(Dendrymerowe etykiety).pdf

W SKRîCIE

POLITYKA

g¸wnym argumentem za zbudowa-

niem NIF jest zapewnienie prawid¸owe-

go funkcjonowania juý istniejcych bro-

ni jdrowych w sytuacji, gdy Stany

Zjednoczone zobowiza¸y si« nie prze-

prowadza nowych wybuchw prb-

nych. (Uk¸ad o zakazie prb, zanim za-

cznie obowizywa, musi by jeszcze

ratyfikowany przez Senat Stanw Zjed-

noczonych i odpowiednie cia¸a ustawo-

dawcze krajw sygnatariuszy.)

Jeszcze przed podpisaniem uk¸adu

przez prezydenta Clintona we wrzeæniu

ub. r. jego rzd zobowiza¸ si« do prze-

strzegania moratorium na prby j-

drowe. Ostatni prbny wybuch pocisku

jdrowego przeprowadzono pod koniec

kadencji Busha, w roku 1992. Rzd po-

stanowi¸ jednak utrzyma program pod

nazw Stockpile Stewardship Program

Prby mimo zakazu

Eksperci debatuj

nad potrzeb budowy urzdzenia

do laserowej fuzji jdrowej

Nic si« nie zgadza

Min«¸o juý podniecenie odkryciem,

ýe pewna odmiana DRD4 Ð genu kodujcego

receptor dopaminowy Ð warunkuje sk¸onnoæ

do poszukiwania nowoæci. Naukowcy

P rezydent Bill Clinton podpisa¸

24 wrzeænia ub. r. d¸ugo oczeki-

wany Zbiorczy Uk¸ad o Zakazie

Prb z Broni Jdrow. Par« dni pniej

podpisa¸ rwnieý projekt ustawy przy-

znajcej znacznie zwi«kszone fundusze

na badanie, co tu duýo mwi, nowego

rodzaju broni jdrowej.

Aktem tym zostaje przyznana suma

191 mln dolarw w roku budýetowym

1997 na budow« gigantycznego

uk¸adu laserw s¸uýcego do

wyzwalania miniaturowych wy-

buchw termojdrowych (w ro-

ku 1996 wyasygnowano na ten

cel zaledwie 18 mln dolarw).

Urzdzenie to, o rozmiarach

stadionu sportowego, powsta-

je w Lawrence Livermore Na-

tional Laboratory; ma by goto-

we za 6 lat, a jego ca¸kowity

koszt planowany jest na 1.1 mld

dolarw. Wiele grup obroÄcw

ærodowiska i zwolennikw kon-

troli zbrojeÄ protestuje prze-

ciwko temu projektowi, prze-

konujc, ýe jest on typowym

reliktem zimnej wojny i naleýa-

¸oby go poniecha. ãTo nie jest

z¸o Ð mwi Tom Zamora Collina z In-

stitute for Science and International Se-

curity w Waszyngtonie Ð lecz zwyk¸e

marnotrawstwo.Ó

Jeæli urzdzenie o nazwie National

Ignition Facility (NIF) w ogle po-

wstanie, sk¸ada si« b«dzie ze 192 la-

serw, ktrych æwiat¸o zogniskowane

na miniaturowych tarczach z ci«ý-

kiego wodoru spowoduje ich implo-

zj«. Wwczas powinien nastpi ãza-

p¸onÓ; w p¸ytkach zajdzie fuzja jdrowa

Ð ten sam proces, dzi«ki ktremu

æwiec gwiazdy i wybuchaj bomby

wodorowe.

Zwolennicy projektu podkreælaj, ýe

NIF b«dzie mia¸ rozliczne zastosowania

pozawojskowe. By moýe pozwoli roz-

strzygn zagadnienie, czy technika

zwana uzyskiwaniem fuzji w wyni-

ku inercyjnego utrzymywania reakcji

(inertial confinement fusion) pozwoli w

przysz¸oæci wytwarza energi« na skal«

masow. Doæwiadczenia z NIF mog si«

teý przyczyni do lepszego poznania re-

akcji jdrowych przebiegajcych na

S¸oÄcu i innych gwiazdach. Jednak

z National Institutes of Health porwnali

geny fiÄskich alkoholikw, zgodnie

ze standardowymi testami psychologicznymi

uznawanych za niewtpliwych

poszukiwaczy wraýeÄ, i ludzi o bardziej

spokojnym usposobieniu.T« intrygujc

odmian« DRD4 znaleziono w obu grupach.

Co wi«cej, okaza¸o si«, ýe alkoholicy

z genem nowoæci wcale nie byli

najwi«kszymi ryzykantami w swojej grupie.

Dendrymerowe etykiety

Chemia kombinatoryczna to nowa

metoda syntezy organicznej.

Uýywajc pewnych substratw,

ktre charakteryzuj si« tym,

ýe jednoczeænie mog reagowa ze sob

na wiele sposobw, otrzymujemy tysice

potencjalnie uýytecznych substancji.

Trzeba je jednak przed analiz

jakoæ oznaczy. Naukowcy z firmy

Merck dokonali znaczcego post«pu

w tej dziedzinie, proponujc dendrymery

[patrz: åwiat Nauki , lipiec 1995, strona 44].

Te duýe czsteczki ¸atwiej ¸cz si«

z innymi i rozpuszczaj niý dotychczas

stosowane maleÄkie

chemicznie oboj«tne mikrosfery.

WIZKA LASEROWA zogniskowana

na milimetrowym obszarze generuje

promienie X (czerwone plamki)

w czasie testowania metody

inercyjnego utrzymywania fuzji.

(dotyczcego zarzdzania zapasami

broni jdrowej). Ma on zapewni ãbez-

pieczeÄstwo i niezawodnoæÓ broni juý

istniejcych. NIF to najwi«ksze i najbar-

dziej kosztowne urzdzenie spoærd kil-

kunastu obj«tych tym programem, kt-

re powstan w laboratoriach paÄstwo-

wych, takich jak Los Alamos, Sandia czy

Lawrence Livermore.

Krytycy NIF i podobnych projektw

wysuwaj zarzut, ýe jest on swoistym

wynagrodzeniem laboratoriw paÄ-

stwowych za zgod« na uk¸ad o zakazie

prb. ãTo s ¸apwki za wsp¸prac«Ó Ð

mwi Joseph Cirincione, przewodni-

czcy Coalition to Reduce Nuclear Dan-

gers, czyli koalicji na rzecz zmniejsze-

nia zagroýenia jdrowego.

Podobnie uwaýa Frank von Hippel,

fizyk z Princeton University, uczestnik

panelu badajcego na zlecenie Departa-

mentu Energii konsekwencje projektu

NIF dla bezpieczeÄstwa narodowego.

Cz¸onkowie panelu ýywili pewne wt-

pliwoæci, ale nie wyst«powali stanow-

czo przeciwko projektowi, gdyý jak wy-

jaænia von Hippel, obawiali si«, ýe ich

Koszty w stanie krytycznym

Zgodnie z raportem Journal

of the American Medical Association

wprowadzenie nowego systemu

ubezpieczeÄ zdrowotnych nie przyniesie

oszcz«dnoæci w leczeniu chorych

w stanie krytycznym. Naukowcy

z University of Pittsburgh Medical Center

uwaýaj, ýe obserwowane zmniejszenie

kosztw jest nast«pstwem leczenia zdrowszych

pacjentw, a nie wi«kszej sprawnoæci

systemu. Stwierdzili bowiem,

ýe wærd przebywajcych na oddzia¸ach

intensywnej terapii ubezpieczeni

w nowym systemie byli m¸odsi niý ci,

ktrzy mieli ubezpieczenie tradycyjne,

i dlatego przebywali tam krcej.

A zatem z czasem system ten

moýe si« sta kosztowniejszy.

Cig dalszy na stronie 12

10 å WIAT N AUKI Luty 1997

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: