Babeszjoza bydła dr.hab. Przemysław Sobiech
v Choroba leśna bydła
v Gorączka teksaska
v Hemoglobinuria pastwiskowa
v Hemoglobinuria europejska
Rumuński badacz Victor Babes (1888r.) wykrył u bydła pierwotniaka Babesia sp.
Gatunek Babesia
Wektor
Występowanie
B. bovis
Ixodes, Rhipicephalus, Boopholus
EU, Amer Płn, Amer Płd, Azja, Australia, Afryka
B. divergens
Ixodes
EU, Amer Płn
B. bigeminia
Haemaphysalis, Rhipicephalus, Boopholus
B. major
Haemaphysalis
EU, Afryka, Azja
B. jakimovi
EU wsch, Azja
Typ: Pierwotniak – jednokomórkowiec
Rodzina: Piroplasmida
Rodzaj: Babesia
Wielkość: 1,5 µm (małe gatunki); 2-4 µm (większe)
Pasożyty rozmnażają się w krwinkach czerwonych kręgowców;
Pasożytnictwo
ª Osobniki odrębnych gatunków (zespół)
ª Pasożyt i żywiciel albo gospodarz
ª Pasożyt czerpie pokarm
ª Bytuje w organizmie żywiciela
ª Pasożyt jednocześnie szkodzi żywicielowi
Drugim żywicielem Babesia są kleszcze
Kleszcz
· Kleszcz nie ma oczu
· Czują zapach, wilgoć i ciepło dzięki wyspecjalizowanym organom
· Posiadają specjalne haczyki, którymi wbijają się w ofiarę
· Kleszcz wpuszcza ze śliną wydzielinę znieczulającą i antyhemostatyczną w momencie ukłucia
· Do zakażenia bakteriami, wirusami, pierwotniakami dochodzi podczas ssania krwi (w ciągu 48 – 72 godzin)
Choroby przenoszone przez kleszcze (zwierzęta i ludzi):
Ø Babeszjoza
Ø Odkleszczowe zapalenie mózgu
Ø Borelioza
Ø Ehrlichioza (Anaplasma sp.)
Ø Gorączka Q
Ø Tularemia
Umiejscowienie kleszczy : małżowiny uszne, wewn. powierzchnia ud, wymię, powieki, szyja
Zachorowania
Babeszjoza – OBJAWY
ü Inkubacja od kilku dni do kilkunastu dni
o Apatia
o Brak apetytu
o Niechęć do ruchu
o Gorączka (40-41C)
o Obwisłe, bardzo blade lub zażółcone wymię
o Żółtaczka hemolityczna
o Znaczne przyspieszenie rytmu serca (120 ud./min) i tony kołaczące
o Zwiększenie pola opukowego wątroby (2-4 palce) i bolesność
o Hemoglobina w moczu – Hemoglobinuria
o MODS – Multiple organ dysfunction syndrome – zespół niewydolności wielonarządowej;
o We krwi pojawiają się Sferocyty – krwinki kuliste, brak przejaśnienia, zmniejszona oporność osmotyczna – Sferocytoza
o Rozpad krwinek: Hemoliza
§ Uwalnianie hemoglobiny z krwinek
§ Hemoglobina dostaje się do osocza
§ Wydalana jest przez nerki z moczem
§ Rozkładana jest na bilirubinę
§ Żółte zabarwienie błon śluzowych, skóry, gałek ocznych
ð Wątroba: zaburzenia funkcji, przeładowanie hemoglobiną, bilirubiną, osadzenie się kompleksów antygen przeciwciało, niekiedy trwałe uszkodzenie.
ð Nerki: niewydolność nerek (ARF – acute renal failure), uszkodzenie kłębuszków i kanalików w wyniku hemoglobinuri i/lub autoprzeciwciał
o Azotemia – mocznica
o Mocznik – stężenie w surowicy wzrasta > 10mmol/l
o Kreatynina – stężenie w surowicy wzrasta > 150µmol/l
o Azotemia to ważny wskaźnik prognostyczny
o Nasilenie wskutek lizy erytrocytów
ð ARDS – acute respiratory distress syndrome – Ostry zespół niewydolności oddechowej
- ciężka i częsta katastrofalna komplikacja babeszjozy (zwiększona przepuszczalność naczyń kapilarnych)
- obrzęk płuc
- wilgotny kaszel
- wypływ pienisty z nosa podbarwiony krwią
- uwaga! Intensywna płynoterapia pogłębia obrzęk płuc
ð Mózg
o Zaburzenia krzepliwości powodowane niszczeniem fibrynogenu
o Mikrozawały i zatrzymanie erytrocytów w małych kapilarach, hipoksja
o Obrzęk mózgu
ð OBJAWY nerwowe
o Niezborność
o Nierównomierne rozszerzenie źrenic
o Podniecenie
o Niedowłady/zaleganie
o Drżenie mięśni
o Konwulsje
o Śpiączka
Rozpoznanie:
Krwinki białe – wzrost
Krwinki czerwone – spadek (1-3 x 106 / µl)
Hematokryt i wskaźniki czerwonokrwinkowe – spadek
Trombocytopenia
Surowica- hemoliza
Hematologia:
- obraz anemii mikrocytarnej regeneratywnej
- wzrost liczby retikulocytów
- spadek płytek krwi (znaczny)- trombocytopenia
ROZMAZ- Wykonanie
Kropla krwi na szkiełko podstawowe (rozmaz)
Suszenie
Utrwalanie (5min. Mentol lub May-Grunwald)
Spłukanie
Barwnik Giemsy – 30 min
Spłukanie wodą destylowaną
Zestawy Hemacolor, Diff – Quick
Badanie Serologiczne
ELISA
IFAT (ang. Indirect immunofluorescence antibody test) wykrywa IgG
PCR – reakcja łańcuchowa polimerazy wykrywająca DNA pasożyta
Zmiany Sekcyjne
· 3-4 krotne powiększenie śledziony
· Zmiany zwyrodnieniowe w wątrobie i nerkach (martwica hemolityczna i zwyrodnienie tłuszczowe wątroby)
· Przewody żółciowe i pęcherzyk silnie wypełniony ciemną, zagęszczoną żółcią
· Ciemnoczerwone lub czarne przebarwienia w nerkach
· Silnie wypełniony pęcherz moczowy z ciemnym moczem
· Nieżytowe zapalenie błony śluzowej trawieńca, jelit, pęcherza moczowego, pęcherzyka żółciowego
· Wybroczyny krwawe na terenie serca
· Żółtaczka
LECZENIE:
- Imidokarb (Imizol) 1,2 – 3 mg/kg s.c. podanie jednokrotne, działa na Ehrlichia sp.
- Diminazen (Fa. Try. Banil) 3-8 mg/kg, głęboko domięśniowo, jednokrotne w razie potrzeby powtórzyć po 24 h
-Transfuzja krwi (5-10l/zwierzę)
IMIDOKARB
ü Babeszjobójczy z grupy karbanilidów
...
aniaska2