waterworld_1_05.pdf

Magazyn 1/ 2005

Dorota Jasina

WODNY ÂWIAT – INFORMACJI NIGDY DOÂå

Gazetka informacyjna jest narz´-

dziem komunikacji cz´sto stosowa-

nym w ró˝nych firmach, równie˝

wodociàgowych. Kilka razy odwie-

dzajàc klientów dostawa∏am te publi-

kacje w prezencie i – przyznaj´ – po-

doba∏y mi si´. Jest to jeden z argu-

mentów dla którego postanowiliÊmy

w ten sam sposób rozmawiaç z ludêmi, z którymi wspó∏pra-

cujemy na co dzieƒ. Nasza „gazetka“ ma byç skierowana

przede wszystkim do naszych klientów i wspó∏pracowników.

Aby zaspakaja∏a potrzeb´ informacji powinna byç interak-

tywna. Obiecuj´, ˝e ˝adne zadane przez Paƒstwa pytanie nie

zostanie bez odpowiedzi. Obok formy drukowanej na pewno

pojawi si´ ona na naszej stroni www gdzie kolejne numery

WODNEGO ÂWIATA b´dà mia∏y swoje miejsce.Tytu∏ wy-

myÊli∏ si´ sam - a precyzyjniej powsta∏, gdy szukaliÊmy cze-

goÊ niezbyt powa˝nego, ale zwiàzanego z naszym wspólnym

celem – czystà wodà. WODNY ÂWIAT w za∏o˝eniu ma mieç

charakter przede wszystkim technologiczny, uzupe∏niony

o bie˝àce informacje z rynku. Mamy nadziej´, ˝e czytelnicy

b´dà mieli du˝y udzia∏ w redagowaniu tych uzupe∏nieƒ. Pi-

smo podzieliliÊmy na trzy cz´Êci - poÊwi´cone Polsce, Êwia-

tu i Kemipol-owi. Wychodziç b´dzie co cztery miesiàce, albo

cz´Êciej – jeÊli zauwa˝ymy, ˝e jest taka potrzeba. B´dzie bie-

˝àcym uzupe∏nieniem naszych „niebieskich ksià˝eczek“ –

materia∏ów z dorocznych seminariów.Do pierwszego nume-

ru do∏àczamy segregator WODNY ÂWIAT, jako miejsce na

wszystko co z Kemipolem zwiàzane. Ale przede wszystkim

na wpinanie kolejnych numerów pisma. B´d´ szcz´Êliwa je-

Êli zagoÊci on na sta∏e w Paƒstwa firmach i znajdzie swoje

miejsce na pó∏ce.Przyznam si´, ˝e wià˝´ du˝e nadzieje

z WODNYM ÂWIATEM, bo ciàgle za ma∏o mamy kontak-

tów ze sobà. Dlatego te˝ zarezerwowa∏am dla siebie stanowi-

sko redaktora naczelnego, chocia˝ licz´ na pomoc kolegów

przy pracy nad ca∏oÊcià.Jest nam ogromnie mi∏o rozpoczy-

naç coÊ nowego, w morzu zalewu informacji zdobycie dla

siebie kilku minut Paƒstwa uwagi b´dzie dla nas prawdziwym

sukcesem. W imieniu ca∏ego zespo∏u Kemipol-u przesy∏am

Paƒstwu ˝yczenia wspania∏ych, s∏onecznych wakacji!

NOWOÂCI KEMIPOLU

Zastosowanie koagulantu glinowego PAX XL 1905 w procesie usuwania koloidalnych

zwiàzków w´gla i azotu organicznego ze Êcieków w oczyszczalni w Tczewie

Zak∏ad Wodociàgów i Kanalizacji Sp. z .o.o., ul. Czatkowska 8, 83-110 Tczew

Niewàtpliwà nowoÊcià ostatniego roku jest PAX-XL1905.

Zaprojektowany z myÊlà o uzdatnianiu wody z jeziora Mie-

dwie skàd zaopatruje si´ w wod´ Szczecin zda∏ na tym obiek-

cie egzamin i bardzo szybko zosta∏ zaakceptowany jako pod-

stawowy koagulant na wodociàgu.

Szczególne w∏aÊciwoÊci PAX-XL1905 polegajà na bardzo

wysokiej zasadowoÊci (85%, nawet do 90%) i wysokim pH

(3,6) – co ma szczególne znaczenie przy walce z korozyjno-

Êcià wody pitnej. Wydaje si´ równie˝, ˝e reaktywnoÊç glinu

(mimo ˝e jest go mniej ni˝ w standardowym PAX-18, bo 6%)

jest znacznie wy˝sza, a osiàgane wyniki odnoÊnie wszystkich

parametrów naprawd´ lepsze ni˝ przy innych koagulantach.

PAX-XL1905 ma jednà wad´ – metoda produkcji jest

znacznie bardziej skomplikowana, d∏u˝sza, surowce znacznie

dro˝sze – a wi´c musi byç dro˝szy ni˝ nasze produkty stan-

dardowe.

Wydawa∏o si´, ˝e -jak produkt z najwy˝szej pó∏ki – b´dzie

s∏u˝y∏ uzdatnianiu wody. Ale bardzo szybko pokaza∏y si´ pró-

by poprawienia jakoÊci oczyszczania Êcieków z pomocà tego

Êrodka dajàce bardzo obiecujàce wyniki.

Poni˝ej prezentujemy pierwsze dane z raportu z testu

przeprowadzonego przez Pana Mariusza Pepliƒskiego i Pa-

na Ryszarda Lidzbarskiego i z Oczyszczalni Êcieków w Tcze-

wie przy wspó∏pracy W∏odzimierza Puchaczewskiego z Ke-

mipolu. Dok∏adne omówienie testu, jego za∏o˝eƒ, wyników

b´dzie jednym z tematów wrzeÊniowego seminarium. Tam

b´dziecie Paƒstwo równie˝ mogli spotkaç si´ z autorami aby

przedyskutowaç problem „od podszewki“.

Wst´p

W okresie 21.03-13.04.2005 roku przeprowadzono test

z koagulantem glinowym PAX XL 1905 w pe∏nej skali tech-

nicznej. Reagent chemiczny dozowano bezpoÊrednio przed

osadnikami wtórnymi w dawce 70 g/m 3 . Nadrz´dnym celem

testu by∏o zbadanie skutecznoÊci usuwania koloidalnego azo-

tu organicznego ze Êcieków w procesie chemicznej koagula-

cji oraz ocena mo˝liwoÊci uzyskania na wyjÊciu oczyszczalni

st´˝enia azotu ogólnego poni˝ej 10 gN/m 3 lub stopnia jego

redukcji na poziomie 85% w sposób ciàg∏y. Dodatkowo

sprawdzono mo˝liwoÊci obni˝enia koloidalnego w´gla orga-

nicznego w Êciekach oczyszczonych, a co za tym idzie obni-

˝enia op∏at za korzystanie ze Êrodowiska z tytu∏u odprowa-

dzanego ∏adunku ChZT do odbiornika.

Wyniki badaƒ

Tabela 1 . Wp∏yw koagulantu glinowego PAX XL 1905 na skutecznoÊç usuwania zwiàzków w´gla i azotu ze Êcieków

Wskaênik

Jednostka

Termin badaƒ

24.03

31.03

5.04

12.04

13.04

ChZT

gO 2 /m 3

119

Azot Kjeldahla

gN/m 3

8,3

9,4

4,9

9,4

4,9

Azot ogólny

gN/m 3

13,5

13,8

8,9

13,2

10,1

Stopieƒ red.azotu

Tabela 2 . EfektywnoÊç usuwania zwiàzków w´gla i azotu ze Êcieków w okresie poprzedzajàcym zastosowanie koagulantu PAX XL 1905 (1.01-

20.03.2005 r.) i w trakcie jego dozowania (21.03-13.04.2005 r.)

Wskaênik

Jednostka

Przed testem z koagulantem

max

Êrednia

W trakcie testu z koagulantem

max

Êrednia

ChZT

gO 2 /m 3

149

120

119

Azot Kjeldahla

gN/m 3

11,3

8,3

9,4

7,4

Azot ogólny

gN/m 3

15,5

13,1

13,8

11,9

Stopieƒ red.azotu

Wnioski

1. Zastosowanie chemicznego wspomagania procesu oczysz-

czania za pomocà koagulantu PAX XL 1905 spowodowa-

∏o obni˝enie w Êciekach oczyszczonych parametru ChZT ze

Êredniej wartoÊci 120 do 86 gO 2 /m 3 , czyli uzyskano

zmniejszenie st´˝enia tego wskaênika o 28%. Nale˝y nad-

mieniç, ˝e powy˝sze efekty osiàgni´to przy stosunkowo

ma∏ej dawce koagulantu - 70 g/m 3 .

2. Zauwa˝alny spadek zawartoÊci wskaênika ChZT w Êciekach

oczyszczonych stwierdzono dopiero po 10 dniach dozowa-

nia koagulantu, co Êwiadczy∏oby, ˝e uk∏ad biologiczny wy-

maga∏ wysycenia reagentem chemicznym z uwagi na jego

niewielkà dawk´. Po tym czasie proces usuwania zwiàzków

w´gla (ChZT) przebiega∏ w miar´ stabilnie do koƒca testu.

3. W trakcie prowadzonych badaƒ odnotowano znaczne wa-

hania wartoÊci azotu Kjeldahla w odp∏ywie z oczyszczalni.

St´˝enie azotu Kjeldahla w Êciekach oczyszczonych oscylo-

wa∏o w granicach 4,9-9,4 gN/m 3 . Mog∏o to byç spowodo-

wane zbyt ma∏à dawkà koagulantu, a jednoczeÊnie niedo-

statecznà iloÊcià jonów Al (III) w stosunku do zawartoÊci

azotu organicznego w Êciekach. Podczas testu z PAX XL

1905 w skali technicznej rejestrowano znaczne fluktuacje

nat´˝enia dop∏ywu Êcieków do oczyszczalni. ZmiennoÊç

przep∏ywu Êcieków kszta∏towa∏a si´ na poziomie 10000-

20500 m 3 /d w czasie pierwszych 10 dni dozowania Êrod-

ka chemicznego.

4. Pomimo, ˝e nie uzyskano st´˝enia azotu Kjeldahla w Êcie-

kach oczyszczonych na sta∏ym poziomie – 5gN/m 3 (jedynie

w dwóch próbkach Êcieków stwierdzono tà wartoÊç), to jed-

nak osiàgni´to stopieƒ redukcji azotu ogólnego powy˝ej 85%

wsposób ciàg∏y. Osiàgni´te rezultaty zach´cajà do prowa-

dzenia dalszych badaƒ nad wspomaganiem procesu oczysz-

czania za pomocà Êrodka chemicznego PAX XL 1905.

Josef Linderoth (Kemira)

Filip Cervenka (Kemifloc),

Ludek Pospech (Oczyszczalnia w Pradze)

Libor Novak (Aqua-Contact)

CENTRALNA OCZYSZCZALNIA ÂCIEKÓW DLA PRAGI

Wp∏yw PIX-XL2 na prac´ oczyszczalni na bazie osadu czynnego

Poni˝ej przedstawiamy skrót artyku∏u opublikowanego w j´zyku

angielskim w piÊmie „Water Mirror“ 2/2004) wraz z krótkà

prezentacjà Oczyszczalni. Tych z Paƒstwa, którzy zainteresowa-

ni sà szczegó∏ami zastosowanej technologii zapraszamy na se-

minarium, które odb´dzie si´ 6-8 wrzeÊnia w Pradze (gdzie au-

torzy zaprezentujà ca∏oÊç zagadnienia). W trakcie seminarium

b´dziemy zwiedzaç oczyszczalni´.

Wykres 1 . Indeks obj´toÊciowy osadu w latach 1993-2002

Centralna Oczyszczalnia Âcieków dla Pragi

(COÂP)

COÂP zosta∏a oddana do u˝ytku w 1966 roku. W tamtych

czasach nale˝a∏a do jednych z najnowoczeÊniejszych w Euro-

pie, ale w latach 90-tych nowe wymagania sprawi∏y ,˝e nale-

˝a∏o jà znacznie zmodernizowaç. Modernizacja obejmowa∏a

zwi´kszenie przepustowoÊci cz´Êci biologicznej, wprowadze-

nie procesu nitryfikacji i wymian´ szeregu urzàdzeƒ na nowo-

czeÊniejsze. Nadal nie osiàgni´to jednak stopnia oczyszczania

wymaganego dyrektywami europejskimi, szczególnie w zakre-

sie usuwania azotu.Oczyszczalnia oczyszcza ok. 95% Êcieków

1,18 milionowej aglomeracji Pragi, co daje przep∏yw 4,06

m 3 /s. Obiekt jest konwencjonalnà oczyszczalnià mechanicz-

no-biologiczno-chemicznà z osadem czynnym, prowadzonà

nitryfikacjà i chemicznym usuwaniem fosforu. W cz´Êci tech-

nologicznej mo˝na wyró˝niç: kraty, napowietrzany piaskow-

nik, osadniki wst´pne, komory osadu czynnego z napowie-

trzaniem drobno p´cherzykowym oraz osadniki koƒcowe.

Cz´Êç osadowa sk∏ada si´ z zag´szczaczy, dwustopniowych

komór fermentacji (temp. 55°C), wirówek. Biogaz s∏u˝y do

produkcji energii cieplnej i elektrycznej. Parametry charakte-

ryzujàce jakoÊç pracy oczyszczalni sà nast´pujàce:

nie w miesiàcach letnich pojawia si´ równie˝ typ Galo , ∏atwo

identyfikowalny w pianie.W celu rozwiàzania problemu firma

KEMIFLOC opracowa∏a specjalnie dla potrzeb oczyszczalni ko-

agulant ˝elazowo-glinowy PIX-XL2. W marcu i kwietniu 2003

przeprowadzono test w skali technicznej. Produkt dozowany

by∏ do komór osadu czynnego symultanicznie w celu polepsze-

nia w∏asnoÊci sedymentacyjnych. Po pierwszych próbach oka-

za∏o si´, ˝e równoczesne stosowanie polimeru do osadników

znacznie polepsza proces. Dawki koagulantu zmieniano po-

czàwszy od 60 g/m 3 , po miesiàcu zmniejszajàc do 30 g/m 3 ,

a potem 25 g/m 3 .W trakcie testu prowadzono systematycznie

kompleksowe pomiary parametrów charakteryzujàcych Êcieki

oraz osad, obserwowano pian´ na komorach, jak równie˝ pro-

wadzono badania mikroskopowe osadu obserwujàc zmiany za-

chodzàce we florze bakteryjnej.

Wyniki testu

Wyniki eksperymentu by∏y jednoznacznie pozytywne (patrz:

za∏àczone zdj´cia oraz tabela). Po kilku dniach stosowania

piana zacz´∏a znikaç, po dwóch tygodniach zauwa˝ono

zmniejszenie si´ pienienia w osadnikach, indeks osadu obni-

˝y∏ si´ do wartoÊci poni˝ej 100 ml/g po 2-3 tygodniach,

a warstwa cieczy nadosadowej w osadnikach wtórnych nad

zsedymentowanym osadem systematycznie powi´ksza∏a si´.

Zawiesina przesta∏a pojawiaç si´ w Êciekach na wyjÊciu. St´-

˝enie pracujàcego osadu czynnego uleg∏o zwi´kszeniu prze-

kraczajàc nawet 4 kg/m3, co spowodowa∏o polepszenie pro-

cesu nitryfikacji. Indeks bakterii nitkowatych Microthrix parvi-

cella i Nostocoida limicola obni˝y∏ si´ z 5 do 2-3. Poni˝sza ta-

bela pokazuje zmian´ parametrów Êcieków na wyjÊciu

oczyszczalni w trakcie trwania testu.

Partametr

WejÊcie [mg/l]

WyjÊcie [mg/l]

BZT5

245

9,6

ChZT

666

Nog

21,5

Pog

7,9

1,5

Problem puchni´cia osadu

Po wprowadzeniu procesu nitryfikacji w latach 1994-97 za-

uwa˝ono pojawiajàce si´ okresowo powa˝ne problemy odno-

Ênie w∏aÊciwoÊci sedymentacyjnych osadu czynnego. Obja-

wiajà si´ one zwi´kszeniem indeksu obj´toÊciowego osadu

oraz pojawianiem si´ piany i ko˝ucha. Obrazuje je wykres 1.

Na poczàtku roku 2003 indeks osadu podniós∏ si´ do 250

ml/g co prowadzi∏o do ucieczki zawiesiny w Êciekach na wyj-

Êciu, szczególnie w godzinach pe∏nego obcià˝enia hydraulicz-

nego oczyszczalni. Stwierdzono, ˝e przyczynà tego stanu rze-

czy jest pojawiajàcy si´ okresowo nadmiar bakterii nitkowa-

tych, z dominujàcà Microthrix parvicella . Innym typem poja-

wiajàcym si´ w k∏aczkach jest Nostocoida limicola , sporadycz-

Partametr

1.01.2003-6.03.2003 1.04.2003-15.05.2003

BZT5 [mg/l]

7,8

ChZT [mg/l]

111

Zaw. [mg/l]

Pog [mg/l]

2,3

1,5

Dorota Jasina

PRAWO KOPERNIKA – CZY ZAWSZE DZIA¸A?

Ju˝ Kopernik zauwa˝y∏, ˝e pieniàdz gorszy wypiera pieniàdz

lepszy. W czasach Êredniowiecza wiàza∏o si´ to z ró˝nà formà

i funkcjà pieniàdza – i prawo Kopernika sprawdza∏o si´ w rzeczy-

wistoÊci. Czy w dzisiejszym, bardzo konkurencyjnym i zdomino-

wanym przez wielkie koncerny rynku prawo Kopernika rozsze-

rzone na „produkt gorszy wypiera produkt lepszy” funkcjonuje

jak przed wiekami? Na pierwszy rzut oka, patrzàc na pó∏ki pe∏ne

podróbek znanych marek, np. buty sportowe po 20 z∏/para, ko-

szulek po 3 z∏/sztuka, walizek za bezcen itd. umieszczonych na

pó∏kach supermarketów mo˝na odpowiedzieç na to pytanie

twierdzàco. Ka˝dy z nas kupi∏ bàdê kupuje te produkty – ale co-

raz ostro˝niej. Buty rozklejajà si´ po dwóch miesiàcach, koszulki

po pierwszym praniu stajà si´ wspania∏ymi szmatami do sprzàta-

nia... Jeden z moich przyjació∏ stwierdzi∏, ˝e jest za biedny aby

kupowaç takie rzeczy.Powsta∏y dwa rynki - rynek towarów ta-

nich, masowych oraz dobrze funkcjonujàcy rynek drogich (cz´sto

nie uzasadniono drogich) produktów dla ludzi bogatych. I ca∏a

masa produktów poÊrednich, jako ˝e rzeczywistoÊç rynkowa nie

znosi pró˝ni. Jak optymalizowaç kryteria wyboru, tak aby wskaê-

nik „cena do jakoÊci” by∏ najlepszy dla klienta? Problem, który tu

rozwa˝am dotyczy równie˝ rynku koagulantów. Bardzo drogie

produkty firm takich jak BASF, JULLINI, ATO-CHEM przyj´∏y

si´ przede wszystkim w przemyÊle, Êrednia krajowa klasa produk-

tów – rodzina PIX-ów i PAX-ów rozpowszechni∏a si´ w oczysz-

czalniach i SUW-ach komunalnych i przemys∏owych. Mamy

w tej chwili zalew tanich produktów, odpadów z przemys∏u któ-

re oferowane po niezwykle niskich cenach usi∏ujà znaleêç sobie

miejsce na rynku. Problem Kemipolu, producenta Êredniej klasy,

sprawdzonych produktów dobrej jakoÊci jest nast´pujàcy – czy

wchodziç w segment z najni˝szej pó∏ki? Ich dost´pnoÊç jest du˝a,

znamy êród∏a, mamy mo˝liwoÊci dostaw. System przetargów

w którym cena jest jedynym (albo zdecydowanie g∏ównym) kry-

terium wyboru bardzo sprzyja oferowaniu produktów odpado-

wych – sà to wa˝kie argumenty za wchodzeniem na ten rynek.

JednoczeÊnie zdajemy sobie spraw´, ˝e ze stosowaniem tanich

koagulantów wià˝à si´ znaczne niedogodnoÊci zwiàzane z ich ja-

koÊcià, czego nie widaç na pierwszy rzut oka. Cz´ste mycie

zbiorników magazynowych, zatykanie pomp, niestabilnoÊç sk∏a-

du a wi´c trudnoÊci w optymalizacji procesu, zazwyczaj znacznie

wi´ksza dawka, zwi´kszona korozyjnoÊç, zaostrzone wymagania

odnoÊnie obs∏ugi (materia∏y niebezpieczne!), a˝ wreszcie problem

metali ci´˝kich. Ten ostatni, nawet jeÊli nie regulowany prawnie

mo˝e mieç du˝y wp∏yw na prac´ oczyszczalni. Nie wspominajàc

o aspekcie ekologicznym – stosujemy koagulanty (zarówno my

jak i nasi klienci), bo chcemy mieç CZYSTÑ WOD¢ DLA POL-

SKI. Dewizà Kemipolu jest wieloletnia wspó∏praca z usatysfak-

cjonowanymi klientami. Czy dostarczajàc produkt z „niskiej pó∏-

ki“ klient mo˝e byç usatysfakcjonowany? Czy eksploatator

oczyszczalni patrzy na nià w perspektywie roku, czy wielu lat?

Jakie sà dopuszczalne granice obni˝ania jakoÊci (a wi´c ceny)

tak, aby osiàgnàç optimum „cena do jakoÊci“? Byç mo˝e nasze

standardowe PIX-y i PAX-y sà za dobre? Czy staç nas na stoso-

wanie tanich produktów? Przypuszczam, ˝e nie ma jednoznacz-

nej odpowiedzi na poruszony tutaj problem i z koagulantami b´-

dzie tak jak z tenisówkami w supermarketach – ka˝dy znajdzie co

mu si´ podoba. Ale b´d´ wdzi´czna za Paƒstwa uwagi i opinie

w tym temacie. Zapraszam do dyskusji.

KONKURS FOTOGRAFICZNY

Oczyszczalnie i stacje uzdatniania sà pi´kne!

Wiedzàc, ˝e majà Paƒstwo gotowe pi´kne zdj´cia swoich

oczyszczalni, albo mo˝liwoÊci (i ch´ci) ˝eby je zrobiç og∏aszamy

konkurs fotograficzny. Prosimy o nadsy∏anie max dwóch zdj´ç na

adres internetowy djasina@kemipol.com.pl (tylko forma elektro-

niczna) Paƒstwa obiektów (wykonanych amatorsko lub przez fo-

tografa zawodowego). Opis fotografii powinien zawieraç: nazw´

obiektu, imi´ i nazwisko autora, osob´ zg∏aszajàcà oraz zgod´ na

nieodp∏atne wykorzystanie przes∏anego zdj´cia do publikacji

w Wodnym Âwiecie i na stronach internetowych Kemipolu.

Wszystkie nades∏ane zdj´cia umieÊcimy na naszej stronie www.

Jedno najciekawsze z danego okresu opublikujemy w Wodnym

Âwiecie. O zwyci´stwie zdecydujecie Paƒstwo sami, bowiem

w ramach seminarium zorganizujemy wystaw´ prac i b´dà Paƒ-

stwo g∏osowaç na najlepszà prac´. Zwyci´zca w nagrod´ otrzyma

bezp∏atne zaproszenie na nast´pne seminarium organizowane

przez naszà firm´. Na poczàtek - zdj´cie z lotu ptaka oczyszczal-

ni w Pradze, którà odwiedzimy we wrzeÊniu w ramach tegorocz-

nego seminarium.

INFORMACJE BIE˚ÑCE

Seminarium w Pradze

W dniach 6-8.09.2005 odb´dzie si´ doroczne seminarium or-

ganizowane tym razem przez Kemipol we wspó∏pracy z Kemiflo-

kiem (Czechy) i Oczyszczalnià w Pradze. Tytu∏ seminarium –

„NOWOÂCI W ZASTOSOWANIACH CHEMII NA OCZYSZ-

CZALNIACH ÂCIEKÓW – doÊwiadczenia polskie, niemieckie

i czeskie“. JeÊli nie otrzymali Paƒstwo jeszcze zaproszenia prosi-

my o mail info@kemipol.com.pl , fax: 91-317 31 20 bàdê tele-

fon: 91 317 32 20 – wyÊlemy natychmiast wszystkie informacje.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: