Lekcja 24
Przyjemnie jest omawiać cechy i skłonności. Zwłaszcza cudze.
A więc nie żałujmy sobie! Przeczytajmy i przetłumaczmy tekst: Sinjoro X estas silentema, laborema kaj ŝparema. Laboremo kaj ŝparemo estas admirindaj ecoj. Edzino de sinjoro X estas kolerema kaj kverelema. Ŝia beleco estas tiel granda, kiel ŝiaj animaj difektoj. Se la virinoj ne estus tre babilemaj, la infanoj neniam ellernus paroli. Mi dissendis ĉiujn esperantajn poŝtkartojn. Belulino disdonas ĉarmajn ridetojn. Kiam vi deklamas al mi komplimentojn, mi fariĝas dormema. Marek disŝiris sian novan pantalonon. Kiu disvastigas tiajn humoraĵojn? Esperanta disaŭdigejo. No jak poszło? To świetnie! Teraz, zaglądając do nowych słówek, przetłumaczymy sobie jeszcze raz dzisiejszą lekcję. Ale tak już "na mur marmur", dobrze? Oto nowe słówka: admiri - podziwiać animo - dusza babilema - gadatliwy beleco - piękność belulino - ślicznotka, "babka" deklami - deklamować difekto - wada, defekt disaŭdigejo - rozgłośnia disdoni - rozdać dissendi - rozesłać disŝiri - rozedrzeć disvastigi - rozprzestrzeniać disvendi - rozsprzedać dormema - senny eco - cecha ellerni - wyuczyć się humoraĵo - humoreska, dowcip kolerema - skłonny do gniewu kverelema - kłótliwy laboremo - pracowitość laborema - pracowity silentema - skłonny do milczenia, małomówny ŝparemo - oszczędność ŝparema - oszczędny Jeszcze tylko cztery łyki gramatyki: Przyrostek "em" wskazuje świadomą lub nieświadomą skłonność, chęć do czegoś. Np.: ami - kochać mensogi - kłamać emo - skłonność amema - kochliwy mensogema - kłamliwy Przyrostek "ec" - wyraża pojęcie oderwane. Np.: bona - dobry libera - wolny eco - cecha boneco - dobroć libereco - wolność Przedrostek "dis" - wyraża rozdzielenie, rozłączenie. Np.: semi - siać iri - iść disa - rozbieżny, oddzielny dissemi - rozsiewać disiri - rozchodzić się W tym miejscu nie od rzeczy będzie powiedzieć, że w esperancie używa się tylko jednego przeczenia, a nie dwóch, jak w języku polskim. Np: po polsku mówimy - "nie kocham nikogo", a po esperancku "kocham nikogo", gdyż sam wyraz "nikogo" jest już wystarczającym przeczeniem. A teraz to samo po esperancku: "mi amas neniun" a nie, broń Boże: "mi ne amas neniun", gdyż to by znaczyło, że kogoś jednak kocham. W świetle tych mądrości jasne się staje wyrażenie zawarte w czytance "infanoj neniam ellernus paroli".
gabi2204