iliada.pdf

(1051 KB) Pobierz
23944236 UNPDF
Aby rozpocząć lekturę,
kliknij na taki przycisk ,
który da ci pełny dostęp do spisu treści książki.
Jeśli chcesz połączyć się z Portem Wydawniczym
LITERATURA.NET.PL
kliknij na logo poniżej.
23944236.001.png 23944236.002.png
HOMER
ILIADA
2
Tower Press 2000
Copyright by Tower Press, Gdańsk 2000
3
Księga I
Zaraza. Gniew
Gniew Achilla 1 , bogini, głoś, obfity w szkody,
Który ściągnął klęsk tyle na greckie narody 2 ,
Mnóstwo dusz mężnych wcześnie wtrącił do Erebu 3
A na pastwę dał sępom i psom bez pogrzebu
5 Walające się trupy rycerskie wśród pola:
Tak Zeusa 4 wielkiego spełniała się wola
Odtąd, gdy się zjątrzyli sporem niebezpiecznym
Agamemnon 5 , król mężów, z Achillem walecznym.
Od kogóż tej niezgody pożar zapalony?
10 Od Feba 6 , co go Kronid z pięknej miał Latony.
Gniewny na króla, wojsku straszną, klęskę zadał,
Rozszerzył mór w obozie, codziennie lud padał;
Mścił się, że był zelżony jego kapłan święty.
Przyszedł Chryzes 7 , gdzie stały Achajów okręty,
15 Świetną na okup córki 8 przynosząc ofiarę,
A w ręku mając berło i Feba tiarę;
Prosił Greki o litość na ojcowskie bóle:
Najbardziej zaś Atrydy 9 , dwa narodów króle:
»Atrydowie i Grecy! Niech wam dadzą bogi
20 Dobyć miasta Pryjama 10 , w swoje wrócić progi!
Lecz pomni na łuk Feba strzelający z góry,
Weźcie okup, nie przeczcie ojcu, jego córy!«
Rzekł. W Grekach szmer przyjazny oznaczał ich zgodę,
Aby uczcić kapłana i przyjąć nagrodę;
25 Nie przypadła królowi do serca ta mowa,
1 gniew Achilla – chodzi o spór z Agamemnonem o brankę Bryzeidę; porównaj w. 302; Achilles
był synem Peleusa (dalej występuje też jako Peleida) oraz boginki morskiej Tetydy (występuje
też jako Tetys);
2 greckie narody – Achajowie, Argiwowie, Danajowie, którzy zamieszkiwali Tesalię i Pelopo-
nez;
3 Ereb – Hades; państwo podziemne, gdzie przebywają dusze zmarłych;
4 Zeus – Kronid, główny władca Olimpu i najważniejszy z bogów; podczas wojny stoi po stronie
Trojan; w tekście występuje jako Kronida;
5 Agamemnon – syn Atreusa (w tekście występuje jako Atryda); dowódca Greków walczących
pod Troją, brat Menelaosa, którego żonę Helenę uprowadził syn króla Troi, Parys; to wydarze-
nie stało się bezpośrednim powodem wojny;
6 Feb – Apollo (tu występuje jako Febus, Feb) był bogiem piękna, porządku, ładu i sprawiedli-
wości; za złamanie tych zasad karał zabijając ze swego srebrnego łuku; matką Apolla jest La-
tona, ojcem Zeus; Apollo podobnie jak Zeus wspiera Trojan;
7 Chryzes – kapłan ze świątyni Apollina w mieście Chryze w Mizji;
8 Córka – chodzi o córkę kapłana Chryzesa – Chryzeidę, którą Grecy (Achajowie) wzięli do
niewoli;
9 Atrydy – synowie Atreusa, Agamemnon i Menelaos;
10 Priam – król Troi, ostatni władca przed zburzeniem miasta;
4
Więc go puścił z obelgą, przydał groźne słowa:
»Znidź, naprzykrzony starcze, z oczu moich pręcej,
Nie waż bawić się dłużej ani wracać więcej!
W tiarze, w berle słaba dla ciebie zasłona.
30 Chyba mi starość córkę twoją wydrze z łona;
Od swych daleko, w Argos 11 na zawsze osiędzie,
Tam wełnę tkać i łoże moje dzielić będzie.
Pójdź precz! Ani mię gniewaj, żebyś został cały!«
Rzekł król; zaląkł się starzec i odszedł struchlały.
35 Szedł cicho ponad morze, gdzie huczały fale,
A gdy już był daleko, wynurzył swe żale
I syna pięknowłosej tak prosił Latony:
»Boże! Którego Chryza doznaje obrony,
Smintejczyku 12 ! Co strzałę wypuszczasz daleką,
40 Co masz Tened i Killę pod możną opieką:
Jeśli wieńcami twoje zdobiłem kościoły,
Jeślim ci na ofiarę bił kozły i woły,
Niech prośba ta od ciebie będzie wysłuchana:
Zemścij się łukiem twoim obelgi kapłana«.
45 Ledwie skończył, modlitwa doszła ucha Feba;
Wysłuchał go łaskawie, zstąpił gniewny z nieba
Z łukiem swoim, z kołczanem; na ramionach strzały
W bystrym biegu strasznymi szczęki przerażały.
Idzie jak noc posępny; siadł z dala, łuk spina:
50 Leci strzała i świszcząc powietrze rozcina.
Okropnym brzmiąc łuk jękiem psy strzela i muły;
Wnet zgubne jego razy Achaje poczuły:
Palą się bezprzestannie smutne trupów stosy.
Przez dziewięć dni na wojsko śmiertelne szły ciosy,
55 Dziesiątego Achilles cały lud zwoływa,
Bo tę myśl w piersi Hera 13 wlała mu życzliwa,
Bolesna, widząc swoich Achajów zagładę.
Zatem, gdy się na walną zgromadzili radę,
Mężny Achilles tymi zaczął mówić słowy:
60 »Teraz bardzo się lękam, synu Atrejowy,
Abyśmy, obłąkani wpośród morskich brodów,
Nie musieli powracać do ojczystych grodów,
Jeżeli tu na zawsze nie zamkniem powieki,
Bo i wojna okrutna, i mór niszczy Greki.
65 Niech wieszcz lub kapłan powie, skąd ta chłosta sroga,
Albo snów tłumacz wiemy – wszakże sny od Boga?
Niechaj powie, dlaczego Feb naszej chce zguby:
Czy go niedopełnione obrażają śluby?
Czyli stąd, że świętego stugłowu 14 nie bierze?
70 Bijmy owce i kozy dla niego w ofierze,
Aby ubłagan wstrzymał ten mór niebezpieczny«
11 Argos – stolica Argolidy, gdzie leżały Mykeny, posiadłość Agamemnona;
12 Smintejczyk – przydomek Apolla od miasta w Troadzie, gdzie była jego świątynia;
13 Hera – żona Zeusa, córka Kronosa; w sporze opiekuje się Grekami;
14 stugłowu – chodzi o tzw. hekatombę, uroczystą ofiarę ze stu wołów;
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin