1. Streść zasady etyki katolickiej wg Jacka Woronieckiego 2. Na czym polega wyważanie norm Prima facie 3. Rozwiń znaczenie pojęcia "introspekcyjne wyróżnienie ocen felicytologicznych”4. Wymień cechy idealnego fizjoterapeuty 5. Podaj definicję eutanazji 6. Kiedy fizjoterapeuta nie może odmówić pomocy 7. Jak fizjoterapeuta okazuje empatię chorym 8. Co najbardziej razi pacjentów w zachowaniu etycznym fizjoterapeuty 9. Co to jest eugenika 10. Wyjaśnij różnicę między istota ludzka a osobą
11. Przedstaw piramidę potrzeb Maslowa 12. Wylicz cnoty fizjoterapeuty 13. Jak Karol Wojtyła ujął pojęcie realizmu etycznego 14. Wyjaśnij znaczenie pojęć: deontologia, etologia 15. Rodzaje eutanazji 16. Deklaracja barcelońska
OPRACOWANIE
1. Streść zasady etyki katolickiej wg Jacka Woronieckiego
¨ ustalenie, że Bóg jest naszym celem, daje całemu naszemu życiu moralnemu jednolity i trwały kierunek; stąd każdy uczynek powinien się z nim liczyć, gdyż każdy wchodzi w skład tego łańcucha środków i celów, którego ostatnim ogniwem jest sam Bóg
¨ w każdym uczynku moralnym bierze udział rozum i wola; dwoistość natury ludzkiej (ciało i dusza) Þ żaden czyn moralny nie może się obyć bez współudziału poznania zmysłowego i czynników uczuciowych; rozum wciąż musi się opierać na danych dostarczanych i przetwarzanych przez zmysły; stąd wynika, że wszystkie te władze powinny być należycie przygotowane do współudziału w życiu moralnym
¨ proces postępowania moralnego jest nieprzerwanym łańcuchem, którego ogniwami są kolejno akty rozumu i woli; stąd „Nie ma chcenia bez poznania”[łac. 'Nil volitum nisi cognitum'] i „O czym nic nie wiesz, tego i nie zapragniesz” [łac. 'Ignoti nulla cupido']
¨ Bóg jest najwyższym celem; kto u zarania życia nie postawił sobie tego celu bądź później się od niego odwrócił i skierował ku dobrom doczesnym, tego życie będzie celem chybionym i pozostawi po sobie zawód niepowodzenia
¨ kara śmierci jest słuszna, gdyż:
· obawa przed utratą tego, co człowiek uważa za najdroższe (życia) powstrzyma większość przed najcięższymi przewinieniami (głównie morderstwem); jeśli jednak nie powstrzyma, znaczy to, że nie ceni życia drugiej osoby Þ sprawiedliwym jest, by sam został go pozbawiony; najwyższe dobro doczesne, jakim jest życie powinno być chronione karą pozbawienia go
· stosowanie kary śmierci nie jest zabronione przez Dekalog, gdyż „zakazuje ono zabijania powagą własną i załatwiania tą drogą porachunków osobistych, nie odnosi się zaś do prawa, jakie posiada społeczeństwo - karania cięższych przestępstw śmiercią”; najlepszym przykładem jest to, że natychmiast po ogłoszeniu Dekalogu Mojżesz ustanowił karę śmierci za cały szereg przewinień, nawet nie najcięższych, np. za złorzeczenie rodzicom
· etyka chrześcijańska nie wchodzi w szczegóły, gdy chodzi o wskazanie, jakie przestępstwo winno być karane śmiercią, ale stoi na stanowisku, że państwo ma prawo stosować tę karę za przewinienia szczególnie szkodliwe dla wspólnego dobrobytu społeczeństwa.
· możność zapłacenia za popełnione przewinienia życiem ma wszelkie dane, aby stać się dla przestępcy pobudką do odrodzenia duchowego, a więc i radykalnej poprawy [w życiu wiecznym]
· nikomu nie wolno wymierzyć sobie samemu kary śmierci za popełnione przewinienia, ale przyjąć ją należy, gdy zostanie wymierzona wyrokiem sądu państwowego
· każdy człowiek winien być gotów oddać Bogu to życie, które dostał z jego rąk, toteż przyjmowanie śmierci z całkowitym poddaniem, ma zawsze wielką wartość zadośćuczynienia sprawiedliwości Bożej
· w krajach, które zatraciły ducha chrześcijańskiego, powyższe względy nic nie znaczą i że budzą się w nich tendencje do zniesienia kary śmierci; stosowana bowiem tylko dla racji odwetowych i prewencyjnych, z pominięciem względu na poprawę przestępcy, ma ona w sobie coś, co słusznie wywołuje zastrzeżenia Þ stosowanie kary śmierci wynika z głębokiej wiary
2. Na czym polega wyważanie norm Prima Facie? (pojęcia nie mam, więc zamieszczam same normy)
Cztery zasady Prima Facie w etyce medycznej wg Gillona:
¨ zasada szacunku dla autonomii pacjenta
¨ zasada czynienia dobra
¨ zasada nieszkodzenia
¨ zasada sprawiedliwości
3. Rozwiń znaczenie pojęcia "introspekcyjne wyróżnienie ocen felicytologicznych” (moja radosna twórczość, bo Google był bezradny)
Felicytologia jest to teoria kształtowania życia szczęśliwego, zadająca pytanie: jak żyć, aby być szczęśliwym i nie popaść w stan przeciwny szczęśliwości.
Ocena felicytologiaczna – miara szczęścia, jakiego źródłem może być dany uczynek.
Introspekcyjne wyróżnienie ocen felicytologicznych – prywatna, wewnętrzna ocena każdego człowieka, nadanie odpowiednio dużego/małego znaczenia poszczególnym uczynkom z punktu widzenia felicytologii, czyli „szczęściodajności” (np. lepszym uczynkiem będzie podzielenie się posiłkiem z głodnym, niż zjedzenie go samemu ® mimo że nie najemy się do syta, będziemy szczęśliwsi, bo pomożemy drugiej osobie).
4. Wymień cechy idealnego fizjoterapeuty
¨ umiejętność zdobycia zaufania pacjenta
¨ empatia
¨ kultura osobista
¨ podmiotowe traktowanie chorego
¨ otwartość
¨szacunek dla drugiego człowieka i wykonywanej pracy
¨ wnikliwość
5. Podaj definicję eutanazji
Eutanazja (z gr. „dobra śmierć”) - zadanie śmierci osobie nieuleczalnie chorej umotywowane skróceniem jej cierpień.
6. Kiedy fizjoterapeuta nie może odmówić pomocy? (nie znalazłam nic o fizjoterapeucie, więc przerobiłam na niego przepis o lekarzu; myślę, że w większości spokojnie się pokrywa)
Fizjoterapeuta ma obowiązek udzielać pomocy medycznej w każdym przypadku, gdy zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia, oraz w innych przypadkach nie cierpiących zwłoki. Przepis ten nie ogranicza obowiązkowej pomocy medycznej wyłącznie do okoliczności, w których zachodzi niebezpieczeństwo ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia, lecz nakazuje działać także w innych sytuacjach nie cierpiących zwłoki, w których stan chorego wymaga bezzwłocznej pomocy medycznej.
9. Co to jest eugenika?
Eugenika (gr. eugenes = dobrze urodzony) — pojęcie wprowadzone w 1883 roku przez sir Francisa Galtona, kuzyna Karola Darwina, które dotyczyło selektywnego rozmnażania zwierząt lub ludzi, aby ulepszać gatunki z pokolenia na pokolenie, szczególnie jeśli chodzi o cechy dziedziczone. W ciągu następnych lat Galton poprawił swoją definicję, aby uwzględnić specyfikę eugeniki pozytywnej, zachęcającej do częstszego reprodukowania się najlepszych osobników, oraz eugeniki negatywnej, zniechęcającej do reprodukcji osobniki mniej wartościowe.
Współcześnie jest to bardziej neutralny ideowo system poglądów zakładający możliwość doskonalenia cech dziedzicznych człowieka, którego celem jest tworzenie warunków pozwalających na rozwój dodatnich cech dziedzicznych i ograniczenie cech ujemnych. W zakres eugeniki wchodzą m.in. poradnictwo genetyczne i świadome rodzicielstwo. Złe konotacje pojęcia wiążą się przede wszystkim z nadużyciami eugeniki nazistowskiej.
10. Wyjaśnij różnicę między istotą ludzką a osobą.
„Istota ludzka” jest pojęciem suchym, pozbawionym zabarwienia emocjonalnego; odnosi się do człowieka jako istoty w pojęciu czysto naukowym (a więc pozbawionego wszystkiego tego, co nazywamy duszą). Termin „osoba” odnosi się natomiast do bardziej humanistycznego pojęcia człowieka – posiadającego rozum, uczucia, system norm moralnych itp.
11. Przedstaw piramidę potrzeb Maslowa. (jeśli rysunek nie chce się pojawić, kliknij mniej-więcej na środek pustego pola)
13. Jak Karol Wojtyła ujął pojęcie realizmu etycznego?
Realizm jest wykładnikiem całej filozofii praktycznej, w szczególności etyki. Uzasadnieniem norm etycznych jest porządek obiektywny, który w poznaniu osiągany jest przez transcendentne akty podmiotu. Źródłem norm moralnych jest natura ludzka. Zobowiązuje ona normatywnie każdego człowieka. Źródłem zaś poznania zasad moralnych jest rozum w jego receptywnej funkcji. Natura jest także źródłem powinności moralnej, zaś konieczność działania moralnego odczytuje rozum. Wojtyła twierdzi, iż moralność ujawnia się oglądowo poprzez czyn, czyli sprawczość człowieka. Wartości moralne takie jak dobro czy zło realizowane są poprzez czyn. Tak wiec w czynie dane jest doświadczenie moralności dobra i zła. Poprzez urzeczywistniane w czynie dobro człowiek staje się dobry, zaś poprzez urzeczywistnianie się zła, staje się zły. Natura ma tutaj charakter normatywny.
14. Wyjaśnij znaczenie pojęć: deontologia, etologia.
Deontologia to dział etyki normatywnej - teoria powinności. Zajmuje się głównie zagadnieniami norm etycznych oraz czynników decydujących o moralnej wartości czynów ludzkich. Termin ten został wprowadzony przez J. Benthama. Wyróżnia się także deontologię lekarską. Stanowi ona swoisty kodeks postępowania moralnego lekarzy w stosunku do: pacjentów, innych lekarzy oraz badań naukowych.
Etologia - nauka zajmująca się zachowaniem ludzi i zwierząt na podstawie obiektywnych metod: obserwacji i rejestracji (w postaci tzw. etogramów) zachowań w warunkach naturalnych i eksperymentalnych. Rozwija się od przełomu XIX i XX w. Etologia wyrosła z badań przeprowadzanych na zwierzętach w ich naturalnym środowisku. Program jej opracowali K. Lorenz i N. Tinbergen (w latach 1930 – 1950). Przedmiotem badań etologicznych są zachowania instynktowne, problematyka uczenia się (W. Thorpe), motywacja (R. Hinde); zainteresowania etologii na człowieka rozszerzył I. Eible-Eibesfeldt, w wyniku czego powstała nowa jej gałąź – antropologia.
15. Rodzaje eutanazji
¨ eutanazja czynna – spowodowana określonym działaniem
¨ eutanazja bierna – na skutek odstąpienia od terapii podtrzymującej życie
¨ eutanazja dobrowolna – na świadome życzenie chorego
¨ eutanazja niedobrowolna – gdy chory nie jest w stanie wyrazić takiej prośby (np. śpiączka) ¨ kryptanazja – potajemnie, wbrew woli chorego (właściwie tego terminu używają tylko zagorzali przeciwnicy, więc możliwe, że poprawne są tylko 4 pierwsze rodzaje)
16. Deklaracja Barcelońska – i tu zaczynają się schodyJ Mimo wszystko stawiałabym, że chodzi o tę drugą deklarację.
Deklaracja barcelońska, podpisana w 1995 r., zapoczątkowała partnerstwo euro-śródziemnomorskie (nazywane procesem barcelońskim) pomiędzy 15 państwami członkowskimi Unii Europejskiej i 12 partnerami z południowego wybrzeża Morza Śródziemnego. Proces barceloński to jedyna w swoim rodzaju, ambitna inicjatywa. Daje on podstawy do utworzenia nowego zgromadzenia o charakterze regionalnym. Partnerstwo ma trzy główne cele: zapewnienie pokoju, stabilności i dobrobytu w regionie poprzez wspieranie dialogu, wymiany i współpracy w obszarze śródziemnomorskim, rozwój współpracy handlowej, gospodarczej i finansowej oraz stopniowe ustanawianie strefy wolnego handlu. Ponadto chodzi też o wspieranie społecznego, kulturalnego i ludzkiego wymiaru tego regionu.
Deklaracja Barcelońska została przyjęta 8 grudnia 2000 r. w Barcelonie przez członków Konwentu Chrześcijan dla Europy. Organizacja ta jest grupą nacisku, która zabiega o to, by przyszły Traktat Konstytucyjny odznaczał się otwartością na różne wymiary życia, a nie ich ograniczaniem i wykluczaniem.
kot_fredek