Zdjęcia na surowo.pdf

(85 KB) Pobierz
Zdjęcia na surowo
Zdjęcia na surowo
Nieskompresowany plik RAW to cyfrowy odpowiednik klatki negatywu. Opisujemy zalety
tego formatu, a także podpowiadamy, jak konwertować i wyświetlać fotografie RAW.
Użytkownik komputera nie będzie wiedział dokładnie, jakie procesy zachodzą wewnątrz
aparatu podczas naciskania wyzwalacza, ale zanim informacje o obrazie trafiające na
światłoczułą matrycę aparatu staną się plikiem JPEG zapisanym na karcie pamięci,
nastąpi wiele automatycznych operacji przetwarzania obrazu. Niemniej jednak sporo
zaawansowanych cyfrówek potrafi zapisywać fotografie w formacie RAW (od angielskiego
słowa raw, czyli surowy, nieprzetworzony), w którym zarejestrowany obraz trafia na kartę
pamięci bez uprzedniej obróbki.
Elektroniczny odpowiednik negatywu
Większość cyfrówek zachowuje poszczególne zdjęcia w postaci plików JPEG. Format ten
z założenia łączy się z utratą jakości. Zanim aparat zapisze fotografię jako plik JPEG na
karcie pamięci, przetwarza ją i wykonuje czynności korygujące. Podzespoły elektroniczne
poprawiają wyrównanie bieli, przeliczają przestrzeń barw, dostosowują ekspozycję,
dokonują ponownego mieszania kanałów barw, ustawiają kontrast i nasycenie kolorów,
po czym wyostrzają obraz. Stosują do tego ustawienia domyślne, które zwykle dają dobre
wyniki, ale nie zawsze optymalne.
Znacznie większą kontrolę nad zarejestrowanym materiałem uzyskasz, korzystając z
pierwotnych danych RAW. Zamiast przetworzonego pliku JPEG cyfrówka zapisuje na
karcie prawie niezmodyfikowane dane w formacie określonym przez producenta.
Specjalne oprogramowanie umożliwi ci nadanie im żądanej postaci. Wprawdzie wymaga
to nieco pracy, jednak pozwoli ci uzyskać optymalne efekty. Informację, czy twój aparat
obsługuje format RAW, uzyskasz w instrukcji obsługi, a także pod internetowym adresem
Aby włączyć zapisywanie zdjęć w formacie RAW, ustaw w menu aparatu opcję RAW
zamiast JPEG. W trybie RAW cyfrówka robi z reguły zdjęcia w maksymalnej
rozdzielczości, którą oferuje.
Co kraj, to obyczaj
Format RAW nie podlega żadnym standardom. Na przykład Canon opatruje pliki RAW
1
12161884.001.png
rozszerzeniem CRW, Minolta przydziela im rozszerzenie MRW, Nikon zaś NEF. Do
przetwarzania tych plików potrzebne jest specjalne oprogramowanie - producenta aparatu
lub innej firmy. Przykładowo w najnowszej wersji - CS2 - popularnego fotoedytora
Photoshop Adobe wprowadził moduł RAW współpracujący z najbardziej
rozpowszechnionymi wariantami formatu RAW.
Oprócz właściwych danych RAW niektóre cyfrówki tworzą dodatkowy plik, umieszczając
w nim ustawienia aparatu podczas robienia zdjęcia - bieżący balans bieli i parametry
ekspozycji, których użyłby do ostatecznego przygotowania fotografii (pliku JPEG).
Format zawodowców
W wypadku formatu RAW aparat "przemyca" dane zarejestrowane przez matrycę
światłoczułą przez wszystkie procedury przetwarzania, a nawet ich nie kompresuje.
Zatem są zapisywane na karcie całkowicie bezstratnie - czyli z zachowaniem wszystkich
informacji.
Sensory rejestrujące obraz w wielu nowszych cyfrówkach przetwarzają informacje,
stosując większą głębię kolorów niż podczas zapisu w formacie JPEG, w którym
dodatkowe dane ulegają utracie. Na dodatek podczas obróbki zdjęcia w programie
fotoedycyjnym następuje kolejna redukcja informacji. Tymczasem w plikach RAW masz
do dyspozycji brakujące informacje obrazu wymagane do wykonywania czynności
korygujących, co stanowi zdecydowaną przewagę nad formatem JPEG.
Stosując terminologię techniczną, można rzec, że RAW zapewnia większą głębię danych
niż JPEG. Fotografie z rozszerzeniem JPG oferują zaledwie 8-bitową, podczas gdy RAW
aż 12-bitową reprezentację barw i stopni jasności. Wobec tego w zdjęciach zapisanych
jako pliki JPEG można uzyskać tylko 128 stopni jasności, a format RAW udostępnia aż
4096 stopni jasności.
