PRAWNIK z 7 marca 12 (nr 47).pdf

prawnik

Konﬂ ikt radców prawnych i adwokatów

dotyczcy ich uprawnie zawodowych

trwa od lat. Co wicej, po ogłoszeniu

przez Jarosława Gowina planów

dereulacji, która ma ułatwi dostp do

obu profesji, moe si tylko zaostrzy

WOJNA

ŚWIAT PRAWNIKÓW

Opinie, wydarzenia, sylwetki

Nie wystarczy tylko

nakładać obowiązki

wym radca prawny otrzyma dwa punkty,

a za cały kurs maksymalnie sześć punktów.

Platforma e-learningowa ma więc ułatwić

radcom osiągnięcie nałożonego przez Kra-

jową Radę Radców Prawnych uchwałą nr 74/

VIII/2011 limitu 40 punktów za udział w szko-

leniach w latach 2012 – 2015.

Czym jest zatem e-learning? To technika

nauczania związana z wykorzystaniem kom-

puterów i internetu, pomocna w dydaktyce bez

konieczności obecności słuchacza w sali wy-

kładowej. Co ważne, uruchomiona platforma

umożliwia zarówno wybór pomiędzy propo-

zycjami tematów, jak i elastyczne pogłębianie

wiedzy poprzez określenie indywidualnego

tempa jej przyswajania. Szkolenia w tej formie

są bezpłatne dla radców prawnych. Wystarczy

tylko komputer, dostęp do internetu i telefon

komórkowy, na który przesyłane będzie wy-

generowane przez system hasło niezbędne

do zalogowania się w serwisie.

Akademia KIRP, bo taką nazwę nosi plat-

forma e-learningowa samorządu radcow-

skiego, daje szansę wszystkim naszym człon-

kom wzięcia udziału w multimedialnych

programach szkoleniowych.

Od marca dostępnych jest pięć szkoleń.

Radca prawny ma do wyboru nie tylko te-

maty stricte zawodowe, jak chociażby prak-

tyczne aspekty kasacji. Może także wybrać

inne zajęcia, np. poświęcone mediom spo-

łecznościowym. Dzięki nim dowie się, na

czym polega działalność w social media,

z jakich narzędzi można korzystać, a tak-

że jakie proity można osiągnąć. W trakcie

szkolenia dotyczącego pierwszej rozmowy

z klientem będzie można dowiedzieć się,

na co zwracać uwagę, jak profesjonalnie się

zachować. Ostatnie dwa obecnie dostępne

szkolenia uczą, jak przygotować się do roz-

prawy arbitrażowej oraz jak przygotować się

do mediacji, która stwarza szansę rynkową

dla radców prawnych.

Mamy nadzieję, że Akademia KIRP stanie

się płaszczyzną pomagającą zdobyć unikalne

kompetencje, zapewniającą także niezbędne

wskazówki, jak radzić sobie w konkretnych

sytuacjach. Planujemy oczywiście systema-

tyczny wzrost liczby dostępnych kursów.

Jak wygląda szkolenie? Każdy materiał szko-

leniowy podzielony jest na rozdziały i pod-

rozdziały, wydzielone graicznie. Aby zaliczyć

całe szkolenie, należy zapoznać się z każdym

rozdziałem. Umieszczony licznik odliczają-

cy minimalny czas niezbędny do zapoznania

się z treścią uniemożliwia zbyt szybkie przej-

ście pomiędzy poszczególnymi rozdziałami.

Co ważne, każde szkolenie, nawet trwające

kilka godzin, można przerwać w dowolnym

momencie i powrócić do niego później. Sys-

tem zapamiętuje ostatni przeczytany przez

uczestnika rozdział i proponuje wznowienie

szkolenia właśnie od tego momentu. System

umożliwia również przejście do rozdziału, któ-

ry został już przeczytany, co może być przy-

datne przy teście sprawdzającym.

Każde szkolenie zawiera opis, dzięki

któremu przed przystąpieniem do kur-

su e-learningowego można prześledzić

poruszane w nim zagadnienia. Wszyst-

kie szkolenia zawierają także materiały

multimedialne. Są to wypowiedzi eksper-

tów wskazujące na najważniejsze zagad-

nienia, ale też wykresy, mapy myśli (cho-

ciażby w szkoleniu dotyczącym pierwszej

rozmowy z klientem) czy zrzuty ekranu

programów (jak w szkoleniu dotyczącym

mediów społecznościowych).

Platforma e-learningowa umożliwi

uczestnikom szkoleń nie tylko samodzielny

wybór tematów. Przede wszystkim będą

mogli pogłębiać wiedzę w dogodnym

dla siebie tempie

Ewa Stompor-Nowicka

Prace nad

przygotowaniem

platformy trwały

ponad rok.

Ta forma szkoleń

pozwoli radcom

zaoszczędzić czas

Krajowa Rada Radców Prawnych jako pierw-

szy samorząd prawniczy w Polsce, a dopiero

drugi w Europie (po Danii) uruchamia in-

nowacyjną platformę e-learningową, tym

samym stwarzając radcom prawnym możli-

wość podnoszenia kwaliikacji zawodowych

także w tej nowoczesnej, a przede wszystkim

bardzo wygodnej formie.

Już dzisiaj wielu z nas wykorzystuje w swo-

jej pracy zaawansowane urządzenia technicz-

ne. Przykładowo, obecne aparaty telefonicz-

ne to niemożliwe do wyobrażenia kilka lat

wcześniej platformy komunikacji, za pomocą

których nie tylko rozmawiamy, lecz także

wysyłamy i odbieramy e-maile czy też pisze-

my teksty lub przeglądamy internet. Samo-

rząd radców prawnych nie mógł nie dostrzec

zmian i możliwości, jakie dają wszelkie no-

winki technologiczne.

Jednak to nie jedyna przyczyna powstania

platformy e-learningowej. Przede wszystkim

samorząd radcowski wyszedł z założenia, że

zobowiązując radców prawnych do dbałości

o rozwój zawodowy poprzez kształcenie usta-

wiczne (taki obowiązek wynika z kodeksu ety-

ki zawodowej), powinien również umożliwić

swoim członkom wypełnienie tego wymogu.

Prace nad przygotowaniem platformy

trwały ponad rok. W tym czasie KRRP przy-

gotowywała również akty prawa wewnętrz-

nego przewidujące samokształcenie także

w formie e-learningu. 21 maja 2011 r. podjęła

uchwałę nr 46/VIII/2011 zmieniającą uchwałę

w sprawie określenia zasad wypełniania przez

radcę prawnego obowiązku brania udziału

w szkoleniach zawodowych.

Zgodnie z tym dokumentem za każdą go-

dzinę szkoleniową w systemie e-learningo-

sekretarz Krajowej

Rady Radców

Prawnych

Szkolenie kończy się testem sprawdzają-

cym. Ma on jednak charakter informacyj-

ny dla uczestnika, gdyż od jego zaliczenia

nie jest uzależnione otrzymanie certyika-

tu. Certyikat w formacie PDF, który można

wydrukować, jest zaświadczeniem dla OIRP

o odbyciu szkolenia. Umieszczone jest na nim

imię i nazwisko, numer wpisu na listę rad-

ców prawnych, temat szkolenia oraz liczba

osiągniętych punktów.

Mamy nadzieję, że Akademia KIRP, bę-

dąc wysoce innowacyjnym rozwiązaniem,

łączącym w sobie wszystkie powszechnie

dziś stosowane i sprawdzone rozwiązania

w e-learningu, wychodzi naprzeciw oczeki-

waniom radców prawnych, którzy wykonu-

jąc zawód zaufania publicznego, korzysta-

ją i mogą korzystać z rozwiązań służących

szybkiej komunikacji. Zależy nam, by także

samokształcenie, tak ważne w rozwoju każ-

dego człowieka, było zbieżne z wyzwaniami,

które niesie za sobą XXI wiek.

Wreszcie zależy nam na tym, by zapropo-

nowana forma szkoleń profesjonalnie zaspo-

kajała potrzeby radców prawnych, którzy

chcą czerpać z dorobku najwyższej jakości

wiedzy, korzystając przy tym ze sprawdzo-

nych, nowoczesnych i powszechnych roz-

wiązań.

krótko o wydarzeniach

Adwokaci pomagają

poszkodowanym

Konkurs Prix Galien

oraz placówek konsularnych. Zostaną na nią

wpisani adwokaci, którzy do 9 marca b.r. prze-

ślą swoje zgłoszenie na adres: ora.warszawa@

adwokatura.pl.

Osoby pragnące zabezpieczyć sporządzone

przez siebie testamenty mogą to uczynić za

pomocą Notarialnego Rejestru Testamentów.

Działający od 5 października 2011 roku rejestr

pozwala potwierdzić istnienie i łatwiej do-

trzeć do poszukiwanego dokumentu. Wpis

do rejestru jest dobrowolny i bezpłatny. Na

wniosek testatora dokonuje go notariusz. Re-

jestr nie zawiera jednak informacji o treści

dokumentu, a jedynie potwierdza, że został

on sporządzony. Wskazuje także kancelarię,

w której został złożony.

Kancelaria Chałas i Wspól-

nicy rozpoczęła współpracę

z wydawnictwem medycz-

nym Elsevier Urban & Part-

ner przy organizacji w Polsce

I edycji międzynarodowego konkursu o nagrodę

Prix Galien. To wyróżnienie cieszące się najwyż-

szym uznaniem światowej farmacji i medycyny,

traktowane jako odpowiednik Nagrody Nobla.

Kancelaria sprawuje opiekę merytoryczną nad

prawidłowym przebiegiem konkursu. Nagro-

da Galena, której nazwa pochodzi od greckiego

ojca medycyny i farmakologii, przyznawana jest

irmom za innowacyjne i przełomowe produk-

ty terapeutyczne oraz zespołom naukowców za

dokonania z zakresu badań medycznych. Po raz

pierwszy Prix Galien ufundowano w 1970 roku.

Więcej na

www.

chwp.pl

RPO pyta ministra

o likwidację sądów

Przy likwidacji sądów kry-

terium ekonomiczne nie

powinno być jedynym; po-

winno się też uwzględniać i-

zyczną dostępność obywateli do sądu – stwierdzi-

ła w liście do ministra sprawiedliwości rzecznik

praw obywatelskich Irena Lipowicz. RPO zwróciła

się do Jarosława Gowina o przedstawienie kry-

teriów planowanej reorganizacji, przeciw której

występuje część sędziów. Według niej „przy zno-

szeniu sądów należy kierować się wszechstronną

analizą, zapewniającą realizację konstytucyjnie

gwarantowanego prawa do sądu”.

Więcej na

www.rpo.

gov.pl

Nowości na półkach

W księgarniach można już nabyć jedną z naj-

nowszych publikacji dr. Bartłomieja Swaczyna

„Warunkowe czynności prawne”. Jest to kom-

pleksowe omówienie instytucji warunku. Książka

jest poświęcona nie tylko regulacji art. 89 i na-

stępnym kodeksu cywilnego, lecz także zawiera

rozbudowane omówienie wszystkich rodzajów

warunku (także tych niezna-

nych polskiemu kodeksowi

cywilnemu) oraz statusu oso-

by uprawnionej pod warun-

kiem i ochrony prawa wa-

runkowego. Publikacja jest

adresowana przede wszyst-

kim do sędziów, notariuszy,

adwokatów, radców praw-

nych i komorników. AA, pAp

W sobotniej katastrofie kolejowej zginęło

16 osób, a 58 odniosło obrażenia

Okręgowa Rada Adwokacka w Katowicach roz-

poczęła udzielanie bezpłatnej pomocy prawnej

poszkodowanym oraz rodzinom oiar katastrofy

kolejowej w Szczekocinach k. Zawiercia. Począw-

szy od 5 marca 2012 r., porady prawne są udzielane

codziennie w godzinach od 8.00 do 20.00. Osoby

zainteresowane proszone są o kontakt telefo-

niczny: (32) 25 98 250, bądź e-mailowy: dziekan@

adwokatura.katowice.pl. Pracownicy ORA w Ka-

towicach skierują na spotkanie z adwokatem do

siedziby rady przy ulicy Gliwickiej 17 lub do jednej

z kancelarii adwokackich na terenie województwa

śląskiego, które włączyły się do akcji.

Adwokaci na Euro 2012

W związku ze zbliżający-

mi się mistrzostwami Euro

2012 Okręgowa Rada Adwo-

kacka w Warszawie przy-

gotowuje listę adwokatów, którzy podejmą

się obrony w sprawach karnych w związku

z postępowaniami przyspieszonymi w okresie

od 4 czerwca do 1 lipca 2012 r. Lista jest two-

rzona na potrzeby sądów, prokuratur, policji

Notarialny rejestr

testamentów

Więcej na

www.

adwokatura.pl

Krajowa Rada Notarialna podała, że liczba

zarejestrowanych przez notariuszy testa-

mentów przekroczyła 10 tysięcy. Nowa insty-

tucja traiła w potrzeby klientów kancelarii.

„Prawnik” powstaje we współpracy z Krajową Radą Sądownictwa Naczelną Radą Adwokacką Krajową Radą Komorniczą

Krajową Izbą Doradców Podatkowych Krajową Radą Radców Prawnych

prawnik

7 marca 2012 nr 47 (3185) gazetaprawna.pl

Człowiek

Nowi ludzie

w kancelariach

prawnych

kompromisu,

ale do Czasu

andrzej noWak

W gronie radców prawnych nowo powstałej

kancelarii Alior Doradztwo Prawne znalazł

się Andrzej Nowak. Jest absolwentem Uni-

wersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lubli-

nie, skończył też aplikację administracyjną

oraz aplikację sądową zakończoną egzami-

nem sędziowskim w 1988 r. Od 1993 r. wyko-

nuje zawód radcy prawnego. Doświadczenie

zawodowe zdobywał, pracując w administra-

cji państwowej i organach ścigania (m.in.

pełnił obowiązki prokuratora rejonowego

w Piasecznie oraz prokuratora Prokuratu-

ry Wojewódzkiej w Warszawie). Od 1993 roku

prowadzi obsługę prawną przede wszystkim

przedsiębiorców oraz banków. Jego zainte-

resowania zawodowe to: prawo bankowe

ze szczególnym uwzględnieniem zabezpie-

czeń wierzytelności i windykacji należności,

prawo pracy, prawo cywilne, prawo karne.

Silna kobieta zastąpiła inną silną kobietę

– tak o powołaniu Magdaleny Gaj na stanowisko prezesa

Urzędu Komunikacji Elektronicznej mówią przyjaciele

i współpracownicy. Przeciwnicy twierdzą z kolei,

że trudno jej będzie dorównać poprzedniczce

WładysłaW BieńkoWski

Nowym wspólnikiem kancelarii Leśnodorski

Ślusarek i Wspólnicy sp.k. został Władysław

Bieńkowski – adwokat współpracujący z kan-

celarią od 2001 roku.

Prawnik przede wszystkim reprezentu-

je podmioty gospodarcze w postępowaniach

sądowych i egzekucyjnych, doradzał m.in.

w sprawach dotyczących łączenia i prze-

kształcania przedsiębiorstw, postępowań

upadłościowych i naprawczych. Bieńkowski

uczestniczył m.in. w prywatyzacji przemy-

słu hutniczego, stoczniowego oraz przed-

siębiorstw spedycyjnych. Reprezentował

podmioty sektora bankowego w postępowa-

niach zarówno egzekucyjnych, upadłościo-

wych, jak i naprawczych. Obecnie doradza

przedsiębiorstwom polskim, a także zagra-

nicznym, m.in. w zakresie organizacji, roz-

poczęcia i stworzenia podstawy prawnej

planowanej przez nich działalności gospodar-

czej i przedsięwzięć biznesowych.

Mariusz Mosiołek

mariusz.mosiolek@infor.pl

m.in. nakładają na deweloperów obowiązek

doprowadzenia do nowo wybudowanego obiek-

tu mieszkalnego łącza internetowego na równi

z obowiązkiem doprowadzenia bieżącej wody

czy prądu.

Dlaczego Gaj walczy o szerszy dostęp do

internetu dla każdego obywatela? – Swojego

męża poznałam dzięki jednemu z interneto-

wych serwisów randkowych. Jestem dobrym

przykładem, jak internet może zmienić życie

– odpowiada ze śmiechem.

Jednak to tylko anegdota, bo tak naprawdę

chodzi o oszczędności. – Internet w każdym

mieszkaniu to e-administracja dla każdego oby-

watela. To się opłaci nie tylko państwu. Będzie

taniej i szybciej – powtarza od lat.

Magdalena Gaj została prezesem 1 lutego

2012 roku. Stanowisko to zawdzięcza nie tylko

swojej pracy, ale przede wszystkim politykom

koalicji PO – PSL, którzy zgłosili, a następnie

poparli jej kandydaturę w głosowaniu. Zastą-

piła na stanowisku prezesa żelazną damę pol-

skiego rynku telekomunikacyjnego. Kobietę,

która broniąc praw konsumenta, nie wahała

się walczyć z największymi monopolistami,

czyli Annę Streżyńską.

– Spodziewamy się, że zmiana na stanowisku

prezesa niczego nie zmieni. Wszystko bowiem

wskazuje na to, że polityka twardej ręki nadal

będzie prowadzona – twierdzą pracownicy UKE.

– Jestem człowiekiem kompromisu, ale po-

traię uderzyć ręką w stół – mówi o sobie nowa

prezes.

Ta ostatnia umiejętność na pewno jej się

przyda w walce o ceny rozmów telefonicznych.

– Będę dalej obniżać stawki hurtowe telefonii

komórkowej, tzw. MTR-y. Na pewno spowoduje

to spadki cen telefonii komórkowej. Spodzie-

wam się, że w 2013 r. będziemy płacić mniej

o około 20 proc. – stwierdza.

Magdalena Gaj po pracy interesuje się po-

dróżami, odkrywając nowe miejsca najchętniej

poprzez ich kuchenne specjalności. W chwilach

spokoju dla relaksu słucha muzyki poważnej.

Prawem telekomunikacyjnym zainteresowała

się, studiując na Wydziale Prawa Uniwersytetu

Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Skończyła

je w 1998 roku, a w 2002 r. uzyskała uprawnienia

radcy prawnego. Nigdy jednak nie wyobrażała

sobie pracy w kancelarii.

Karierę Magdalena Gaj rozpoczęła w Urzę-

dzie Regulacji Telekomunikacyjnej i Poczty,

który następnie został przekształcony w Urząd

Komunikacji Elektronicznej. W 2005 r., zale-

dwie po trzech latach pracy na stanowisku

radcy prawnego, Gaj objęła stanowisko dy-

rektora departamentu prawnego. Wówczas

uważana była za drugą osobę w UKE zaraz

po prezes Annie Streżyńskiej. – Obie panie

świetnie się dogadywały. To jest niezwykłe,

bo są to dwie silne osobowości – mówi Piotr

Dziubak, rzecznik prasowy Urzędu Komuni-

kacji Elektronicznej.

W 2009 r. Magdalena Gaj została podsekre-

tarzem stanu w Ministerstwie Infrastruktury,

a w 2011 r. – wiceministrem w Ministerstwie

Administracji i Cyfryzacji. To ona jest pomysło-

dawczynią akcji „Cyfrowych latarników”, czyli

powołania specjalnie przeszkolonych urzędni-

ków mających ułatwić poruszanie się po wir-

tualnym świecie, w szczególności osobom po

50. roku życia. – Bez ówczesnej minister Gaj

ten projekt nie miałby najmniejszych szans

– mówi Krzysztof Głomb, prezes Stowarzysze-

nia Miasta w Internecie.

Jednak to nie „latarnicy”, tylko ustawa

o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomu-

nikacyjnych jest dotychczasowym największym

osiągnięciem Magdaleny Gaj. Przy jej tworze-

niu, jako wiceminister administracji i cyfryzacji

ściśle współpracowała z ówczesną prezes UKE

Anną Streżyńską. Ta ustawa jest ich wspólnym

sukcesem. Celem uchwalenia nowych przepi-

sów jest zniesienie barier prawnych i admini-

stracyjnych w rozwoju sieci telekomunikacyj-

nej. Ustawa i jej rozporządzenia wykonawcze

arkadiusz rumiński

Nowym partnerem lokalnym w między-

narodowej kancelarii prawnej Noerr został

Arkadiusz Rumiński, który jest adwo-

katem mającym również uprawnienia

do wykonywania zawodu w Niemczech

(Rechtsanwalt). Rumiński specjalizuje się

w transakcjach fuzji i przejęć (M&A) i pro-

jektach greenield oraz zajmuje się ogólnym

doradztwem korporacyjnym, w szczególno-

ści z zakresu prawa spółek oraz prawa rynku

kapitałowego.

Adwokat z kancelarią Noerr jest związany od

2009 roku. Zdobywał doświadczenie w nie-

mieckich i międzynarodowych kancelariach

w Berlinie, Frankfurcie nad Menem i w Lon-

dynie oraz w jednej z wiodących kancelarii

w Polsce. Arkadiusz Rumiński biegle włada,

niemieckim i angielskim.

Korporacje

Dostęp do zawodów prawniczych

konflikt już jest, a deregulacja go zaostrzy

Minister Jarosław Gowin postanowił

przemodelować zawody prawnicze. Nie dość,

że nie widzi powodu, aby radcowie i adwokaci

mieli różne uprawnienia, to jeszcze chce

ułatwić dostęp do tych dwóch profesji

Michał Królikowski

W ostatnich latach stopniowo przyzna-

wano radcom prawnym uprawnienia za-

strzeżone wcześniej dla zawodu adwokata.

Z pierwotnej roli prawnika obsługujące-

go jednostki organizacyjne, radcowie co-

raz częściej świadczą pomoc prawną oso-

bom fizycznym. Momentem decydującym

o zasadniczym rozszerzeniu ich upraw-

nień była ustawa o radcach prawnych z 22

maja 1997 r., a także nowelizacje z lat 1999

– 2000. Aktualnie oba zawody różni za-

gadnienie stosunku pracy oraz możliwość

pełnienia funkcji obrońcy w procesie kar-

nym. Od dłuższego czasu zauważalnym

problemem jest tocząca się dyskusja na

temat zrównania obu zawodów. Najpoważ-

niejszy postulat dotyczy przyznania rad-

com możliwości pełnienia funkcji obrońcy

w procesie karnym.

Oczekujemy na zabranie w tej sprawie

głosu przez przedstawiciela Ministerstwa

Sprawiedliwości. Został powołany zespół

roboczy mający na celu przyjrzenie się

postulatom obu środowisk i znalezienie

uczciwego i skutecznego rozwiązania zaist-

niałego konfliktu. Żadna zmiana nie może

zostać przeprowadzona pochopnie. Każda

decyzja, dotycząca jakiegokolwiek zawodu,

musi być poprzedzona wnikliwą analizą.

Zagadnieniu zrównania uprawnień za-

wodów towarzyszy wiele wątpliwości. Po

pierwsze, przyjrzyjmy się, czy trafiony jest

być ich nowy kodeks etyki, nad którym obecnie

pracują władze samorządowe. Jego zapisy unie-

możliwią bycie obrońcom karnym tym radcom,

których pracodawcą będzie państwo. Ponadto

ich zdaniem obecny stan prawny zakłada pew-

ną ikcję, że od momentu wpisu na listę adwo-

katów radca prawny nabywa kompetencje do

reprezentowania klientów przed sądem kar-

nym. Tymczasem cała procedura wpisu trwa

około tygodnia.

Po ogłoszeniu w ostatnią sobotę przez ministra

sprawiedliwości Jarosława Gowina planów dere-

gulacji można przypuszczać, że ten konlikt się

zaostrzy. Jeżeli rząd zrealizuje swój zamiar i do

3 lat skróci praktyki w stosowaniu prawa, które

obecnie są niezbędne, by przystąpić do egzaminu

adwokackiego i radcowskiego, do zawodu radcy

prawnego szerszym strumieniem napłyną osoby,

które do tej pory wykonywały inne zawody praw-

nicze. Powstaje jednak pytanie, czy takie osoby

będą się liczyły z przepisami, które nie zostaną

zapisane w powszechnie obowiązującym akcie

prawnym, a jedynie w kodeksie etyki stworzo-

nym przez samorząd radcowski.

Małgorzata Kryszkiewicz

malgorzata.kryszkiewicz@infor.pl

Spór między radcami prawnymi a adwokatami

o to, czy ci pierwsi powinni reprezentować oby-

wateli przed sądami w sprawach karnych, trwa,

odkąd tylko pojawił się pomysł zrównania kom-

petencji przysługujących tym dwóm zawodom

prawniczym. Punktem zapalnym jest przysłu-

gujące radcom prawo do świadczenia usług np.

w urzędach czy ministerstwach na podstawie

umowy o pracę. Adwokaci twierdzą, że to odbiera

im atrybut niezależności, a tym samym dyskwa-

liikuje jako obrońców karnych. I wskazują, że

jeżeli tylko radca chce występować przed sądem

karnym – wystarczy, że wpisze się na listę adwo-

katów. Od tego momentu jednak nie może już

pozostawać zatrudniony na podstawie umowy

o pracę. Taki wymóg jest bowiem zapisany w art.

4a ustawy – Prawo o adwokaturze.

Z zarzutami adwokatów nie zgadzają się radco-

wie i wskazują, że rozszerzenie im kompeten-

cji nie będzie musiało prowadzić do patologii

na rynku usług prawnych. Gwarancją tego ma

podsekretarz stanu

w Ministerstwie

Sprawiedliwości

Wiedza, którą zdo-

bywają aplikanci

obu zawodów, jest

podobna. Egzamin

zawodowy można

określić jako za-

kresowo identycz-

ny. Z drugiej strony

warto zwrócić

uwagę na lata do-

świadczenia środo-

wiska adwokackiego

w sprawach karnych

Rafał Dębowski

Minister sprawiedliwości rozpoczął publiczną

dyskusję o zasadności zrównania uprawnień

zawodowych adwokatów i radców prawnych.

Na łamach prasy pojawiają się różne stanowi-

ska. Nie podniesiono jednak najważniejszych

argumentów przemawiających przeciwko

zmianom w zaproponowanym wydaniu.

Wydawać się może, że różnice między zawo-

dami adwokata a radcy prawnego są znikome.

Jest jednak kilka pozwalających twierdzić, że

utrzymanie podziału uprawnień zawodowych

jest społecznie uzasadnione. Do najważniej-

szych należy forma wykonywania zawodu.

Jak wiadomo adwokat, co do zasady, nie może

wykonywać zawodu, będąc związany stosun-

kiem pracy. Ograniczenie to nie obowiązuje

radcy prawnego. Tymczasem forma wyko-

nywania zawodu wpływa na stopień tego, co

w prawniczym zawodzie zaufania publicz-

nego jest najważniejsze: na stopień nieza-

leżności prawnika.

Każdy absolwent prawa wie, że istotną cechą

stosunku pracy jest podległość służbowa pra-

cownika względem pracodawcy. Pracownik

związany jest poleceniem służbowym – musi

je wykonać. Czynny zawodowo adwokat, nie

mogąc być pracownikiem, nie może podlegać

poleceniom służbowym pracodawcy, bo go

nie posiada. Inaczej wygląda sytuacja radcy

prawnego, który wykonuje zawód na pod-

stawie umowy o pracę. W takim wypadku

radca prawny, co do zasady, jest związany

poleceniami służbowymi pracodawcy, choć

przepisy wyłączają związanie poleceniem

przy sporządzaniu opinii prawnej. Oczywiście

wśród pracodawców są ludzie i ludziska i na

pewno nie każdy ingeruje służbowo w dzia-

łalność swego radcy prawnego. Ale...

Wykonywanie zawodu radcy prawnego w ra-

mach stosunku pracy podlega dalszym ogra-

niczeniom. Chodzi o zakres tajemnicy za-

wodowej czy uprawnienie do występowania

przed Europejskim Trybunałem Sprawiedli-

wości. Dowodem są orzeczenia Trybunału

w sprawach Akzo Nobel czy Urzędu Komu-

nikacji Elektronicznej. Nie miejsce by je tu

przytaczać, czy oceniać ich słuszność. Po pro-

stu są i nie można ich ignorować.

Powód, dla którego warto zachować odrębne

uprawnienia zawodowe, staje się absolutnie

jasny, gdy rozważymy, jaka jeszcze zacho-

dzi różnica – poza uprzywilejowaniem radcy

prawnego co do form wykonywania zawodu

– w kompetencjach. Jak wiadomo radca praw-

ny nie może być jedynie obrońcą w sprawach

karnych i w sprawach o przestępstwa skar-

bowe. Zrównanie kompetencji oznaczałoby,

że każdy radca prawny mógłby być obrońcą

w procesie karnym. Każdy, czyli także ten,

który pozostaje w stosunku pracy.

No tak, ale co jeśli radca prawny pracuje w or-

ganach państwa? Czy radca prawny, który

podlega służbowo organom państwa rzeczy-

wiście, może bronić obywatela przed działal-

nością innych organów państwa? Albo gorzej:

tych samych organów? Czy nie dojdzie tu do

jakiegoś konliktu interesu? Czy nie będzie to

ze szkodą dla obywateli, dla wymiaru spra-

wiedliwości, dla gwarancji uczciwego procesu

i prawa do obrony? I czy każdy pracodawca

zaakceptuje to, iż jego pracownik, wykonu-

jąc obowiązek prowadzenia spraw karnych

z urzędu, będzie musiał prowadzić działal-

ność zawodową wykraczającą poza ramy sto-

sunku pracy?

