Kulturystyka Sterydy - kilka słów refleksji.pdf

(106 KB) Pobierz
Microsoft Word - OdĹĽywianie a sterydy.doc
Sterydy. Kilka słów refleksji 
  
Stosowanie środków  anaboliczno‐androgennych  (SAA)  przynosi  spore  efekty,  stwarza możliwość 
zdobycia masy i siły mięśniowej w krótkim czasie i przy minimalnym nakładzie pracy. Nic dziwnego, że 
sterydy cieszą się aż taką popularnością. Ponadto dla wielu to jedyny lek na łagodzenie kompleksów, 
brak  pewności  siebie,  poczucie  niższej wartości  i  lęk  przed  otaczającą  rzeczywistością. Niestety, 
poprzez  "sterydowe  szaleństwo",  kulturystyka  powoli  przestaje  być  sportem,  formą  aktywności 
fizycznej kojarzoną ze zdrowym stylem życia, kształtowaniem charakteru i samodyscypliny, a staje się 
raczej  "hodowlą"  będącą  poligonem  doświadczalnym  wielkich  koncernów  farmaceutycznych  i 
ogromną machiną czarnorynkowego biznesu, gdzie nie liczą się ofiary, a jedynie potencjalne zyski. 
Opowieści o szkodliwości sterydów i ich destrukcyjnym wpływie na organizm trafiają do adresatów 
mniej więcej tak jak ballady o rozbójniku Rumcajsie. Bardzo podziwiam wytrwałość tych co z uporem 
próbują ostrzegać przed konsekwencjami zażywania sterydów i liczą na oddźwięk swych słów. To są 
piękne  idee, ale nie w dobie XXI wieku, kiedy cechy  ludzkie takie  jak pracowitość, wytrwałość  i 
ambicja zostały zastąpione lenistwem i osiąganiem celu najmniejszą linią oporu.  
 
 
...a teraz zejście z obłoków na ziemię 
 
 Nie  wydaje  mi  się,  by  zabranianie  czy  zastraszanie  przed  skutkami  zażywania  sterydów  było 
prawidłową strategią w walce z tą plagą. Bardziej właściwą metodą wydaje się mówienie o tym jak 
postępować  z  tymi środkami  zanim  zrobią  to  "klubowi  lekarze". Nie  chodzi  o  to  by  na łamach 
czasopism  kulturystycznych  prezentować  cykle  dawkowania,  ale  chociaż  w  przystępny  sposób 
przybliżać mechanizm działania sterydów i ich powiązanie z wewnątrzustrojowym metabolizmem. 
Dlatego na łamach naszego magazynu postanowiliśmy co jakiś czas przybliżać wiadomości tym, którzy 
pomimo  ostrzeżeń  i  tak  nie  zamierzają  zrezygnować  ze  stosowania  niedozwolonych środków.  
Chcemy rozpocząć od tematu niezwykle ważnego, mianowicie powiązania sterydów z żywieniem i 
doborem  właściwej  suplementacji.  Nie  wiele  osób  zdaje  sobie  sprawę, że  błędy  w  sposobie 
odżywiania mogą nie tylko osłabiać działanie sterydów, ale także potęgować ich skutki uboczne oraz 
przysparzać wiele problemów zdrowotnych. Strzykawka z igła to nie czarodziejska różdżka, która 
przemienia mięśnie w mutanty, ot tak sobie. Hormony i ich pochodne to specyficzne związki które do 
właściwego działania potrzebują odpowiednich warunków. W pewien sposób można przyrównać je 
do budowlanej kadry kierowniczej, która dla zrealizowania swych planów potrzebuje odpowiednich 
pracowników i wysokogatunkowych materiałów. Marni robotnicy i wybrakowany, kiepski towar, nie 
wróży większych sukcesów, nawet gdy budowa odbywała by się pod okiem najlepszych fachowców. 
Zatem w  okresie  budowania masy mięśniowej  szczególny  nacisk  należy  położyć  na  zapewnienie 
odpowiedniej  jakości  surowca  w  postaci  dobrze  zbilansowanego  pożywienia,  a  wówczas  nawet 
niewielka  ilość  wprowadzonych  do  organizmów  hormonów  może  uczynić  cuda.  Różne środki 
wymagają  różnych  zaleceń  dietetycznych  i  nie  jesteśmy wstanie w  tej  jednej  publikacji  omówić 
całokształt  tematu.  Skupimy  się  więc  na  najbardziej  popularnym  leku  wśród ćwiczących ‐ 
METANABOLU oraz zasadach żywieniowych związanych z jego przyjmowaniem. 
  
 
Popularna "Metka"  
 
To  syntetyczna  pochodna  męskiego  hormonu ‐ testosteronu.  Lek  ten  wykazuje  silne  działanie 
anaboliczne  na  przyrost  masy  mięśniowej,  stąd  jego  znaczna  popularność.  Przyjmowany  w 
niewielkich dawkach przez krótki okres czasu jest w miarę bezpieczny. W odróżnieniu od innych 
popularnych środków sterydowych wykazuje niewielki wpływ na zmiany w układzie hormonalnym i 
nie  blokuje  czynności  przysadki  mózgowej.  Metanabol  ingeruje  wyraźnie  w  cykl  przemian 
metabolicznych związanych z obrotem białka w organizmie, zwiększa jego ilość w surowicy krwi i 
magazynowanie w mięśniach. Tak jak każdy inny lek został stworzony w ściśle określonym celu, i 
posiada  konkretne  zastosowanie  w  leczeniu  niektórych  schorzeń,  głównie  tych  związanych  z 
nadmiernym wyniszczeniem  organizmu.  Skuteczność  działania Metanabolu  jak  i  innych środków 
sterydowych  jest  bardzo  silnie  uzależniona  od  czynników żywieniowych,  stąd  w  okresie  ich 
przyjmowania należy zwrócić szczególną uwagę na prawidłowy sposób odżywiania i dobór właściwej 
suplementacji.  
 
 
Kalorie paliwem dla sterydów  
  
Odpowiednia  podaż  kalorii  to  podstawowy  warunek,  aby  "sterydowa  kadra  kierownicza"  miała 
motywację  i należyty  zapał do pracy.  Zażywanie  SAA niepoparte właściwą podażą  kalorii  to dla 
organizmu prawdziwy cios . W takich okolicznościach zdezorientowane cząsteczki hormonów nie są 
wstanie przeprowadzić żadnej normalnej reakcji, nie mówiąc  już o budowaniu masy mięśniowej, 
procesie wymagającym niemal zegarmistrzowskiej precyzji. Nie wiele osób zdaje sobie sprawę, że to 
właśnie  odpowiednia  kaloryczność  diety  warunkuje  prawidłowy  i  efektywny  przebieg  reakcji 
anabolicznych. Dla tych, którzy trenują "na sucho" , niedostateczna podaż kalorii może wiązać się 
jedynie  z  brakiem  należytych  efektów,  jednak  nie  spowoduje  to  większego  zamieszania  w  ich 
organizmie. Ci jednak, którzy korzystają ze środków wspomagających i stosują małokaloryczną dietę 
muszą liczyć się z tym, że ich wewnątrzustrojowa maszyneria zacznie niebawem szwankować. Gdy 
cząsteczki hormonów wędrują ze strzykawki lub pigułki do krwiobiegu są niezwykle aktywne i pełne 
zapału do pracy. W świadomości, że właściciel zatrudnił je w tak sporej ilości, oczekują niezłej roboty. 
Zauważywszy, że nie ma ani odpowiednich materiałów, ani energii w padają w szał. Wówczas ta 
wysoce  wyspecjalizowana  kadra,  pozbawiona  pracy  i  odpowiednich  warunków  przeradza  się  w 
rozwścieczoną  i  nieobliczalną  bandę,  która  zamiast  pracować  sieje  spustoszenie.  A  więc  gdy 
zamierzasz  korzystać  z  pomocy  sterydowych  fachowców,  pomyśl  najpierw  o  stworzeniu  im 
właściwych warunków pracy. Wiadomo, że proces budowy mięśni wymaga sporych nakładów energii, 
więc  należy  skomponować  dietę  tak,  by  znalazła  się  w  niej  odpowiednia  podaż  składników 
energetycznych takich jak węglowodany i tłuszcze. Powinny one łącznie stanowić aż 85‐88% całej 
energii. Reszta powinna przypadać na materiał budulcowy jakim jest białko. Bardzo często w trosce o 
mięśnie większość ćwiczących spożywa nadmiar białka przy niedostatecznej podaży węglowodanów i 
tłuszczów. To poważny błąd! Nadkonsumpcja białka powoduje, że wykorzystywane jest ono na cele 
energetyczne zamiast budulcowe, co mniej więcej przypomina taki efekt, jakby do palenia w piecu 
używano cegły zamiast węgla 
.  
 
Zapamiętaj! Na 1 gram spożytego białka powinno przypadać 24kcal z węglowodanów i 
tłuszczów.  
  
Kierując się tą dewizą możesz być pewien, że dostarczasz wystarczającą ilość paliwa by środki takie 
jak np. Metanabol działały właściwie. Tak więc, jeżeli ważysz 80kg i zamierzasz spożywać 2 g białka na 
kilogram wagi ciała,  to wówczas, dla przyswojenia 160g  tego składnika będziesz potrzebował aż 
3840kcal  z  samych  węglowodanów  i  tłuszczów.  To  sporo,  by  zaspokoić  tak  wysokie  potrzeby 
energetyczne tradycyjnym i w miarę wartościowym jedzeniem, więc najprawdopodobniej będziesz 
musiał  zaopatrzyć  się w odpowiednią odzywkę. Najlepsza będzie  taka, gdzie  stosunek białka do 
węglowodanów  wynosi  1:  4,  a  więc  wszystkie  odzywki  typu  "Massive".  Oczywiście  taki  typ 
preparatów  nie  za  bardzo  jest  wskazany  dla  osób  o  otłuszczonej  i  zawodnionej  sylwetce  ciała, 
ponieważ  zawarte w nich proporcje  składników odżywczych wywierają  silny wpływ nie  tylko na 
rozwój masy mięśniowej, ale także sprzyjają odkładaniu tłuszczu. Z drugiej strony należy nadmienić, 
że osoby wykazujące tendencję do tycia powinny w ogóle zapomnieć o sterydach, jeżeli zamierzają 
mieścić się choć odrobinę w ramach kulturystycznej sylwetki. 
  
Podczas  stosowania środków  takich  jak  Metanabol  należy  zadbać  nie  tylko  o  właściwy  dobór 
odzywek, ale przede wszystkim zwrócić uwagę na całokształt diety. Tak jak wcześniej powiedzieliśmy 
podstawa jest optymalny dowóz energii w postaci węglowodanów i tłuszczów. Należy pamiętać, że 
ważny jest zarówno jeden jak i drugi składnik pokarmowy. Niestety, bardzo często nadmierną uwagę 
skupia się jedynie na węglowodanach, pomijając tłuszcze, które utożsamia się jedynie ze składnikiem 
powodującym  odkładanie  zbędnej  tkanki  tłuszczowej.  Nic  bardziej  błędnego!  Po  pierwsze  nie 
jesteśmy wstanie pokryć zapotrzebowania energetycznego samymi węglowodanami, a po drugie to 
nie tłuszcze odpowiadają za tycie tylko właśnie zwiększona podaż cukrów. Tak więc nie bójmy się 
tłuszczów, ale i stosujmy je z rozwagą. Powinny one stanowić przynajmniej 25% ogółu energii a ich 
głównym źródłem  powinny  być  oleje  roślinne  i  produkowane  na  ich  bazie  margaryny  miękkie, 
orzechy i tłuste ryby morskie. Kwasy tłuszczowe zawarte w tych produktach są przede wszystkim 
wykorzystywane  jako  związki  regulujące  przemiany  metaboliczne  i  hormonalne,  natomiast  w 
niewielkim  stopniu  są  magazynowane.  Unikać  natomiast  powinniśmy  tłuszczów  pochodzenia 
zwierzęcego, będących źródłem kwasów tłuszczowych nasyconych, których nadmiar praktycznie w 
100%  wędruje  do  komórek  tłuszczowych.  Jeżeli  chodzi  o  węglowodany  to  szczególną  uwagę 
skupiajmy na produktach zawierających ich złożone formy, jak płatki owsiane, ciemne pieczywo, ryż, 
kasze, makarony razowe,  itp. Produkty  te powinny znajdować się przede wszystkim w posiłkach 
poprzedzającym trening. Na prostsze formy węglowodanów możemy sobie pozwolić wówczas, kiedy 
zależy nam na szybkiej odbudowie zużytego glikogenu, a więc po treningu. Pamiętajmy też, że w 
ciągu  5  godz.  po  zakończeniu ćwiczeń  powinniśmy  dostarczyć  do  organizmu  przynajmniej  200g 
węglowodanów.  
 
 
"Metka" potrzebuje białka 
  
Metanabol podobnie jak inne środki anaboliczne ma za zadanie poprawić bilans azotowy i zwiększyć 
przyswajanie białka w mięśniach, a więc w okresie jego stosowania należy zwrócić szczególna uwagę 
na zwiększoną podaż tego składnika w diecie. W przypadku stosowania Metanabolu ilość białka w 
diecie powinna wynosić przynajmniej 2g/kg masy ciała, pamiętając wciąż o proporcjonalnym dowozie 
węglowodanów  i tłuszczów. Nie ma sensu przesadzać z  ilością białka, ponieważ zacznie ono być 
wykorzystywane jako energia a nie budulec. Wyobraźmy sobie osobę która przy wadze 80kg spożywa 
4g  białka/kg masy  ciała.  Aby mogło  być  ono  w  pełni  wykorzystane  na  cele  budulcowe, łączna 
kaloryczność  diety musiałaby wynosić  prawie  9000  kcal.  To  dla  człowieka  odżywiającego  się  na 
normalnym poziomie jest prawie niewykonalne. Poza tym tak wysokoenergetyczna dieta sprzyjała by 
nie tyle przyrostowi masy mięśniowej, co przede wszystkim odkładaniu zbędnego tłuszczu, a na tym 
najmniej nam zależy. 
  
Metanabol krążący w krwiobiegu jest szalenie wymagający i nie zadowoli się byle czym. Aby należycie 
sprostać  obowiązkom  jakim  go  obarczono,  białko  w  diecie  musi  być  wysokogatunkowe  a  nie 
wybrakowane. Dlatego w okresie  stosowania  tego środka pamiętajmy by na  talerzu  znalazły  się 
produkty wysokobiałkowe o  zbilansowanym  składzie aminokwasowym  jak  chude mięso wołowe, 
cielęce, drób, ryby, chude przetwory mleczne. Unikajmy natomiast tłustych wędlin, wieprzowiny, 
przetworów  mięsnych  i  innych  wynalazków  jak  hamburgery,  hot‐dogi  itp.  Produkty  te  pomimo 
pewnej  ilości białka są przede wszystkim źródłem tłuszczów nasyconych, które bezpardonowo w 
obecności Metanabolu pchają się do komórek tłuszczowych.  
 
W okresie naszej "kuracji" pamiętajmy by zaopatrzyć się w zestaw aminokwasów i dobra odzywkę 
białkowa.  Jednak  suplementy  te  stosujmy  z  rozwagą  i  wyobraźnią.  Dziennie  nie  powinniśmy 
przyjmować więcej niż 50g białka w formie odzywek. Większa ilość przy normalnym pożywieniu, 
naprawdę  mija  się  z  celem.  Zarówno  aminokwasy  jak  i  koktajle  białkowe  stosujmy  z  dala  od 
normalnych posiłków, wówczas białko oddzielone od innych składników pożywienia jest najlepiej 
wykorzystywane.  Aminokwasy  starajmy  się  popijać  sokiem  owocowym  o  wysokim  indeksie 
glikemicznym  jak  sok  winogronowy  lub  pomarańczowy,  co  znacznie  przyspieszy  wchłanianie  i 
magazynowanie tych składników w mięśniach.  
 
 
Jednak białko to nie wszystko  
 
Metanabol w niezwykle precyzyjny sposób nadzoruje budową mięśni, ale tylko pod warunkiem, gdy 
ma pod sobą dobrych robotników. Ich rolę w organizmie pełnią specjalne enzymy odpowiedzialne za 
przebudowywanie białek pokarmowych na mięśniowe. Aby pracowało  im się łatwo  i przyjemnie 
potrzebują specjalnego zapłonu w postaci witaminy B6 i B12. Organizm nie jest w stanie samodzielnie 
ich wytwarzać,  dlatego musimy  zadbać  by  dostarczyć  ją w  codziennej  diecie.  Przy  zwiększonym 
spożyciu  białka  zapotrzebowanie  na  ten  składnik  pokarmowy  tak  gwałtownie wzrasta, że  samo 
pożywienie najczęściej nie wystarcza by sprostać tym potrzebom. Niezbędne staje się sięgnięcie po 
dodatkowa suplementację. Nie kupujmy jednak nigdy pojedynczych witamin z grupy B, lecz zawsze w 
kompleksie, wówczas ich działanie wzajemnie się uzupełnia i jest najbardziej efektywne. Najlepiej 
zaopatrzyć się w aptece w zwykły preparat o nazwie B‐compositum i stosować go 3‐4 razy dziennie 
po jednej tabletce po głównych posiłkach. 
  
Metanabol wywołujący fazę anaboliczną wpływa nie tylko na wzrost syntezy białek mięśniowych, ale 
również włókien kolagenowych ‐ bardzo odpornego materiału łączącego mięśnie z kośćmi. To nic 
dziwnego, ponieważ, nienaturalny i szybki wzrost masy mięśniowej musi pociągać za sobą tworzenie 
silnych zaczepów. Aby jednak ten proces przebiegał właściwie, w diecie niezbędna jest odpowiednia 
podaż witaminy C, która odgrywa zasadniczą role w metabolizmie kolagenu. Dziennie powinniśmy 
dostarczać w diecie około 1000mg tej witaminy. Taką ilość trudno uzupełnić zwykłym pożywieniem, 
dlatego  warto  wzbogacić  naszą  dietę  dodatkowym  preparatem.  Witaminę  tę  powinniśmy 
przyjmować kilka razy dziennie po głównych posiłkach, ale jednorazowo w ilości nie większej niż 
200mg. W zbyt dużych dawkach jest bardzo kiepsko wykorzystywana i nie daje pożądanych efektów. 
Najlepiej  przyjmować  ja  w  obecności  warzyw  i  owoców,  gdyż  zawarte  w  nich  bioflawonoidy 
niezwykle pieczołowicie z nią współpracują.  
  
Podczas zwiększonego spożycia białka, organizm zostaje nieźle zaśmiecony zbędnymi produktami 
jego przemian. Wątroba na wysokich obrotach przerabia nadmiar spożytego i niewykorzystanego 
białka na amoniak, który następnie wędruje do nerek, a stamtąd w formie mocznika usuwany jest z 
moczem. Jest to związek niezwykle toksyczny. Aby proces usuwania amoniaku przebiegał sprawnie, 
organizm musi otrzymywać dużą dawkę płynów. Nie zapominajmy zatem by dziennie wypijać kilka 
litrów  wody mineralnej. W  przeciwnym  razie możemy  narazić  się  na  poważne  schorzenia  dróg 
moczowych.  Bardziej  ambitnym  proponuję  zaparzyć  dwa  razy  dziennie  zioła  z  pokrzywy,  które 
działają  moczopędne  i  zwiększają  wydalanie  zbędnych  produktów  przemian  białkowych.  
Dieta wysokobiałkowa pociąga za sobą również inne niekorzystne zmiany w organizmie. Aminokwasy 
nasilają działanie wolnych rodników. Te wysokoreaktywne cząstki uszkadzają komórki, zakłócają ich 
życie, czynią inwalidami i powodują ich przedwczesną śmierć. Pomóżmy więc im i zadbajmy w diecie 
o odpowiednią ilość witamin antyoksydacyjnych. Oprócz wcześniej wspomnianej witaminy C warto 
zaopatrzyć  się  również w witaminę A+E oraz  selen,  które potrafią nieźle poskromić najazd  tych 
agresywnych cząstek. Proponuje także zamiast kawy wypijać zieloną herbatę, która zawiera dzielnie 
walczące z wolnymi rodnikami flawonowidy, a na wieczór małą lampkę wytrawnego, czerwonego 
wina.  
 
 
Spróbujmy usunąć śmieci 
 
Uwaga na sól 
 
Sterujący  przebiegiem  reakcji  anabolicznych  Metanabol,  wzmaga  nie  tylko  wchłanianie  i 
magazynowanie  aminokwasów  w  mięśniach,  ale  także  nasila  zatrzymywanie  sodu  i  wody  w 
organizmie, co z punktu widzenia kulturystyki jest bardzo niekorzystne. W okresie przyjmowania tego 
leku musimy więc ograniczać spożycie soli oraz produktów będących  ich źródłem,  jak przetwory 
mięsne,  marynaty,  wszelkiego  rodzaju  konserwy  a  także  wszelkie  dania  typu  "fast  food".  Aby 
zrównoważyć niepożądane działanie sodu w okresie stosowania Metanabolu, należy w codziennej 
diecie zadbać o zwiększony dowóz potasu. O ile sód odpowiada za niekorzystny efekt gromadzenia 
się wody w przestrzeniach międzykomórkowych, potas powoduje zatrzymywanie wody wewnątrz 
komórek, co  z kolei  jest efektem pożądanym przy przebiegu  reakcji anabolicznych  związanych  z 
syntezą białek i glikogenu. Głównym źródłem potasu w diecie są ziemniaki, warzywa, owoce, orzechy 
oraz  wszelkiego  rodzaju  soki.  O  odpowiedni  dowóz  potasu  powinniśmy  zadbać  szczególnie  po 
treningu,  kiedy  to  gospodarka  wodno‐elektrolitowa  jest  poważnie  nadwerężona.  Zatem  jedząc 
posiłek  po  skończonych ćwiczeniach,  pamiętajmy  by  obok  talerza  pełnego  surówek  znalazła  się 
zawsze szklanka soku pomidorowego lub warzywnego. Także bezpośrednio po skończonym treningu 
lub w  jego  trakcie warto korzystać  z napojów  izotonicznych, które  skutecznie uzupełniają  straty 
makro i mikroelementów w organizmie 
 
Nie bez przyczyny Metanabol  zapisywany  jest w niektórych  przypadkach osobom  cierpiącym na 
osteoporozę.  Otóż  lek  ten w wyraźny  sposób wzmaga wchłanianie  i magazynowanie wapnia w 
kościach, dzięki czemu zmniejsza się ich kruchość i łamliwość. Aby jednak lek ten mógł efektywnie 
wzmacniać  szkielet  kostny niezbędna  jest odpowiednia podaż materiału budulcowego  jakim  jest 
wapń.  Nabiera  to  szczególnego  znaczenia  w  przypadku  osób  stosujących  dietę  kulturystyczną 
obfitującą w nadmiar białka. Na diecie wysokobiałkowej wzmaga się wyraźnie filtracja w nerkach, 
które próbują usuwać nagromadzone zbędne produkty przemian. To oczyszczanie pociąga za sobą z 
kolei utratę sporej ilości wapnia, w konsekwencji czego zaczynają cierpieć kości. Metanabol przy 
deficycie tego pierwiastka nie wiele wstanie jest zrobić, chyba że mu pomożemy i zadbamy o należyty 
dowóz mleka i chudych produktów mlecznych. Dlatego odżywki starajmy się miksować na mleku, 
jadajmy chude sery twarogowe i kwaśne przetwory mleczne. Dozwolone jest również spożywanie 
niewielkiej ilości sera żółtego będącego najlepszym źródłem wapnia. Ci którzy nie tolerują produktów 
mlecznych powinni bezsprzecznie skorzystać z suplementacji preparatem wapnia. 
  
 
Autor  publikacji,  mgr  inż.  Dariusz  Szukała,  jest  absolwentem  Wydziału  Technologii Żywności 
(kierunek: Żywienie Człowieka) Akademii Rolniczej w Poznaniu, a także Wydziału Nauk o Zdrowiu 
(kierunek: Promocja Zdrowia) poznańskiej Akademii Medycznej. Pracuje w Specjalistycznej Poradni 
Dietetycznej w Ośrodku Sportu Studio "Apollo", zajmując się problematyką żywienia w sporcie oraz 
żywieniowym leczeniem chorób metabolicznych. Autor wielu prac naukowych i popularnonaukowych 
w  zakresie żywienia  i  wspomagania  w  sporcie,  które  od  kilku  lat  publikuje  w  specjalistycznych 
czasopismach sportowych i popularnonaukowch. 
 
Na koniec wzmocnijmy kości  
Zgłoś jeśli naruszono regulamin