Narysować schemat szlaku kropli przesączu od torebki Bowmana do wydalenia jej przez organizm w postaci moczu. Droga przesączu w miąższu nerki wygląda następująco: Torebka Bowmana- kanalik kręty pierwszego rzędu- Pętla Henlego- kanalik kręty drugiego rzędu- Kanalik zbiorczy (1) Nadchodząca do nerek krew zostaje najpierw doprowadzona przez tętniczkę doprowadzającą (vas afferens) do splotu naczyniowego ciałka nerkowego. Tutaj mniej więcej jedna piąta objętości przepływającego osocza pod wpływem ciśnienia hydrostatycznego krwi przesącza się do torebki ciałka nerkowego, tworząc tak zwany mocz pierwotny. Zatem z około 700 ml osocza, przepływającego w ciągu minuty przez obie nerki, około 120 ml zostaje wyłączone z obiegu krwi przechodząc do torebki ciałek nerkowych, pozostała część krwi zas wpływa z sieci kłębuszka naczyniowego przez tętniczkę odprowadzającą. Tętniczka ta ponownie rozpada się na sieć naczyń włosowatych oplatających tym razem układ kanalików nefronu, które ostatecznie łączą się przechodząc w układ żylny. Przesączony w kłębuszku mocz pierwotny przechodzi do układu kanalikowego, gdzie ulega dalszym przemianom do moczu ostatecznego.(7) Droga przesączu rozpoczyna się w torebce Bowmana. Torebka Bowmana – przekształcony lejek złożony z dwóch blaszek, między którymi znajduje się przestrzeń torebki. Wspomniane blaszki zbudowane są z bardzo cienkich nabłonków jednowarstwowych typu płaskiego o dużej przepuszczalności. Torebka Bowmana otacza ściśle kłębuszek naczyń włosowatych. Torebka Bowmana plus kłębuszek tworzą ciałko nerkowe (ciałko Malpighiego).(4) Wewnętrzna ściana torebki Bowmana zbudowana jest z wyspecjalizowanych komórek nabłonka zwanych podocytami. Od powierzchni podocytów odchodzą wydłużone, ostro zakończone „nóżki” (pediculi), które pokrywają powierzchnię naczyń włosowatych kłębuszka nerkowego. Przestrzenie między wypustkami tych nóżek zwane są otworami (lub porami) szczelinowatymi (lub szparkowatymi). Sa one przesłonięte cienką błoną o porowatej strukturze. (1) Dalej przesącz z torebki Bowmana dostaje się do kanaliku nerkowego. Kanalik nerkowy- utworzony na całej długości przez nabłonek jednowarstwowy brukowy z rąbkiem szczoteczkowym. Ten typ nabłonka ma zdolność do łatwego i intensywnego transportu aktywnego jonów .Kanalik nerkowy składa się z kilku charakterystycznych odcinków: a) kanalika krętego pierwszego rzędu b) pętli Henlego c) kanalika krętego drugiego rzędu Przesącz z torebki Bowmana przedostaje się do kanalika krętego pierwszego rzędu, zwanego inaczej krętym proksymalnym, powstaje on ze zwężającej się torebki. Po opuszczeniu kanalika krętego pierwszego rzędu przesącz dostaje się do pętli Henlego. Pętla Henlego to prosty odcinek kanalika zbudowanego z dwóch ramion biegnących w przeciwstawnych kierunkach. Ta część kanalika nerkowego jest bardzo ważna, im dłuższa jest pętla tym większe będzi stężenie moczu. Z pętli Henlego przesącz wędruje do kanalika krętego drugiego rzędu. Kanalik kręty drugiego rzędu jest tzkże nazywany dystalnym kanalikiem krętym. Jest on ostatnią częścią nefronu. Uchodzi do większego kanału cewki zbiorczej. Ta ostatnia dostarcza mocz do miedniczek nerkowych, skąd moczowodem uchodzi do pęcherza moczowego. W obrębie piramid cewki zbiorczej łączą się w tak zwane przewody brodawkowe, uchodzące na szczycie wspomnianych już brodawek nerkowych.(4) Przepływ moczu w układzie wydalniczym można przedstawić następująco: Nerka- moczowód- pęcherz moczowy- cewka moczowa Mocz jest produkowany w nerkach, które są położone poniżej przepony, po grzbietowej części ciała. Są to parzyste narządy wielkości pięści.. Przez otwory brodawkowe mocz ścieka z kanalików nerkowych do kielichów mniejszych (calices minores) i dalej przez kielichy większe (calices majores) do miedniczki nerkowej (pelvis renalis). Przeważnie znajduje się osiem do dziesięciu kielichów mniejszych, które łączą się zazwyczaj w dwa- trzy kielichy większe, wiodące do miedniczki. Brodawka jest wypuklona w kielich i podstawa kielicha zrasta się dokoła z brodawką. Miedniczka jest to gładki worek kształtu lejkowatego, spłaszczony od pszodu ku tyłowi. Wraz z kielichami jest ona położona w zatoce nerkowej. (2) Gdy z przesączu powstanie mocz ostateczny na drodze wielu skąplikowanych procesów, to wtedy taki mocz dociera do dróg odprowadzających mocz na zewnątrz ciała ludzkiego. Drogi odprowadzające mocz rozpoczynają się Właściwie już cewkami zbiorczymi miąższu nerkowego, które łączą się w przewody brodawkowe, uchodzące do miedniczki nerkowej. Przez otwory brodawkowe mocz ścieka do miedniczki i stąd do moczowodu. Oba moczowody uchodzą do pęcherza. Wprowadzając cystoskop do pęcherza moczowego widzimy u osoby żywej, jak mocz rytmicznie ścieka kroplami do pęcherza: 8-10 kropli, po czym następuje przerwa, znowu 8-10 kropli, znowu przerwa i tak dalej. Długość przerw zależna jest od działalności nerek; wynosi ona mniej więcej ¼ do 1 minuty. W pęcherzu moczowym z powodu silnego zamknięcia między nimi a cewką moczową mocz zatrzymuje się i normalnie odbywa się tylko z długimi przerwami .(4)
bioeco