Powyższe pytania mają charakter retorycz-

ny. Bo obecny podział kompetencji między

zawodem adwokata a radcy prawnego przy

ustawowym ograniczeniu adwokatów w pra-

wie do zatrudnienia na etacie stanowi ważny

element gwarancji prawa do obrony w pro-

cesie karnym, w którym zagrożeniem jest

wolność człowieka. A to pewnie niejedyny

argument, który da się podnieść za utrzyma-

niem dotychczasowego stanu rzeczy.

Należę do pokolenia adwokatów, które nie

ma żadnych złych uprzedzeń wobec radców

prawnych. Mam wśród nich wielu znajomych,

przyjaciół i dobrze mi się z nimi współpracuje.

Z szacunkiem i uznaniem podchodzę do ich

wiedzy i pracy, traktując zawód radcy praw-

nego jako inny, ale na pewno nie gorszy, od

zawodu adwokata.

Wiem, że wielu z nich wybrało swój zawód

nie tylko dla przywileju możliwości pracy na

etacie, ale właśnie dlatego, że nie chcą zrów-

nania kompetencji, bo z tym wiąże się obo-

wiązek prowadzenia spraw karnych z urzędu.

I wiem, że obecnie panuje pełna, obustronna

swoboda przepływu między naszymi zawo-

dami dla tych, którzy chcą, względnie nie

chcą, zajmować się sprawami karnymi, czy

też pracować na etacie.

Nie sądzę więc, by był jakikolwiek racjonalny

powód reformowania czegoś, co działa dobrze

i są społecznie uzasadnione powody, by na-

dal dobrze funkcjonowało. Tym bardziej że

jeśli chce się równać uprawnienia, to trzeba

równać… równo. A wtedy trzeba będzie przy-

znać adwokatom prawo wykonywania zawo-

du również w stosunku pracy. Tylko do czego

to prowadzi? Oczywiście do faktycznej uni-

ikacji zawodów. Jeśli więc rzeczywiście ma

powstać jeden – taki sam zawód prawniczy

– to po co komu dwa samorządy? Społeczne

korzyści z takiej reformy można przyrównać

do sklepu kosmetycznego, w którym na półce

stoją dwa rodzaje kremów do golenia: jeden

do skóry łagodnej, drugi do szorstkiego za-

rostu, lecz w środku każdego z nich będzie

dokładnie ta sama piana.

Gdy więc przed nami zadanie przeprowa-

dzenia reformy i z zadania tego trzeba się

wywiązać, to poddaję pod rozwagę pomysł

zupełnie innej reformy, kiedyś nawet bli-

skiej realizacji. Pomysł podzielenia prawni-

ków świadczących usługi prawne na dwie

kategorie: na tych, którzy wykonują zawód

w ramach samozatrudnienia, oraz na tych,

którzy wykonują zawód wyłącznie w ramach

stosunku pracy. Adwokatami – obrońcami

w sprawach karnych byliby ci prawnicy, któ-

rzy wybrali samozatrudnienie jako formę wy-

konywania zawodu. Natomiast osoby chcące

wykonywać zawód w oparciu o stosunek pracy

nie miałyby praw i obowiązków obrończych

w sprawach karnych. Tylko wtedy klient

miałby rzeczywisty wybór, bo nadal istnia-

łaby faktyczna różnica między prawniczymi

profesjami. Tylko wtedy po reformie miałby

rację bytu dualizm samorządowy.

adwokat, członek

Naczelnej Rady

Adwokackiej

Nie sądzę,

by był jakikolwiek

racjonalny powód

reformowania

czegoś, co działa

dobrze. Powiem

więcej, w społecz-

nym interesie jest,

by adwokaci i radcy

prawni mieli różne

uprawnienia

Wydawać się może,

że różnice między

zawodami adwokata

a radcy prawnego są

znikome. Jest jednak

kilka pozwalających

twierdzić,

że utrzymanie

podziału uprawnień

zawodowych

jest społecznie

uzasadnione

prawnik

7 marca 2012 nr 47 (3185) gazetaprawna.pl

konflikt już jest, a deregulacja go zaostrzy

argument obniżenia cen za świadczenie

pomocy prawnej poprzez wzrost konku-

rencyjności. Konieczne są w tym zakresie

odpowiednie symulacje i wyliczenia, które

pozwolą ustalić realny wpływ propono-

wanych rozwiązań na dostęp obywatela

do pomocy prawnej. Należy także mieć na

uwadze jej poziom, który powinien pozo-

stać wysoki lub wręcz się podnieść.

Z jednej strony zauważam podobieństwo

obu aplikacji. Wiedza, którą zdobywa-

ją aplikanci obu zawodów, jest podobna.

Egzamin zawodowy można określić jako

zakresowo identyczny. Z drugiej strony

warto zwrócić uwagę na lata doświadcze-

nia środowiska adwokackiego w sprawach

karnych. Z pewnością nie można jednak

odmówić radcom znajomości procedury,

gdyż już w obecnym stanie prawnym mogą

pełnić rolę pełnomocnika, a także wystę-

pować w sprawach o wykroczenia. Mate-

ria prawa i postępowania karnego nie jest

im obca, gdyż niejednokrotnie mają z nią

do czynienia przy okazji prowadzenia in-

nych spraw.

Kwestię wymagającą szczególnej uwagi

stanowi problematyka tajemnicy zawodo-

wej. Należy brać pod uwagę, że radcowie

prawni, w przeciwieństwie do adwokatów,

mogą pozostawać w stosunku pracy, np.

w ministerstwach, korporacjach, firmach

oraz innych instytucjach. Warto zbadać

czy, a jeżeli tak, to w jakim stopniu, na-

rusza to zasadę niezależności, do której

przestrzegania zobowiązani są adwokaci, co

gwarantuje właściwą obronę klienta. Mu-

simy brać pod uwagę szczególny charakter

relacji między osobą potrzebującą pomocy

prawnej a prawnikiem jej udzielającym.

Rozwiązania w kodeksie etyki adwokackiej

szerzej gwarantują ochronę tajemnicy niż

w przypadku odpowiednika takiej regulacji

wśród radców.

Budząca obawy może być sytuacja, gdzie

radca zostałby postawiony przed konflik-

tem interesów, gdy z jednej strony re-

prezentuje jednostkę, a z drugiej Skarb

Państwa. Oczywiście istnieje rozwiąza-

nie pozwalające uniknąć wspomnianego

zagrożenia. Należy zagwarantować radcy

możliwość wyłączenia się od sprawy w sy-

tuacji wyżej wymienionego konfliktu. Pro-

blem wymaga jednak dokładnej analizy.

Dokładnie badamy również kwestię sy-

tuacji tak zwanego przymusowego prze-

chodzenia do zawodu. Środowiska w tej

sprawie przedstawiają nieco różniące się

opinie. Trzeba jednak brać pod uwagę sy-

tuację, w której radcowie, prowadzący od

lat obsługę poszczególnych klientów, mu-

szą stanąć przed wyborem, gdy dochodzi

do sprawy karnej.

Z jednej strony mogą zrezygnować ze

świadczenia pomocy prawnej w określonej

sferze, której dobrze nie znają, na rzecz ad-

wokata. Drugim rozwiązaniem jest zmiana

korporacji, w konsekwencji również zawo-

du. Takie sytuacje zdarzają się. Co ważne,

przejście nie stanowi problemu, jeśli mó-

wimy o formalnościach. W związku z za-

istniałą sytuacją, która wydaje się nie do

końca korzystna, należy się więc zastano-

wić nad sensem podziału. Musimy zba-

dać skalę problemu, jego wpływ na poziom

usług oraz sytuację zarówno przedstawi-

cieli obu zawodów, jak również obywatela.

Jesteśmy świadomi problemów, jakie nio-

są ewentualne rozwiązania. Ministerstwo

Sprawiedliwości zdaje sobie sprawę, jakie

konsekwencje może rodzić przyznanie rad-

com prawnym możliwości pełnienia funk-

cji obrońcy. Konieczne będzie także rozpa-

trzenie zagadnień takich, jak ewentualne

przyznawanie spraw z urzędu, zwłaszcza

w kontekście radców pozostających w sto-

sunku pracy.

Warto sobie postawić pytania, czy w ra-

zie zmian uprawnienia powinni otrzymać

wszyscy radcowie, czy może jedynie ci pro-

wadzący własną działalność gospodarczą.

Niewątpliwie ewentualne zmiany będą wy-

magały nowelizacji poszczególnych ustaw

i rozporządzeń, na co potrzeba nie tylko

czasu, lecz także wytężonej pracy. Zależy

nam, by przepisy regulujące tę kwestię były

odpowiednie i skuteczne. Problem przy-

znania radcom prawnym dodatkowych

uprawnień to sprawa istotna. Może rodzić

poważne konsekwencje na rynku usług

prawnych. Wiemy, że nie należy podejmo-

wać decyzji pochopnie, dlatego wszelkie

zmiany poprzedza nasza solidna analiza

sytuacji. Zamierzamy wypracować korzyst-

ne rozwiązanie, dlatego przyglądamy się

również uwagom obu korporacji. Zależy

nam na poszerzeniu dostępu do pomocy

prawnej przy jednoczesnym zachowaniu

jej wysokiego poziomu. Najważniejsze jed-

nak, by podjęte decyzje przyniosły korzyść

obywatelowi.

Rozwiązania

istniejące

w kodeksie

etyki adwokackiej

szerzej gwarantują

ochronę tajemnicy

niż w przypadku

odpowiednika

takiej regulacji,

która obowiązuje

radców prawnych

Maciej Bobrowicz

Nowy minister sprawiedliwości Jarosław Gowin

stwierdził, że jednym z priorytetów działań mi-

nisterstwa będzie poszerzenie dostępu obywateli

do profesjonalnej ochrony prawnej m.in.: poprzez

nadanie radcom prawnym pełnych uprawnień

do obron karnych.

Sam postulat nie jest oczywiście nowy. Krajowa

Rada Radców Prawnych podnosiła tę kwestię

już wielokrotnie. Poprzedni minister sprawie-

dliwości Krzysztof Kwiatkowski na IX Krajowym

Zjeździe Radców Prawnych zapewnił nawet, że

do stosownych zmian w prawie dojdzie szybko,

jednak zapewnienia te nie zostały zrealizowane.

Co niezmiernie ważne, kiedy przyjrzymy się dys-

kusjom na ten temat prowadzonym zarówno

w świecie polityki, jak i wśród publicystów zajmu-

jących się problematyką prawną, opinie na doty-

czące nadania radcom prawnym tych uprawnień

są w zasadzie jednorodne. Wszyscy zgadzają się

z tym postulatem, wskazując przede wszystkim

na nieracjonalność utrzymywania tego archaicz-

nego dziś podziału kompetencji zawodowych.

Obecnie kiedy po raz kolejny rozpoczęła się debata

na ten temat, bez żadnego zdziwienia obserwuję

reakcję przeciwników tego rozwiązania. Ich brak

entuzjazmu tłumaczy konieczność obrony wcze-

śniej zajętych pozycji. Pozycji zajmowanych przy

tym od wielu lat.

Znów po raz kolejny pojawią się zapewne twier-

dzenia o braku kwaliikacji radców prawnych

(między nami mówiąc, jest one tak samo praw-

dziwe, jak argument o braku kompetencji adwo-

katów w sprawach gospodarczych), o rzekomym

braku niezależności. Przeciwnicy zmian pewnie

niedługo będą używać jeszcze innego przykła-

du, o tym, jak to radca prawny komendy policji

udziela po pracy – we własnej kancelarii – porad

prawnych przestępcom. Na marginesie jest to

przykład absurdalny. Pragnę wszystkich uspokoić,

że na drugi dzień pracodawca pożegnałby się z ta-

kim radcą niezależnie od jego odpowiedzialności

dyscyplinarnej. Z zaskoczeniem zauważyłem, że

nowością w tej dyskusji jest kolejna absurdalna

teza, że skoro zawód radcy prawnego powstał 30

lat temu, to zapewne istniał jakiś inny powód, by

radcom nie dawać kompetencji z zakresu obron

karnych. Ten argument, ponoć najpoważniejszy

przeciwko nadaniu radcom prawnym nowych

kompetencji, jest moim zdaniem na tyle niedo-

rzeczny, że w ogóle nie zamierzam się do niego

ustosunkowywać.

Gdzie jest więc prawdziwy problem? Kompeten-

cje z zakresu obron karnych są – jak doskonale

wiemy – ostatnimi kompetencjami dzielącymi

nas od adwokatów. I w tym, jak sądzę, tkwi pod-

stawowy problem.

Mogę zrozumieć zachowanie kolegów adwokatów

– nikt przecież nie lubi, kiedy konkurencja rośnie

na rynku. Jeśli jednak spojrzymy na ten problem

inaczej, to okaże się przecież, że radcowie prawni

nie są tu konkurencją, ale będą stanowili dosko-

nałe uzupełnienie pełnej, profesjonalnej oferty

skierowanej do obywateli naszego kraju. Na to

czeka społeczeństwo, któremu wspólnie może-

my wskazać, że tylko wysoko wykwaliikowani

radcowie prawni i adwokaci stanowią dla nich

najlepszą gwarancje jakości usług prawnych. Ra-

zem bowiem stanowimy rynkową przeciwwagę

dla tysięcy „bednarzy” i „kowali” prowadzących

„kancelarie prawne”.

Ciągle przy tym słyszę dziwaczne argumenty, że

radcowie prawni nie są niezależni, bo część z nas

wykonuje zawód na podstawie umowy o pracę.

Tak na marginesie zadam inne pytanie: ciekawe,

jak radzą sobie z niezależnością adwokaci kierują-

cy departamentami prawnymi dużych korporacji?

Nie zdziwię się też, kiedy ktoś z adwokatury zno-

wu użyje dyżurnego przykładu z radcą prawnym

zatrudnionym w urzędzie skarbowym, który po

godzinach pracy jakoby obsługiwać będzie klien-

ta będącego w sporze w tymże właśnie urzędem.

Powtarzanie tego typu zaklęć jak mantry jest już

naprawdę nużące. A udzielanie odpowiedzi i wy-

jaśnienie jak widać się nie zdaje.

Tym wszystkim, którzy mają wątpliwości, a którzy

być może nie mają wiedzy na ten temat, wskażę

tylko, że aplikanci radcowscy odbywają szkolenie

aplikanckie identyczne z adwokackim, a egzamin

radcowski co do zakresu jest również identyczny

z adwokackim. Co zatem stoi na przeszkodzie,

oczywiście poza resentymentem, by również rad-

cowie prawni mieli uprawnienia tożsame z ad-

wokackimi? Moim zdaniem nic. Absolutnie nic!

Z drugiej strony najlepszym potwierdzeniem

kwaliikacji moich koleżanek i kolegów w za-

kresie spraw karnych jest fakt, że adwokatura

bez przeszkód przyjmuje w swoje szeregi tych

spośród radców prawnych, którzy chcą się wpi-

sać na listę adwokatów. Osoby te już nazajutrz

po decyzji stosownej okręgowej rady adwokac-

kiej mogą bronić oskarżonych w sądzie, mając

przy tym przecież identyczne kwaliikacje, jak

ci, którzy pozostali w samorządzie radcowskim.

Gdy jednak mówimy, że procedura taka jest alo-

giczna, gdyż zmusza radców prawnych do zmiany

samorządu zawodowego wbrew ich woli, to oka-

zuje się, że wtedy spadają na nas gromy i wycią-

gane są najwyższej jakości argumenty z nauko-

wymi na czele. Pytam zatem: jaka jest różnica

pomiędzy radcami przymusowo wpisującymi

się na listy adwokatów – procedura ta jest w za-

sadzie automatyczna – a radcami, którzy będą

wykonywali te obowiązki bez takiej konieczności?

W mojej ocenie jest to sytuacja przynajmniej dzi-

waczna, nieznajdująca przy tym żadnego me-

rytorycznego uzasadnienia. Pozwólmy radcom

prawnym wykonywać ich zawód w ich samorzą-

dzie świadcząc – ku dobru wspólnemu – również

obrony karne.

Natomiast kwestię przyszłej jakości świadczenia

usług w tych sprawach jasno reguluje art. 27 ko-

deksu etyki radcy prawnego zgodnie z którym:

„Radca prawny nie podejmie się prowadzenia

sprawy, jeśli nie posiada specjalistycznej wiedzy

lub doświadczenia odpowiedniego do prowa-

dzenia danej sprawy. Może jednakże podjąć się

prowadzenia sprawy, jeżeli zapewni sobie współ-

pracę radcy prawnego lub adwokata o stosownej

wiedzy lub doświadczeniu”. Kodeks etyki radców

prawnych jest równie pryncypialny co adwokacki.

Istnieje również w obu kodeksach etyki pojęcie

konliktu interesów – i to jest drogowskaz dla

tych, którzy wykonują swój zawód w urzędach

państwowych...

Jaka jest różnica pomiędzy radcą prawnym podej-

mującym się obrony karnej bez należytej wiedzy

a adwokatem podejmującym się sprawy z zakresu

prawa własności intelektualnej bez właściwego

przygotowania? W świetle norm etyki nie ma

żadnej. Podobnie jest w sytuacji, w której ktoś nie

wie, kiedy powstaje konlikt interesów.

Etyka zatem stanowi najważniejszą, w mojej oce-

nie, gwarancję jakości świadczenia naszych usług

w każdego rodzaju sprawie. I jest to wartość nad-

rzędna dla wszystkich radców prawnych i adwo-

katów. Etyka, która łączy, a nie dzieli oba zawody.

prezes Krajowej Rady

Radców Prawnych

Kompetencje

z zakresu obron

karnych są, jak

doskonale wiemy,

ostatnimi

kompetencjami

dzielącymi nas

od adwokatów.

I w tym, jak sądzę,

tkwi podstawowy

problem

Ktoś, kto będzie

ryzykował całą karierę

zawodową, naruszając

zasady etyki, po prostu

jest nierozsądny

i niemądry bez względu

na to, czy będzie

to radca, czy adwokat

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: