycznego
(np. golenie, czy tzw. "cieniowanie" owłosienia
brzytwa czy żyletką, manicure, pedicure);
d/. poprzez wspólne używanie przyborów
toaletowych łatwo kaleczących skórę czy błonę
śluzową (przybory do golenia, szczoteczki
do zębów, do rąk itp.);
2.2 KONTAKT BŁONY ŚLUZOWEJ LUB USZKODZONEJ
SKÓRY (niekiedy nawet tylko z mikrouszkodzeniem)
Z PRZEDMIOTAMI LUB POWIERZCHNIAMI ZANIECZYSZCZONYMI MATERIAŁEM ZAKAŹNYM (krew, wydzieliny, wydaliny)
2.3 PRZENIESIENIE RĘKOMA MATERIAŁU ZAKAŹNEGO Z PRZEDMIOTÓW CODZIENNEGO UŻYTKU, LUB RZADZIEJ, PUBLICZNEGO UŻYTKU, NA POWIERZCHNIĘ BŁONY ŚLUZOWEJ LUB USZKODZONEJ SKÓRY.
lub uszkodzona skóra MUSI BYĆ STERYLNE!
UWAGA: "brudne" RĘCE są najczęstszym nośnikiem
zakażenia drogą kontaktu pośredniego!
3.DROGA KROPELKOWA (materiałem zakaźnym jest śluz
z dróg oddechowych i jamy ustnej rozpylony w powietrzu
w postaci drobnych kropelek – tj. aerozolu):
3.1 DROGA KROPELKOWO-POWIETRZNA
(nośnikiem jest powietrze)
3.2 DROGA KROPELKOWO-PYŁOWA
(nośnikiem jest kolejno powietrze, pył, powietrze).
3. DROGA POKARMOWA ( nośnikiem jest spożyty
pokarm lub wypita woda)
Produkty spożywcze, napoje i potrawy mogą zostać
zakażone w czasie pozyskiwania, przetwarzania,
przechowywania, dystrybucji, przygotowywania potraw
(tj. obróbki kulinarnej), czy ich podawania
(np. za pośrednictwem brudnych naczyń kuchennych
czy stołowych, brudnych rąk).
4.1 STAWONOGI (transmisja zakażenia w sposób
biologiczny lub mechaniczny): wszy, pchły, komary,
kleszcze, muchy i in.
4.2 GRYZONIE (wektory i często rezerwuary zarazków):
szczury, myszy i inne drobne gryzonie.
MMikulicz