01R18.pdf

3OLNLF]\OLMDNXFKURQLüGDQHSU]HG]JXE

101

3OLNLF]\OLMDNXFKURQLü

GDQHSU]HG]JXE

3DPLüRSHUDF\MQDZ\NRU]\VW\ZDQDGRSU]HFKRZ\ZDQLDGDQ\FKSU]HWZDU]DQ\FKSU]H]

SURJUDPPDGZLH]DVDGQLF]HZDG\RJUDQLF]RQSRMHPQRüLXORWQRüWRSRHW\FNLH

VáRZRR]QDF]DSRSURVWX*H]DZDUWRüSDPLFLMHVWWUDFRQDZFKZLOLZ\áF]HQLD]DVL -

ODQLD.RPSXWHUXPR*OLZLDMF\SU]HFKRZ\ZDQLHGDQ\FKZ\áF]QLHSRGF]DVZáF]HQLD

GRVLHFLE\áE\UDF]HMPDáRX*\WHF]Q\GODWHJRWH*SURMHNWDQFLVSU]WXRSUDFRZDOLV]HUHJ

XU]G]H — tzw. SDPLFL PDVRZ\FK — SR]ZDODMF\FK QD WUZDáH SU]HFKRZ\ZDQLH

GDQ\FK5ROSDPLFLPDVRZHMZNRPSXWHU]HRVRELVW\PSHáQLG\VNLHWNLRUD]G\VNL

WZDUGHREDUR]ZL]DQLDZ\NRU]\VWXMLGHQW\F]QPHWRG]DSLVXLUy*QLVLUR]ZL za-

niami technologicznymi). Z logicznego punktu widzenia, dane zapisywane na dyskach

RUJDQL]RZDQH VZ pliki D WH ] NROHL SU]HFKRZ\ZDQH VZ katalogach &DáRFL

]DU]G]DV\VWHPRSHUDF\MQ\]NWyUHJRXVáXJNRU]\VWDMSURJUDP\X*\WNRZH

UyZQLH* L 7XUER 3DVFDO G\VSRQXMH PR*OLZRFL NRU]\VWDQLD ] SOLNyZ

Z WU]HFK GRVWSQ\FK Z 3DVFDOX URG]DMyZ SOLNyZ — elementowych (jednorodnych),

tekstowych i amorficznych — RPyZLP\ GZD SLHUZV]H PDMFH QDMZLNV]H ]DVWRVR -

wanie w praktyce.

st do wprowadzania informacji z klawiatury i wyprowa-

G]DQLDMHMQDHNUDQPRQLWRUDOXEGUXNDUN5HSUH]HQWDFMRPW\PRGSRZLDGDMZ3DV -

calu pliki elementowe oraz tekstowe.

· 3OLNLHOHPHQWRZHSU]HFKRZXMGDQHZSRVWDFLELQDUQHM]DSOLNLWHNVWRZH —

w SRVWDFL ZLHUV]\ WHNVWX ]DNRF]RQ\FK ]QDNDPL NRFD ZLHUV]D =DZDUWRü

SOLNyZHOHPHQWRZ\FKMHVWQDRJyáQLHF]\WHOQDGODX*\WNRZQLNDQDWRPLDVWWUHü

SOLNX WHNVWRZHJR GDMH VL áDWZR RGF]\WDü L ]LQWHUSUHWRZDü = GUXJLHM VWURQ\

binarna reprezentacja danych jest bardzi HM]ZDUWDLRV]F]GQD

Rzecz jasna,

1D SRF]WHN QLHFR WHRULL 6DP SOLN MHVW SHZQ VWUXNWXU GDQ\FK ]DSLVDQ QD G\VNX

i LGHQW\ILNRZDQ]DSRPRFQD]Z\FLOHM — FLH*NLGRVWSX'DQHSU]HFKRZ\ZDQH

ZSOLNXPRJPLHüUHSUH]HQWDFMELQDUQWDNVDPMDNZSDPLFLNRPSXWHUDOXE

WHNVWRZWDNMDNDX*\ZDQDMH

102

Turbo Pascal — programowanie

· :V]\VWNLHGDQHSU]HFKRZ\ZDQHZSOLNDFKHOHPHQWRZ\FKPXV]E\üWHJRVDPH -

JRW\SXSURVWHJROXEVWUXNWXUDOQHJR3OLNLWHNVWRZHZ\NRU]\VWXMFH]QDNRZH

VIRUPDWRZDQH UHSUH]HQWDFMH GDQ\FK PRJ E\ü X*\WH GR SU]HFKRZ\ZDQLD

PLHV]DQ\FKW\SyZGDQ\FKQSWHNVWyZLOLF]EJG\*ZV]HONDLQIRUPDFMDSU]H -

FKRZ\ZDQDMHVWZQLFKZSRVWDFLWHNVWRZHM3OLNLWHNVWRZHXPR*OLZLDMUyZQLH*

formatowanie zapisu i korzystanie z procedur readln i writeln NWyUH V

QLHGRVWSQHGODSOLNyZHOHPHQWRZ\FK

Pliki HOHPHQWRZHXPR*OLZLDMW]ZGRVWSVZRERGQ\ — w dowolnym momencie

PR*QD RGZRáDü VL GR GRZROQHJR HOHPHQWX SOLNX 3OLNL WHNVWRZH V SOLNDPL

o GRVWSLHVHNZHQF\MQ\PFRR]QDF]D*HDE\GRVWDüVLGRZ\EUDQHJRHOHPHQWX

SOLNXQDOH*\SU]HF]\WDüZV]\VWNLHHOHPHQW\]QDMGXMFHVLSU]HGQLP

2GZRáDQLDGRSOLNX]DSLV\RGF]\W\LLQQHRSHUDFMHUHDOL]RZDQHVSU]H]Z\ZRáDQLH

RGSRZLHGQLFKIXQNFMLV\VWHPXRSHUDF\MQHJRNWyU\]NROHLSRVáXJXMHVLOLF]ERZ\PL

LGHQW\ILNDWRUDPLSOLNyZNRU]\VWDQLH]QD]ZE\áRE\QLHZ\JRGQH5yZQLH*SURJUDP

SDVFDORZ\QLHRGZRáXMHVLGRSOLNyZÄEH]SRUHGQLR´OHF]SRSU]H]WDN]ZDQH zmienne

plikowe

· RWZDUFLHSOLNXSU]\JRWRZXMFHJRGR]DSLV\ZDQLDOXERGF]\W\ZDQLDLQIRUPDFML

· MHGQDOXEZLFHMRSHUDFML]DSLVXOXERGF]\WXGDQ\FK

· ]DPNQLFLHSOLNXLSU]HUZDQLHVNRMDU]HQLDSRPLG]\]PLHQQSOLNRZLSOLNLHP

6DP]PLHQQSOLNRZGHNODUXMHVLZVSRVyEQDVWSXMF\

nazwa : file of typ { dla pliku elementowego }

nazwa : text { dla pliku tekstowego }

gdzie typ RNUHODW\SHOHPHQWXVNáDGRZHJRSOLNXLPR*HE\üGRZROQ\PLGHQW\ fika-

WRUHPW\SXSURVWHJROXEVWUXNWXUDOQHJR]Z\MWNLHPW\SXSOLNRZHJRLRELHNWRZHJR

=DXZD* *H SRMHG\QF]\P HOHPHQWHP SOLNX HOHPHQWRZHJR MHVW QLH EDMW OHF] ZáDQLH

RELHNW]DGDQHJRW\SXFRMHVWGRüORJLF]QH'ODWHJRWH*GRSOLNXUHNR rdów (drugi

SU]\NáDGSRQL*HMPR*HV]ZSLV\ZDüZ\áF]QLHFDáHUHNRUG\]DSLV\ZDQLHOXERGF]\W\ -

ZDQLH SRMHG\QF]\FK SyO MHVW QLHZ\NRQDOQH D MHJR GáXJRü EG]LH ]DZV]H UyZQD

wielo NURWQRFL UR]PLDUX SRMHG\QF]HJR UHNRUGX 3RGREQLH GHNODUDFMD SOLNX NWyUHJR

elemen WDPL VNáDGRZ\PL V WDEOLFH OLF]E FDáNRZLW\FK ]PXVL &L GR ]DSLV\ZDQLD L

odczyty ZDQLD FDá\FK WDEOLF JG\* RGZRáDQLH VL GR SRMHG\QF]HJR HOHPHQWX WDEOLF\

EG]LH QLHPR*OLZH 7HQ VDP SOLN PR*QD RF]\ZLFLH RWZRU]\ü MDNR SOLN OLF]E

FDáNRZLW\FKFRSR]ZROLQDPQDRGF]\W\ZDQLHSRMHG\QF]\FKZDUWRFL:SU]\SDGNX

gdy plik przechowuje jednorodne dane, deklaracja zmiennej plikowej wykorzystuje na

RJyáHOHPHQW\VNáDGRZHRGSRZLHGQLHJRW\SXSURVWHJR'ODED]GDQ\FK]áR*RQ\FK]

rekordów (przechowu MF\FKGDQHUy*Q\FKW\SyZMHG\Q\PZ\MFLHPMHVWGHNODUDFMD

pliku rekordów.

F]\OL ]áR*RQH VWUXNWXU\ GDQ\FK UHSUH]HQWXMFH IL]\F]QH SOLNL ]DSLVDQH QD

dysku. Ogólny schemat operacji plikowej w Pascalu obejmuje cztery etapy:

· VNRMDU]HQLH ]PLHQQHM SOLNRZHM ] RGSRZLHGQLP SOLNLHP ]QDMGXMF\P VLQD

dysku lub nowo tworzonym);

3OLNLF]\OLMDNXFKURQLüGDQHSU]HG]JXE

103

2WRNLONDSU]\NáDGRZ\FKGHNODUDFML

var

Probki : file of real; { plik liczb rzeczywistych }

KatalogNaDysku : file of Ksiazka; { plik rekordów }

KatalogTekstowy : text; { plik tekstowy }

'ODSRWU]HEQDV]HJRSURJUDPXELEOLRWHF]QHJRPR*HP\Z\NRU]\VWDüGUXJLOXEWU]HFL

z SRZ\*V]\FKSU]\NáDGyZ1DMSRSXODUQLHMV]\PUR]ZL]DQLHPGODED]GDQ\FKDQDV]

SURJUDPMHVWZáDQLHSURVWED]GDQ\FKV — MDNMX*SRZLHG]LDQR — pliki rekordów,

XPR*OLZLDMFH VZRERGQ\ GRVWS GR GDQ\FK L OHSV]H ]DJRVSRGDURZDQLH G\VNX -HOL

MHGQDN ]DOH*\ &L QD F]\WHOQRFL SOLNX ] GDQ\PL PR*HV] Z\NRU]\VWDü UHSUH]HQWDFM

w postaci pliku tekstowego.

VLP\VNRMDU]\ü]PLHQQSOLNRZ]IL]\F]Q\PSOLNLHP]QDMGXMF\PVLQDG\VNX6áX*\

do tego procedura assign :

assign(zmienna-plikowa, nazwa-pliku)

RNUHODWXSOLNGRNWyUHJRFKFHP\VLRGZRá\ZDüáF]QLH]HZHQWXDOQ

FLH*NGRVWSXF]\OLQD]ZG\VNXNDWDORJXLHZHQWXDOQ\FKSRGNDWDORJyZ]DZLHUDM -

cych plik). Po wykonaniu procedury assign

ZV]HONLHRGZRáDQLDGR]PLHQQHMSOLNRZHM

EGGRW\F]\á\VNRMDU]RQHJR]QLSOLNXRQD]ZLHNWyUHJRPR*HP\]DSRPQLHü-HVWWR

GRü LVWRWQH JG\* MHGQ\P ] EáGyZ F]VWR SRSHáQLDQ\FK SU]H] SRF]WNXMF\FK

SURJUDPLVWyZMHVWSUyEDRGZRá\ZDQLDVLGRSOLNXSU]H]SRGDQLHMHJRQD]Z\FRMHVW

rzecz jasna nielegalne.

3U]\NáDGRZHVNRMDU]HQLH]PLHQQHMSOLNRZHM]SOLNLHPPR*HPLHüSRVWDü

assign(KatalogNaDysku, 'c:\biblio\dane\katalog.dat')

lub (lepiej)

assign(KatalogNaDysku, NazwaPliku)

:GUXJLPSU]\SDGNXQD]ZDSOLNXSU]HND]\ZDQDMHVWMDNR]PLHQQDFRXPR*OLZLDQS

ZSURZDG]HQLHMHM]]HZQWU]Ä]DV]\FLH´QD]Z\ZHZQWU]SURJUDPX]PQLHMV]DMHJR

XQLZHUVDOQRü

1DVWSQ\PNURNLHPMHVWRWZDUFLHSOLNXF]\OLSU]\JRWRZDQLHJRGRRGF]\WXOXE]DSLVX

.RQLHF]QRü RWZDUFLD L Sy(QLHMV]HJR ]DPNQLFLD SOLNX Z\QLND ] PHWRG REVáXJL

SOLNyZ SU]\MW\FK Z V\VWHPLH RSHUDF\MQ\P NWyUHJR IXQNFMH V ]UHV]W Z W\P FHOX

wykorzysty

3R]DGHNODURZDQLXRGSRZLHGQLHM]PLHQQHMSOLNRZHMPR*QDSU]\VWSLüGRZáDFLZ\FK

RSHUDFML]ZL]DQ\FK]]DSLV\ZDQLHPLRGF]\W\ZDQLHPGDQ\FK3U]HGHZV]\VWNLPPX

Nazwa-pliku

ZDQH:\PLDQDLQIRUPDFMLSRPLG]\SOLNLHPDSURJUDPHPPR*OLZDMHVW

dopiero po otwarciu tego ostatniego.

104

Turbo Pascal — programowanie

'ZLHPDSRGVWDZRZ\PLSURFHGXUDPLX*\ZDQ\PLZ3DVFDOXGRRWZLHUDQLDSOLNyZV

reset i rewrite :

reset(zmienna-plikowa)

rewrite(zmienna-plikowa)

est utracenie wszystkich danych

zawartych w pliku :DUWRSDPLWDü*HZSU]\SDGNXSOLNyZWHNVWRZ\FKSURFHGXUD

reset otwie UDSOLNZ\áF]QLHGRRGF]\WX]D rewrite — Z\áF]QLHGR]DSLVXQLH

PD]DWHPPR*OLZRFLPLHV]DQLDRGF]\WyZL]DSLVyZZMHGQ\PF\NOXRWZDUFLD=DVDGD

WDQLHRERZL]XMHGODSOLNyZHOHPHQWRZ\FKNWyUHPR*QDRGF]\W\ZDüL]DSLV\ZDüEH]

ogra

QLF]HQLH]DOH*QLHRGWHJRF]\]RVWDá\RWZDUWH]DSRPRFSURFHGXU\

reset , czy

rewrite

ZW\PRVWDWQLPSU]\SDGNXWU]HEDQDMSLHUZ]DSLVDüGRSOLNXMDNLHGDQH

6DPZVND(QLNSOLNRZ\MHVWSRSURVWXNROHMQ\PQXPHUHPHOHPHQWXQLHEDMWXZSOLNX

SU]\ F]\P QXPHUDFMD UR]SRF]\QD VL RG ]HUD .D*GD RSHUDFMD RGF]\WX OXE ]DSLVX

SRZRGXMHSU]HVXQLFLHZVND(QLNDRZDUWRüUyZQOLF]ELHRGF]\WDQ\FKOXE]DSLVDQ\FK

HOHPHQWyZSU]\F]\PGODSOLNyZRGRVWSLHVZRERGQ\PHOHPHQWRZ\FKPR*OLZHMHVW

UyZQLH*MHJRGRZROQHSU]HVWDZLDQLHQDZHWSR]DNRQLHFSOLNXFKRüPDWRPDá\VHQV

3URFHGXUDWDRWZLHUDSOLNGRGRSLV\ZDQLDWMRWZLHUDJRGR]DSLVXQLHQLV]F]F

poprzed QLHM ]DZDUWRFL L XVWDZLD ZVND(QLN SOLNRZ\ QD MHJR NRFX 8PR*OLZLD WR

dodawanie danych do plików tekstowych, które — MDNRSOLNLRGRVWSLHVHNZHQF\MQ\P

— QLHXPR*OLZLDMSURJUDPRZHJRSU]HVWDZLDQLDZVND(QLNDSOLNRZHJR

'RZ\PLDQ\GDQ\FKSRPLG]\SURJUDPHPDSOLNLHPVáX*]QDQHQDPMX*SURFHGXU\

read (odczyt) i write ]DSLV3RQLHZD*ZÄVWDQGDUGRZHM´ZHUVMLREVáXJXMRQHHNUDQ

monitora i NODZLDWXUQLH]EGQHMHVWSRGDQLHGRGDWNRZHJRDUJXPHQWXRNUHODMFHJR

SOLN]GRNWyUHJRLQIRUPDFMDPDE\üRGF]\WDQDOXE]DSLVDQD$UJXPHQWHPW\PMHVW

ZáDQLHQD]ZDRGSRZLHGQLHM]PLHQQHMSOLNRZHM

read(zmienna-plikowa, lista-elementów)

write(zmienna-plikowa, lista-elementów)

3RZ\*V]HRSHUDFMHRGQRV]VL]DUyZQRGRSOLNyZHOHPHQWRZ\FKMDNLWHNVWRZ\FK

'ODW\FKRVWDWQLFKPR*OLZHMHVWSRQDGWRX*\FLHSURFHGXU readln i writeln , odczytu-

MF\FKOXE]DSLVXMF\FKGDQHZUD]]H]QDNDPLNRFDZLHUV]D3RQLHZD*SOLN i elemen-

WRZHSU]HFKRZXMZ\áF]QLHGDQHRNUHORQHJRW\SXLQLHPRJ]DZLHUDü]QDNyZNRFD

ZLHUV]DX*\FLHSURFHGXU readln i writeln MHVWZLFKSU]\SDGNXQLHOHJDOQH'UXJ

LVWRWQUy*QLF MHVW ]DZDUWRü listy-elementów . W przypadku plików tekstowych

OLVWDWDPR*H]DZLHUDüGRZROQH]PLHQQHVWDáHLZ\UD*HQLDJG\*ZV]\VWNLH]DSLV\ZDQH

VZ SOLNXZSRVWDFLWHNVWXQDWRPLDVWGODSOLNyZHOHPHQWRZ\FKMHMVNáDGQLNDPLPRJ

Procedura reset XPR*OLZLDRWZDUFLHMX*LVWQLHMFHJRSOLNXXVWDZLDMFW]ZZVND(QLN

plikowy QDMHJRSRF]WNX:SU]\SDGNXJG\RWZLHUDQ\SOLNQLHLVWQLHMHZ\ZRáDQLH

SURFHGXU\UHVHWNRF]\VLEáGHPZ\NRQDQLD=NROHL rewrite XPR*OLZLDRWZDUFLH

SOLNXQLH]DOH*QLHRGWHJRF]\LVWQLDáRQSRSU]HGQLRMHOLQLH — tworzy ona nowy plik

o GDQHMQD]ZLH]DMHOLWDN — ]HUXMHGáXJRüLVWQLHMFHJRSOLNXLXVWDZLDZVND(QLN

SOLNRZ\ QD MHJR SRF]WNX F]HJR HIHNWHP M

QDMF]FLHMSRZRGXMHEáG\Z\NRQDQLD

7U]HFL SURFHGXU RWZLHUDMF GRVWSQ Z\áF]QLH GOD plików tekstowych, jest

Append

3OLNLF]\OLMDNXFKURQLüGDQHSU]HG]JXE

105

E\üZ\áF]QLH]PLHQQHRGSRZLHGQLHJRW\SX']LHMHVLWDNGODWHJR*HSOLNHOHPHQWRZ\

PR*H]DZLHUDüZ\áF]QLHGDQHMHGQHJRW\SX]DSRV]F]HJyOQHHOHPHQW\OLVW\SU]HND]\ -

ZDQHVSU]H]QD]Z

3RZ\NRQDQLX*GDQ\FKRSHUDFML]DSLVXLRGF]\WXGDQ\FKSOLNQDOH*\]DPNQü . Ta bar-

G]RZD*QDRSHUDFMDMHVWLJQRURZDQDSU]H]ZLHOXSURJUDPLVWyZFRZHIHNFLHSURZDG]L

GRSU]\NU\FKQLHVSRG]LDQHNZSRVWDFL]JXELRQ\FKGDQ\FK8SRGáR*DFDáHJRSUREOHPX

OH*\WDN]ZDQH buforowanie operacji dyskowych F]\OLWHFKQLNDSROHJDMFDQDRGF]\W\ -

ZDQLXL]DSLV\ZDQLXGDQ\FKQLHSRMHG\QF]ROHF]FDá\PLSDF]NDPL]DSRUHGQLFWZHP

VSHFMDOQHJRREV]DUXSDPLFL — tzw. bufora dyskowego . Wykorzystanie bufora pozwala

na zredukowanie liczby fizycznych odczytów i zapisów na dysku, a przez to zmniej-

V]HQLH MHJR PHFKDQLF]QHJR REFL*HQLD L SRSUDZ Z\GDMQRFL RSHUDFML G\VNRZ\FK

3RQLHZD*MHGQDNSRGF]DV]DSLVX]DZDUWRüEXIRUDZ\V\áDQDMHVWQDG\VNGRSLHURSR

MHJR]DSHáQLHQLXOXEZFKZLOL]DPNQLFLDSOLNXSU]HUZDQLHZ\NRQ\ZDQLDSURJUDPX

PR*HVSRZRGRZDüXWUDWGDQ\FK5yZQLH*SRSUDZQH]DNRF]HQLHSURJUDPXSRZRGXMH

co prawda automatyczne zamkni FLHRWZDUW\FKSOLNyZQLHRSUy*QLDMHGQDNEXIRUyZ

SU]HFKRZXMF\FKQLH]DSLVDQHMHV]F]HGDQHFRPR*HVSRZRGRZDüLFKXWUDW:SU]\ -

SDGNXJG\SOLNZ\NRU]\VW\ZDQ\MHVWZ\áF]QLHGRRGF]\WXGDQ\FKQLH]DPNQLFLHQLH

SRZRGXMH XWUDW\ LQIRUPDFML FR QLH ]QDF]\ *H PR*QD MH VRELH RGSXFLü ERZLHP

OHQLVWZRWDNLH]Z\NOHPFLVLZQDMPQLHMVWRVRZQ\FKRNROLF]QRFLDFK

3DPLWDM]DPNQLFLHSOLNXMHVWSUDNW\F]QLH jedynym sposobem na bezpieczne

zapisanie w nim wszystkich danych.

1DV]F]FLH]DPNQLFLHSOLNXMHVWE ardzo proste. Realizuje je procedura close :

close(zmienna-plikowa)

-HMZ\ZRáDQLHPDWVDPIRUPGODZV]\VWNLFKURG]DMyZSOLNyZ

7\OHWHRULL$E\ZSURZDG]LüMZ*\FLHVSUyEXMP\QDSLVDü]HVWDZSURFHGXUSR]ZDOD -

MF\FK QD ]DSLVDQLH QDV]HJR NDWDORJX Z SOLNX G\VNRZ\P L RGF]\WDQLH JR ] SOLNX

=JRGQLH]W\PFRSRZLHG]LHOLP\ZF]HQLHMGRSU]HFKRZ\ZDQLD]DZDUWRFLNDWDORJX

wykorzystamy plik elementowy typu file of record .

procedure ZapiszNaDysku(NazwaPliku : string );

var

f : file of Ksiazka;

i : integer;

begin

DVVLJQI1D]ZD3OLNX^VNRMDU]SOLN]H]PLHQQSOLNRZ`

rewrite(f); { otwórz (utwórz) plik }

for i := 1 to LbPoz do { zapisz kolejne rekordy }

write(f, Katalog[i]);

close(f); { zamknij plik }

end ;

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: