Rachunkowość jest systemem gromadzenia i przetwarzania danych dotyczących stanów i procesów kształtujących majątek jednostki gospodarczej w celu dostarczania informacji ekonomiczno – finansowych. W rachunkowości wykorzystuje się specyficzne metody, formy, rozwiązania organizacyjne i techniczne umożliwiające rejestrację stanu i zmian majątku jednostki, źródeł jego finansowania, dokonanych operacji gospodarczych i procesów kształtujących wyniki finansowe. Podstawowym zadaniem rachunkowości jest dostarczanie różnym uprawnionym jednostkom informacji ekonomicznych. Celem rachunkowości jest opracowanie informacji związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Rachunkowość finansowa a zarządcza
Kryterium
Rachunkowość finansowa
Rachunkowość zarządcza
Cel
Dla odbiorców wewnętrznych
i zewnętrznych
Regulacje prawne
Obligatoryjne
Nie obowiązują
Zasady prowadzenia
Stabilne uregulowane przepisami
Elastyczne
w zależności
od problemu
Postać urządzeń
i sprawozdań
Urządzenia zgodne
z ustawą i planem kont, sprawozdania wg wzorów
Dowolna postać urządzeń
Częstotliwość prowadzenia
Regularność, periodyzacja
Zróżnicowana
wg potrzeb
Horyzont czasowy
O przeszłości
(ex post)
i przyszłości (ex post i ex ante)
Metody wyceny
Jednolite wg przepisów
Zróżnicowane
Dane
Wartościowe
i w ograniczeniu ilościowe
Ilościowe, wartościowe, jakościowe
Kontrola
Zewnętrzna
i wewnętrzna
Wewnętrzna
Procedury
Odgórnie ustalone techniki ewidencji
i techniki rozliczeń
Dowolne techniki i metody
np. analizy matematycznej
i logicznej
Rachunkowość finansowa stosuje jednolitą zasadę wyceny według kosztu historycznego w celu zapewnienia porównywalności i kontroli.
W rachunkowości zarządczej stosuję się różne metody wyceny w zależności od celu rachunku : koszt historyczny, koszt odtworzenia, wartość ekonomiczna (bieżącą wartość netto do oceny opłacalności projektów inwestycyjnych)
Rachunkowość finansowa zachowuje wymagane cechy dokładności, prawidłowości, ciągłości, sprawdzalności, istotności itp., które zapewniają wiarygodność i rzetelność danych
Rachunkowość zarządcza zorientowana jest na istotność, szybkość i koszt informacji, jest explicite nastawiona na cel, np. różne koszty służące różnym celom.
Rachunkowość finansowa odwzorowuje zdarzenia przeszłe, a więc generuje informacje ex post.
Rachunkowość zarządcza koncentruje się zarówno na informacjach przyszłych, jak i przeszłych. Proces podejmowania decyzji wiąże się z przyszłością, np. wariantowe projekcje przychodów i kosztów, przepływy środków pieniężnych. Dane z przeszłości wykorzystuje się przy stosowaniu mechanizmu sprzężenia zwrotnego, dając informacje do zarządzania „przez wyjątki” i „przez cele”
W rachunkowości finansowej obowiązuje ścisła periodyzacja. Za rok obrotowy sprawozdanie jest szczegółowe. Sprawozdania finansowe dotyczą firmy jako całości lub grupy kapitałowej w przypadku konsolidacji. Zwykle są one ujawnione, a także publikowane.
Moric