Dobre Feng Shui sklepu.doc

Dobre Feng Shui sklepu. 

Czy zastanawialiście się, dlaczego jedne sklepy cieszą się większą popularności od innych? Dlaczego do jednych wracamy z przyjemnością a innych unikamy pomimo miłej obsługi i poprawnego zaopatrzenia? Dlaczego czasami sklepy urządzone skromnymi środkami nas przyciągają a te gdzie właściciel nie musiał się liczyć z funduszami czasami wręcz odpychają? Czy do popularności sklepu przyczynia się tylko jego reklama i nakłady na wystrój i miła obsługa? Czy klienci w Twoim sklepie nie czują się czasami zagubieni lub nie zdecydowani? Być może wiele z problemów dałoby się uniknąć urządzając sklep w zgodzie ze sprawdzonymi na całym świecie regułami chińskiej sztuki aranżacji przestrzeni - Feng Shui.

1. Daj się zauważyć:

Pierwszą rzeczą, na którą należy zwrócić uwagę jest otoczenie oraz front naszego sklepu. Najważniejsze dla nas jest, aby nasz sklep pozytywnie wyróżniał się z otoczenia, w którym się znajduje. Przyjrzyj się dokładnie ulicy, na której znajduje się Twój sklep. Zwróć uwagę, co przyciąga uwagę przechodniów, czy jest to Twój sklep czy może konkurencji? Postaraj się dostrzec podobieństwa i różnice między różnymi sklepami. Aby być zauważalnym nie potrzeba wielkich nakładów - trzeba tylko przełamać sztampę. Najgorszym rozwiązaniem jest naśladowanie otoczenia, upodobnianie się do niego. Najprostszym rozwiązaniem na odróżnienie się jest zmiana kolorystyki frontu sklepu. Nie bój się zdecydowanych, przyciągających wzrok kolorów. Praktycznie każde rozwiązanie kolorystyczne, które pozwoli się odciąć od otoczenia jest już sukcesem. Należy pamiętać, aby używać kolorów jasnych i radosnych, czystych i przykuwających uwagę. Trudniejszym sposobem, ale o wiele skuteczniejszym jest zmiana form geometrycznych frontu. W naszych miastach 99% otoczenia to różne kombinacje kwadratów oraz prostokątów. Okna, drzwi, szyldy, kasetony reklamowe - wreszcie same budynki są oparte na kwadracie. Jadąc każdą miejską ulicą wszystkie sklepy oparte na takiej formie zlewają się w jedno. Nie pomaga bardziej krzykliwa reklama, większa witryna.

Ten schemat może przełamać np. forma oparta na łuku lub okręgu. Jest łatwo zauważalna choćby z tego powody, że jest bardzo rzadko spotykana. Jej wprowadzenie nie wiąże się wcale z większymi nakładami. Nie jest stosowana, ponieważ zarówno projektantom jak i budowniczym łatwiej jest powielać gotowe schematy oparte na kącie prostym niż uczyć się rzeczy nowych, choć są przyjemniejsze dla oka. Najlepszym rozwiązanie było by przebudowanie drzwi lub całej witryny do formy łuku. Jeżeli nie możemy sobie jednak pozwolić na tak radykalną zmianę to polepszy sprawę także zamówienie owalnej reklamy (kasetonu lub naklejanej na szybie). Chodzi o to, aby stojąc przed frontem jako pierwsze rzucały się w oczy łuki.

Istnieje także głębokie uzasadnienie takiego kroku z punktu widzenia najstarszych reguł Feng Shui. Sztuka ta opiera się min. na zasadzie przemiany pięciu elementów za pomocą, których możemy opisać wszystko, co nas otacza. Zarówno kolor jak i kształt są przyporządkowane konkretnemu elementowi. I tak np. kolor czerwony oraz kształt trójkąta to element ognia, kolor żółty oraz kwadrat to element ziemi, kolor biały, srebrny i złoty oraz okrąg oraz owal to element metalu, kolor niebieski i czarny oraz wszelkie kształty nieregularne to element wody, kolor zielony oraz kształt wydłużony, prosty (jak np. słup) to element drewna. Elementy te mogą siebie wzajemnie wspierać oraz niszczyć.

I tak cykl wspierania to:

drewno -> ogień -> ziemia -> metal -> woda -> drewno itd.

Cykl niszczenia to:

woda -> ogień -> metal -> drewno -> ziemia -> woda itd.

Wracając do tematu, każdy z rodzajów frontu sklepu możemy przyporządkować jednemu z elementów. Rozpoznajemy to po kolorze oraz po kształtach, jakie w nim przeważają. Najpopularniejszym elementem, jaki występuje w miejskim otoczeniu jest bardzo silny element ziemi. Są to właśnie lokale o kwadratowych lub prostokątnych kształtach występujących na froncie, pomalowane w barwy ziemi lub pochodne. Jeżeli nas sklep ma prosperować na poziomie całej ulicy to nie musimy wiele zmieniać. Ale też nie możemy się spodziewać jakiś nadzwyczajnych dochodów. Po prostu tak jak architektonicznie wtopimy się w okolicę tak też wtopimy się finansowo. Jeżeli jest to bardzo bogata okolica to w zasadzie nie ma problemu jednak musimy sami ocenić czy taka sytuacja nas zadawala. Jeżeli chcemy "wyrosnąć" nad okolicę, musimy sprawić, aby nasz lokal znalazł się w elemencie przez nią tworzonym, - czyli w elemencie metalu. Jest to bardzo skuteczne rozwiązanie Feng Shui - niestety bardzo często niestosowane przez konsultantów czy to z braku wiedzy czy wyobraźni. Aby nasz sklep należał do elementu metalu konieczne jest wprowadzenie wspomnianych już łuków oraz odpowiedniej kolorystyki. Głównym kolorem powinien być jeden z kolorów elementu metalu, czyli: biały, srebrny lub złoty (lub pochodne). Jego tłem może być kolor ziemi - żółty.

2. Pozwól wejść do sklepu:

Sprawa wydaje się na pozór błaha jednak prawidłowe wejście może być podstawą sukcesu. Osoba odwiedzająca nasz lokal nie może się ani przez moment zastanawiać gdzie znajduje się wejście. Drzwi powinny być widoczne z daleka. Jeżeli to możliwe to powinny odcinać się od reszty frontu jaśniejszym kolorem, należy je dobrze oświetlić [jasny kolor optycznie powiększa]. Prawidłowo światło powinno być umieszczone nad drzwiami w taki sposób, aby padało na wycieraczkę oraz oświetlało wejście. Należy pamiętać, aby nie było skierowane w stronę osoby wchodzącej [co może zniechęcać do wejścia]. Może padać w dół lub w stronę sklepu. Światło ma zadanie zapraszania do wejścia, nakierowywania a ponadto powiększa je optycznie. Dodatkowo wejście można zaznaczyć ustawiając po obu stronach donice z kwiatami lub roślinami doniczkowymi. Jest to ładne rozwiązanie a ponadto pozwala "stworzyć" brakujące zwierzęta Feng Shui. Roślina od strony smoka powinna być wyższa i smukła [element drewna] a od strony tygrysa niższa i kulista [element metalu]. Szczególną uwagę należy zwrócić na ciasne wejścia. Należy je prawidłowo doświetlić a czasami powiększyć za pomocą luster umieszczonych w ich futrynie [osobiście zalecam po jednej stronie - tam gdzie klamka]. Feng Shui jeżeli to możliwe, zaleca stosowanie podwójnych drzwi [dotyczy dużych sklepów]. Pierwsze drzwi powinny byś stosunkowo duże [np. większe od sąsiednich sklepów] pozwalające dać się zauważyć oraz wchłonąć największą ilość energii - czytaj klientów. Drugie, wewnętrzne drzwi powinny znajdować się w tej samej linii i być mniejsze co wyhamuje jej nadmiar.

Feng Shui zaleca wejście usytuowane na środku frontu [przy większych lokalach] lub po prawej stronie. Wejście z lewej strony uważa się za zbyt spokojne a dodatkowo powodujące problemy w organizacji ruchu w środku lokalu co zostanie opisane w kolejnych punktach.

Same drzwi muszą koniecznie otwierać się do środka. Pchanie drzwi jest naturalnym odruchem osoby wchodzącej a zmienianie jej nawyków jest najlepszym sposobem na stracenie klienta. Przed drzwiami można położyć wycieraczkę [lub za nimi]. Należy zwrócić uwagę aby nie była zbyt ozdobna co może zniechęcić do chodzenia po niej a co za tym idzie przed wejściem do środka [jest to stary sposób znany nie tylko w feng shui ;)]. Dobrze jest nad drzwiami zawiesić naturalny dzwonek - feng shui lub inny. Powinien być tak zawieszony, aby otwieranie drzwi powodowało jego przyjemny dźwięk a nie hałas. Dzwonek ma wielorakie zastosowanie. W Feng Shui wierzy się, że powiększa przejście oraz zaprasza do wejścia, sprawia miłe wrażenie u osób wchodzących a ponadto informuje personel o wejściu kogoś do sklepu (np. w momencie, gdy pracownik rozmawia przez telefon lub jest zajęty inną pracą). Dźwięk dzwonka pozwala także "zneutralizować" zły nastrój wchodzącej osoby.

Kolejną sprawą jest przestrzeń bezpośrednio za drzwiami. Bardzo często spotyka się ciasne przejścia, zastawione towarem lub "ozdobami". Należy postarać się wygospodarować możliwie dużo wolnego miejsca, aby osoba wchodząca mogła poczuć przestrzeń, aby dała się "wciągnąć" do środka oraz aby nie powodować niezręcznych sytuacji przy mijaniu się osób wchodzących i wychodzących.

3. Organizacja ruchu w sklepie.

Jeżeli przyciągniemy uwagę klienta zewnętrznym wystrojem sklepu, w następnej kolejności musimy się skupić na prawidłowej ekspozycji towarów oraz organizacji ruchu klienta wewnątrz sklepu. Oczywiście należy to zrobić w taki sposób, aby ruch odbywał się w sposób naturalny. Założenia Feng Shui i tutaj są takie same jak wypracowywane latami zachodnie standardy organizacji przestrzeni w sklepach.
Kroki klienta powinny iść w ślad za ruchem energii Feng Shui (Chi) w pomieszczeniu - sklepie. Jest to ruch obrotowy od prawej strony w lewo, dookoła całego pomieszczenia. W skrócie - klient powinien obejść całość pomieszczenia, zapoznać się z całością ekspozycji i nie zakłócać drogi innym klientom znajdującym się w sklepie. Obrazuje to umieszczony poniżej schemat:

Takie jak powyżej rozwiązanie pozwala na spełnienie tych założeń, nie pozwala także wycofać się klientowi po wybraniu towaru, po który przyszedł a umożliwia mu zapoznanie się z resztą oferty. Jeżeli mamy sklep z możliwością obejścia części ekspozycji "na skróty" do kasy to tracimy taką możliwość. Rozwiązania takie jak powyższe są szeroko stosowane w wielkich supermarketach (np. takich jak sieć "IKEA"), ale także w małych sklepikach (jak sieć "Żabka"). Aby rozwiązania takie wprowadzić w życie nie musimy dysponować powierzchnia tysięcy metrów kwadratowych - wystarczy około 50. Pomocnym w realizacji takich założeń jest stosowanie bramek umożliwiających ruch tylko w jedną stronę oraz strzałki informujące o kierunku ruchu.
Swego czasu gościłem w sklepie z chińską żywnością w Berlinie, prowadzonym oczywiście przez Chińczyka. Sklep był mikroskopijny - mieścił tylko parę regałów i miał ok. 3 na 5 metrów oraz właśnie taką organizację ruchu jak opisana. Obsługiwała go jedna osoba a w "martwych strefach", nie widocznych z kasy, umieszczone były sferyczne lustra, które pomagały zobaczyć to, co robi klient za regałami, ale także były remedium feng shui pozwalającymi dodać energii w miejsca, do których nie docierało światło.
Kierunek ruchu od prawej do lewej jest także bardzo ważny. Wiąże się to z zaleceniami dotyczącymi umiejscowienia wejścia do sklepu na froncie (na środku lub po prawej stronie), założeniami dotyczącymi cyrkulacji Chi w obiektach oraz jest w zgodzie z naturalną tendencją do skręcania człowieka (na stadionach biega się w lewo, ponieważ pierwsze stadiony w Grecji były tylko kawałkiem pola, wytyczonym dwoma palikami, za którymi dokonywało się nawrotu. Gdyby skręt następował w prawo to większość biegaczy powywracałaby się. Kierunek skrętu w lewo został przez nich po prostu naturalnie wybrany i gdy zaczęto budować później stadiony z prawdziwego zdarzenia przyjęto właśnie takie założenia). Jeżeli wybierzemy inne rozwiązanie, to znaczy, jeżeli ruch będzie odbywać się w drugą stronę to spowoduje to tylko drobny dyskomfort klientów i oczywiście złamanie zasad feng shui. Jeżeli natomiast zrezygnujemy z sterowania przepływem w sklepie i nie wytyczymy jednego kierunku "zwiedzania" to spowodujemy zamieszanie komunikacyjne, wpadanie na siebie klientów oraz nie będziemy mogli być pewni czy zapoznają się oni z całością oferty. Jeżeli nie możemy wprowadzić jednego kierunku ruchu np. z powodu zbyt dużej ilości regałów, (co ma miejsce w wielu dużych supermarketach) to powinniśmy w inny sposób skłonić klienta do zapoznania się z całością ekspozycji, nawet znajdującej się w miejscach, które nie są mu "po drodze". Supermarkety starają się to zrobić za pomocą krzykliwej reklamy, "promocji" i innych tego typu akcji w takich właśnie miejscach.

4. Prawidłowa ekspozycja towarów.

Równie ważną sprawą jest prawidłowa informacja o rozmieszczonych towarach w sklepie. Klient po wejściu powinien "z miejsca" zorientować się gdzie znajduje się poszukiwany przez niego towar. Zupełnie inną sprawą jest takie umieszczenie towarów, aby kupił ich jak najwięcej, - ale o tym później. Pomocne w tym będą tablice informacyjne, reklamy. Rozwiązanie takie pozwala poczuć się pewniej klientowi oraz co być może ważniejsze - odciąża sprzedawców, którzy zamiast na udzielaniu informacji, mogą się skupić na zwiększaniu sprzedaży (ta sama zasada dotyczy np. biur).

W rozmieszczaniu towarów pomocne nam będzie użycie stref feng shui. Każdy przedmiot, każdy rodzaj wykonywanej działalności możemy opisać za pomocą jednego z pięciu elementów feng shui. O tym, w jakim elemencie znajduje się sklep decyduje kierunek geograficzny, na jaki skierowany jest jego front. I tak wschód oraz południowy-wschód to element drewna, południe - ogień, południowy-zachód i północny-wschód to element ziemi, zachód i północny-zachód to element metalu a północ - wody. Uznaje się, że najlepsze feng shui sklepu osiągamy, jeżeli sprzedajemy towary w odpowiednim elemencie w sklepie, którym ten element rządzi (jest taki sam) lub wspierającym (element sklepu tworzy element towaru - o cyklu przemian czytaj w pierwszych punktach artykułu lub dziale "Pięć elementów"). Poniżej przedstawiam skróconą listę towarów oraz elementów, do których przynależą:

Element drewna: wyroby drewniane, drewno, papier, rośliny, stolarka drewniana, żywienie (działalność dopołudniowa), zabawki, meble, pracownie artystyczne (ogólnie), kolor zielony.

Element ognia: moda, projektowanie, art. z tworzyw sztucznych, kolor czerwony, purpurowy.

Element ziemi: materiały budowlane - zwłaszcza ceramika, wszelkie wyroby z ziemi oraz miękkiego kamienia, dywany, materiały, kolor żółty oraz kolory ziemi.

Element metalu: artykuły metalowe, biżuteria, maszyny o ruchu obrotowym, pieniądze, artykuły luksusowe, noże, sztućce, kolor biały, srebrny, złoty.

Element wody: usługi informatyczne, informacyjne, telekomunikacyjne, finansowe, elektronika, komputery, sprzęt RTV, opracowywanie tekstów, pralnie, reklama, szkło, kolor niebieski oraz czarny.

Rozwiązanie to można wziąć pod uwagę wybierając lokalizację przyszłego sklepu. Jeżeli dysponujemy różnorodnym asortymentem, to rozmieszczamy go także w zgodzie z zasadą przemiany pięciu elementów. W tym celu dzielimy powierzchnię sklepu na dziewięć równych kwadratów. Każdy z powstałych kwadratów znajdzie się w określonej strefie geograficznej a co za tym idzie w określonym elemencie. Przy różnorodnym towarze umieszczamy go w odpowiadającej mu strefie. Np.: artykuły metalowe - w zachodniej oraz/lub północno-zachodniej części sklepu, drewno - we wschodniej oraz/lub południowo-wschodniej i.t.d. Zasadą, którą często stosuje, nie mającą jednak uzasadnienia feng shui jest takie umieszczenie towarów, aby rzeczy najdroższe znajdowały się na samym początku sklepu, dalej te mniej wartościowe a już przy kasie rzeczy najmniej potrzebne, którymi chcemy skusić klienta a których w zasadzie nie potrzebuje. Jest to także często stosowane rozwiązanie w znanych sieciach handlowych - najlepiej dokładnie przyjrzeć się samemu jak to robią inni.

5. Prawidłowe oświetlenie.

Planując oświetlenie wewnątrz sklepu należy pamiętać o paru ważnych zasadach. Nie należy montować lamp w taki sposób, aby oślepiały klientów. Najlepsze są takie źródła światła, które dają efekt a ich nie widać - odpadają oczywiście gołe żarówki, halogeny itp. rozwiązania. Zasada ta dotyczy zresztą nie tylko sklepów. Kolejną sprawą jest odpowiednia ilość światła. Czasami stosuje się tak zwane nastrojowe oświetlenie, punktowe światła z dużą ilością cieni lub półcieni. Takie rozwiązania wprowadza jednak za dużo Jin do pomieszczenia, obniża poziom energii a co za tym idzie obniża sprzedaż lub intensywność przepływów w sklepie - czytaj obniża sprzedaż. Pomieszczenia powinny być równomiernie oświetlone a padające cienie powinny być rozproszone. Aby podnieść poziom energii w pomieszczeniu można dodatkowo wprowadzić światło skierowane do góry, - np. odbite od sufitu. Aby rozruszać atmosferę można także spróbować stosować ruchome źródła światła. Co do intensywności oświetlenia to istnieje jedna zasada - nigdy nie jest za jasno (no może prawie nigdy). Jeżeli chcemy jednak dokładnie określić ilość światła to polecam zapoznać się z istniejącymi normami oświetlenia dla placówek handlowych, które z grubsza są wystarczające.

Przedstawione powyżej porady to tylko część zaleceń feng shui oraz architektonicznych dotyczących sklepów. Do rozwinięcia problemu nie wystarczy nawet cała książka, mam jednak nadzieję, że zawarte uwagi przydadzą się Państwu w codziennej pracy. Proszę pamiętać, że każdy sklep - mały czy wielki rządzi się podobnymi ściśle określonymi zasadami. Tak jak dobrze prosperuje dobrze zaprojektowana fabryka tak samo będzie funkcjonować dobrze zaprojektowany sklep. W obu przypadkach nie wystarczy dobry pomysł co produkować lub sprzedawać. Poza przedstawionymi zaleceniami, praktycznie wszystkie uwagi zawarte w pozostałych artykułach lub częściach kursu można wykorzystać także we wprowadzaniu prawidłowego feng shui sklepu. Choć czasami można odnieść wrażenie, że feng shui zbytnią uwagę przywiązuje do szczegółów to proszę wziąć pod uwagę, że całość składa się właśnie ze szczegółów a pominięcie choćby części z nich tworzy element niekompletny, niedziałający.