Charakterystyka pierścienic.doc

(28 KB) Pobierz

Charakterystyka pierścienic

 

Pierścienice są grupą wybitnie progresywną. W grupie tej pojawiło się wiele istotnych nowości, z których część ma charakter amorfoz - istotnych zmian w budowie i funkcjonowaniu organizmów.

WIELOSZCZETY na przykładzie NEREIDY

1. niemal wyłącznie wolno żyjące morskie zwierzęta
2. ciało podzielone na pierścieniowate segmenty (metamery), z tendencją do cefalizacji - wyodrębnienia głowy, powstałej ze zlania się kilku segmentów, utworzone ze zmienionych płatów - głowowego i gębowego; koncentrują się tu najważniejsze ośrodki nerwowe i aparat obróbki pokarmu
3. rozdzielnopłciowe z układem rozrodczym o prostej budowie
4. dobrze rozwinięty układ krwionośny; u części gat. hemolimfa zawiera barwniki transportujące tlen
5. w rozwoju pojawia się larwa - trochofora

kształt ciała obły
liczba segmentów od 5 do  800, z wyjątkiem odcinka głowowego i płata odbytowego reszta segmentów jest homonomiczna (podobne do siebie w budowie i funkcjach)
posiadają pranóża - parapodia zbudowane z dwóch gałązek: grzbietowej i brzusznej, wyrastających z boku ciała; u niektórych gat. na tej pierwszej rozwija się wyrostek skrzelowy; są umięśnione i dobrze ukrwione; pełnią funkcję lokomocyjną i oddechową
wieloszczety posiadają na płacie głowowym liczne i zróżnicowane przydatki: głaszczki i czułki
płat gębowy powstał ze zlania się dwóch segmentów;  wyodrębniony ośrodek decyzyjny

SKĄPOSZCZETY na przykładzie DŻDŻOWNICY
PIJAWKI na przykładzie PIJAWKI LEKARSKIEJ

1. u skąposzczetów i u pijawek pranóża nie występują
2. proces cefalizacji jest słabiej zaznaczony
3. pojawia się siodełko umożliwiające zapłodnienie krzyżowe

Ściana ciała
tworzy ją wór powłokowo-mięśniowy
od zewnątrz występuje  nabłonek jednowarstwowy, wytwarzający oskórek
pod nabłonkiem leżą warstwy  mięśni: okrężna i głębsza podłużna
od wewnątrz wór powłokowo-mięśniowy  wysłany jest nabłonkiem celomy

Jama ciała
pierścienice posiadają  wtórną jamę ciała
w rozwoju zarodkowym mezoderma tworzy metameryczne  woreczki - somity, które zakładają się parami w każdym segmencie, a ich światło stanowi wtórną jamę ciała - celomę
na granicy segmentów, stykające się  nabłonki dwóch somitów tworzą przegrodę międzysegmentalną
celoma  wypełniona jest cieczą i spełnia funkcje: hydroszkieletu, rozprowadzającą, wydzielniczą i rozrodczą

Układ pokarmowy
bardzo dobrze  wykształcony
składa się z: ektodermalnego jelita przedniego, którego  pierwsza część tworzy niewielka jama gębowa, za którą leży umięśniona gardziel (u form drapieżnych mogą występować tu kutikularne ząbki), dalej prowadzi prosta rura przełyku, który może rozszerzać się w żołądek; endodermalnego jelita środkowego - u niektórych gat. występuje tu podłużny fałd - tyflosolis - zwiększający pow. trawienia, ektodermalne jelito tylne - krótkie i niezróżnicowane

Układ krążenia
zamknięty
składa się z dwóch  podłużnych naczyń głównych: kurczliwego grzbietowego tłoczącego krew do przodu i brzusznego w którym krew płynie do tyłu
naczynia główne połączone są  naczyniami okrężnymi umieszczonymi w przedniej części ciała
brak  wyodrębnionego serca, jego funkcję pełni kurczliwe naczynie grzbietowe, np. u nereidy lub naczynia okrężne, np. u dżdżownicy
krew barwna zawiera  hemoglobinę lub chlorokruorynę
dobrze rozwinięta sieć naczyń włosowatych w  parapodiach

Układ wydalniczy
zbudowanych z nefrydiów
nefrydium zbudowane jest z urzęsionego lejka otwierającego się do jamy ciała, który filtruje z celomy zbędne metabolity i wydala je przez kanalik wydalniczy, otworem wydalniczym na zewnątrz
odzwierciedla budowę ciała i stąd jego nazwa - metanefrydialny
jako pierwszy jest w stanie poza osmoregulacją  sprawnie usuwać produkty przemiany materii

Układ nerwowy
oddzielony od powłok ciała - znajduje się po brzusznej części ciała
składa  się z parzystych zwojów nadgardzielowych tworzących mózg, od których odchodzą obrączki okołogardzielowe; brzusznego łańcuszka nerwowego składającego się z parzystych zwojów rozmieszczonych w każdym segmencie połączonych z sąsiednim segmentem za pomocą konektyw, a ze sobą w obrębie jednego segmentu za pomocą komisur
cały układ ma postać drabinki i stąd jego nazwa - drabinkowy układ  nerwowy

Układ rozrodczy
wieloszczety przechodzą rozwój złożony
rozdzielnopłciowe
słabo zaznaczony dymorfizm płciowy
gonady  występują w nielicznych segmentach
komórki jajowe wydostają się na  zewnątrz poprzez nefrydia
zapłodnienie zewnętrzne
rozwój zarodka  prowadzi do powstania larwy - trocczetry

skąposzczety i pijawki są  obojnakami
gonady nie są metameryczne
posiadają siodełko  umożliwiające zapłodnienie krzyżowe
w jego okolicy produkowana jest  specjalna wydzielina tworząca mufę do której składane są jaja
mufa zsuwa się przez odcinek głowowy i przekształca się w kokon jajowy
rozwój zarodków jest prosty

 

...
Zgłoś jeśli naruszono regulamin