W praktyce nader rzadko różnice jakości są widoczne gołym okiem. Gdy zechcesz np.
usunąć niepożądany efekt czerwonych oczu, uzyskasz taki sam rezultat w obu
wypadkach (RAW i JPEG). Zupełnie inaczej jest, gdy masz zamiar poddać zdjęcie
bardziej gruntownej obróbce w fotoedytorze - np. w celu skorygowania wartości tonalnych
lub zwiększenia kontrastu czy dynamiki obrazu. Ze względu na ograniczoną gamę barw
zdjęcia w formacie JPEG mogą mniej precyzyjnie odwzorowywać szczegóły i zdarza się
efekt pikselizacji. W skrajnych wypadkach plik JPEG bywa wręcz bezużyteczny, gdy w
jasnych obszarach brakuje informacji, które wyszłyby na jaw podczas optymalizowania
zdjęcia.
Korzystając z formatu RAW, zapewnisz sobie ponadto większą wierność odtwarzania
kolorów. Balans bieli ustawiony na czas fotografowania nie zawsze odpowiada
rzeczywistej temperaturze barw na planie. Rezultatem są przebarwienia zdjęć. W
2
wypadku RAW nie musisz decydować się przed pstrykaniem - balans bieli ustawisz
dopiero podczas optymalizowania zdjęcia w komputerze. Dzięki temu masz większe
możliwości kontrolowania rezultatu.
Optymalizowanie parametrów
Kolejne zalety formatu RAW odkryjesz, zwracając uwagę na ostrość, kontrast i nasycenie
kolorów. W formacie JPEG można nimi sterować tylko w ograniczonym zakresie, przez
menu aparatu. Dysponując plikami RAW, za pomocą oprogramowania do fotoedycji
dokonasz bardziej precyzyjnych zmian niż oferowane przez cyfrówki.
Gdy włączysz w aparacie tryb RAW, możesz na dobrą sprawę skoncentrować się na
fotografowaniu. Parametry ekspozycji ustawisz później, optymalizując zdjęcia w
komputerze. Oznacza to, że nawet po naświetleniu możesz zmieniać liczne parametry,
aby skorygować ewentualne prześwietlenia, wypróbować różne ustawienia balansu bieli,
a nawet redukować szum obrazu.
Wymagania pamięciowe
Fotografowanie w formacie RAW oferuje, co prawda, wyższą jakość obrazu i większe
możliwości korygowania zdjęć, lecz ma swoje wady. Pliki RAW zajmują trzykrotnie więcej
miejsca niż zbiory JPEG. Ze względu na większe rozmiary plików wydłuża się czas
zapisu fotografii na karcie pamięci. W konsekwencji zwiększa się czas bezwładności
aparatu, czyli ten, który musi upłynąć od naciśnięcia wyzwalacza, zanim można zrobić
kolejne zdjęcie. Tylko aparaty wyposażone w wewnętrzną pamięć na co najmniej dwie
fotografie RAW pozwalają natychmiast fotografować dalej. W wypadku pozostałych
trzeba czekać, aż do końca uporają się z zapisem pliku RAW. Poza tym na karcie mieści
się, rzecz jasna, mniej zdjęć.
Druga dość znacząca wada: większość fotoedytorów nie obsługuje plików RAW, dlatego
przed wczytaniem zdjęcia trzeba je skonwertować na inny format.
Formaty w praktyce
Podstawowym argumentem za stosowaniem formatu JPEG jest znacznie większa liczba
fotografii mieszczących się na karcie pamięci. Na dodatek można zaoszczędzić sporo
czasu - zarówno podczas fotografowania, jak i późniejszej obróbki w komputerze. Robiąc
zdjęcia w formacie RAW, musisz i tak skonwertować je na format TIFF lub JPEG, aby
móc je obejrzeć czy wydrukować. W wypadku kilkuset zdjęć może to zająć sporo czasu.
Jeśli jesteś pewien parametrów naświetlania, balansu bieli i innych ustawień, zdjęcie
JPEG w pełnej rozdzielczości i z najmniejszym współczynnikiem kompresji będzie tak
samo dobre, jak skonwertowany obrazek RAW. W tej sytuacji możesz spokojnie wybrać
JPEG.
3
Format RAW jest zalecany, gdy przypuszczasz, że fotografie będą wymagały gruntownej
obróbki. Jeśli nie jesteś pewien chociażby wyrównania bieli lub po prostu chcesz mieć do
dyspozycji maksymalną ilość danych do późniejszej korekty, stosownym wyborem okaże
się RAW, skonwertowany następnie na format TIFF. Sprawdza się przede wszystkim
podczas robienia zdjęć w trybie makro, portretów i fotografowania produktów.
Niektóre aparaty cyfrowe (np. Canon EOS 350D i 20D) zapisują w pliku RAW osadzony
JPEG. Dzięki temu odnosisz korzyści z obu rozwiązań. Masz do dyspozycji gotowy plik
JPEG, który przeszedł wszystkie procedury optymalizacyjne wykonywane przez
elektronikę aparatu. Jednocześnie możesz skorzystać z nieprzetworzonych danych RAW,
aby przeprowadzić bardzo precyzyjną korektę i optymalizację. Wadą takich łączonych
fotografii jest, rzecz jasna, znacznie większy rozmiar plików zapisywanych na karcie.
Wiele cyfrówek dołącza do zdjęć RAW miniaturę podglądu, którą można obejrzeć w
fotoedytorze lub przeglądarce obrazków, aby ocenić efekty.
Rozważając wszystkie zalety i wady formatu RAW, zauważ, że stosowanie go nie
poprawia jakości zdjęć. W zwyczajnym, codziennym fotografowaniu nakład pracy i czasu
wymagany do przetwarzania zdjęć okazuje się stanowczo zbyt duży. Jednak warto
wypróbować oba formaty, aby poznać ich korzyści i niedogodności.
Obróbka fotoedytorska
Chcąc otworzyć plik RAW w dowolnym programie fotoedycyjnym, musisz skonwertować
go na swój wybrany format - przeważnie JPEG lub bezstratny TIFF. Do aparatów
obsługujących tryb RAW producenci dołączają stosowne oprogramowanie do obsługi
zdjęć i przekształcania ich na oszczędny format JPEG.
Wyostrzanie, wyróżnianie motywu przez zwiększenie kontrastu lub precyzyjne ustawianie
balansu bieli to typowe czynności, które za pomocą tego oprogramowania wykonasz
przeważnie w wygodny sposób i z zachowaniem dobrej jakości.
Ponadto programy konwertujące udostępniają zestaw prostych narzędzi do obróbki
obrazu, dobrany przede wszystkim z myślą o fotografach. Nie dorównują jednak
fotoedytorom z prawdziwego zdarzenia, takim jak choćby Paint Shop Pro czy Corel
PhotoPaint.
Trzeba dodać, że konwertery dołączane przez producentów aparatów konkurują ze
specjalnymi programami, takimi jak RawShooter essentials 2005 (bezpłatna wersja
demonstracyjna dostępna pod adresem: www.pixmantec.com , środowiska: Windows
2000/XP, rozmiar pliku: 1,4 MB), jednak uzyskanie porównywalnych wyników za pomocą
tych ostatnich wymaga znacznie więcej pracy. Nie są tak dobrze przystosowane do
potrzeb fotografów, za to zapewniają większy wybór zaawansowanych funkcji
4
fotoedycyjnych. Wspomniany RawShooter essentials 2005 pozwala modyfikować i
korygować zdjęcia, a także konwertować je na inne formaty graficzne. Udany interfejs
użytkownika oraz inne elementy ułatwiają orientację w programie, mimo jego bogatego
zasobu możliwości. W ich skład wchodzą m.in. funkcje do redukowania szumu obrazu i
wyostrzania. Ponadto aplikacja zapewnia wydajną funkcję wsadowego przetwarzania
plików i zachwyca bardzo profesjonalnymi wynikami obróbki zdjęć.
Adobe Photoshop
Użytkownicy programów Photoshop CS/CS2 lub Photoshop Elements 3.0 mogą
bezpośrednio otwierać plik RAW (tzn. bez sięgania po dodatkowe programy).
Wbudowany konwerter włącza się automatycznie tuż po jego wczytaniu z okna
przeglądarki plików lub przez menu Plik | Otwórz.
Podstawowe ustawienia ostrości i wartości tonalnych - temperatura kolorów, odcienie,
naświetlenie, jasność, kontrast czy stopień wygładzenia w wypadku występowania mory -
których dokonuje się zazwyczaj dopiero w oknie Photoshopa, możesz wprowadzić już z
poziomu modułu konwertującego. Zapisując zdjęcie w formacie JPEG lub TIFF, musisz
ustawić głębię barw i poziom kompresji. Program potrafi grupować w szablonach i
zapisywać predefiniowane zestawy ustawień poszczególnych modeli aparatów, aby były
szybko dostępne podczas obróbki kolejnych fotografii.
Dane EXIF
Wraz z obrazem każdy aparat cyfrowy rejestruje wiele bieżących parametrów ekspozycji i
innych dodatkowych informacji, po czym osadza je w pliku zdjęcia. W skład tych tzw.
metadanych (standardy EXIF i IPTC) wchodzą m.in. data i godzina, czas otwarcia
migawki, przesłona, ustawienia czułości (ISO) i lampy błyskowej, rozdzielczość, format
plików, rodzaj kompresji, wysokość i szerokość obrazka, a także producent i model
aparatu. Te informacje przydają się podczas sortowania i archiwizowania fotografii. Są
brane pod uwagę przez liczne programy do katalogowania kolekcji zdjęć. Ale co począć,
gdy w wyniku czynności retuszerskich dane EXIF ulegną utracie? Niemal wszystkie
programy do fotoedycji uszkadzają właściwości EXIF podczas ponownego zapisywania
pliku, co może mieć opłakane skutki. Gdy wgrasz skorygowane zdjęcia z powrotem do
aparatu, aby podłączyć go kablem wideo do telewizora i zaprezentować je na dużym
ekranie, ujrzysz zapewne tylko czarny ekran - nie mając do dyspozycji danych EXIF,
aparat odmówi odczytania fotografii.
5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin