10.05.docx

·         Bunt przeciw Wundtowi

·         Psycholodzy Gestalt akceptowali wartość świadomości, krytykując próby zredukowania jej

·         Ernst Mach – fizyk, opisywal wzory przestrzenne i czasowe (melodie) uznając je za wrażenia. Wrażenia miały formę i czas niezależne od elementów. Analiza wrażeń i stosunek zjawisk fizycznych do psychicznych 1886

·         Te idee rozwijał Christian von Ehrenfels - twórca koncepcji jakości doświadczenia. -> Jakości postaciowe (GESTALT QUALITATEN) były spostrzeżeniami czegoś więcej niż sumy wrażeń. Melodia jest postacią nawet jeśli jest grana w innej tonacji. Postać była tworzona przez umysł z wrażeń zmysłowych

·         U niego studiował Max Werheimer

Prekursorzy i inspiracje

-FENOMENOLOGIA -  teoria poznania oparta na bezzałożeniowym (...)

Gestalt

·         Sam termin Gestalt był problemem

·         Kształt lub forma jako właściwość przedmiotu, ale także jako konkretny byt, którego cechą jest określony kształt lub forma

·         Termin ten obejmował spostrzeganie, uczenie się, myślenie, emocje, zachowanie

·         Początkowo Gestalt to była walka z Wundtem, który uważał całość za zbiór elementów

Max Werheimer (1880 - 1943)

·         Urodzony w Pradze- uczęszczał na wykłady Ehrenfelsa – potem studiował w Berlinie

·         W 1904 zrobił doktorat w Wurzburgu u Osfalda Kulpego. Ostatecznie związał się z uniwersytetem we Frankfurcie.

·         W 1921 razem z Koffką i Kohlerem założyli czasopismo Psychologische Forschung w 1929 zostal profesorem. A w 1933 wyemigrował do USA

·         Wymyślił stroboskop, który jest pierwowzorem kamery

·         W 1910 Mac werheimer przeprowadził badanie z użyciem stroboskopu na uniwersytecie we Frankfurcie – badanymi byli Kofka i Kohler

·         Zjawisko „fi” złudzenie, że dwa kolejno złapane światła się poruszają

·         Ruch pozorny istnieje i nie wymaga tłumaczenia – nie może być zredukowany (nie można go zredukować do elementów, bo wtedy nie ma ruchu. (z doświadczenia z szybko zapalającymi  się i gasnącymi lampkami)-> jak ruch zredukujemy do elementów to mamy tylko zapalające się lampki)

·         Wundt nie ma racji – rozkładając postać na elementy nie zawsze otrzymamy całość

Kurt Kofka

·         Urodzony w Berlinie

·         Studiował w Berlinie u Strumpfa. Zdobył doktorat w 1908 a od 1910 we Frankfurcie pracował z Wertheimerem i Kohlerem

·         W 1911 został docentem na uniwersytecie w Giessen. Podczas I wojny pracował w klinice psychiatrycznej zajmując się pacjentami z afazją

·         Pracował nad urządzeniami echolokacyjnymi do niemieckich łodzi podwodnych

·         W 1922 wysłał do Psychological  Bulletin artykuł  Percepction: An introduction to the Gestalt – Theory

·         Pracował jako professor wizytujący na uniwersytecie Cornella I Wisconsin w 1927 został mianowany profesorem w Smith College w Massachusets gdzie pracował do śmierci w 1941

·         w 1935 napisał Zasady Psychologii Gestalt – ale książka była za trudna

gestaltowcy nie mieli szans z behawioryzmem

Wolfgang Kohler (1887 - 1967)

·         urodził się w Estonii – miał 5 lat gdy wyjechał do Niemiec

·         studiował w Tybindze, Bonn i Berlinie u Strumpfa w 1910 udał się na uniwersytet we Frankfurcie

·         1913 – na zaproszenie udał się na Teneryfę – tam spędził I wojnę (podejrzewano go, że był szpiegiem)

·         W 1917 napisał Dowody inteligencji u małp

·         Jako jedyny jawnie przeciwstawiał się nazistom

·         Właściwie jedyny niemiecki naukowiec przeciwstawiający się nazizmowi (nie miał żydowskiego pochodzenia)

·         Wgląd – nagła, nieoczekiwana zmiana percepcji problemu, prowadząca do nowego, głębszego i pełniejszego rozumienia problemu

·         W 1920 porwócił do Niemiec

·         W 1922 zastąpił Strumpfa na Uniwersytecie w Berlinie – sugerował że teoria Gestalt jest ogólnym prawem przyrody i należy rozszerzyć ja na inne nauki

·         W latach 1925 – 26 uczył studentów na uniwersytecie Clarka – także tańczyć tango

·         W 1929 opublikował Gestalt Psychology

·         W 1935 opuścił Niemcy z powodu konfliktu z władzami

·         Na emigracji pracował w Pensylwanii w 1956 został nagrodzony, a w 1959 został przewodniczącym APA

·         1959 – został przewodniczącym APA

Prawa Postaci – organizacja spostrzeżeń

1. Bliskość – elementy, które są blisko siebie w czasie lub przestrzeni są spostrzegane razem
2. Ciągłość – spostrzeżenia mają tendencję do podążania w pewnym kierunku – wydają się tworzyć ukierunkowany ciąg lub strumień
3. Podobieństwo – elementy podobne są spostrzegane razem tworząc grupę
4. Domknięcie – tendencja do domykania niekompletnych wzorów
5. Pregnacja – tendencja do spostrzegania figury najlepszej z możliwych w danym kontekście
6. Figura/tło – tendencja do organizowania przestrzeni w formie wyodrębniania figur i teł

Gestalt

·         Stałość spostrzeżeniowa – cecha całościowości lub kompletności doświadczenia spostrzeżeniowego, która nie ulega zmianie nawet przy modyfikacji elementów zmysłowych

·         Izomorfizm – doktryna głosząca że musi istnieć zgodność między psychicznym lub zmysłowym doświadczeniem a leżącym u jego podłoża doświadczeniem mózgowym. Wg. Kohlera procesy korowe zachodzą podobnie jak pola sił w fizyce

Kurt Lewin

·         Urodził się w Mogilnie – studiował we Fryburgu, Monachium i Berlinie

·         W 1914 roku zrobił doktorat u Strumpfa w Berlinie. Walczył w I WŚ – dostał Krzyż Żelazny, potem wrócil na uniwersytet i w 1929 przedstawił teorię pola w 1932 został profesorem na Stanford University. W 1933 opuścił Niemcy na stałe

·         Był Żydem, jego rodzina zginęła w obozach

·         Twórca teorii pól

·         Teoria pola – system Lewina wykorzystujący pojęcie pól sił do wyjaśnienia zachowania jednostki w kategoriach pól jej wpływów społecznych

·         Przez 30 lat rozwijał teorie głównie motywacji w fizycznym i społecznym kontekście. Pole psychiczne jest przestrzenią życiową – przestrzeń obejmuje wszystkie przeszłe, teraźniejsze, i przyszłe zdarzenia, które oddziaływają na jednostkę – na przestrzeń składają się potrzeby w interakcji ze środowiskiem psychicznym. W przestrzeni życiowej mogą być zróżnicowane regiony (niemowlę ich nie ma)

·         Topologia – psychologia tablicowa

Bluma W. Zeigarnik (1900 - 1988)

·         Urodzona na Litwie doktorantka Lewina

·         W 1927 roku przetestowała hipotezę pojawiania się napięcia podczas wykonywania zadań, które zostają zredukowane, gdy zadanie się kończy. Badani otrzymali serię zadań; jedne pozwolono im dokończyć, innym przerwano

·         Efekt Zeigarnik – tendencja do łatwiejszego przypominania sobie zadań niedokończonych

·         Od 1930 pracowała w Moskwie z Lwem Wygotskim w Instytucie Eksperymentalnej Medycyny w Moskwie

·         Podczas II WŚ pracowała z Łurią zajmując się zaburzeniami zachowania po urazach głowy. Była współzałożycielką Wydziału Psychologii na Uniwersytecie w Moskwie

·         Zeigardnik B. W. (1983) „Podstawy Psychopatologii Klinicznej” Warszawa: PWN

·         Zmarła w Moskwie – 87 lat

·         1939 – słynny eksperyment Lewina, Lippit, White

·         Styl autokratyczny – przywódca ustala cel grupowy; przydziela zadania, nie konsultuje się z grupą przed podjęciem decyzji i nie uczestniczy w pracy (szybko)

·         Styl demokratyczny – przywódca konsultuje się z grupą przed podjęciem decyzji i bierze udział w pracy (wolniej, ale efektywniej)

·         Styl laissez – faire (liberalny) – przywódca pozwala grupie robić to, na co ma ochotę (prawdopodobnie ktoś inny przejmie władzę)

Terminy

Zjawisko fi

Wgląd

Bliskość

Ciągłość

Podobieństwo

Domknięcie

Pregnacja

Figura/tło

Stałość spostrzeżenia

Izomorfizm

Teoria pola

Efekt zeigarnik

Style przywódcze: autokratyczny, demokratyczny i lassez-faire