Psalm 96.pdf

(387 KB) Pobierz
46399167 UNPDF
P s a l m   9 6 :  Śp i e w a j c i e   P a n u   p i eśń  n o wą!
1. Śpiewajcie Panu pieśń nową,
śpiewajcie Panu, wszystkie krainy!
2. Śpiewajcie Panu, błogosławcie Jego imię,
z dnia na dzień głoście Jego zbawienie!
3. Rozgłaszajcie Jego chwałę wśród narodów,
Jego cuda - wśród wszystkich ludów!
4. Bo wielki jest Pan i godzien wielkiej chwały,
wzbudza On większy lęk niż wszyscy bogowie.
5. Bo wszyscy bogowie pogan to ułuda,
a Pan uczynił niebiosa.
6. Przed Nim kroczą majestat i piękno,
potęga i jasność w Jego przybytku.
7. Oddajcie Panu, rodziny narodów,
oddajcie Panu chwałę i [uznajcie] potęgę;
8. oddajcie Panu chwałę Jego imienia!
Nieście ofiary i wchodźcie do Jego przedsieni,
9. oddajcie pokłon odziani w święte szaty!
Zadrżyj, cała ziemio, przed Jego obliczem!
10.Mówcie wśród pogan: Pan jest królem.
Umocnił świat, by się nie poruszył:
ze słusznością wymierza ludom sprawiedliwość.
11.Niech się cieszy niebo i ziemia raduje;
niech szumi morze i to, co je napełnia;
12.niech się weselą pola i wszystko, co jest na nich,
niech się także radują wszystkie drzewa leśne
13.przed obliczem Pana, bo nadchodzi,
bo nadchodzi, aby sądzić ziemię.
On będzie sądził świat sprawiedliwie,
z wiernością swą - narody.
Kilka słów wstępu
Psalmy związane z tematyką królowania można podzielić na dwie zasadnicze grupy: psalmy królewskie oraz
psalmy królowania Jahwe.
Teologia psalmów królewskich oparta jest na obrazie monarchii sprzed niewoli babilońskiej. A więc dotyczy czasu
świetności królestwa Izraela. Psalmy: 2; 18; 20; 21; 45; 72; 89; 101; 110; 132; 144,1-11, opierają się na obietnicy
Bożej (2Sm 7) mówiącej o wybraniu i wieczystej trwałości dynastii Dawida.
Momentem przełomowym jest upadek królestwa Izraela i czas niewoli babilońskiej. Koncepcja królowania po
niewoli jest różna od tej pierwotnej. Tutaj nie mamy już nawiązania do osoby króla, czasy monarchii się skończyły.
Idea władzy przenosi się z osoby władcy Izraela na Osobę Jahwe i czasy ostateczne. Psalmy królewskie stają się więc
psalmami mesjanicznymi (często wcześniejsze psalmy królewskie po niewoli są interpretowane właśnie w ten sposób
– np. Ps 110), a także mówią o zapowiedzi ostatecznego zwycięstwa i królowania Boga na końcu czasów. Do
psalmów królowania Jahwe zaliczamy Ps 47; 93; 96-99.
Ogólnie
Ps 96 to najpierw utwór hymniczny. Jednak jego treść sprawia, że możemy go zaliczyć do psalmów królowania Jahwe.
Dwukrotnie występuje wezwanie do chwalenia Jahwe: ww. 1-3; 7-9; oraz uzasadnienie tego wezwania: ww. 4-6; 10-13.
Psalm powstał prawdopodobnie w V w., o czym świadczy wpływ idei o uniwersalnym królowaniu Jahwe. Idea ta
pojawia się po wygnaniu w miejsce partykularyzmu Izraela.
Psalm 96 jest świetnym przykładem utworu, który ewoluował w teologii Izraela. Zdradza bowiem cechy rozwoju i
przeobrażeń. Można w nim na przykład dostrzec zależność od starszych psalmów. I tak na przykład ww. 7-9 są
zapożyczone z Ps 29,1-2, pewne fragmenty nawiązują też do Ps 93. Tematy królowania Jahwe na końcu czasów są
przedmiotem rozważań Deutero i Trito-Izajasza. Psalm ten można wreszcie spotkać prawie w całości w 1 Krn 16,23-33.
Wszystko to świadczy o tym, ze psalm ten używany od dawna wielokrotnie był reinterpretowany i zmieniany.
46399167.001.png
Omówienie najważniejszych części psalmu
1-3 Wezwanie do chwalenia Jahwe skierowane do ludu w Świątyni. Autor
wzywa by śpiewać Panu PIEŚN NOWĄ ( šîr hādaš ). To ma być modlitwa do
Boga zanoszona w kontekście nowego wydarzenia istotnego dla całej HZ
(por. Iz 42,10; Ps 98,1; 149,1; Ap 5,9). Tym wydarzeniem jest radosna
zapowiedź rozszerzenia się królestwa Jahwe na całą ziemię. Zadatkiem tego
już teraz jest diaspora w Egipcie, czy w Babilonii – która została zachowana
przez nową potęgę perską. Prawdopodobnie psalmista zwraca się tymi
słowami do pielgrzymów z diaspory przybywających z pielgrzymką do
Jerozolimy. To oni – rozproszeni wśród narodów mają głosić cuda Jahwe i
Jego chwałę ( kābôd ) – tu – cudowna opieka Jahwe nad Izraelem w całej
historii zbawienia.
4-6 Czas na wyjaśnienie powodów dla których warto uwielbiać Jahwe. Warto
Go chwalić (bo) jest Bogiem potężnym, Bogiem nad bogami. Inni bogowie
są nicością! Mamy tu grę słów. Bóg określony jest imieniem ’Ĕlōhîm
(Mocny), natomiast obcy bogowie opisani są za pomocą słowa ’ĕlîlîm (nicość
godna pogardy – por. Hi 13,4; Jr 14,14; Za 11,17). Wydaje się, że autorem
tego sformułowania jest Izajasz (Iz 2,8; 10,11; 19,1.3). Także Ps 96 jest
prawdopodobnie zależny od tekstów Izajasza wyszydzjących bożki pogan.
Przekład grecki (Septuaginta) i łaciński (Wulgata) oddają prawdę o „ułudzie”
bożków przez słowo: „demony”. W tym ujęciu bożek oznacza księcia tego
świata, który walczy ze światłością (por. 1 Kor 10,19-21).
Nicości bożków jest przeciwstawiana moc Jahwe ujawniona w stworzeniu
niebios i ziemi oraz w innych dziełach pochodzących od Niego. Bóg objawia
się przez wspaniałe przymioty majestatu, piękna, potęgi i jasności (w. 6).
Psalmista antropomorfizuje te rzeczywistości i przedstawia je jako orszak
poprzedzający pojawienie się Jahwe (por. Ps 43,3; 85,11-14; 89,15).
7-9 Drugie wprowadzenie i zachęta do wielbienia Jahwe (podobne do Ps
29,1). Tym razem jednak do uwielbienia zachęca się wszystkie narody.
Zachęca się je by złożyły hołd Bogu tak jak książęta ziemscy składają hołd
królowi, by złożyły ofiary i złożyły Bogu dary (Ps 68,30; 76,12; Iz 60,6nn). A
zatem wybranie nie jest już nienaruszalnym przywilejem Izraela.
Odnajdujemy tu echa proroctwa Izajasza: Cudzoziemców zaś, którzy się
przyłączyli do Pana, ażeby Mu służyć i ażeby miłować imię Pana i zostać
Jego sługami - wszystkich zachowujących szabat bez pogwałcenia go i
trzymających się mocno mojego przymierza, przyprowadzę na moją Świętą
Górę i rozweselę w moim domu modlitwy. Całopalenia ich oraz ofiary będą
przyjęte na moim ołtarzu, bo dom mój będzie nazwany domem modlitwy dla
wszystkich narodów (por. Iz 19; Ez 29,13-16; Am 9,12; Ml 1,11). A wszystko
to ma się dokonać w Jego przedsionkach – w murach Świętego Miasta. Gdy
mowa o trzęsieniu ziemi (w. 9) trzeba mieć w pamięci zjawiska towarzyszące
epifanii Jahwe na Synaju. Zawarciu nowego Przymierza między Jahwe i
wszystkimi narodami – też ma towarzyszyć epifania Boga (por. Jr 31,31).
Jest to także aluzja do zapowiedzi powszechnego królestwa Jahwe (Deutero
Iz).
10 Treść orędzia do przekazania wśród pogan – Jahwe jest królem
wszystkich narodów i całej ziemi, stwórcą i sędzią świata.
11-13 Rozwinięcie motywu wielbienia Jahwe. Niech się cieszy ziemia bo
Bóg idzie na sąd. To z pewnością zapowiedź eschatologicznej teofanii –
pełnej i ostatecznej (Deutero i Trito Iz: 40,10; 59,19; 60,11). Mowa o
czasach, kiedy Przymierze Jahwe z ludźmi obejmie nie tylko Izrael ale
wszystkie narody świata.
Biblia chrześcijańska, począwszy od św. Justyna (II w.), odnosi treść tych
wersetów do słów: regnavit a ligno Deus – Pan zaczął królować z drzewa
krzyża. Słowa te weszły do hymnu wielkiego Piątku: Vexilla Regis autorstwa
Fortunata (VII w.).
Teologia
Zapowiedź przyszłego zbawienia i
Nowego Przymierza spełnia się w Jezusie.
On jest pośrednikiem (Łk 22,20; Ga 6,15).
Paweł w mowie na Areopagu widzi
spełnienie się słów Ps 96 w przyjściu
Jezusa.
W Ap znajdujemy zapowiedź nowego
nieba i nowej ziemi oraz nowego
Jeruzalem – to pogłębienie zapowiedzi z
Ps 96.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin